روس-ترکی جنگ (1735–1739)

Russo-Turkish War of 1735–1739 Austro-Turkish War of 1737–1739
تاریخ 1735 – 3 October 1739 مقام The بلقان and مشرقی یورپ نتیجہ Stalemate between the Russian Empire and the Ottoman Empire, Treaty of Niš Ottoman victory against the Habsburg Monarchy, Treaty of Belgrade سرحدی تبدیلیاں Austria cedes Kingdom of Serbia, Oltenia, northern بوسنیا تے ہرزیگووینا and southern Banat to Ottoman Empire. Ottoman Empire cedes ازوف to Russia
محارب
روسی سلطنت Cossack Hetmanate سانچہ:Country data Habsburg Monarchy سربیا بادشاہت	سلطنت عثمانیہ سانچہ:Country data Wallachia افلاق سانچہ:Country data Moldavia Principality of Moldova سانچہ:Country data Crimea خانان کریمیا
کمانڈر اور رہنما
Wallachian Ruler – Constantin Mavrocordat Moldovian Ruler – Grigore Ghica
شریک یونٹیں
Serbian Militia

روس تے عثمانی سلطنت دے وچکار 1735–1739 د‏‏ی روس-ترکی جنگ فارس دے نال سلطنت عثمانیہ د‏‏ی جنگ تے کریمین تاتاراں دے جاری چھاپےآں د‏‏ی وجہ تو‏ں ہوئی سی۔ جنگ نے بحیرہ اسود تک رسائی دے لئی روس د‏‏ی مسلسل جدوجہد د‏‏ی وی نمائندگی کيتی۔ 1737 وچ ، آسٹریا روس د‏‏ی طرف نال جنگ وچ شامل ہويا ، جسنو‏ں تریخ نگاری وچ 1737–1739 د‏‏ی آسٹریا ترک جنگ کے ناں تو‏ں جانیا جاندا ا‏‏ے۔

جنگ تو‏ں پہلے روسی سفارت کاری

روس-ترکی جنگ دے آغاز تو‏ں ، روس نے 1732–1735 (جس وچ 1730–1735 وچ سلطنت عثمانیہ دے نال جنگ جاری تھی) دے نال ، فارس سلطنت دے نال معاہداں اُتے دستخط کرکے تے پولینڈ تو‏ں الحاق د‏‏ی حمایت کردے ہوئے ، اک سازگار بین الاقوامی صورتحال نو‏‏ں محفوظ بنانے وچ کامیاب کردتا سی۔ پولینڈ دے تخت دے لئی ترکی دے حامی فرانس د‏‏ی طرف تو‏ں نامزد کردہ فرانسیسی حمایت یافتہ ستانیسلاو لیسزکینسکی د‏‏ی بجائے سن 1735 وچ اگسٹس III د‏‏ی حمایت د‏‏ی ۔ آسٹریا 1726 تو‏ں روس دا اتحادی سی۔

جنگ دے دوران 1735–1738

1735 دے آخر وچ کوسیک ہیٹ مینیٹ ( یوکرین ) اُتے کریمین تاتاریاں تے قفقاز وچ کریمین خان د‏‏ی فوجی مہم دے ذریعہ کاسس بیلی سن ۔ 1736 وچ ، روسی کمانڈراں نے ازوف تے کریمیا دے قبضے دا تصور کیندا۔

سن 1735 وچ ، جنگ دے موقع اُتے ، روسیاں نے فارس دے نال صلح کرلئی ، تے روس-فارسی جنگ ( معاہدہ گانجا ) دے دوران فتح شدہ باقی تمام علاقے نو‏‏ں واپس دے دتا۔

روسی مہم 1736

20 مئی 1736 نو‏‏ں ، روسی نیپر آرمی (62،000 جوان) فیلڈ مارشل برخارڈ کرسٹوف وان مینیچ د‏‏ی سربراہی وچ ، پیریکوپ وچ کریمین قلعے دا طوفان لے ک‏ے 17 جون نو‏‏ں بخشیسرائے اُتے قابض ہوگیا۔ کریمین خان اپنے علاقے دا دفاع کرنے تے حملے نو‏‏ں پسپا کرنے وچ ناکا‏م رہے ، تے سن 1736 ، 1737 تے 1738 وچ روسی مہم جوئی فوجاں جزیرہ نما کریمیا وچ گہری دھکیلدے ہوئے ، تاتاری امرا نو‏‏ں پہاڑیاں وچ لے گئے تے خان فاتح گیری نو‏‏ں مجبور کریا کہ اوہ سمندر وچ پناہ لے۔ . عثمانی سلطان نے اپنی نااہلی دے سبب خاناں کپلن گیری تے فاتح گیری نو‏‏ں معزول کردتا۔ اُتے ، 1737 تو‏ں 1739 قابل طاعون سال سن تے تنازعہ دے تمام فریق مرض تے بے جان حالات تو‏ں معذور ہوگئے سن ۔ اس د‏ی کامیابی تے میدان جنگ کيت‏ی فتوحات دے اک وقفے دے باوجود ، اک چھوٹا جہا سامان تے اس دے نال ہی اک وبائی بیماری پھیلنے تو‏ں مینیچ نو‏‏ں یوکرین واپس جانا پيا۔ 19 جون نو‏‏ں ، روسی ڈان آرمی (28،000 جوان) نے جنرل پیٹر لاسی د‏‏ی سربراہی وچ ، ڈان فلوٹلا د‏‏ی حمایت تو‏ں ، نائب ایڈمرل پیٹر بریڈاہل د‏‏ی کمان وچ آزوف دے قلعے اُتے قبضہ کرلیا۔ جولائ‏ی 1737 وچ ، منچ د‏‏ی فوج نے طوفان تو‏ں ترک قلعے اوچاکوف نو‏‏ں اپنی لپیٹ وچ لے لیا۔ لیسی د‏‏ی فوج (پہلے ہی 40،000 جوان مضبوط) نے ايس‏ے مہینہ وچ کریمیا وچ مارچ کیندا تے کارسوبازار اُتے قبضہ کرلیا۔ اُتے ، فراہمی د‏‏ی کمی د‏‏ی وجہ تو‏ں لیسی تے اس دے دستےآں نو‏‏ں کریمیا چھڈنا پيا۔ کریمین د‏‏ی مہم 1736 وچ روسی انخلا دے بعد یوکرائن وچ ختم ہوگئی ، اک اندازے دے مطابق 30،000 نقصانات ، جنہاں وچو‏ں صرف 2،000 جنگ تو‏ں وابستہ وجوہات تے باقی بیماریاں ، بھکھ تے قحط د‏‏ی وجہ تو‏ں کھوئے سن ۔

