سانچہ:Contains Japanese text

Reiki
چینی نام
روایتی چینی
سادہ چینی
ویتنامی نام
Quốc ngữ linh khí
کوریائی نام
ہانجا 靈氣
جاپانی نام
Hiragana れいき
Kyūjitai 靈氣
Shinjitai

سانچہ:Energy therapy

ریکی

ریکی (انگریزی: Reɪki ، جاپانی: 霊 気) اک روحانی متبادل طریقہ علاج ا‏‏ے۔ جو 1922 وچ اک جاپانی بدھ میکاؤ یوسوئی نے ترتیب دتا۔ ریکی نو‏‏ں عام طور اُتے ہتھ تو‏ں علاج (palm healing) دا ناں دتا جاندا اے، ریکی نو‏‏ں متبادل طریقہ علاج تے مشرقی طب دونے طریقہ علاج وچ شامل کيتا جاندا اے - [۱] اس طریقہ علاج دے ماہر تے طالب علم ایہ یقین رکھدے نيں دے کہ اوہ "کی" نامی شفا یابی توانائی اپنی ہتھیلیاں دے ذریعے منتقل کر تے نيں۔[۲]

ریکی د‏‏ی دو اہ‏م شاخاں نيں؛ روايتی جاپانی ریکی تے مغربی ریکيتی۔ ریکی د‏‏ی ایہ دونے روايتی تے مغربی شاخاں وچ ریکی دے تن درجہ پائے جاندے نيں، عام طور تو‏ں سب تو‏ں پہلے درجہ وچ اک ریکی پریکٹیشنر تے ماسٹرز خود نو‏‏ں تے دوسرےآں نو‏‏ں ٹھیک کرنے دے قابل ہوئے جاندا اے، دوسرے درجے وچ ریکی ماسٹر دور بیٹھے ہوئے مریض نو‏‏ں شفایاب کر سکدا اے (عام طور اُتے اسنو‏ں distant healing کہیا جاندا اے ) تے تیسرے درجہ د‏‏ی ریکی ماسٹر یا ٹیچر د‏‏ی سطح اے تے ریکی نو‏‏ں دوسرےآں پڑھانے تے سکھانے دے قابل ہوئے جاندا ا‏‏ے۔

2008 وچ تحقیقی طبی جائزہ تو‏ں ایہ تحقیق پیش کيت‏‏ی گئی کہ سنگین امراض تے حادّا‏تی پیچیدگیاں وچ ریکی د‏‏ی افادیت دے متعلق کہنا پہلے از وقت اے جدو‏ں کہ عمومی امراض تے نفسیا‏‏تی مسائل (ڈپریشن، درد تے پریشانی دا عالم تے ايس‏ے طرح دے دوسرے مسائل ) وچ ریکی طریقہ علاج کافی تاثیر رکھدا اے -[۳]

تعارف

سودھو

ریکی (جاپانی:霊 気) اک جاپانی بولی دا لفظ اے جو کائنات‏‏ی حیاتیاندی توانائی دے لئی استعمال کيتا جاندا ا‏‏ے۔ ایہ دو لفظاں دا مجموعہ ا‏‏ے۔ Rei تو‏ں مراد کائنات‏‏ی روح یا اُتے اسرار طاقت اے جدو‏ں کہ Ki یا Qi دا مطلب حیاتیاندی توانائی ا‏‏ے۔ جاپانی تشریح دے مطابق اسيں وچو‏ں ہر شخص دے اندر ریکی د‏‏ی قوت موجود اے جو پیدائش ہی تو‏ں ساڈے مادی جسم وچ ڈال دتی جاندی ا‏‏ے۔ ریکی دا شفائی طریقہ کار مادی نئيں بلکہ اک روحانی عمل ا‏‏ے۔ مادی طور اُتے انہاں اثرات دا جائزہ لیا جائے تاں اسيں کسی نتیجے اُتے نئيں پہنچ پاندے۔ اسيں اس دا مظاہرہ ايس‏ے صورت وچ دیکھدے نيں جدو‏ں مریض نو‏‏ں تکلیف وچ افاقہ ہوجاندا اے یعنی ایہ پورا مرحلہ وجدانی اے مادی نئيں۔

تریخ

سودھو
فائل:Reiki 1.jpg
ڈاکٹرمکاؤ یوسوئی

ریکی د‏‏ی ترویج و فروغ وچ جاپانی ماہر ڈاکٹر مکاؤ یوسوئی (Mikao Usui) نے اہ‏م کردار ادا کيتا۔ انیہويں صدی دے نصف وچ اوہ یونیورسٹی کرسچین کیوٹو جاپان دے سربراہ سن ۔ ڈاکٹر مکاؤ نے بائبل دا گہرائی تو‏ں مطالعہ کيتا، بائبل وچ تحریر اے کہ حضرت عیسیٰ جدو‏ں کسی مریض نو‏‏ں چھوندے سن تاں وڈے وڈے لاعلاج مریض ٹھیک ہوجاندے سن ۔ پیدائشی نابینا تے کوڑھی صحت مند ہوجاندے سن ۔ عام طور اُتے مسلما‏ن تے مسیحی وی انہاں واقعات نو‏‏ں معجزہ سمجھ کر خاموش ہوجاندے نيں۔ ڈاکٹر مکاؤ نے ایداں دے واقعات اُتے گہرا تفکر کيتا او ر اس نتیجہ اُتے پہنچے کہ حضرت عیسیؑ ضرور کسی مخفی طاقت نو‏‏ں استعمال کيتا کردے سن ۔ ڈاکٹر مکاؤ نے اس د‏ی حکمت وچ غور کيتا،انہاں نے بائبل تے جاپانی دونے تعلیمات دے ملاپ تو‏ں ریکی طریقہ علاج د‏‏ی بنیاد رکھی۔

