سمباد پربھاکر
| قسم | روزنامہ اخبار |
|---|---|
| ناشر | ایشور چندر گپتا |
| مدیر | ایشور داس گپتا، رام چندر گپتا، گوپال چندر مکھوپادھیائے، منیندراکرشنا گپتا |
| آغاز | 28 جنوری 1831ء |
| زبان | بنگالی زبان |
| اختتام | ویہويں صدی عیسوی دا ابتدائی زمانہ |
| صدر دفتر | کلکتہ، بنگال، برطانوی راج، موجودہ کلکتہ، بھارت |
سمباد پربھاکر (بنگالی: সংবাদ প্রভাকর) اک بنگالی اخبار اے۔ اِس اخبار دا بانی ایشور چندر گپتا سی۔ ایہ اخبار 1831ء وچ جاری ہويا۔ اولاً تاں اخبار ہفتہ وار سی مگر 8 سال دے اندر اندر ترقی کردا ہويا 1839ء وچ روزنامہ بن گیا۔ بنگالی زبان دا ایہ پہلا اخبار سی جو برٹش راج دے زمانہ وچ کلکتہ شہر توں جاری ہويا۔ سمباد پربھاکر ہندوستان سمیت غیر ملکی خبراں تے سیاسی حالات، معاشرتی حالات تے بنگالی ادب دے لئی مشہور ہويا۔ بنگالی زبان دے نشاۃِ ثانیہ وچ اِس اخبار دا اہم کردار اے۔
تریخ
سودھوپہلے بنگالی اخبار سمبھد پربھاکر دی اشاعت دا مقصد بنگالی زبان دی ترویج عامہ سی۔ اِسنوں ایشور چندر گپتا نے جاری کیتا۔ اِس دا مقام اشاعت پتھوری گھاٹ، نزد کلتکہ سی۔ اخبار دا پہلا پرچہ بروز جمعہ 28 جنوری 1831ء مطابق 26 ماگھ 1237 سن بکرمی نوں نکلیا۔ اِس اخبار دا سرپرست جوگیندر موہن ٹھاکر سی جو پتھوری گھاٹ نزد کلکتہ وچ مقیم سی۔ 1832ء تک جوگیندر موہن ٹھاکر اس اخبار دی سرپرستی کردا رہیا۔
1832ء وچ جوگیندر موہن ٹھاکر دی وفات دے بعد اخبار دی اشاعت بند ہوئے گئی۔ 25 مئی 1832ء تک اِس اخبار دے 69 شمارے نکلے۔ 1836ء وچ ایشور چندر گپتا نے دوبارہ اخبار دا اجرا کیتا۔ 10 اگست 1836ء توں اخبار سہ روزہ ہوئے گیا، یعنی اک ہفتہ وچ تن روز اخبار دی اشاعت ہونے لگی۔ 1837ء وچ پتھوری گھاٹ دے ٹھاکر خاندان نے دوبارہ اِس اخبار دی سرپرستی شروع کردتی جس توں ایہ اخبار بنگالی زبان دا اہم ترین اخبار بن گیا۔ 14 جون 1839ء نوں ایہ اخبار روزنامہ بن گیا [۱] جس توں بنگالی ادب تے بنگالی زبان دی ترویج عام ہوئی تے بنگالی صحافت نوں نمایاں مقام ملا۔ 1853ء وچ اِس اخبار دا ماہنامہ وی کڈیا گیا جو اک مہینہ دی خبراں اُتے مشتمل ہُندا سی۔ 23 جنوری 1859ء نوں ایشور چندر گپتا دی وفات ہوئے گئی تاں اِس اخبار دی ادارت اُس دے بھائی رام چندر گپتا دے ہتھ وچ آ گئی۔ مگر رام چندر گپتا اِس اخبار نوں اپنی طویل علالت دے باعث ہور جاری نہ رکھ سکیا تے ایہ اخبار اُس دے چھوٹے بھائی گوپال چندر مکھوپادھیائے دی ادارت وچ آ گیا۔ گوپال چندر مکھوپادھیائے اِس اخبار دا آخری مدیر سی۔ بیسوی صدی عیسوی دے ابتدائی سالاں وچ ہی ایہ اخبار بند ہوئے گیا۔
اِس اخبار نے بنگالی زبان دے نويں ادیباں نوں وی متعارف کروایا جداں کہ بینکھم چندر چتوپادھیائے دے اولین بنگالی ادب نوں اِسی اخبار نے شائع کیتا۔ مدیر اول ایشور چندر گپتا نے ادیباں تے لکھاریاں دا اک گروہ اِس اخبار دے لئی بنا رکھیا سی۔ 1840ء تے 1850ء دے عشراں وچ اِس اخبار نے ہندو مت دے کئی نظریات دے مخالف مضامین پیش کیتے جداں کہ تعلیم ہر آدمی دی ضرورت، بیوہ دی دوبارہ شادی تے زمینداراں دے حقوق نوں وی اجاگر کیتا۔ اِس اخبار دے کچھ شمارے نیشنل لائبریری کلکتہ وچ دیکھے جاسکدے نيں جو بینگیا ساہتیہ پریشد اکیڈمی دے پاس محفوظ سن ۔
شراکتی معاونین
سودھوحوالے
سودھو- ↑ Chaudhuri, Indrajit (2012). "Sangbad Prabhakar". In Islam, Sirajul; Jamal, Ahmed A. Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh (Second ed.). Asiatic Society of Bangladesh.