ذکر یونسیہ
فائل:ذکر یونسیه.jpg نگینے اُتے ذکر یونسیہ دی حکاکی | |
آیت دی خصوصیات | |
---|---|
سورہ: | انبیا |
آیت نمبر: | 87 |
پارہ: | 17 |
صفحہ نمبر: | 329 |
محل نزول: | مکہ |
مضمون: | مچھلی دے پیٹ وچ حضرت یونسؑ دی دعا |
ذکر یونسیہ، حضرت یونسؑ دی دعا اے جو آپ نے مچھلی دے پیٹ وچ اپنی نجات دے لئی پڑھی تھی. ایہ ذکر سورہ انبیاء دی آیت نمبر٨٧ وچ بیان ہويا اے تے نماز غفیلہ دی پہلی رکعت وچ پڑھیا جاندا اے . پیغمبر اکرم صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم توں نقل ہويا اے کہ اس دعا وچ خداوند دے اسماء اعظم ذکر ہوئے نيں کہ جے خدا نوں انہاں اسماء توں پکاریا جائے، تاں اوہ اجابت کردا اے . اخلاق تے عرفان دے استاداں نے وی اس دعا دے پڑھنے خصوصاً سجدے دی حالت وچ اس ذکر نوں پڑھنے دی تاکید دی اے .
حضرت یونسؑ دی دعا
سودھوجس طرح کہ قران [۱] تے روایات وچ آیا اے کہ حضرت یونسؑ نے کچھ مدت تک اپنی قوم دے درمیان تبلیغ دی تے چونکہ اوہ ایمان نئيں لائے، تاں آپ نے انہاں دے لئی بد دعا کيتی تے انکو چھڈ کے چلے گئے تے کشتی وچ سوار ہوئے. تاں خداوند نے حضرت یونسؑ نوں لوکاں دے اگے صبر نہ کرنے دی وجہ توں، مچھلی دے پیٹ وچ ڈال دتا تے اوتھے اُتے آپ نے توبہ دی تے اپنی نجات دی خاطر دعا دے لئی ہتھ اٹھائے.[۲] قرآن کریم دعائے یونس نوں اس طرح بیان کردا اے:
- لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ
تیرے علاوہ کوئی معبود نئيں، پاک اے تو، بے شک میں ظالماں وچوں آں.
سید بن طاوس دے قول دے مطابق دعائے یونس، ذکر یونس توں کچھ زیادہ سی:
- يَا رَبِّ مِنَ الْجِبَالِ أَنْزَلْتَنِي وَ مِنَ الْمَسْكَنِ أَخْرَجْتَنِي وَ فِي الْبِحَارِ صَيَّرْتَنِي وَ فِي بَطْنِ الْحُوتِ حَبَسْتَنِي
- فَلا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ[۳]
- يَا رَبِّ مِنَ الْجِبَالِ أَنْزَلْتَنِي وَ مِنَ الْمَسْكَنِ أَخْرَجْتَنِي وَ فِي الْبِحَارِ صَيَّرْتَنِي وَ فِي بَطْنِ الْحُوتِ حَبَسْتَنِي
اہمیت تے آثار
سودھواہل سنت منابع وچ پیغمبرؐ توں نقل ہويا اے کہ ایہ دعا، خداوند دے اسماء اعظم نيں کہ جے خدا نوں انہاں ناواں توں پکاریا جائے تاں اوہ اجابت کردا اے . پیغمبرؐ اصحاب دے انہاں سوالےآں دے جواب وچ کہ آیا ایہ دعا صرف یونس دی نجات دے لئی سی، ايسے آیت دے تھلے فرماندے نيں کہ مومناں نوں وی ايسے طرح نجات دین گے.[۴]اک ہور حدیث وچ پیغمبرؐ نے تاکید فرمائی اے کہ ہر مسلمان اپنی حاجت دے لئی اس ذکر نوں پڑھ سکدا اے، خداوند اس دی حاجت نوں پورا کرے گا.[۵]امام صادقؑ توں روایت بیان ہوئی اے کہ وچ حیران ہاں ایداں دے شخص توں کہ جدوں اوہ کسی غم وچ مبتلا ہُندا اے تاں قرآن دی اس آیت لا إِلهَ إِلَّا أَنْتَ سُبْحانَكَ إِنِّي كُنْتُ مِنَ الظَّالِمِينَ توں رجوع کیوں نئيں کردا حالانکہ خداوند اس آیت دے تھلے فرماندا اے: اساں اس دی دعا نوں قبول کيتا اے تے اسنوں غم واندوہ توں نجات بخشی اے تے مومنین نوں اس طریقے توں نجات دیندے نيں.[۶]
اسلامی سبھیاچار وچ اس ذکر دا مرتبہ
سودھواسلامی سبھیاچار وچ ذکر یونسیہ نوں خاص نگاہ توں دیکھیا گیا اے تے اس دی تاثیر اُتے تاکید ہوئی اے .