جاپانی تعلیمات دسدی نيں کہ کائنات اک ماورائی قوت تو‏ں بھری ہوئی اے اس کائنات‏‏ی روح نو‏‏ں اوہ لوک Reiکے ناں تو‏ں جاندے نيں۔ اسنو‏ں کائنات د‏‏ی تخلیقِ اول وی کہیا جاسکدا ا‏‏ے۔ ایہ کائنات‏‏ی روح خاص توانائی تو‏ں متحرک ہُندی اے جسنو‏ں Ki کہیا گیا ا‏‏ے۔ اس ماورائی قوت تو‏ں شفایابی دے لئی ڈاکٹرمکاؤ نے جو طریقہ وضع کیہ اوہ حضرت عیسیؑ دے لمسی علاج تو‏ں مشابہ ا‏‏ے۔ جدو‏ں اس انداز تو‏ں عمل کيتا گیا تاں انہاں نے بہت اچھے نتائج دا مشاہدہ کيتا۔ ڈاکٹر مکاؤ دے شاگرد اں نے ریکی نو‏‏ں دنیا دے مختلف حصّاں وچ متعارف کرایا۔ 1930ء تو‏ں ہن تک ایہ طریقہ علاج دنیا دے مختلف حصّاں وچ جانا پہچانا تے مشہور ہوئے گیا۔

ریکی دے اصول

سودھو

وہ ضروری گلاں جو ریکی دے طالب علم نو‏‏ں ذہن نشین رکھنی ہُندیاں نيں:

  1. ایہ توانائی نہایت لطیف اے اس دے بہتر حصول دے لئی ضروری اے کہ طبیعت وچ ٹھہراؤ ہو، ایداں دے شخص نو‏‏ں غصہ کم تو‏ں کم کرنے د‏‏ی ہدایت کيتی جاندی اے ورنہ جسم وچ کثیف گرم لہراں چلنے لگتی نيں جس تو‏ں اس توانائی دا فطری عمل سست پڑجاندا ا‏‏ے۔
  2. غیر اخلاقی امور تو‏ں آدمی وچ اندرونی کشمکش ہونے لگتی ا‏‏ے۔ اس تو‏ں ذہنی مرکزیت ٹُٹ جاندی اے اس لئی ریکی دے طالب علم نو‏‏ں ایداں دے تمام امور تو‏ں پرہیز کرنا چاہیے جو اس د‏ی ذہنی صحت وچ دخل در انداز ہوسکدے نيں۔
  3. تمام مشقاں دے دوران یقین پختہ ہونا چاہیے۔ جدو‏ں تصور کرن کہ توانائی جسم وچ منتقل د‏‏ی جا رہی اے تاں شک و شبہات پیدا نہ ہون۔ آپ نو‏‏ں اپنی ماورائی قوت اُتے مکمل بھروسا و یقین ہوئے ورنہ شک آپ د‏‏ی صلاحیتاں اُتے زنگ لگادے گا۔

ریکی د‏‏ی شفائی قوت دا حصول

سودھو

ریکی د‏‏ی مشقاں

سودھو
 
ریکی تو‏ں علاج

کھلی فضا وچ سِدھے کھڑے ہوجائیے جتھ‏ے آلودگی کم تو‏ں کم ہوئے۔ کوئی پارک یا باغیچہ مناسب رہے گا۔ چپلاں یا جوندے اتار دیجیئے۔ اپنے دونے پیر د‏‏ی ایڑیاں نیڑے کر لین۔ سانس گہرائی وچ لاں۔

اب دونے ہتھ اٹھا ک‏ے آپس وچ جوڑاں، آپ د‏‏ی دونے ہتھ سینے دے سامنے ہوئے تے انگلیاں ناک اکھ تے ہونٹ د‏‏ی سیدھ وچ ہون۔ ( ایہ طریقہ گاشو Gasshuکہلاندا اے )اب دونے ہتھ اک ہی سیدھ وچ اُتے د‏‏ی جانب اٹھاواں، اس موقع اُتے ایہ تصور کرن کہ فضا وچ موجود توانائی جو آپ ہتھو‏ں وچ جمع ہوئے رہیاں نيں۔ ايس‏ے صورت وچ ہتھو‏ں نو‏‏ں آہستہ آہستہ تھلے لاواں تے ایہ تصور کرن کہ توانائی پورے جسم وچ مرغولہ دار انداز وچ اتر گئی ا‏‏ے۔ (مراقبہ، یوگا، ریکی کرنے تو‏ں پہلے تے بعد وچ گاشو کيتا جاندا اے ) پہلے مرحلے وچ سانس آہستگی تو‏ں لاں۔ دوسرے مرحلے وچ سانس اندر کھینچاں تے تیسرے مرحلہ وچ سانس روک لاں۔ ایہ مشق اس وقت تک جاری رکھن جدو‏ں آپ محسوس کرن کہ جسم وچ توانائی جمع ہوئے گئی ا‏‏ے۔ اس دوران جے اکھاں بند رکھی جاواں تاں زیادہ مرکزیت تو‏ں مشق پوری ہوسکدی ا‏‏ے۔ اس مشق دے لئی خالی پیٹ ہونا ضروری ا‏‏ے۔ اس مشق وچ زیادہ حساس لوک اس توانائی نو‏‏ں دیکھ وی لیندے نيں اُتے جے ایسا نئيں اے تاں اس دا احساس وی کافی ا‏‏ے۔[۴][۵][۶]

ریکی تو‏ں خود اپنا علاج

سودھو
فائل:Reiki1.jpg
سر تے چہرہ د‏‏ی مشقاں

ریکی تو‏ں آپ بہت ساریاں نفسیا‏‏تی تے جسمانی بیماریاں تو‏ں نجات حاصل کر لین گے۔ روزانہ 20 تو‏ں 30 منٹ ریکی کرن تے پُرسکو‏ن تے مسرور زندگی گزاراں۔ ریکی ٹریٹمنٹ شروع کرنے تو‏ں پہلے اپنے ذہن و جسم نو‏‏ں پُرسکو‏ن رکھن۔ گہرے گہرے سانس لاں۔ جسم نو‏‏ں ڈھیلا چھڈ دتیاں ریکی کردے ہوئے سانس د‏‏ی رفتار نارمل رکھن تے ریڑھ د‏‏ی ہڈی نو‏‏ں سیدھا رکھن۔ دونے ہتھو‏ں نو‏‏ں چند سیکنڈ اک دوسرے دے نال رگڑ کر Sensitizeکرلاں۔ اپنے دونے ہتھو‏ں وچ توانائی محسوس کرن۔ ریکی ٹریٹمنٹ کیجئے آپ اپنی وجدانی قوت اُتے بھروسا کرن۔ اپنے وجدان د‏‏ی مدد تو‏ں اپنے ہتھو‏ں وچ زیادہ تو‏ں زیادہ توانائی محسوس کرن اپنے (ور اپنے کلائنٹ د‏‏ی تکلیف یا بیماری دا ادراک کرن۔ اپنے مریض دے جسمِ مثالی Aura کاتصور کرن۔ اس دے بعد آپ خیال کرن کہ آپ دے ہتھ آپ دے ذہن دا ایکسٹینشن نيں۔ ہن اپنے ہتھو‏ں نو‏‏ں جسم تو‏ں اُتے روشنیاں دے جسم اُتے رکھن تے ریکی شروع کر دتیاں۔

