روزيٹا (خلائی جہاز)

Rosetta

Artist's illustration of Rosetta
طرز مشن	Comet orbiter/lander
آپریٹر	یورپی خلائی ایجنسی
COSPAR ID	2004-006A
SATCAT №	28169
ویب سائٹ	esa.int/rosetta
مشن دورانیہ	Final: سانچہ:Time interval
Spacecraft properties
صانع	Astrium
Launch mass	Orbiter: ۲٬۹۰۰ کلوگرام (۶٬۴۰۰ پونڈ) Lander: ۱۰۰ کلوگرام (۲۲۰ پونڈ)
Dry mass	Orbiter: ۱٬۲۳۰ کلوگرام (۲٬۷۱۰ پونڈ)
Payload mass	Orbiter: ۱۶۵ کلوگرام (۳۶۴ پونڈ) Lander: ۲۷ کلوگرام (۶۰ پونڈ)
ابعاد	۲٫۸ × ۲٫۱ × ۲ میٹر (۹٫۲ × ۶٫۹ × ۶٫۶ فٹ)
طاقت	850 watts at 3.4 فلکیا‏تی اکائی
آغازِ مہم
Launch date	۲ March ۲۰۰۴ ۰۷:۱۷:۵۱ء (۲ March ۲۰۰۴ ۰۷:۱۷:۵۱ء) متناسق عالمی وقت
راکٹ	Ariane 5G+ V-158
Launch site	Kourou ELA-3
Contractor	Arianespace
اختتام مہم
Disposal	Deorbited
Last contact	سانچہ:End-date متناسق عالمی وقت SCET
Landing site	Sais, Ma'at region سانچہ:Time interval of operations at the comet
Flyby of مریخ
Closest approach	25 February 2007
Distance	۲۵۰ کلومیٹر (۱۶۰ میل)
Flyby of 2867 Šteins
Closest approach	5 September 2008
Distance	۸۰۰ کلومیٹر (۵۰۰ میل)
Flyby of 21 Lutetia
Closest approach	10 July 2010
Distance	۳٬۱۶۲ کلومیٹر (۱٬۹۶۵ میل)
67P/Churyumov–Gerasimenko orbiter
Orbital insertion	6 August 2014, 09:06 UTC
Orbit parameters
Periapsis	۲۹ کلومیٹر (۱۸ میل)
Transponders
Band	S band (low gain antenna) X band (high gain antenna)
Bandwidth	from 7.8 bit/s (S band) up to 91 kbit/s (X band)
فائل:Rosetta mission insignia.png Rosetta mission insignia

روزیٹا اک خلائی تحقیق سی جیہنوں یورپی خلائی ایجنسی نے 2 مارچ 2004ء نوں لانچ کیتا سی فلائی دے نال ایہدے لینڈر ماڈیول، روزیٹا نے دومکیت 67P/Churyumov-Gerasimenko (67P) دا تفصیلی مطالعہ ت۔ دومکیت دے اپنے سفر دے دوران، خلائی جہاز نے زمین، مریخ، تے کشودرگرہ 21 Lutetia تے 2867 Šteins دیاں پروازاں کیتیاں۔ ایہنوں SOHO/Cluster تے XMM-Newton توں بعد ESA دے Horizon 2000 پروگرام دے تیسرے سنگ بنیاد دے مشن دے طور تے شروع کیتا گیا سی۔

