دین محمد چوراہی
سید دین محمد چوراہی دا شمار ضلع جہلم دے نقشبندیہ اولیاء کرام وچ ہُندا اے۔ آپ اک بلند پایہ عالم و فاضل سن ۔
خواجہ دین محمد چوراہی | |
---|---|
ذاتی | |
پیدائش | (27 رجب 1231ھ) بمقام تیزی علاقہ تیراہی افغانستان |
وفات | (6 ذی القعد 1325ھ بمطابق 11 دسمبر 1907ء) |
مذہب | اسلام |
والدین |
|
سلسلہ | نقشبندیہ |
مرتبہ | |
مقام | چورہ شریف تحصیل جنڈ اٹک |
پیشرو | نور محمد تیراہی |
ولادت
سودھوخواجہ دین محمد شاہ دی ولادت 27 رجب 1231ھ وچ بمقام تیزی علاقہ تیراہی افغانستان وچ ہوئی۔ آپ خواجہ نور محمد نقشبندی دے تیسرے صاحبزادے تے خواجہ فقیر محمد چوراہی دے برادر اصغر سن ۔ جدوں آپ دی ولادت ہوئی تاں آپ دے والد بزرگوار نے اپنے وڈے بھائی سید احمد گل نوں آپ دے ولایت دی خبر دتی تے فرمایا کہ میرا ایہ لڑکا بہت سعادت مند ہوئے گا۔ اس دے چہرے توں ولایت دے آثار نمایاں نيں۔
تعلیم
سودھودین محمد شاہ نوں ابتدائی زمانے وچ ظاہری تعلیم توں کوئی رغبت نئيں سی۔ آپ ہمہ وقت ذکر الہی وچ مشغول و مصروف رہندے سن ۔ آپ دے والد گرامی نے خواجہ محمد امین جو استاد کلاں دے ناں توں مشہور سن توں فرمایا کہ میرے فرزند سید دین محمد شاہ نوں جے آپ توجہ توں پڑھائاں تاں امید اے کہ اوہ صاحب علم ہوئے جائے گا۔ چنانچہ اس دن دے بعد توں آپ مولانا محمد امین دے پاس حصول علم دے لئی جانے لگے۔ حالے آپ نے صرف ست سپارے ہی پڑھے سن کہ گھر واپس آ گئے۔ اس گل دا ذکر کِسے نے حضرت خواجہ فقیر محمد چوراہی شاه توں کیتا توانہاں نے کہیا کہ خواہ سید فیض اللہ شاه تیراہی دا فرمان یاد اے کہ انہاں نے فرمایا سی کہ جو خواجہ امین توں اک سبق پڑھے گا ہرگز علم توں بے بہرہ نہ رہے گا۔ اس لئی مینوں یقین اے کہ انہاں شاء الله تعالی دے فضل وکرم توں دین محمد صاحب علم ہوئے گا۔ اس دے بعد دوبارہ آپ خواجہ محمد امین کے پاس گئے تے آپ نے قرآن مجید خواجہ محمد امین توں پڑھیا۔ آپ نے کتاباں تصوف اپنے چچا سید گل محمد توں پڑھیاں۔ آپ نوں دینی کتاباں دے مطالعے دا بے حد شوق سی۔ عوام و خواص وچ حضرت ملا دے لقب توں پہچانے جاندے سن ۔ قوت حافظ اس قدر تیز سی کہ جو کتاب آپ دی نظر توں گزر جاندی اس دے مضامین آپ نوں کافی عرصہ تک یاد رہندے۔ آپ نے تمام عمر درس و تدریس وچ گزاری۔ کنزالد قائق تے تفسیر قرآن اُتے آپ نوں مکمل عبور حاصل سی۔
بيعت و خلافت
سودھوخواجہ دین محمد اپنے والد گرامی خواجہ سید نور محمد شاه تیرانی دے دست حق پرست اُتے بیعت توں مشرف ہوئے تے انہاں توں خرقہ خلافت پایا۔ حضرت باواجی نے آپ نوں اپنی حیات وچ بی جانشین مقرر فرمادتا سی۔ [۱]
چورہ شریف سکونت
سودھوسید نور محمد تیراہی نے 1284ھ وچ موضع چورہ شریف تحصیل جنڈ ضلع اٹک دی طرف ہجرت کيتی۔ آپ نے اس جگہ نوں اپنا روحانی مرکز بنا لیا تے مخلوق خدا نوں رشد و ہدایت دے سرچشمے توں سیراب کرنے لگے۔ ایہ ہجرت آپ نے مع صاحبزادگان تے اہل خاندان دے نال توں ورگی۔ [۲]
زیارت حرمین شریفین
سودھوخواجہ دین محمد شاہ 1290ھ وچ حج بیت اللہ شریف دی ادائیگی دے لئی تشریف لے گئے۔ حج دی ادائیگی دے بعد زیارت روضہ رسول کریم صلی الله علیہ و آلہ وسلم دے لئی تشریف لے گئے۔ مدینہ منورہ وچ آپ دا معمول سی کہ زیادہ وقت رسول اللہ دی بارگاہ وچ حاضر رہندے سن ۔
اتباع سنت