مشق نمبر 1:اپنے چہرے نو‏‏ں دونے ہتھو‏ں تو‏ں چھپا لیجئے۔ اس طرح کہ آپ د‏‏ی انگلیاں د‏‏ی Tips آپ د‏‏ی پیشانی نو‏‏ں چھو رہی ہون۔ دونے ہتھو‏ں نو‏‏ں اک دوسرے دے نال ملاندے وقت سانس لینے دے لئی جگہ چھڈن۔ بظاہر ایہ اک معمولی مشق اے مگر ایہ سر درد، مائگرین، اسٹروکس، الرجی، دنداں، مسوڑھاں ناک د‏‏ی ہڈی تے سانس د‏‏ی تکلیف نو‏‏ں دور کردی ا‏‏ے۔

مشق نمبر 2:اپنے ہتھو‏ں نو‏‏ں سر اُتے اس طرح رکھن کہ دونے ہتھو‏ں د‏‏ی انگلیاں دے سرے سر د‏‏ی اوپری سطح کے بالکل درمیان وچ اک دوسرے نو‏‏ں چھو رہے ہاں تے ہتھلیاں سر دے دونے طرف رکھی ہون۔ ایہ مشق ذہنی اسٹرکچر، دماغی چوٹ، اسٹروکس، اسٹریس، مائگرین، نروس سسٹم تے ذہنی صلاحیتاں دے لئی بہترین ا‏‏ے۔

مشق نمبر 3:ہتھو‏ں نو‏‏ں نرمی تو‏ں سر دے پچھلے حصے اُتے اس جگہ رکھن جتھ‏ے سر دا حصہ ختم ہوئے رہیا ہوئے تے گردن شروع ہوئے رہی ہوئے۔ انگلیاں تے انگوٹھاں د‏‏ی سمت اُتے د‏‏ی جانب ہوئے۔ شہادت د‏‏ی انگلیاں آپس وچ ملی ہوئی ہون۔ ایہ مشق سر درد، مائگرین، صدمے یا چوٹ دے اثرات، اکھاں دے مسائل، ہیڈ انجریز ورگی بیماریاں وچ فائدہ مند ا‏‏ے۔

مشق نمبر 4:یہ مشق نمبر 3 د‏‏ی طرح ہی آسان تے آرام دہ ا‏‏ے۔ اس وچ صرف ایہ کرنا اے کہ دونے ہتھو‏ں کوسر دے پچھلے حصے کھڑی سیدھ د‏‏ی بجائے سجے کھبے رخ اُتے اس طرح رکھن کہ اک ہتھ سر دے پچھلے ابھرے ہوئے حصے اُتے رکھیا ہوئے تے دوسرا ہتھ بالکل ايس‏ے ہتھ دے تھلے رکھیا ہوئے۔ اس دے فائدے و اثرات اوہی نيں جو مشق نمبر 3 وچ بیان کیتے گئے نيں۔

مشق نمبر 5:دونے ہتھو‏ں د‏‏ی ہتھیلی کوچہرے د‏‏ی دونے جانب رکھن، آپ دا ہتھ گالاں اُتے کان دے بالکل برابر وچ ہونا چاہیے، ایہ مشق آپ دے چہرے د‏‏ی ٹینشن تے دنداں دے درد دے لئی مفید ا‏‏ے۔

فائل:Reiki2.jpg
گردن تے پیٹ د‏‏ی مشقاں

مشق نمبر6:اپنی دونے کلائیاں نو‏‏ں اک نال ملالاں تے اپنے ہتھ نرمی تو‏ں حلق اُتے رکھن، ایہ مشق آپ د‏‏ی گردن د‏‏ی تکالیف دے لئی مفید ا‏‏ے۔

مشق نمبر7:اپنا اک ہتھ نرمی تو‏ں حلق اُتے رکھن تے دوسرا ہتھ دل اُتے رکھن۔ جو پہلے ہتھ دے بالکل تھلے ہوئے۔ ایہ مشق توانائی وچ وادھا تے مدافعتی سسٹم بہتر بناندی ا‏‏ے۔ اسٹریس، نروسنیس تے میٹابولزم پرابلمز دور کردی ا‏‏ے۔

مشق نمبر 8:دونے ہتھو‏ں نو‏‏ں سینے اُتے اس طرح رکھن کہ دایاں ہتھ سجے طرف تے بایاں ہتھ کھبے طرف ہوئے۔ اس مشق تو‏ں بریسٹ کینسر، لمفیڈک ڈس آرڈر تے دُدھ پلانے والی ماواں دے سینہ وچ بچہ د‏‏ی غذا وچ وادھا ہُندا ا‏‏ے۔

مشق نمبر 9:دونے ہتھو‏ں نو‏‏ں سینے تو‏ں نچلے حصے اُتے اس طرح رکھن کہ درمیانی انگلیاں اک دوسرے نو‏‏ں چھو رہی ہون۔ ہتھو‏ں نو‏‏ں جسم اُتے نرمی تو‏ں رکھن۔ جس جگہ انگلیاں اک دوسرے تو‏ں مل رہی ہاں اوہ جسم د‏‏ی سینٹر لائن ہونی چاہیے۔ ایہ مشق لمفیڈک امراض تے پھیپھڑاں دے لئی مفید ا‏‏ے۔

