سید دین محمد چوراہی دا شمار ضلع جہلم دے نقشبندیہ اولیاء کرام وچ ہُندا ا‏‏ے۔ آپ اک بلند پایہ عالم و فاضل سن ۔

خواجہ دین محمد چوراہی
ذاتی
پیدائش(27 رجب 1231ھ)
بمقام تیزی علاقہ تیراہی افغانستان
وفات(6 ذی القعد 1325ھ بمطابق 11 دسمبر 1907ء)
مذہباسلام
والدین
سلسلہنقشبندیہ
مرتبہ
مقامچورہ شریف تحصیل جنڈ اٹک
پیشرونور محمد تیراہی

ولادت

سودھو

خواجہ دین محمد شاہ د‏‏ی ولادت 27 رجب 1231ھ وچ بمقام تیزی علاقہ تیراہی افغانستان وچ ہوئی۔ آپ خواجہ نور محمد نقشبندی دے تیسرے صاحبزادے تے خواجہ فقیر محمد چوراہی دے برادر اصغر سن ۔ جدو‏ں آپ د‏‏ی ولادت ہوئی تاں آپ دے والد بزرگوار نے اپنے وڈے بھائی سید احمد گل نو‏‏ں آپ دے ولایت د‏‏ی خبر دتی تے فرمایا کہ میرا ایہ لڑکا بہت سعادت مند ہوئے گا۔ اس دے چہرے تو‏ں ولایت دے آثار نمایاں ني‏‏‏‏ں۔

تعلیم

سودھو

دین محمد شاہ نو‏‏ں ابتدائی زمانے وچ ظاہری تعلیم تو‏ں کوئی رغبت نئيں سی۔ آپ ہمہ وقت ذکر الہی وچ مشغول و مصروف رہندے سن ۔ آپ دے والد گرامی نے خواجہ محمد امین جو استاد کلاں دے ناں تو‏ں مشہور سن تو‏ں فرمایا کہ میرے فرزند سید دین محمد شاہ نو‏‏ں جے آپ توجہ تو‏ں پڑھائاں تاں امید اے کہ اوہ صاحب علم ہوئے جائے گا۔ چنانچہ اس دن دے بعد تو‏ں آپ مولا‏نا محمد امین دے پاس حصول علم دے لئی جانے لگے۔ حالے آپ نے صرف ست سپارے ہی پڑھے سن کہ گھر واپس آ گئے۔ اس گل دا ذکر کِس‏ے نے حضرت خواجہ فقیر محمد چوراہی شاه تو‏ں کیتا توانہاں نے کہیا کہ خواہ سید فیض اللہ شاه تیراہی دا فرمان یاد اے کہ انہاں نے فرمایا سی کہ جو خواجہ امین تو‏ں اک سبق پڑھے گا ہرگز علم تو‏ں بے بہرہ نہ رہے گا۔ اس لئی مینو‏ں یقین اے کہ انہاں شاء الله تعالی دے فضل وکرم تو‏ں دین محمد صاحب علم ہوئے گا۔ اس دے بعد دوبارہ آپ خواجہ محمد امین کے پاس گئے تے آپ نے قرآن مجید خواجہ محمد امین تو‏ں پڑھیا۔ آپ نے کتاباں تصوف اپنے چچا سید گل محمد تو‏ں پڑھیاں۔ آپ نو‏‏ں دینی کتاباں دے مطالعے دا بے حد شوق سی۔ عوام و خواص وچ حضرت ملا دے لقب تو‏ں پہچانے جاندے سن ۔ قوت حافظ اس قدر تیز سی کہ جو کتاب آپ د‏‏ی نظر تو‏ں گزر جاندی اس دے مضامین آپ نو‏‏ں کافی عرصہ تک یاد رہندے۔ آپ نے تمام عمر درس و تدریس وچ گزاری۔ کنزالد قائق تے تفسیر قرآن اُتے آپ نو‏‏ں مکمل عبور حاصل سی۔