سودھوخواجہ دین محمد چوراہی دی ہر ادا سنت مصطفے دے مطابقت ہويا کردی سی۔ جدوں دوستاں وچ تشریف فرما ہُندے تاں پابندی مصطفے دا درس دتا کردے تے فرماندے کہ اس دے بغیر کوئی چارہ اے نہ گزارہ۔ آپ نے اپنے تمام معاملات نوں شریعت دے سانچے وچ ڈھالیا ہويا سی۔ جے کوئی غیر مقلد وی دیکھ لیندا تاں بے اختیار کہنے اُتے مجبور ہوئے جاندا کہ حالے دنیا وچ اللہ دے مقبول بندے موجود نيں۔ آپ دا فرمان اے کہ مرشد کامل دے بغیر اتباع سنت مصطفے کامل نصیب نئيں ہُندی۔
کرامات
سودھوسید خواجہ دین محمد چوراہی صاحب کرامت بزرگ سن ۔ آپ دی چند کرامات درج ذیل نيں۔
- اک دفعہ چورہ شریف اورگردونواح دے علاقے وچ کافی عرصہ توں بارش نہ ہونے دے سبب گرمی اپنے عروج اُتے سی جس دی وجہ توں لوک سخت پریشان سن ۔ آپ دے دربار دے کچھ یاران طریقت جمع ہوئے کے حاضر خدمت ہوئے تے عرض کيتی حضور اک عرصہ توں باران رحمت دا نزول نئيں ہويا۔ خدا دی بارگاہ وچ التجا فرمائاں کہ بارش ہوئے جائے۔ آپ نے فرمایا چنگا نماز ظہر دے بعد سب دعا کرن گے۔ جدوں نماز ظہر دے بعد آپ نے اللہ کریم دی بارگاہ وچ دعا کيتی تاں حالے دعا کیتے ہوئے تھوڑی دیر وی نہ گزری سی کہ باران رحمت دا نزول ہوگیا۔ جس توں مخلوق خدا نوں سکون ملیا تے گرمی دی شدت کم ہوگئی۔ تمام لوک خدا دی بارگاہ وچ سجدہ شکر بجالائے۔
- آپ دا اک مرید حافظ عمرانی والا اک ہندو دے سودی قرض توں تنگ آ کے آپ دی خدمت عالیہ وچ حاضر ہوئے کے طالب دعا ہويا۔ آپ نے دعا فرمائی تے ارشاد فرمایا حافظ صاحب غم نہ کرو خدا دے فضل و کرم توں اوہ ہندو تسيں توں سود وصول نہ کر سکے گا۔ چند ماہ بعد اس ہندو نے انگریز دی عدالت وچ مقدمہ دائر کیتا تاں جج نے پُچھیا دعوی اصل دا اے یا سود کا۔ ہندو فورا کہنے لگیا کہ جناب دعوی اصل دا اے۔ جج نے اس وقت حکم نامہ جاری کر دتا کہ اصل رقم ادا کر دتی جائے۔ اس طرح حافظ نوں سود نہ ادا کرنا پيا تے سودی رقم تے سود خور ہندو توں جان چھُٹ گئی۔ اس دے بعد توں حافظ صاحب مسلسل آپ دی خدمت وچ حاضری دیندے رہے۔
وصال
سودھوخواجہ دین محمد چوراہی دا وصال 6 ذی القعد 1325ھ بمطابق 11 دسمبر 1907ء نوں چورہ شریف ضلع اٹک وچ ہويا۔ آپ دا مزار چورہ شریف تحصیل جنڈ ضلع اٹک وچ مرجع خاص و عام اے۔ آپ دے وصال اُتے اک مرید نے ایويں قطعہ
؎ جناب خواجہ دین محمد چوزاں دا رفتا نقل مکان یافت
بسا حلقش خواجہ سروشم بگفتا بس بہشت جاوداں یافت
اولاد
سودھوخواجہ دین محمد چوراہی دے چار صاحبزادے سن ۔
- خواجہ محمد دیدار شاہ
- خواجہ محمد عادل شاه
- حضرت شاہ
- حضرت سید شاہ
خلفا
سودھوخواجہ دین محمد چوراہی دے لاتعداد مرید سن ۔ جنہاں وچوں آپ نے چند نوں خلافت دا منسب وی عطا کیتا۔ چند خلفا دے ناں درج ذیل اے۔
- مفتی غلام رسول امرتسری
- مولوی احمد دین خونی چک
- مفتی غلام مصطفیٰ امرتسری
- مولوی محمد احسن سہالوی
- سید چنن شاه تڑہ ریاست کپورتھلہ
- سید گلاب شاه شیخوپوری
- مولوی عبدالسلام امرتسری
- مولوی کرم داد ضلع گجرات
- سید حسین بلیری
- جمیل شاہ
- حاجی شاہ
- خلیفہ نظام الدین جاتر یکے مولوی محمد یوسف مدد کالس
- مولوی احسن اللہ امرتسری
- احمد شاہ کشمیری موضع شراق واڑہ
- خلیہ عبد الوہاب شراق واڑہ مولوی نور حسین بھج والا
- منشی غلام علی پشاوری
- خواجہ محمد دیدار شاہ چوراہی (پسر)
- خواجہ محمد عادل شاه (پسر)
- حضرت شاہ (پسر)
- حضرت سید شاہ (پسر) [۳]