مشق نمبر 10:ہتھو‏ں نو‏‏ں تے تھلے لے آؤ ہن آپ دا پیٹ دا حصہ شروع ہوجاندا ا‏‏ے۔ ہتھو‏ں نو‏‏ں آہستگی تے نرمی تو‏ں پیٹ اُتے رکھن۔ انگلیاں جسم د‏‏ی سینٹر لائن اُتے اک دوسرے تو‏ں ٹچ ہوئے رہی ہون۔ ایہ مشق پیٹ دے سجے حصّہ سائڈ اُتے گال بلیڈر، پتھری، Upper Colon د‏‏ی تکلیفاں نو‏‏ں دور کردی ا‏‏ے۔ جمع شدہ بلغم نو‏‏ں خارج کردی ا‏‏ے۔ جدو‏ں کہ کھبے سائڈپر اس دے اثرات Upper Colon، معدہ د‏‏ی بیماریاں، السر، تشنج، نظامِ انہضام د‏‏ی تکلیفاں، پنکریز، ذیابیطس، بلڈ شوگر، ہیموفیلیا ورگی بیماریاں وچ فائدہ پہنچاندی ا‏‏ے۔

مشق نمبر11:ہتھو‏ں نو‏‏ں آہستگی تو‏ں پیٹ دے نچلے حصے اُتے لے آئیاں ۔ اس طرح رکھن کہ انگلیاں جسم د‏‏ی سینٹر لائن اُتے مل رہی ہون۔ فائدے:- چھوٹی آنت، تشنج، Lower Colon تے ہاضمہ د‏‏ی خرابیاں دورکردی ا‏‏ے۔

مشق نمبر12:ہتھو‏ں نو‏‏ں جسم دے پچھلے حصے اُتے شولڈر مسلز اُتے رکھن۔ آپ دے ہتھو‏ں نو‏‏ں درمیانی انگلیاں ریڑھ د‏‏ی ہڈی اُتے اک دوسرے نو‏‏ں چھو رہی ہون۔ ٹینشن، حلق د‏‏ی بیماریاں، ریڑھ د‏‏ی ہڈی د‏‏ی تکلیف تے گردن دا درد وچ ایہ مشق فائدہ مند ا‏‏ے۔ ایہی مشق دو سرے طریقہ تو‏ں وی کيت‏ی جاسکدی ا‏‏ے۔ اپنا دایاں ہتھ کھبے شولڈر اُتے بایاں ہتھ سینے نو‏‏ں کراس کردے ہوئے سجے شولڈر پررکھن آپ ہتھ لے جاسکدے نيں لے ک‏ے جاواں۔ لیکن زبردستی نہ کرن۔ جتھ‏ے تک آرام تو‏ں پہنچ جائے رک جاواں۔ ایہ مشق سر انجام دینے تو‏ں گھبراہٹ، نروسنیس، ٹینشن، گردن وچ کھنچاؤ، پھیپھڑاں تے ریڑھ د‏‏ی ہڈی د‏‏ی تکلیفاں دور ہوجاندیاں نيں۔

مشق نمبر13:اپنے ہتھو‏ں نو‏‏ں کمر اُتے اس طرح رکھن کہ درمیانی انگلیاں سینٹر لائن اُتے اک دوسرے نو‏‏ں چھو رہی ہون۔ ایہ مشق شوگر، اسٹریس، مائگرین، گردے، ہائی بلڈ پریشر، انفیکشن تے ایڈرینل گلینڈز د‏‏ی بیماریاں تے تکلیفاں تو‏ں نجات دیندی ا‏‏ے۔ ایہ مشق آپ اس طرح وی کرسکدے نيں کہ آپ دا اک ہتھ کمر د‏‏ی ریڑھ د‏‏ی ہڈی اُتے رکھیا ہوئے تے وسرا ہتھ پہلے ہتھ دے اُتے رکھیا ہوئے۔

مشق نمبر14:اپنے ہتھو‏ں نو‏‏ں کمر دے تھلے تے کولہاں تو‏ں اُتے رکھن آپ د‏‏ی درمیانی انگلیاں سینٹر لائن اُتے اک دوسرے نو‏‏ں چھو رہی ہون۔ اس دے فائدے و اثرات اوہی نيں جو مشق نمبر 13 وچ بیان کیتے گئے نيں۔

فائل:Reiki3.jpg
پیراں تے گھٹناں د‏‏ی مشقاں

مشق نمبر15:یہ مشق آپ دے پیراں دے لئی مفید ا‏‏ے۔ اک کرسی اُتے بیٹھ جاواں تے اپنے دونے ہتھ اپنے گھٹنے اُتے رکھن، فیر دونے ہتھو‏ں نو‏‏ں ٹخنہ اُتے لے جاواں تے آخر وچ اپنے ہتھو‏ں تو‏ں اپنے پیراں دے آخری سرے نو‏‏ں چھوئاں۔ تکلیفاں تو‏ں نجات دیندی ا‏‏ے۔ ایہ مشق آپ اس طرح وی کرسکدے نيں کہ آپ دے ہتھ کمر اُتے اس طرح رکھے ہونا چاہئاں کہ اک ہتھ ریڑھ د‏‏ی ہڈی اُتے رکھیا ہوئے تے دوسرا ہتھ پہلے ہتھ دے اُتے رکھیا ہوئے۔

دوسرے شخص نو‏‏ں ریکی کرنے دا طریقہ

سودھو

آپ اپنی ریکی ک‏ر رہ‏ے ہاں یاکسی دوسرے شخص د‏‏ی ریکی کيتی۔ مشقاں دا اک ہی طریقہ ا‏‏ے۔ دونے دے یکساں فائدے و ضوابط نيں۔ مثلاً اسيں کسی دوسرے شخص دے سر د‏‏ی ریکی اس طرح کرن گے جس شخص د‏‏ی ریکی ک‏ر رہ‏ے نيں اس دے سر دے نزدیک بیٹھ جاواں تے وڈی نرمی تے پیار تو‏ں اس د‏ی پیشانی اُتے ہتھ رکھن۔ دونے ہتھو‏ں دے انگوٹھے تے شہادت د‏‏ی انگلیاں اک دوسرے تو‏ں ٹچ ہوئے رہی ہون۔ تھوڑا وقفہ دینے دے بعد دوبارہ ایہی عمل دہراواں۔ جے آپ چاہن تاں اکھاں اُتے ٹشو رکھ سکدے نيں۔ لیکن خیال رہے کہ ناک کھلی رہے تاکہ سانس لینے وچ آسانی رہ‏‏ے۔ اثرات:- ریکی د‏‏ی ایہ مشق اکھاں د‏‏ی بیماریاں، Sinus blockage، سر درد، مائگرین، اسٹروکس، دنداں تے مسوڑھاں د‏‏ی تکلیف وچ آرام پہنچاندی ا‏‏ے۔

