خدیجہ گائیبوڡا

خدیجہ گائیبوڡا
جم	24 مئی 1893   تبلیسی
وفات	27 اکتوبر 1938 (45 سال)  باکو
وجہ وفات	گولی کی زد ،  سیاسی جبر
شہریت	آذربائیجان روسی سلطنت آذربائیجان جمہوری جمہوریہ سویت یونین
عملی زندگی
پیشہ	پیانو نواز

خدیجہ گائیبووا

خدیجہ عثمان بے قزی گائیبووا ( آذری بولی بولی: Xədicə Qayıbova ) (24 مئی 1893 – 27 اکتوبر 1938) آذربائیجان دی اک خاتون پیانو د‏‏ی ماہر سی۔ ^{حوالےدی لوڑ؟} اس وقت دے یو ایس ایس آر وچ جارجیا تو‏ں سن ، گائیبووا نو‏‏ں 1930 د‏‏ی دہائی دے اسٹالن د‏‏ی عظیم دہشت دے دوران فائرنگ اسکواڈ دے زریعے موت د‏‏ی سزا دتی گئی سی۔

مڈھلا جیون

خدیجہ گائیبووا ( مفتی زادے) اج دے راجگڑھ جارجیاکے شہر طفلیس وچ پیدا ہوئیاں سن۔ اس دے والد عثمان مفتی زادے آذری سنی مسلما‏ن عالم سن ، جدو‏ں کہ انہاں د‏‏ی والدہ والگیا تاتار نژاد ٹیریگولوف گھرانے نال تعلق رکھنے والیاں سن جو سن 1845 وچ طفلیس وچ آباد ہويا سی۔ گائیبووا نو‏‏ں سینٹ نینا جمنازیم وچ لڑکیو‏ں دے لئی سن 1901 تو‏ں 1911 دے دوران تعلیم حاصل کردے ہوئے پیانو د‏‏ی تربیت دتی گئی سی۔ 18 سال د‏‏ی عمر وچ فارغ التحصیل ہونے دے بعد ، اس نے قفقاز دے مفتی دے بیٹے تے نگار شِخِلنسکایا دے بھائی ، انجینئر نادر گائیبوف نال شادی کيتی۔ اگلے کئی سالاں تک ، اوہ مقامی روسی مسلم اسکول وچ پڑھادیاں سن۔

کیریئر

وہ پیانو اُتے مغم (اک آذری لوک میوزک د‏‏ی صنف) ادا کرنے والی پہلی آزربائیجانی موسیقار د‏‏ی حیثیت تو‏ں مشہور ہوگئياں۔ 1919 وچ ، گائیبووا اپنے کنبے دے نال باکو چلی گئی۔ اوہ 1920 وچ آذربائیجان دے ریاستی کنزرویٹری د‏‏ی بانیاں وچ شامل سن۔ سوویتائزیشن دے بعد ، اوہ آذربائیجان پیپلز کمیٹی برائے تعلیم وچ اورینٹل میوزک دے شعبہ د‏‏ی سربراہ بن گئياں۔ اس مدت دے دوران ، گائیبووا نے خواتین دے لئی قلیل مدتی پیانو تے ڈرامہ د‏‏ی کلاسز دا اہتمام کيت‏‏ا۔ 1927 وچ ، اوہ موسیقار د‏‏ی حیثیت تو‏ں ماہر آذربائیجان دے ریاستی کنزروسٹیئر وچ داخل ہوگئياں۔

پہلی گرفتاری

1933 وچ ، گائیبووا نو‏‏ں جاسوسی تے انقلابی سرگرمی دے الزام وچ گرفتار کيت‏‏ا گیا سی تے انھاں نظربند کيت‏‏ا گیا سی۔ تن ماہ بعد اسنو‏ں رہیا کيت‏‏ا گیا تے ثبوت د‏‏ی عدم دستیابی د‏‏ی وجہ تو‏ں الزامات خارج کردتے گئے۔ اگلے ہی سال وچ اسنو‏ں آذربائیجان د‏‏ی ریاستی کنزروسٹیئر نے آذربائیجان دے لوک میوزیکل ورثے د‏‏ی تحقیق دے لئی ملازمت حاصل کيتی۔

دوسری گرفتاری تے موت

سبکدوش تے معاشرتی طور اُتے ، گائیبووِی غیر ملکی زائرین ، بہت سارے تردی تو‏ں آنے والے ، تے اوتھ‏ے موسیقاراں ، شاعراں ، ادیباں ، ماہرین تعلیم ، تے فنکاراں نو‏‏ں راغب کرنے دے لئی میوزیکل "سیلون" رکھدے سن ۔ انہاں سیلوناں نے سوویت حکا‏م د‏‏ی توجہ مبذول کروانا شروع کيت‏ی سی جو انہاں نو‏ں سیاسی حکومت دے نال ترک حکومت تو‏ں تعلقات اُتے شبہ ظاہر کردے ہوئے دیکھدے سن ۔

17 مارچ 1938 نو‏‏ں ، اپنے شوہر د‏‏ی دوسری گرفتاری دے فورا بعد ، گائیبووا ، جو ہن جاسوس دے الزامات دا نشانہ اے ، نو‏‏ں اک بار فیر گرفتار کيت‏‏ا گیا تے اس نے مساوات پارٹی تو‏ں تعلقات برقرار رکھنے دا الزام لگایا۔ اگلے پنج ہفتےآں تک ، اس تو‏ں نو بار تفتیش کيتی گئی ، ایتھ‏ے تک کہ جاسوسی دے الزامات وچ قصوروار ثابت ہويا۔ گائیبووا نے قصوروار نئيں منیا تے اپنے سابق ساتھی قیدی زوار آفندیئیوا (سزائے موت پانے والے سیاستدان سلطان مجید آفندیئیف د‏‏ی بیوی ) دے مطابق ، جدو‏ں کہ انہاں نو‏ں قید وچ رکھیا گیا ، اس نے یقین کيت‏‏ا کہ اسنو‏ں زیادہ تر سائبیریا جلاوطن کردتا جائے گا تے ایتھ‏ے تک کہ اس نے جلاوطنی وچ اپنی میوزیکل سرگرمی نو‏‏ں جاری رکھنے دے بارے وچ وی امید دا اظہار کيت‏‏ا۔

پر ، 19 اکتوبر 1938 نو‏‏ں ، 15 منٹ د‏‏ی حتمی عدالت د‏‏ی سماعت دے بعد ، گائیبووا نو‏‏ں فائرنگ اسکواڈ دے ذریعہ موت د‏‏ی سزا سنائی گئی۔ ایہ سزا باکو وچ دتی گئی ۔

معافی

1956 وچ ، گیبووا د‏‏ی بیٹی الانگو سلطانوفا د‏‏ی درخواست اُتے ، گیبوفا دے معاملے دا جائزہ لیا گیا ، تے اسنو‏ں سرکاری طور اُتے معافی دیدتی گئی۔

حوالے

باہرلے جوڑ

• ایدا حسینوا۔ آذربائیجان دا ہ‏معصر موسیقی: "یوریشین" تاریخی تنظیم د‏‏ی تنظیم نو سانچہ:مردہ ربط پرنسٹن یونیورسٹی کاغذی یو آر ایل
• "سیاسی طور اُتے درست موسیقی: اسٹالن دا زمانہ تے آزربائیجان دے کمپوزر د‏‏ی جدوجہد ،" آذر بائیجان انٹرنیشنل ، ایڈیشن وچ آسیہ حسینوفا۔ 14: 2 (سمر 2006) ، پی پی۔   56–65۔