سریبرینیتسا وچ بچےآں دا قتل عام
سریبرینیتسا وچ بچےآں دا قتل عام |
---|
سریبرینیدا ميں بچےآں دا قتل عام ۱۲ اپریل ۱۹۹۳ نوں محاصرہ شدہ سریبرینیکا وچ ہويا، جدوں ریپبلیکا سرپسکا آرمی دی فورسز نے ایلیمنٹری اسکول اُتے گولہ باری کی، جس توں ۱۵۰ افراد زخمی تے گھٹ توں گھٹ ۶۲ بچے ہلاک ہوئے۔
اس دن، ریپبلیکا سرپسکا آرمی دے نمائندےآں نے UNHCR دے نمائندےآں نوں دسیا کہ جے بوسنیا نے ہتھیار نئيں ڈالے تاں اوہ ۲ دن دے اندر سریبرینیکا اُتے حملہ کرن گے [۱] ، تے انہاں نے ایسا کيتا۔ ايسے دن، سرباں نے پرائمری اسکول اُتے حملہ کيتا جس وچ متاثرین دی تعداد پہلے توں دسی گئی سی۔ [۲][۳]
زندہ بچ جانے والےآں وچوں اک سیڈ بیکریچ نے سابق یوگوسلاویہ دے لئی بین الاقوامی فوجداری ٹریبونل نوں اک بیان دتا، جس وچ دسیا گیا کہ اوہ کِداں ۱۲ سال دی عمر وچ اَنھّا ہو گیا سی:
"سریبرینیدا ميں اک فٹ بال اسٹیڈیم سی تے ۱۲ اپریل ۱۹۹۳ نوں اوتھے بوہت سارے لوک موجود سن تے اسيں اک گیم کھیل رہے سن تے فیر زویزدا توں گولہ باری شروع ہوگئی، پہاڑیاں دے اُتے براتوناتس، تے اسٹیڈیم اُتے گولہ باری کيتی گئی تے وچ اَنھّا ہوگیا، تے اسٹیڈیم وچ ۶۲ لوک مارے گئے... وچ سمجھ گیا کہ اس دن ۶۰٬۶۲ لوک مارے گئے سن تے ۱۰۰ توں زیادہ زخمی ہوئے سن ۔ "
زندہ بچ جانے والےآں دا علاج ڈاکٹر نے کيتا۔ نیدرت موئکانوویچ ، جس نے چک سوڈیٹک دے نال اک انٹرویو وچ دسیا کہ کس طرح لوک پناہ گزیناں توں بھرے اسکول دے سامنے بیٹھے سن، تے بچے فٹ بال تے ہور کھیل کھیل رہے سن ۔
"اک منٹ توں وی کم وقت وچ ، اک ملٹی بیرل راکٹ لانچر توں ۷ راکٹ تقریباً ادھے فٹ بال دے میدان دے سائز دے علاقے اُتے گرے۔"
مجکانووچ نے سوڈیٹک نوں دسیا کہ ۳۶ افراد موقع اُتے ہی ہلاک تے ۱۰۲ شدید زخمی ہوئے۔ انہاں نے کہیا کہ سرب جاندے سن کہ سکول وچ سرسکا تے کونجیویچ پولجے دے پناہ گزیناں دا کیمپ اے۔
"انہاں نے اپنی اگ دا رخ اس مقام دی طرف کيتا۔ ایہ اک مکمل حیرت سی۔ عورتاں دے جسم دے اعضاء چاراں طرف بکھرے پئے سن تے انہاں نوں اکٹھا کرنے دا کوئی راستہ نئيں ملا۔ ميں نے دیکھیا کہ اک مردہ ماں زمین اُتے اپنے مردہ بچےآں دے ہتھ پکڑے ہوئے اے۔ انہاں وچوں کسی دے وی سر نئيں سن ۔"[۴]