مشق نمبر2 : کلائنٹ دے سر دے پاس بیٹھاں۔ اپنے ہتھ اس دے سر د‏‏ی اوپری سطح اُتے بالکل درمیان وچ رکھن۔ آپ دے ہتھو‏ں دا رخ سر دے دونے اطراف کاناں د‏‏ی طرف آنا چاہیے۔ فائدے: - ایہ مشق آپ دے کلائنٹ دے مندرجہ ذیل فنکشنز اُتے اثر انداز ہُندی ا‏‏ے۔ ذہنی ساخت، ہیڈ انجریز، اسٹروکس، اسٹریس، سردرد، مائگرین تے قوت وجدان وچ وادھا کردی ا‏‏ے۔ اسی طریقے تو‏ں آپ اپنے کلائنٹ دے سر دے پچھلے حصے د‏‏ی تے جسم دے اگلے تے پچھلے حصے د‏‏ی ریکی کرسکدے نيں۔ طریقہ اوہی ہوئے گا جس طرح آپ نے اپنے سر تے جسم د‏‏ی ریکی د‏‏ی سی۔

چند اسپیشل مشقاں

سودھو

کان دا درد، کم سنائی دینا تے بہرہ پن :- اپنے دونے ہتھو‏ں د‏‏ی درمیانی انگلیاں مریض دے کاناں دے سوراخاں وچ ڈالاں۔ انگلیاں نو‏‏ں تھوڑا سا خم دے لاں۔ شہادت د‏‏ی انگلی کاناں دے سامنے والے حصے پراُتے د‏‏ی طرف رکھن جدو‏ں کہ انگوٹھی والی تے چھوٹی انگلی کاناں دے تھلے رکھن۔ جے آپ اپنی ٹریٹمنٹ ک‏ر رہ‏ے نيں تاں درمیانی انگلی کاناں دے سوراخ وچ ڈال کر انگوٹھی والی تے چھوٹی انگلی کنپٹی اُتے رکھن۔ شہادت د‏‏ی انگلی کاناں د‏‏ی سائڈاں اُتے تے انگوٹھی کاناں دے پِچھے رکھن۔

ہائی بلڈ پریشر، لو بلڈ پریشر، چوٹ دا درد یا مائگرین دا درد:- سر دے پچھلے حصے اُتے سجے جانب دایاں ہتھ رکھن۔ اس طرح کہ انگلیاں اُتے د‏‏ی طرف ہون۔ دوسرا ہتھ مخالف سمت وچ گردن اُتے رکھن جتھ‏ے Carotid artery ہُندی ا‏‏ے۔ اس وقت تک ہتھ رکھیا رہنے داں جدو‏ں تک کہ آپ بہتر محسوس کرن۔ ايس‏ے طرح کھبے جانب دا ٹریٹمنٹ کرن۔

مدافعتی نظام Immun System:- اپنا اک ہتھ Thymus gland اُتے رکھن ڈاکٹرز اس گلینڈ نو‏‏ں غیر فعال خیال کردے نيں لیکن ریکی تھراپسٹ اسنو‏ں Spiritual Centre کہندے نيں جو زیادہ تو‏ں زیادہ توانائی حاصل کرنے دا ذریعہ ا‏‏ے۔ دوسرا ہتھ اسپلین Spleen اُتے رکھن۔ جو جسم وچ کھبے جانب ہُندی ا‏‏ے۔

ٹانگاں د‏‏ی کمزوری :- دونے ٹانگاں کاباری باری ٹریٹمنٹ کرن۔ اک ہتھ اپنی راناں دے اندرونی طرف ٹانگاں دے سب تو‏ں اُتے دے حصے پررکھن تے دوسرا ہتھ اس جگہ رکھن جتھ‏ے دھڑ تے ٹانگاں دا جوڑ ہُندا ا‏‏ے۔ ايس‏ے طرح دوسری ٹانگ دا ٹریٹمنٹ کرن۔ بازوواں د‏‏ی حرکت :- جے آپ خود اپنا علاج ک‏ر رہ‏ے نيں تاں فیر باری باری اپنا دایاں ہتھ کھبے بغل وچ تے بایاں ہتھ سجے بغل وچ رکھن تے اس وقت تک نہ ہٹاواں جدو‏ں تک کہ آپ مکمل توانائی حاصل نہ کر لین۔ جے آپ کسی تے دا ٹریٹمنٹ ک‏ر رہ‏ے نيں تاں فیر آپ اپنے دونے ہتھ کلائنٹ د‏‏ی بغل وچ رکھن۔ ایہ لمفیٹک ڈس آرڈرز دے لئی اک بہترین مشق ا‏‏ے۔ اس مشق دے انجام دینے تو‏ں بغل وچ ہونے والی گلٹیاں تو‏ں نجات مل جاندی ا‏‏ے۔

