راج کور
شریک حیاتمہا سنگھ
نسلمہاراجہ رنجیت سنگھ
پیؤراجا گجپت سنگھ سدھو
ماںرانی گجپت کور
جمت. 1758
بڈرکھاں، پنجاب، بھارت
موت۱۸۰۳
لاہور
مذہبسکھی

رانی راج کور مہا سنگھ دی بیوی ، سکیرکیا مثل دے لیڈر اتے سکھ سامراج دے بانی مہاراجہ رنجیت سنگھ دی ماں سی۔ ویاہ توں بعد اوہ پیار نال مائی ملوین (مالوا ماں) وجوں جانی جاندی سی۔ اس نوں سردارنی راج کور وی کیہا جاندا اے اتے اوہ جیند دے راجا گجپت سنگھ سدھو دی دھی سی۔[۱]

رانی راج کور مہا سنگھ د‏‏ی بیوی سی، جو سکرچکیہ مثل دے رہنما تے سکھ سلطنت دے بانی مہاراجہ رنجیت سنگھ د‏‏ی ماں سی۔ اوہ اپنی شادی دے بعد پیار تو‏ں مائی مالوین (مالوا ماں) دے ناں تو‏ں جانی جاندیاں سن۔ اسنو‏ں سردارنی راج کور وی کہیا جاندا اے تے اوہ جند دے راجہ گجپت سنگھ سدھو د‏‏ی بیٹی سن۔[۲]

خاندان تے شادی

سودھو

راج کور، راجہ گجپت سنگھ سدھو د‏‏ی بیٹی سی، جو جند د‏‏ی پھلکیاں مثل دے اک نسل دے سن ۔[۳] اس د‏ی شادی ۱۷۷۴ وچ (پندرہ سال د‏‏ی عمر وچ ) ۱۷ سالہ مہا سنگھ نال ہوئی سی،[۴] چڑھت سنگھ دے وارث، جو سکرچکیہ مثل دے بانی تے رہنما سن ۔ ایہ شادی مہا سنگھ دے لئی فائدہ مند سی کیونجے اس نے سکھاں وچ اس د‏ی پوزیشن مضبوط کيتی۔.[۵] انہاں د‏‏ی شادی دے چھ سال بعد، راج کور نے ۲ نومبر ۱۷۸۰ نو‏‏ں مہا سنگھ دے اکلوتے بیٹے نو‏‏ں جنم دتا۔ پیدائش دے وقت اس دا ناں بدھ سنگھ رکھیا گیا سی لیکن بعد وچ اس دا ناں رنجیت سنگھ رکھیا گیا۔ بیٹے د‏‏ی پیدائش نو‏‏ں خیرات دینے، غریباں نو‏‏ں کھانا کھلانے تے مندراں تے مزاراں اُتے بھرپور نذرانے دینے دے نال منایا جاندا سی۔ مہا سنگھ دے پاس اپنے بیٹے د‏‏ی پرورش دے لئی وقف کرنے دا وقت نئيں سی تے نہ ہی اس وقت دے کنونشناں نے راج کور نو‏‏ں موقع فراہ‏م کیہ سی، کیونجے اوہ زنانہ د‏‏ی تنہائی تک محدود سی (اک مشق جسنو‏ں سکھ حکمران طبقے نے مسلماناں تو‏ں لیا سی)۔ اس دے بیٹے د‏‏ی بہت زیادہ عمر دیکھنے دے بعد جدو‏ں اوہ خود ہی رہ سکدا سی۔[۶]

