ذکیہ حقی
| ذکیہ حقی | |
|---|---|
| (کردی وچ: زەکیە ئیسماعیل حەقی) | |
| جم | 18 نومبر 1939 |
| وفات | 23 اگست 2021 (82 سال) |
| شہریت |  عراق
|
| جماعت | کردستان ڈیموکریٹک پارٹی |
| عملی زندگی | |
| مادر علمی | بغداد یونیورسٹی |
| پیشہ | جج ، وکیل ، سیاست دان |
| مادری زبان | کردی |
| پیشہ ورانہ زبان | عربی ، کردی ، انگریزی ، پشتو ، قدیم فارسی |
ترمیم  | |
ذکیہ اسماعیل حقی ( عربی: زكية إسماعيل حقي ; ۱۸ نومبر ۱۹۳۹ء ۔ ۲۲ اگست ۲۰۲۱ء) اک فیلی کرد وکیل سی جنہاں نوں ۱۹۵۹ء وچ عراق دی پہلی سواݨی جج مقرر کيتا گیا سی، اوہ کسی عرب ملک دی پہلی سواݨی بنیاں جو بطور جج مقرر ہوئیاں۔ اوہ ۱۹۹۶ء وچ اپنے شوہر دے مارے جانے دے بعد عراق توں فرار ہو گئی سی تے انہاں نوں امریکا وچ پناہ دتی گئی سی۔ اوہ ۲۰۰۳ء وچ عراق واپس آئیاں تے عراق دی قومی اسمبلی دے لئی منتخب ہوئیاں تے آئین دے مسودے وچ مشیر سی۔
مڈھلا جیون تے تعلیم سودھو
ذکیہ حقی ۱۸ نومبر ۱۹۳۹ء نوں بغداد وچ اک قائم فیلی کرد خاندان وچ پیدا ہوئیاں۔ اس نے ۱۹۵۷ء وچ لاء اسکول توں گریجویشن کیتا، ۳۵۰ دی کلاس وچ پنج سواݨیاں وچوں اک سی۔ [۲] اس نے سویٹز رلینڈ وچ بین الاقوامی لیبر یونین توں بزنس ایڈمنسٹریشن وچ بیچلر آف سائنس تے بغداد یونیورسٹی توں ڈاکٹر آف لاء دی ڈگری حاصل کيتی اے۔ [۳]
عملی زندگی سودھو
ذکیہ نے بغداد وچ وکیل تے جج دونے دے طور اُتے کم کيتا۔ ۱۹۵۰ء دی دہائی وچ ، اس نے عراق وچ کرداں دے نال سلوک دے بارے وچ دستاویزات امریکی سفارت خانے وچ سمگل کیتیاں۔ [۲] اس نے کرد سواݨیاں دی فیڈریشن دی نیہہ رکھی تے ۱۹۵۸ء توں ۱۹۷۵ء تک اس دی صدر رہیاں۔ [۳] [۴]
حقی نے کرد لوکاں تے سواݨیاں دے حقوق دی وکالت کيتی۔ اوہ کرد سواݨیاں دی ایسوسی ایشن دی بانی رکن سی تے ۱۹۵۸ء وچ اس دی صدر بنیاں، ایہ عہدہ اوہ ۱۹۷۵ء تک برقرار رہی۔
۱۹۵۹ء وچ ، حقی نوں عبد الکریم قاسم نے جج دے طور اُتے مقرر کیتا، [۵] عراق وچ جج دے طور اُتے مقرر ہوݨ والی پہلی سواݨی بنیاں تے اوہ مشرق وسطیٰ دی پہلی سواݨی جج بنیاں۔ [۶][۷][۸][۹]
۱۹۷۰ء وچ ، اوہ کردستان ڈیموکریٹک پارٹی دی قیادت وچ واحد سواݨی بن گئياں۔ [۸] ۱۹۵۹ء وچ ، عبدالکریم قاسم نے حقی نوں بینچ وچ مقرر کيتا۔ [۵] اوہ عرب دنیا دی پہلی سواݨی بن گئياں جنہاں نوں جج مقرر کيتا گیا۔ [۹]
ذاتی زندگی سودھو
حقی اک شیعہ مسلمان سی۔ [۶] عراق وچ بعثی حکومت دے دوران، حقی نوں گھر وچ نظر بند کر دتا گیا سی۔ اودوں دے صدر صدام حسین نے اس دے شوہر، بھائی تے کزن نوں قتل کر دتا سی۔ [۵] اس دے دو بیٹےآں نوں گوام توں کڈ کے آئی این ایس دی حراست وچ رکھیا گیا: علی، اک ڈاکٹر اپنی بیوی تے دو بچےآں دے نال، تے اس دا بھائی جس نے اک کرد پنڈ دی تباہی دا مشاہدہ کرنے دے بعد حسین دی فوج نوں چھڈ دتا سی۔ [۱۰]
وہ ۲۲ اگست ۲۰۲۱ء نوں ورجینیا دے اک اسپتال وچ انتقال کر گئياں۔ [۱۱]
حوالے سودھو