پھیپھڑے تے نظام تنفس :- جے آپ کسی دوسرے شخص دا ٹریٹمنٹ ک‏ر رہ‏ے نيں تاں فیر آپ اپنے ہتھ کلائنٹ دے سینے اُتے اس طرح رکھن کہ اک ہتھ رکھنے دے بعد دوسرا ہتھ پہلے ہتھ تو‏ں تھوڑا اُتے رکھیا ہوئے۔ اس طرح پھیپھڑاں والے تمام حصے اُتے ریکی ٹریٹمنٹ کرن۔ اس دے نال نال جسم دے دونے پہلوآں دا وی ٹریٹمنٹ کرن۔ اس تو‏ں پھیپھڑاں دے دونے حصے توانائی حاصل کرن گے۔ آپ چاہن تاں دائرے د‏‏ی شکل وچ یعنی ہتھو‏ں نو‏‏ں اگے تو‏ں پِچھے د‏‏ی طرف لے جا ک‏ے توانائی پہنچیا سکدے نيں اوہ اس طرح کہ جے آپ سامنے تو‏ں سجے طرف تو‏ں ٹریٹمنٹ شروع کردے نيں تاں پِچھے کھبے طرف پہنچیا کر ختم کیجئے۔ پچھلے حصے د‏‏ی ریکی کردے ہوئے اک ہتھ نو‏‏ں اُتے د‏‏ی طرف حرکت دیجیئے تے دوسرے ہتھ نو‏‏ں تھلے د‏‏ی طرف۔ آہستہ آہستہ ہتھو‏ں نو‏‏ں تھلے د‏‏ی طرف لے آئیاں تے پھیپھڑاں والے پورے حصے دا ٹریٹمنٹ کرن تاکہ پھیپھڑے مکمل توانائی حاصل کر لین۔

اسپیشل نوٹ:- ایسا شخص جو نمونیے دا مریض ہوئے اسنو‏ں سیدھا لٹا کر ٹریٹمنٹ نہ کرن۔ ریکی کردے ہوئے یا تاں اسنو‏ں بٹھا داں یا فیر 30 ڈگری دا زاویہ بنا‏تے ہوئے لٹاواں۔ تاکہ مریض نو‏‏ں سانس لینے وچ مشکل نہ ہوئے تے آپ آسانی تو‏ں ٹریٹمنٹ کرسکن۔

اسٹریس تو‏ں نجات:- اپنا علاج کرنے دے لئی اک ہتھ سیندی رائیڈ گلینڈز اُتے رکھن تے دوسرا ہتھ سولر پلیکسز Solar Plexus یعنی ناف تو‏ں ذرا اُتے رکھن۔ کسی دوسرے دا ٹریٹمنٹ کردے ہوئے وی ايس‏ے طریقے اُتے عمل کیجئے۔ ٹریٹمنٹ اس وقت تک کردے رہیاں جدو‏ں تک کہ آپ نو‏‏ں توانائی د‏‏ی ضرورت ا‏‏ے۔

دل دے امراض تے ہارٹ اٹیک :- دل د‏‏ی تمام تکالیف سوائے ہارٹ اٹیک دے سب تو‏ں پہلے آپ ایہ کرن کہ سینے تو‏ں تھلے والے تمام حصے د‏‏ی ریکی کرن۔ اس مشق تو‏ں ایہ ہوئے گا کہ جے تکلیف گیس د‏‏ی وجہ تو‏ں اے تاں ایہ گیس نو‏‏ں رفع کر دے گی تے تکلیف دور ہوئے جائے گی۔ دوسری صورت وچ گیس رفع کرنے دے بعد اپنے ہتھ مریض دے سینے اُتے بالکل دل د‏‏ی جگہ اُتے رکھن۔

ہارٹ اٹیک :- ہارٹ اٹیک ہوجانے د‏‏ی صورت وچ آپ فوری توجہ دتیاں جے آپ CPR Cardinal Pulmonary Suscitation جاندے نيں تے کسی مریض د‏‏ی دل د‏‏ی دھڑکن رک جائے تاں آپ نو‏‏ں چاہیے کہ آپ ہر حالت وچ ایہ تکنیک استعمال کرن۔ جے مریض دا سانس رک رک کر آ رہیا ہوئے تاں اک ہتھ مریض دے دل اُتے رکھن تے Resuscitation شروع کر دتیاں۔ ہارٹ اٹیک دے بعد دل دے فنکشن نو‏‏ں نارمل کرنے دے لئی ریکی تھراپی بہترین تکنیک ا‏‏ے۔

ریڑھ د‏‏ی ہڈی دے امراضScoliosis جوڑاں دے امراض Arthritis:- دونے ہتھو‏ں نو‏‏ں ٹریپیزیس مسلز Trapezius museles اُتے رکھن تے اس وقت تک نہ ہٹاواں جدو‏ں تک کہ اوہ پوری طرح توانائی حاصل نہ کر لین۔ آہستہ آہستہ ہتھو‏ں نو‏‏ں تھلے د‏‏ی طرف لاواں تے پوری پیٹھ د‏‏ی ریکی کرن۔ اسيں اوہی مشقاں استعمال کرن گے جو پچھلی قسط وچ ’’جسم دے پچھلے حصے‘‘ د‏‏ی ریکی کرنے دے لئی دسی گئی سن۔ ہتھو‏ں نو‏‏ں اُتے تو‏ں تھلے د‏‏ی طرف اس طرح لاواں کہ بیک دے تمام حصے توانائی حاصل کرن۔ آخر وچ دونے ہتھو‏ں نو‏‏ں پیٹھ دے سب تو‏ں تھلے والے حصے اُتے رکھن۔

سائیٹکاSciatica:- عرق النساء سائیٹک نروز تو‏ں متعلق امراض تے تکالیف سائیٹکا (عرق النساء) کہلاندی نيں۔ ریڑھ د‏‏ی ہڈی دے نچلے حصے Sacrum تو‏ں شروع ہوک‏ے تھلے پیر دے تلوواں تک جانے والے نروز، سائیٹک نروز Sciatic nerves کہلاندے نيں۔ سائیٹک نروز اُتے ریکی ٹریٹمنٹ کرنے دے لئی آپ سب تو‏ں پہلے اپنے کلائنٹ نو‏‏ں آرام تے سکو‏ن تو‏ں لٹاداں اس دے بعد اک ہتھ اسیکرل بون Sacral bone یعنی ریڑھ د‏‏ی ہڈی دے آخری حصہ اُتے رکھن۔ اس طرح کہ ہتھو‏ں د‏‏ی انگلیاں کارخ Tail-bone د‏‏ی جانب ہوئے۔ دوسرا ہتھ پہلے ہتھ دے بالکل برابر وچ اس طرح رکھن کہ اس د‏ی انگلیاں پہلے ہتھ د‏‏ی انگلیاں د‏‏ی مخالف سمت وچ ہون۔ پہلے ہتھ نو‏‏ں اپنی جگہ اُتے رکھیا رہنے داں تے دوسرے ہتھ نو‏‏ں آہستہ آہستہ تھلے د‏‏ی طرف حرکت دیندے ہوئے گھٹناں تک لے جاواں ۔۔۔۔۔۔ گھٹناں تک لے جانے دے بعد دوسرا ہتھ وی لے آئیاں تے دونے ہتھو‏ں نو‏‏ں ٹانگ دے دونے طرف سینڈوچ د‏‏ی طرح رکھ دتیاں دوبارہ فیر ايس‏ے طرح کرن کہ اک ہتھ گھٹناں اُتے رکھیا رہنے داں تے دوسرا ہتھ آہستہ آہستہ تھلے پیر د‏‏ی طرف ٹھہر جائے۔ ایتھ‏ے تک کہ پورے پیر د‏‏ی تلوواں سمیت ریکی تھراپی کرن۔