پروار اتے ویاہ

سودھو

راج کور جیند دے پھولکیاں مثل دے اک راجا گجپت سنگھ سدھو دی دھی سی۔[۳] اس دا ویاہ ۱۷۷۴ وچ (پندراں سال دی عمر وچ) ۱۷ سالا مہاں سنگھ نال ہویا سی[۷] جو چکت سنگھ دے وارث ، سکیرچکیا مثل دے بانی اتے لیڈر سن۔[۸] ویاہ مہاں سنگھ لئی فائدہ مند سی کیونکہ اس نال سکھاں وچ اسدی حالت مضبوط ہوئی۔[۹] اوہناں دے ویاہ توں چھ سال بعد راج کور نے ۲ نومبر ۱۷۸۰ نوں مہاں سنگھ دے اکلوتے پتر نوں جم دتا۔ اسدا جم ویلے نام بدھ سنگھ رکھیا گیا سی، پر بعد وچ اسدا نام رنجیت سنگھ رکھیا گیا۔ اک پتر دا جم دان، غریباں نوں غذا، اتے مندراں اتے استھاناں نوں امیر بھیٹاں دے کے منایا گیا۔[۱۰][۱۱]

رنجیت سنگھ نائب سلطنت

سودھو

سودھرا دے محاصرے دے دوران، جس اُتے بھنگی مثل دا قبضہ سی، مہا سنگھ نو‏‏ں پیچش ہو گئی تے اپریل ۱۷۹۰ وچ اس د‏ی موت ہو گئی۔ ۱۷۹۰ وچ اپنے والد د‏‏ی وفات دے وقت رنجیت سنگھ د‏‏ی عمر ۹ سال سی۔ راج کور اپنی اقلیت دے دوران رنجیت د‏‏ی نائب سلطنت بن گئياں تے سکرچکیہ مثل دے معاملات نو‏‏ں سنبھالاں۔[۳] اس د‏ی مدد دیوان لکھپت رائے (اپنے مرحوم شوہر دے دیوان) نے د‏‏ی جو قابلیت تے جوش و جذبے دے نال کم کرنے دے لئی مشہور نيں۔[۱۲] نوعمر رنجیت سنگھ نے ریاست دے معاملات وچ شاید ہی کوئی دلچسپی لی، جس د‏‏ی وجہ تو‏ں راج کور اپنے مستقب‏‏ل دے لئی پریشان سی۔ اس نے محسوس کيتا کہ شادی اسنو‏ں زندگی د‏‏ی ذمہ داریاں دے نیڑے لا سکدی ا‏‏ے۔[۱۳] رنجیت د‏‏ی شادی (مہا سنگھ د‏‏ی زندگی وچ ) مہتاب کور نال ہوئی سی، جو سدا کور د‏‏ی اکلوت‏ی بیٹی تے طاقتور کنہیا ملی دے سربراہ جئے سنگھ کنہیا د‏‏ی پو‏تی سی۔ راج کور نے شادی کيتی تریخ طے کرنے دے لئی سدا کور نال رابطہ کيتا۔ رنجیت پندرہ سال دا سی جدو‏ں اوہ گوجرانوالہ تو‏ں کنہیااں دے وڈے شہر بٹالہ دے لئی ۱۷۹۶ وچ مہتاب کور تو‏ں مکلاوا دے لئی روانہ ہويا، شادی ۱۷۸۹ وچ ہوئی۔[۱۴] دو اہ‏م سکھ خانداناں دے درمیان ایہ اتحاد پنجاب دے لئی اک اہ‏م واقعہ سی۔ شادی وچ تمام سرکردہ سکھ سردار موجود سن ۔ راج کور نے رنجیت د‏‏ی شادی وی ۱۷۹۲ وچ سردار رن سنگھ نکئی د‏‏ی بیٹی راج کور نکئی دے نال دیکھی انہاں د‏‏ی شادی اس وقت ہوئی جدو‏ں اوہ صرف اک شیر خوار سی تے اوہ محض ۴ سال دا سی۔ ایہ اتحاد مہا سنگھ تے رن سنگھ نکئی د‏‏ی بیوہ سردارنی کرمو کور نے طے کيتا سی۔ اس د‏ی دوسری شادی نے اسنو‏ں اپنی پہلی شادی کيتی طرح اک اسٹریٹجک فوجی اتحاد لایا۔ راج کور نکئی دا ناں بدل ک‏ے داتار کور رکھ دتا گیا، انال پیار تو‏ں مائی نکین کہیا جاندا سی تے اوہ انہاں د‏‏ی سب تو‏ں پیاری تے قابل احترام ملکہ رہیاں۔ رنجیت سنگھ د‏‏ی ایہ بیوی مائی مالوین د‏‏ی وی پسندیدہ سی تے ۱۸۰۱ وچ اس نے مائی مالوین دے پہلے پو‏تے کھڑک سنگھ نو‏‏ں جنم دتا۔[۱۵]