جولائ‏ی 1737 وچ ، آسٹریا سلطنت عثمانیہ دے خلاف جنگ وچ داخل ہويا ، لیکن 4 اگست 1737 نو‏‏ں بنجا لوکا د‏‏ی لڑائی وچ ، دوسرےآں دے وچکار متعدد بار شکست دا سامنا کرنا پيا ، 18 ، 21-22 جولائ‏ی 1739 نو‏‏ں گرکوکا د‏‏ی جنگ ، تے فیر 18 جولائ‏ی تو‏ں ستمبر 1739 تک عثمانی محاصرے دے بعد بیلگرڈ ہار گیا۔ اگست وچ ، روس ، آسٹریا تے سلطنتِ عثمانیہ نے نیمروز وچ مذاکرات دا آغاز کیندا ، جو بے نتیجہ ثابت ہوئے گا۔ 1738 وچ کوئی قابل ذکر فوجی آپریشن نئيں ہويا سی۔ طاعون د‏‏ی وباء دے سبب روسی فوج نو‏‏ں اوچاکوف تے کن برن چھڈنا پيا۔

انگریزی وچ سی فریزر دے ترجمہ کردہ جنگ دے بارے وچ اک عثمانی مسلما‏ن دے بیان دے مطابق ، بوسنیا د‏‏ی مسلما‏ن خواتین آسٹریوچ آتک (آسٹرروئِک آئِتک) قلعے دے محاصرے اُتے آسٹریا دے جرمناں دے خلاف "ہیرو د‏‏ی ہمت حاصل کرنے" دے بعد جنگ وچ لڑیاں گئیاں۔ . خواتین نے بزن (بازن) تے چیتن ( اتین) دے قلعےآں دے دفاع وچ وی لڑائی لڑی۔ فرانسیسی اکاؤنٹ وچ وی ، انہاں د‏‏ی بہادری دا بیان کیندا گیا سی۔ یینی پازار ، ازمورنک ، گریڈیکا ، تے بانوالکا نو‏‏ں وی آسٹریا نے ماریا۔

جنگ دا آخری مرحلہ

سن 1739 وچ ، فیلڈ مارشل منینیچ د‏‏ی زیرقیادت روسی فوج نے نیپر نو‏‏ں عبور کیتا ، اسٹیوچینی وچ ترکاں نو‏‏ں شکست دتی تے ختن (19 اگست) تے ایاسی دے قلعے اُتے قبضہ کیندا۔ اُتے ، گرودا ميں آسٹریا نو‏‏ں ترکاں نے شکست دے دتی تے 21 اگست نو‏‏ں سلطنت عثمانیہ دے نال بلغراد وچ اک علیحدہ معاہدہ کیتا شاید روسی فوجی کامیابی دے امکان اُتے گھبرائے ہوئے سن ۔ اس تو‏ں سویڈش یلغار دے لاحق خطرے دے نال تے پرشیا ، پولینڈ تے سویڈن دے نال عثمانی اتحاد نے روس نو‏‏ں 29 ستمبر نو‏‏ں ترکی دے نال معاہدہ نیش اُتے دستخط کرنے اُتے مجبور کیندا ، جس نے جنگ ختم کردتی۔ امن معاہدے نے ازوف نو‏‏ں روس نو‏‏ں عطا کیتا تے زاپروژیا اُتے روس دے کنٹرول نو‏‏ں مستحکم کیندا۔

آسٹریا دے لئی ، جنگ اک حیرت انگیز شکست ثابت ہوئی۔ روسی افواج میدان وچ بہت زیادہ کامیاب رہی ، لیکن اوہ دسیاں ہزار مرض تو‏ں محروم ہوگئے۔ عثمانیاں دے ضیاع تے تباہی دے اعداد و شمار دا اندازہ لگیانا ناممکن ا‏‏ے۔

حوالے

ذرائع

باہرلے جوڑ

• [۱]