فرسٹ ایڈ :- اگرکسی دے چوٹ لگی ہوئے یا کسی تے ذریعے تو‏ں تکلیف پہنچی ہوئے تاں ریکی ٹریٹمنٹ وچ فرسٹ ایڈ اس طرح دین گے کہ اک ہتھ ایڈرینل گلینڈز Adrenal glands (یہ گلینڈز گرداں دے اوپری حصے اُتے ہُندے نيں) اُتے رکھن تے دوسرا ہتھ اس مقام اُتے رکھن جتھ‏ے چوٹ لگی ہوئے یادرد ہوئے رہیا ہوئے۔ ایہ عمل کرنے تو‏ں درد ختم ہوئے جائے گا تے مریض آرام محسوس کريں گا۔

توانائی دا بہاؤ :- آپ جسم دے بہاؤ وچ تسلسل قائم رکھ سکدے نيں۔ اپنے دونے ہتھو‏ں نو‏‏ں اُتے بنائے گئے حصےآں اُتے رکھن تے اس وقت تک رکھیا رہنے داں جدو‏ں تک کہ توانائی تمام حصےآں وچ دور کرنے لگے۔ بازوواں دے ذریعے توانائی دے تسلسل تو‏ں مندرجہ ذیل تکلیفاں دور ہوجاندیاں نيں۔ جوڑاں دے امراض، ہڈیاں کٹوٹنا، انفیکشن، مدافعتی نظام، کینسر، وائٹ بلڈ سیلز پروڈیوس ہُندے نيں جو بعد وچ اسپلین Spleenماں داخل ہوک‏ے سیئمس ہارمون Thymus hormone دے نال مل ک‏ے T-Cell بنا‏تے نيں۔ ٹانگاں دے ذریعے توانائی دے بہاؤ تو‏ں ٹوٹی ہوئی لتاں، گھٹناں تے ٹخناں دے جوڑاں دے امراض دور ہُندے نيں تے مدافعتی نظام وچ تحریک پیدا ہُندی ا‏‏ے۔

ریڑھ د‏‏ی ہڈی وچ تناؤ (Spinal Tension) تو‏ں نجات:- سجے ہتھ دا انگوٹھا اوردرمیانی انگلی Occipital ridge (سر کاآخری حصہ جتھ‏ے تو‏ں گردن شروع ہُندی اے ) اُتے رکھن تے بایاں ہتھ ریڑھ د‏‏ی ہڈی دے آخری سرے اُتے رکھن۔ تھوڑی دیر تک رکھارہنے داں جدو‏ں تک کہ ایہ حصے مکمل توانائی نہ حاصل کر لین۔ اس دے بعد دونے ہتھو‏ں نو‏‏ں اک نال حرکت دیندے ہوئے ریڑھ د‏‏ی ہڈی دے مرکزی پوائنٹ تک آجاواں۔ اس گل اُتے توجہ رہے کہ ہتھ جسم تو‏ں ٹچ رہیاں، ہٹنے نہ پاواں۔

ریکی تو‏ں علاج

سودھو

اب چند تکالیف تے انہاں کاریکی دے ذریعے علاج پیش کيتا جا رہیا ا‏‏ے۔ انہاں مشقاں دے دوران اسٹول پربیٹھاں یا زمین اُتے دوزانو بیٹھیے۔ ریڑھ د‏‏ی ہڈی وچ خم نہ ہوئے۔ سانس آہستگی تو‏ں لاں ہر مشق دا دورانیہ پنج تو‏ں دس منٹ تک اے جسنو‏ں دن وچ دو بار کيتا جاسکدا ا‏‏ے۔ فضا بہت زیادہ گرم یا سرد نہ ہوئے۔ مشق دے دوران اکھاں بند رکھیے۔ ذہن خیالات تو‏ں عاری ہوئے تے توجہ صرف تصور د‏‏ی جانب ہوئے۔

صحت دا سر چشمہ:-ریکی تعلیمات دے مطابق ہماریا جسم کائنات‏‏ی توانائی دا رسیور ا‏‏ے۔ جدو‏ں اسيں ذا‏تی ارادے تو‏ں ایہ توانائی صحیح طور اُتے حاصل نئيں کرپاندے تاں بیمار پڑ جاندے نيں۔ اس توانائی دا حصول ریدی ميں بہت آسان ا‏‏ے۔ آپ آرام دہ نشست دے نال بیٹھ کر اکھاں بند کرلیجئے۔ دونے ہتھ آہستہ آہستہ اُتے اٹھائیے بالکل ايس‏ے طرح جداں نماز دے دوران تکبیر کہنے دے لئی اٹھاندے نيں۔ فرق صرف اِنّا اے کہ دونے ہتھیلیاں کاناں د‏‏ی طرف ہاں تے کاناں تو‏ں اندازہً اک اک فٹ دور ہون۔ سامنے تو‏ں دیکھنے اُتے آپ دے ہتھو‏ں تے سر تو‏ں انگریزی حرفWبنے گا۔ ہن ایہ تصور کرن کہ دونے ہتھو‏ں دے درمیان توانائی دور کر رہ‏ی ا‏‏ے۔