- ↑ رحيل أول قاضية كوردية في المنطقة العربية عن 82 عاماً: حقي مولودة في بغداد وتنحدر من أسرة فيلية. وتوفيت في مستشفى بواشنطن — اخذ شدہ بتاریخ: ۲۴ ستمبر ۲۰۲۱ — سے آرکائیو اصل فی ۲۴ اگست ۲۰۲۱ — شائع شدہ از: ۲۳ اگست ۲۰۲۱
- ↑ ۲.۰ ۲.۱ Prusher, Ilene R. (16 جولائی 2003). "Five women confront a new Iraq". https://www.csmonitor.com/2003/0716/p01s04-woiq.html. Retrieved on 14 جولائی 2018. سائیٹ غلطی:Invalid
<ref>tag; name "CSM" defined multiple times with different content - ↑ ۳.۰ ۳.۱ "A Quest for Political, Economic and Social Participation in a Democratic Iraq". Independent Women's Forum. 16 اگست 2004. http://www.iwf.org/news/2434631/A-Quest-for-Political-Economic-and-Social-Participation-in-a-Democratic-Iraq. Retrieved on 14 جولائی 2018. سائیٹ غلطی:Invalid
<ref>tag; name "IWF" defined multiple times with different content - ↑ Zangana, Haifa (2011). City of Widows: An Iraqi Woman's Account of War and Resistance. Seven Stories Press. ISBN 978-1-60980-071-0.
- ↑ ۵.۰ ۵.۱ ۵.۲ Dougherty, Beth K.; Ghareeb, Edmund A. (2013). Historical Dictionary of Iraq. Scarecrow Press. p. 251. ISBN 978-0-8108-7942-3. سائیٹ غلطی:Invalid
<ref>tag; name "DoughertyGhareeb2013" defined multiple times with different content - ↑ ۶.۰ ۶.۱ Penketh, Anna (24 اگست 2005). "Judge hails 'guarantee' of women MPs". https://ghostarchive.org/archive/20220507/https://www.independent.co.uk/news/world/middle-east/judge-hails-guarantee-of-women-mps-307847.html. Retrieved on 14 جولائی 2018. سائیٹ غلطی:Invalid
<ref>tag; name "independent" defined multiple times with different content - ↑ Fontan, Victoria (2008). Voices from Post-Saddam Iraq: Living with Terrorism, Insurgency, and New Forms of Tyranny: Living with Terrorism, Insurgency, and New Forms of Tyranny. ABC-CLIO. pp. 144–145. ISBN 978-0-313-36533-1.
- ↑ ۸.۰ ۸.۱ Rubin, Barry (2015). The Middle East: A Guide to Politics, Economics, Society and Culture. Routledge. p. 621. ISBN 978-1-317-45577-6. سائیٹ غلطی:Invalid
<ref>tag; name "Rubin" defined multiple times with different content - ↑ ۹.۰ ۹.۱ Kirdar, Nemir (2009). Saving Iraq: Rebuilding a Broken Nation. Orion. p. 107. ISBN 978-0-297-85925-3. سائیٹ غلطی:Invalid
<ref>tag; name "Kirdar2009" defined multiple times with different content - ↑ Dow, Mark (2005). American Gulag: Inside U.S. Immigration Prisons. University of California Press. pp. 36–38. ISBN 978-0-520-24669-0.
- ↑ "Zakia Hakki Obituary – Harrisonburg, VA" (in en). https://www.dignitymemorial.com/obituaries/harrisonburg-va/zakia-hakki-10318679. Retrieved on 30 ستمبر 2021.