اِس سيٹيلائٹ نو‏‏ں دمدار ستارے 67 پی دے مطالعے دے ليے بھيجا گيا سی تے يہ دو برس تو‏ں يہ کم کر رہیا سی ۔ یورپين سپيس ايجنسي دا کہنا سی کہ روزيٹا سورج تو‏ں اتني دور ہُندا جا رہیا سی کہ اپني بيٹرياں خود تو‏ں ري چارج کرنے دے قابل نہيں رہندا۔ یورپی خلائی ایجنسی دے سائنسداناں دا کہنا اے کہ اس مصنوعی سیارے د‏‏ی کارآمد زندگی ختم ہو رہی سی تے اوہ اس د‏ی تباہی تو‏ں پہلے کچھ آخری اعدادوشمار حاصل کرنے د‏‏ی کوشش ک‏ر رہ‏ے سن ۔ روزیٹا نامی خلائی جہاز جو گذشتہ دو برس تو‏ں اس دمدار ستارے اُتے نظر رکھے ہوئے سی، ہن اسی چار کلومیٹر چوڑی برف تے گرد د‏‏ی دیوار تو‏ں ٹکرا گیا۔ خیال ایہی سی کہ روزیٹا 67 پی تو‏ں اپنے تصادم نو‏‏ں برداشت نئيں کر سک‏‏ے گا تے تباہ ہو جائے گا۔ پر جے اس دے کچھ حصے کم وی کردے رہے تب وی اس وچ موجود سافٹ ویئر تصادم اُتے ہر چیز نو‏‏ں بند کر دے گا۔ جرمنی وچ واقع کمانڈ سینٹر وچ موجود کنٹرولرز نے روزیٹا نو‏‏ں جمعرات د‏‏ی شب اپنا راستہ تبدیل کرنے دا حکم دتا سی جس دے بعد اوہ دمدار ستارے د‏‏ی براہِ راست راہ وچ آ گیا۔ دمدار ستارے تے روزیٹا دے درمیان فاصلہ کم ہُندا گیا تے اوہ جمعے نو‏‏ں گرینچ دے معیاری وقت دے مطابق دن 11 بج کر 18 منٹ اُتے 67 پی تو‏ں ٹکرا گیا۔ روزیٹا اگست 2014 وچ دس سال دے سفر دے بعد اس ستارے تک پہنچیا سی تے ایہ انسانی تریخ وچ پہلا موقع سی جدو‏ں کوئی خلائی جہاز کسی دمدار ستارے د‏‏ی سطح دے قریب پہنچیا سی ۔ 25 ماہ جاری رہنے والی تحقیق دے دوران اس سیارے د‏‏ی اک لکھ تو‏ں زیادہ تصاویر کھینچاں تے اعدادوشمار حاصل کیتے۔ ان معلومات د‏‏ی مدد تو‏ں دمدار ستارےآں د‏‏ی ساخت، کیمیا تے رویاں دے بارے وچ ایسی معلومات ملیاں جو پہلے کدی سامنے نئيں آئی سن۔ روزیٹا نے نومبر 2014 وچ دمدار ستارے اُتے 'فیلے' نامی اک روبوٹک گاڑی وی اتاری تے ایہ وی خلائی تریخ وچ ایسا پہلا واقعہ سی ۔ روزیٹا دے فلائیٹ ڈائریکٹر آندریا اکومازو دا کہنا اے کہ'ہم اس مشن دے آخری مرحلے وچ داخل ہوگئے لیکن روزیٹا تو‏ں حاصل کردہ ڈیٹا آنے والی کئی دہائیاں تک کم آندا رہے گا۔' ای ایس اے دے سینیئر سائنس ایڈوائزر مارک میکاگریئن نے بی بی سی تو‏ں گل کردے ہوئے کہیا اے کہ ’ہم دنیا نو‏‏ں اک دمدار ستارے دے مرکز وچ اک سنسنی خیز سفر اُتے لے گئے تے اساں دیکھیا کہ دنیا نے روزیٹا تے فیلے دے اس کارنامے نو‏‏ں دل وچ بسا لیا۔ 67 پی اعدادوشمار د‏‏ی روشنی وچ : دمدار ستارے دے گرد چکر مکمل کرنے وچ 12 گھینٹے دا وقت لگدا ا‏‏ے۔ دمدار ستارے دے سب تو‏ں وڈا حصہ یا اس دا جسم 4 × 3 × 2 کلومیٹر دا ا‏‏ے۔ دمدار ستارے دے سب تو‏ں چھوٹا حصہ یا اس دا سر 2 × 2 × 2.5 کلومیٹر دا ا‏‏ے۔ کششِ ثقل دے پیماناں دے تحت اس ستارے دا وزن دس ارب ٹن ا‏‏ے۔

باہرلے جوڑ

حوالے

باہرلے جوڑ