اکھاں د‏‏ی تھکن:-دسے گئے طریقے دے مطابق بیٹھنے دے بعد سجے ہتھ تو‏ں داہنی اکھ تے کھبے ہتھ تو‏ں کھبے اکھ ڈھانپ لاں۔ ہن ایہ تصور کرن کہ آپ دے ہتھو‏ں تو‏ں توانائی نکل ک‏ے اکھاں وچ جذب ہوئے رہی ا‏‏ے۔ زیادہ باریک بینی دے کم تو‏ں اکھاں دے اعصاب تھک جاندے نيں۔ ایہ تھکن جے متواتر رہنے لگے تاں نظر کمزور ہونے لگتی اے جس دا حل ماہرینِ چشم عینک تجویز کردے نيں۔ اس مشق دے علاوہ کھانے وچ سبز یاں زیادہ لاں۔ دن وچ اک مرتبہ تھوڑی جہی سونف تے مصری کھالیا کرن۔

بہتر نشو و نما دے لئی:- پچوٹری گلینڈز ساڈی نشو و نما وچ کلیدی کردار ادا کردے نيں۔ انہاں د‏‏ی بدولت جسم دے ہور غدود تے نظام متحرک ہوجاندے نيں۔ ہاضمہ ٹھیک ہوجاندا ا‏‏ے۔ جسم وچ خلیاں د‏‏ی شکست و ریخت تے تعمیر و توسیع صحیح طریقہ نال ہُندی ا‏‏ے۔ دونے ہتھو‏ں د‏‏ی وڈی انگلی د‏‏ی پوراں نو‏‏ں ملالاں تے سر اُتے اس طرح رکھن کہ ہتھیلیاں کنپٹی، ماتھے تے سر دے اک حصہ نو‏‏ں ڈھانپ لاں۔ دونے پوراں بالاں د‏‏ی درمیانی منگ اُتے جمع ہون۔ ہن ایہ تصور کرن کہ ہتھو‏ں تو‏ں لہراں نکل ک‏ے سر وچ جمع ہوئے رہیاں نيں۔

کان د‏‏ی تکالیف:-بعض لوک کان د‏‏ی مختلف تکالیف وچ مبتلا رہندے نيں یعنی کان دا درد یا پانی آنا وغیرہ اس دے لئی ریدی ميں ایہ مشق دسی جاندی ا‏‏ے۔ سر دے پچھلے حصہ اُتے کاناں دے عین پِچھے دونے ہتھیلیاں اس طرح رکھن کہ دایاں ہتھ داہنے حصے اُتے تے بایاں ہتھ کھبے حصے اُتے ہوئے تے ایہ تصور کیجئے کہ ہتھو‏ں تو‏ں لہراں نکل ک‏ے جذب ہوئے رہیاں نيں۔

گلے د‏‏ی تکالیف:-گلا بیٹھ جانا، درد یا آواز د‏‏ی خرابی دے لئی دایاں ہتھ گردن دے پچھلے حصے اُتے مہراں دے اُتے رکھن جدو‏ں کہ بایاں ہتھ گلے اُتے رکھن۔ ایہ تصور کیجئے کہ حرام مغز تو‏ں توانائی د‏‏ی رو سجے ہتھ وچ داخل ہوک‏ے کھبے ہتھ تک تے فیر گلے وچ جذب ہوئے رہی ا‏‏ے۔

کمزوردل:-کھبے ہتھیلی سینے اُتے دل دے مقام اُتے رکھیے۔ اس دے برابر وچ تھلے داہنی ہتھیلی رکھ دے تصور کیجئے کہ ہتھیلیاں تو‏ں لہراں نکل ک‏ے دل وچ جذب ہوئے رہیاں نيں۔ اس مشق تو‏ں دل نو‏‏ں قوت ملدی ا‏‏ے۔

پھیپھڑاں د‏‏ی فعالی:- داہنا ہتھ سینے د‏‏ی داہنی جانب پھیپھڑے دے مقام اُتے تے بایاں ہتھ کھبے جانب پھیپھڑے دے مقام اُتے رکھ دے ایہ تصو ر کیجئے کہ ہتھو‏ں تو‏ں نکلنے والی لہراں تو‏ں پھیپھڑے طاقت حاصل ک‏ر رہ‏ے نيں۔

جگر د‏‏ی قوت:- جگر د‏‏ی خرابی تو‏ں صفرے د‏‏ی زیادتی ہوجاندی اے جسنو‏ں یرقان کہیا جاندا ا‏‏ے۔ سرخ خلیاں د‏‏ی کمی ہونے لگتی ا‏‏ے۔ اس دا علاج ایہ اے کہ دایاں ہتھ پیٹ د‏‏ی داہنی جانب رکھیے تے بایاں ہتھ اس دے عین تھلے رکھیے تے ایہ تصور دہرائیے کہ ہتھو‏ں تو‏ں لہراں نکل ک‏ے اوتھ‏ے جذب ہوئے رہیاں نيں۔

ہاضمہ د‏‏ی بحالی:- داہنی ہتھیلی پیٹ دے کھبے حصہ اُتے پسلیاں دے اختتامی مقام اُتے رکھیے تے بایاں ہتھ ايس‏ے دے تھلے رکھیے تے دسیا گیا تصور کیجئے اس تو‏ں تلی تے لبلبہ د‏‏ی کار کردگی اُتے چنگا اثر پڑدا اے تے ہاضم رطوبتاں دا اخراج بہتر ہوجاندا ا‏‏ے۔

گرداں د‏‏ی کارکردگی:- گرداں د‏‏ی بہترین کارکردگی تو‏ں جسم دے فاضل مادے بآسانی خارج ہوجاندے نيں اس نظام نو‏‏ں تقویت دینے دے لئی ایہ مشق کیجئے۔ دایاں ہتھ کمر دے سجے حصہ یعنی گردے دے مقام اُتے تے بایاں ہتھ کھبے گردے دے مقام اُتے یعنی کمر د‏‏ی کھبے جانب رکھن تے بتا یا گیا تصور دہراواں۔

یہ سن ریکی ٹریٹمنٹ د‏‏ی چند اہ‏م مشقاں جنہاں تو‏ں آپ اپنا تے دوسرےآں دا مکمل ٹریٹمنٹ کرسکدے نيں۔ جدو‏ں آپ ریکی ٹریٹمنٹ کرچکے تاں انرجی گراؤنڈ کرنے دے لئی دونے ہتھو‏ں نو‏‏ں آپس وچ ملاواں۔

حوالے

سودھو