موئکانوویچ نے بعد وچ سابق یوگوسلاویہ دے لئی بین الاقوامی فوجداری ٹریبونل نوں ۱۲ اپریل نوں گولہ باری دے بارے وچ اک بیان دتا۔ سربرینیکا عام حملے دی زد وچ سی۔ سربسکا تے کونیویچ -پولےکے زوال دے بعد، انہاں دے باشندے (تقریباً ۱۵٬۰۰۰) سریبرینیکا فرار ہو گئے تے انہاں نوں پرائمری تے سیکنڈری سکولاں تے ایتھے تک کہ سڑکاں اُتے رکھیا گیا۔ جدوں اسکول اُتے گولہ باری کيتی گئی تاں ۱۰۰ توں زیادہ لوک مارے گئے تے اِنّی ہی تعداد وچ شدید زخمی ہوئے، جنہاں وچ بہت ساریاں سوانیاں، بوہت سارے بچے تے اک خاص تعداد وچ مرد شامل سن ۔ موئکانوویچ نے ٹریبونل نوں ایہ وی دسیا کہ زخمیاں دا انخلا وی سربیا دی گولہ باری دے زیر اثر سی۔ [۵]
ہلاک ہونے والےآں دی حتمی تعداد دے بارے وچ شکوک و شبہات نيں۔ سرکاری تفتیش نئيں کيتی گئی، جداں کہ ٹریبونل وچ بیکرک دی گواہی توں ظاہر ہُندا اے۔
یہ قتل عام تے سیڈ بیکریک خود بوسنیا وچ جنگ تے نسلی صفائی دے شکار بچےآں دے لئی اک مثال دے طور اُتے تجربہ کار سن ۔ سی این این اُتے دنیا بھر وچ سیڈ دا چہرہ دیکھیا گیا ۔ ۱۰ مئی ۱۹۹۳ نوں نیوز ویک میگزین دے سرورق اُتے سیڈ دے زخمی سینے اُتے اک وڈا، خود وضاحتی لفظ چھپا سی: "بوسنیا۔" [۶]
امریکن ہولوکاسٹ میموریل میوزیم وچ اس قتل عام دے بارے وچ کرسٹین امان پور دی گواہی دے نال نال تزلا وچ زندہ بچ جانے والے تے زخمی بچےآں دی آمد نوں ظاہر کرنے والی رپورٹ موجود اے، جنہاں وچ بیکرک وی سی۔ [۷]
یہ قتل عام اس توں پہلے ہويا جدوں اقوام متحدہ نے سریبرینیکا نوں اک "محفوظ علاقہ" قرار دتا تے سریبرینیدا ميں نسل کشی توں ۲ سال پہلے۔ ایہ جرم رادووان کاراچیج تے واتکو ملادیج دے خلاف فرد جرم وچ شامل سی، جو ۲۴ جولائی ۱۹۹۵ نوں ٹریبونل نے جاری کيتا تھا
اس جرم نوں امیر سلیاجک دی کتاب پوسٹ کارڈز فرام دتی گریو وچ بیان کيتا گیا اے، جو سریبرینیکا دے محاصرے تے زوال دے مصنف دی ذاتی یاد اے۔
ہور ویکھو
سودھوحوالے
سودھو- ↑ Međunarodni krivični sud za bivšu Jugoslaviju – suđenje R. Krstiću, ICTY.org.
- ↑ ۲.۰ ۲.۱ Suđenje Naseru Oriću, transkript od 13. جولائی 2005, ICTY.org.
- ↑ Mary Jane Park, "Hope for change seen amid tale of tragedy" Archived 26. 1. 2012 at the وے بیک مشین, St. Petersburg Times, 29. ستمبر 2002.
- ↑ Chuck Sudetic, "CONFLICT IN THE BALKANS; A View of the Bosnia War From the Srebrenica Hospital's O.R.", The New York Times, 24. اپریل 1993.
- ↑ Suđenje Naseru Oriću, transkript od 16. فروری 2005, ICTY.org.
- ↑ Mike Downey, "'94 WINTER OLYMPICS / Lillehammer: Few Know Troubles He's Seen", LA Times, 27. فروری 1994.
- ↑ "Videosnimak C. Amanpour". https://web.archive.org/web/20120325160859/http://www.ushmm.org/genocide/take_action/gallery/portrait/amanpour. Retrieved on 24. 3. 2012.