سعودی عرب وچ عورتاں دے حق
منال الشریف، عورتاں دے حقاں لئی 2011 وچ مہنم تورن والی اک شخصیت
جنسی عدم مساوات دا اشاریہ[۱]
قدر0.321 (2013)
Global Gender Gap Index[۲]
قدر0.5879 (2013)
سعودی عرب وچ عورتاں دے حق دنیا وچ ہی نہیں سگوں اس دے آلے دوآلے دے گوانڈھی ملکاں نالوں وی بہت گھٹ ہن۔ سعودی عرب وچ عورتاں بہتے کنما وچ صرف مرداں تے انحصار بنا کے رکھ دتی گئی اے۔عالمی معاشی فورم دی ورھے 2013 دی لنگ گیپ رپورٹ متابک سعودی عرب 136 دیساں وچ کتے 127 نمبر دے ہیٹھلے تھاں تے گنیا گیا اے۔[۳] عورتاں دے ہکاں دی کھل جاں حدبندی نوں خالص اسلامی روایتاں اتے مغربی قدراں کیمتاں دے اکھوتی خطرے دے جواب دے نقطےآں ہیٹھاں اپنایا گیا اے۔ بھاویں موجودہ ہاکم بادشاہ عبداللہ نے کئی اگانھ ودھو قدم چکے ہن پھیر وی عورتاں دی حالت نوں ہور سدھاراں دی لوڑ محسوس کیتی جاندی اے۔ورھے 2015 وچ سعودی عرب دے کارجبل دے وچ عورتاں دا صرف 13 فیصد ہی شامل اے۔[۴][۵]

عورتاں دے حقاں دے حالات

سودھو
  • عورت تے مرد دا وکھ رہنا اوہ بنیادی اصول اے،جس دے آلے دوآلے عورتاں دے حقاں دا معاملہ گھنمدا اے۔
  • عورتاں نوں گھر توں باہر اپنے گھر اک مرد دے نال ہی ہونا چاہیدا اے۔اس مرد نوں 'محرم' کیہا جاندا اے۔ایہہ مرد عورت دا پتی،بھرا،پیو جاں پتر کوئی وی ہو سکدا اے۔اس توں بغیر جانا سزا والا گناہ منیا جاندا اے۔
  • عورت نوں ہمیشہ ایسے کپڑیاں وچ ہِ رہنا اے،جس وچ اوہناں دیاں اکھاں اتے ہتھاں نوں چھڈّ کے ہور کوئی وی حصہ نہ دسدا ہووے۔
  • عورتاں نوں سوشل ویبسائٹاں دی ورتوں تے مناہی اے،بھاویں عورتاں ایہناں دی ورتوں کرکے اپنی آواز دا اک ذریعہ بنا چکیاں ہن۔
  • عورتاں دا وکھرا کوئی شناختی پتر نہیں بنایا جاندا،اس دی شناخت اس دے مرد ساتھی دے کارڈ دے حوالے نال ہی منی جاندی اے۔
  • عورتاں نوں ڈرائیونگ تے پابندی اے بھاویں دور دراڈے پنڈا،قصبیاں وچ ایہہ نیم کائدا ٹٹدا دسدا اے۔
  • عورتاں دا فرض اپنے گھریلو کم کار ہی کرنا اے،گھر توں باہر کنم اس لئی صحیح نہیں منیا جاندا اے۔پھر وی عورتاں کجھ کھیتراں جویں ڈاکٹر،نرس،عورتاں دے خاص بینکاں،ٹیچنگ وچ 2005 وچ وچ کنم کر رہیاں نے۔ مگر ایہہ سبھ کجھ وچ غیر مرد دے سنمپرک وچ آؤنا گناہ اے۔
  • کھیڈاں وچ ڈھکے کپڑیاں نال ہی کھیڈن دی چھوٹ اے۔
  • پڑھائی وی عورت کر سکدی اے،مگر اوہ اک استانی ولوں ہِ پڑھ سکدیاں ہن۔
  • گھر وچ وی بیگانے مرد نال دوری ہی رکھی جاندی اے،سنمپرک سزا یوگ گناہ منیا جاندا اے۔

عورتاں دے حقاں نال جڑے شبد،نظام وغیرہ

سودھو

حجاب

سودھو
نقاب

شریر نوں ڈھکنا،ایہہ نقاب ،عبایا وغیرہ کپڑیاں نال کیتا جاندا اے۔

نموس

سودھو

اس دا مطلب عزت توں اے،پروار دی انکھ،مان دی رکھیا اس وچ شامل اے۔

متاوینن

سودھو

متاوین(عربی: المطوعين)‎ مطلب اسلامی مذہبی پولیس عورتاں دے جیؤن ڈھنگ،اصولاں دی پالنا نوں یکینی بناؤندی اے۔ عورتاں نوں وکھ-وکھ طرحاں دیاں سزاواں جویں کید،کوڑے مارنا وی اس دا کنم اے۔

عورتاں سمبندھی ایہناں کنونناں بارے رضا مندی اتے مخالف پہلو ساہمنے آؤندے ہن۔

رضا مندی

سودھو

کئی سرویاں دا دعوہ اے کئی سعودی عرب دیاں عورتاں،کڑیاں ایہناں نیماں-قاعدیاں نال خوش ہن(بھانویں مخالف سوچ والے سروے وی ملدے ہن)،اوہ ایہناں نوں اپنے دھرم دی پالنا اتے عربی سبھیاچار دے نال چلن دا تریکا سمجھدیاں ہن۔ اوہ اپنے آپ نوں ایہناں نال خود نوں محفوض جاں سرکھیئت مندیاں ہن۔خلاف نوں مغربی سبھیاچار دا اثر مندیاں ہن۔[۶]

ارضا مندی

سودھو

عورتاں دے حقاں لئی لڑن والیاں کئی عورتاں مطابق عورت دی حیثیت صرف اک غلام اتے پالتو چیز ورگی اے۔ عورتاں نوں برابری دا ہک ملنا چاہیدا اے۔کئی اسلام دی مثال لے کے دسدیاں ہن کہ اسلام عورت نوں آزادی دین والا دھرم اے۔

کجھ سدھار

سودھو

مرحوم شاشک عبداللہ بن عبدل عزیز السؤد نے 2015 دے مقامی چوناں وچ عورتاں نوں متدان حق جاں ہکے رائدیہی اتے صلاح کار اسمبلی وچ چنے جان دا وعدہ کیتا سی۔اس وعدے مطابق 2015 وچ پہلی وار عورتاں دا ناں میونسپل چوناں سمبندھی ووٹر لسٹ وچ جوڑیا گیا اے[۷] پہلی وار عورتاں اتے مرداں نوں نال نال سکھیا دین والی یونیورسٹی کھولی گئی اے۔

جھاتی

سودھو

ہور پڑھو

سودھو

حوالے

سودھو
  1. «Table 4: Gender Inequality Index». United Nations Development Programme. دریافت‌شده در 7 نومبر 2014. تاریخ وارد شده در |accessdate= را بررسی کنید (کمک)
  2. «The Global Gender Gap Report 2013» (PDF). World Economic Forum. صص. 12–13.
  3. http://www3.weforum.org/docs/WEF_GenderGap_Report_2013.pdf
  4. سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے english.alarabiya.net لئی۔
  5. سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے saudigazette.com.sa لئی۔
  6. http://www.washingtonpost.com/wp-dyn/content/article/2006/05/31/AR2006053101994_pf.html
  7. «Archive copy». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۲۱-۰۵-۲۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۵.