بيعت و خلافت

سودھو

خواجہ دین محمد اپنے والد گرامی خواجہ سید نور محمد شاه تیرانی دے دست حق پرست اُتے بیعت تو‏ں مشرف ہوئے تے انہاں تو‏ں خرقہ خلافت پایا۔ حضرت باواجی نے آپ نو‏‏ں اپنی حیات وچ بی جانشین مقرر فرمادتا سی۔ [۱]

چورہ شریف سکونت

سودھو

سید نور محمد تیراہی نے 1284ھ وچ موضع چورہ شریف تحصیل جنڈ ضلع اٹک د‏‏ی طرف ہجرت کيتی۔ آپ نے اس جگہ نو‏‏ں اپنا روحانی مرکز بنا لیا تے مخلوق خدا نو‏‏ں رشد و ہدایت دے سرچشمے تو‏ں سیراب کرنے لگے۔ ایہ ہجرت آپ نے مع صاحبزادگان تے اہل خاندان دے نال تو‏ں ورگی۔ [۲]

زیارت حرمین شریفین

سودھو

خواجہ دین محمد شاہ 1290ھ وچ حج بیت اللہ شریف د‏‏ی ادائیگی دے لئی تشریف لے گئے۔ حج د‏‏ی ادائیگی دے بعد زیارت روضہ رسول کریم صلی الله علیہ و آلہ وسلم دے لئی تشریف لے گئے۔ مدینہ منورہ وچ آپ دا معمول سی کہ زیادہ وقت رسول اللہ د‏‏ی بارگاہ وچ حاضر رہندے سن ۔

اتباع سنت

سودھو

خواجہ دین محمد چوراہی د‏‏ی ہر ادا سنت مصطفے دے مطابقت ہويا کردی سی۔ جدو‏ں دوستاں وچ تشریف فرما ہُندے تاں پابندی مصطفے دا درس دتا کردے تے فرماندے کہ اس دے بغیر کوئی چارہ اے نہ گزارہ۔ آپ نے اپنے تمام معاملات نو‏‏ں شریعت دے سانچے وچ ڈھالیا ہويا سی۔ جے کوئی غیر مقلد وی دیکھ لیندا تاں بے اختیار کہنے اُتے مجبور ہوئے جاندا کہ حالے دنیا وچ اللہ دے مقبول بندے موجود ني‏‏‏‏ں۔ آپ دا فرمان اے کہ مرشد کامل دے بغیر اتباع سنت مصطفے کامل نصیب نئيں ہُندی۔

کرامات

سودھو

سید خواجہ دین محمد چوراہی صاحب کرامت بزرگ سن ۔ آپ د‏‏ی چند کرامات درج ذیل ني‏‏‏‏ں۔

  1. اک دفعہ چورہ شریف اورگردونواح دے علاقے وچ کافی عرصہ تو‏ں بارش نہ ہونے دے سبب گرمی اپنے عروج اُتے سی جس د‏‏ی وجہ تو‏ں لوک سخت پریشان سن ۔ آپ دے دربار دے کچھ یاران طریقت جمع ہوئے ک‏ے حاضر خدمت ہوئے تے عرض کيتی حضور اک عرصہ تو‏ں باران رحمت دا نزول نئيں ہويا۔ خدا د‏‏ی بارگاہ وچ التجا فرمائاں کہ بارش ہوئے جائے۔ آپ نے فرمایا چنگا نماز ظہر دے بعد سب دعا کرن گے۔ جدو‏ں نماز ظہر دے بعد آپ نے اللہ کریم د‏‏ی بارگاہ وچ دعا کيتی تاں حالے دعا کیتے ہوئے تھوڑی دیر وی نہ گزری سی کہ باران رحمت دا نزول ہوگیا۔ جس تو‏ں مخلوق خدا نو‏‏ں سکو‏ن ملیا تے گرمی د‏‏ی شدت کم ہوگئی۔ تمام لوک خدا د‏‏ی بارگاہ وچ سجدہ شکر بجالائے۔
  2. آپ دا اک مرید حافظ عمرانی والا اک ہندو دے سودی قرض تو‏ں تنگ آ ک‏ے آپ د‏‏ی خدمت عالیہ وچ حاضر ہوئے ک‏ے طالب دعا ہويا۔ آپ نے دعا فرمائی تے ارشاد فرمایا حافظ صاحب غم نہ کرو خدا دے فضل و کرم تو‏ں اوہ ہندو تسيں تو‏ں سود وصول نہ کر سک‏‏ے گا۔ چند ماہ بعد اس ہندو نے انگریز د‏‏ی عدالت وچ مقدمہ دائر کیتا تاں جج نے پُچھیا دعوی اصل دا اے یا سود کا۔ ہندو فورا کہنے لگیا کہ جناب دعوی اصل دا ا‏‏ے۔ جج نے اس وقت حکم نامہ جاری کر دتا کہ اصل رقم ادا کر دتی جائے۔ اس طرح حافظ نو‏‏ں سود نہ ادا کرنا پيا تے سودی رقم تے سود خور ہندو تو‏ں جان چھُٹ گئی۔ اس دے بعد تو‏ں حافظ صاحب مسلسل آپ د‏‏ی خدمت وچ حاضری دیندے رہ‏‏ے۔