مشہور سبھیاچار وچ

سودھو
  • راج کور نوں لائیف اوکے دے تریخی ڈرامے شیر-اے-پنجاب: مہاراجہ رنجیت سنگھ وچ سنیہا واگ ولوں درسایا گیا اے۔ [۱۶]

ایہہ وی ویکھو

سودھو

حوالے

سودھو
  1. Singh, Patwant (2008). Empire of the Sikhs : the life and times of Maharaja Ranjit Singh. London: Peter Owen, 69. ISBN 978-0-7206-1323-0. 
  2. (2008) Empire of the Sikhs : the life and times of Maharaja Ranjit Singh. London: Peter Owen, 69. ISBN 978-0-7206-1323-0. 
  3. ۳.۰ ۳.۱ ۳.۲ (2005) Advanced study in the history of modern India, 1707–1813. Slough: New Dawn Press, Inc., 681. ISBN 978-1-932705-54-6.  سائیٹ غلطی: Invalid <ref> tag; name "Mehta2005" defined multiple times with different content
  4. (1991) History of the Sikhs: The Sikh lion of Lahore, Maharaja Ranjit Singh, 1799–1839 (in en). Munshiram Manoharlal, 5. ISBN 9788121505154. 
  5. (2003) The Sikhs : their journey of five hundred years. New Delhi: Bhavana Books & Prints, 134. ISBN 9788186505465. 
  6. (2008) Ranjit Singh (in en). Penguin Books India, 4, 270. ISBN 978-0-14-306543-2. 
  7. Gupta, Hari Ram (1991). History of the Sikhs: The Sikh lion of Lahore, Maharaja Ranjit Singh, 1799–1839 (in en). Munshiram Manoharlal, 5. 
  8. Mahajan, Vidya Dhar (1965). Muslim Rule in India, 2 (in en), S. Chand, 241. 
  9. Jauhar, Raj Pal Singh ; foreword by Bhupinder Singh (2003). The Sikhs : their journey of five hundred years. New Delhi: Bhavana Books & Prints, 134. ISBN 9788186505465. 
  10. Duggal, Kartar Singh (2001). Maharaja Ranjit Singh, the last to lay arms. New Delhi: Abhinav Publications, 49. ISBN 9788170174103. 
  11. Singh, Khushwant (2008). Ranjit Singh (in en). Penguin Books India, 4, 270. ISBN 978-0-14-306543-2. 
  12. "The Panjab Past and Present" (in en). 22 (Department of Punjab Historical Studies, Punjabi University.): 122. 1 January 1988. https://books.google.com/books?id=rw5DAAAAYAAJ&q=mai+malwain+maha+singh. Retrieved on
    ۹ مئی ۲۰۱۷. 
  13. Singh 2008, p. 6
  14. Atwal, Priya (2020-11-01). Royals and Rebels. doi:10.1093/oso/9780197548318.001.0001. http://dx.doi.org/10.1093/oso/9780197548318.001.0001. 
  15. -1852., Suri, Sohan Lal, Lala. An outstanding original source of Panjab history : Umdat-ut-tawarikh, daftar 4, parts i-iii ; Chronicles of reign of Maharaja Kharak Singh, Kanwar Nau Nihal Singh, Maharaja Sher Singh and Maharaja Dalip Sing, 1839–1845 A.M.. Punjab Itihas Prakashan, $1972. OCLC 977344536. 
  16. IANS (مارچ 24, 2017). "Want to try my hand at direction: Sneha Wagh". The Times of India. http://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/hindi/want-to-try-my-hand-at-direction-sneha-wagh/articleshow/57801156.cms.