سام وید

جان-پچھان

ساموید چار ویداں وچوں اک ہے اسنوں اپاسنا کانڈ وی کیہا جاندا ہے ۔ اسدا تعلق گائن نال ہے ۔ اس وچّ شامل سارے منتر ہی گائن متعلق ہن ۔ کسے منتر دا کس سر مطابق کویں اچارن کرنا ہے ایہہ ساموید توں ہی پتہ چلدا ہے ۔ ساموید منتراں دا کارج دیوتیاں نوں پرسنّ کرنا ہے ۔

مانک ہندی شبدکوش مطابق سام دی اتپتی سنسکرت دے 'سامن' شبد توں ہوئی ہے جسدا مطلب ہے گائے جان والے وید منتر ۔ سام دا اک مطلب 'شانتی پردان کرن والا گائن' وی کیتا جاندا ہے ۔

بنتر

ساموید نوں مکھ طور تے دو حصےآں پوروَ ارچک اتے اتر ارچک وچّ ونڈیا گیا ہے ۔ کجھ ودوان ایہناں توں بناں وی اک ہور حصہ 'مادھیمک ارچک' مندے ہن ۔ اس وچّ دس شلوک درج کیتے منے جاندے ہن ۔ پر زیادہ ودوان اس حصے نوں اتر ارچک حصے وچّ شامل کرکے ویکھدے ہن ۔

پوروَ ارچک

اس وچّ چھ ادھیائے ہن ۔ ہریک نوں دو-دو کھنڈاں وچّ ونڈیا گیا ہے ۔ ہر کھنڈ وچّ 'دستی' سرلیکھ ہیٹھ رچاواں دتیاں ہوئیاں ہن ۔ دستی دا ارتھ دس ہے ۔ پہلا کانڈ اگنی نال سبندھت ہون کارن اسنوں 'اگنیی کانڈ' وی کیہا جاندا ہے ۔ اسے طرحاں دوجے، تیجے اتے چوتھے ادھیایاں نوں 'اندر کانڈ' پنجویں نوں 'پومان کانڈ' اتے چھویں نوں 'آرنیک کانڈ' کیہا جاندا ہے ۔

اتر ارچک

اس نوں نوں ادھیایاں وچّ ونڈیا گیا ہے ۔پہلے پنج ادھیائے دو-دو بھاگاں وچّ ونڈے ہوئے ہن اتے آخری چار تنّ-تنّ بھاگاں وچّ ونڈے ہوئے ہن ۔ ہر اک ادھیائے وچّ کئی-کئی سوکت ہن ۔سوکتاں دی کلّ سنکھیا 400 دے لگبھگ ہے ۔