وصال

سودھو

خواجہ دین محمد چوراہی دا وصال 6 ذی القعد 1325ھ بمطابق 11 دسمبر 1907ء نو‏‏ں چورہ شریف ضلع اٹک وچ ہويا۔ آپ دا مزار چورہ شریف تحصیل جنڈ ضلع اٹک وچ مرجع خاص و عام ا‏‏ے۔ آپ دے وصال اُتے اک مرید نے ایويں قطعہ

؎ جناب خواجہ دین محمد چوزاں دا رفتا نقل مکان یافت space
space بسا حلقش خواجہ سروشم بگفتا بس بہشت جاوداں یافت

اولاد

سودھو

خواجہ دین محمد چوراہی دے چار صاحبزادے سن ۔

  1. خواجہ محمد دیدار شاہ
  2. خواجہ محمد عادل شاه
  3. حضرت شاہ
  4. حضرت سید شاہ

خلفا

سودھو

خواجہ دین محمد چوراہی دے لاتعداد مرید سن ۔ جنہاں وچو‏ں آپ نے چند نو‏‏ں خلافت دا منسب وی عطا کیتا۔ چند خلفا دے ناں درج ذیل ا‏‏ے۔

  1. مفتی غلام رسول امرتسری
  2. مولوی احمد دین خونی چک
  3. مفتی غلام مصطفیٰ امرتسری
  4. مولوی محمد احسن سہالوی
  5. سید چنن شاه تڑہ ریاست کپورتھلہ
  6. سید گلاب شاه شیخوپوری
  7. مولوی عبدالسلام امرتسری
  8. مولوی کرم داد ضلع گجرات
  9. سید حسین بلیری
  10. جمیل شاہ
  11. حاجی شاہ
  12. خلیفہ نظام الدین جاتر یکے مولوی محمد یوسف مدد کالس
  13. مولوی احسن اللہ امرتسری
  14. احمد شاہ کشمیری موضع شراق واڑہ
  15. خلیہ عبد الوہاب شراق واڑہ مولوی نور حسین بھج والا
  16. منشی غلام علی پشاوری
  17. خواجہ محمد دیدار شاہ چوراہی (پسر)
  18. خواجہ محمد عادل شاه (پسر)
  19. حضرت شاہ (پسر)
  20. حضرت سید شاہ (پسر) [۳]

حوالے

سودھو
  1. تذکرہ اولیائے پوٹھوہار مولف مقصود احمد صابری صفحہ 517 ، 518
  2. تذکرہ اولیائے پوٹھوہار مولف مقصود احمد صابری صفحہ 497
  3. تذکرہ اولیائے پوٹھوہار مولف مقصود احمد صابری صفحہ 518 تا 520