- عرفان وچ
اخلاق تے عرفان دے استاداں نے ذکر یونسیہ دی بہت تاکید دی اے تے کہیا اے کہ اس اُتے مداومت راہ گشا اے .[۷]شیعہ عارف تے عالم سید علی قاضی طباطبائی نے اس ذکر نوں چار سو بار پڑھنے دی تاکید دی اے . آیت اللہ کشمیری توں نقل ہويا اے کہ راہ گشائی دے لئی بہترین کم، سجدہ اے تے سجدے وچ ذکر یونسیہ پڑھیا جائے.[۸]
اسی طرح سورہ انبیاء دی آیات ٨٧ تے ٨٨ وچ یونس دے ماجرہ دی طرف اشارہ ہويا اے کہ جو ذکر یونسیہ اُتے مشتمل اے، نماز غفیلہ دی پہلی رکعت وچ سورہ حمد دے بعد اس ذکر نوں پڑھیا جاندا اے .
حوالے
سودھو- ↑ سوره صافات، ۱۳۹-۱۴۸؛ سوره انبیا، ۸٧؛ سوره یونس، ۹۸
- ↑ قمی، علی بن ابراهیم، تفسير القمی، ج۱، ص۳۱٧
- ↑ ابن طاوس، مهج الدعوات، ص۳۱۱
- ↑ جوری نیشابوری، قوارع القرآن، ص۱۲۴.
- ↑ كفعمي، المصباح، ص۲۹۸؛ جوری نیشابوری، قوارع القرآن، ص۲۵
- ↑ صدوق، من لا يحضره الفقيه، ج۴، ص۳۹۳
- ↑ شیروانی، علی، ۱۳۸۶ش، ص۲۲۵؛ مظاهری، حسین، ۱۳۸۹ش، ص۱۱۴.
- ↑ http://article.tebyan.net/136143/%D9%81%D8%B6%DB%8C%D9%84%D8%AA-%D9%88-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D8%B5-%D8%B0%DA%A9%D8%B1-%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B3%DB%8C%D9%87
مآخذ
سودھو- سید ابن طاووس، على بن موسى، مهج الدعوات و منهج العبادات، قم، دار الذخائر، ۱۴۱۱ق.
- جوری نیشابوری، محمد بن یحیی، قوارع القرآن، ریاض، مکتبة المعارف للنشر، ۱۴۳۲ق.
- شیروانی، علی، برنامه سلوک در نامههای سالکان، دار الفکر، قم، ۱۳۸۶ش.
- شیخ صدوق، من لا يحضره الفقيه، تصحیح غفارى، على اكبر، قم، دفتر انتشارات اسلامى، ۱۴۱۳ق.
- قمى، على بن ابراهيم، تفسير القمي، قم، دار الكتاب، ۱۴۰۴ق.
- كفعمى، ابراهيم بن على عاملى، المصباح (جنة الأمان الواقية)، قم، دار الرضي (زاهدي)، ۱۴۰۵ق.
- مظاهری، حسین، سیر و سلوک، مؤسسه فرهنگی مطالعاتی الزهراء (علیهاالسلام)، قم، بیتا.