وکیپیڈیا

"<span lang="ur">قندھار</span>[[ گٹھ:مضامین جنہاں وچ اردو بولی دا متن شامل اے ]]" دیاں دہرائیاں وچ وکھراپا

Browse history interactively
→ پراݨی سودھنویں لکھائی →
Content deleted Content added
ویژوئلWikitext
No edit summary
No edit summary
لیک ۱۰۹ –
 
 
{|table id="toc" style="margin:0;background:#ccccff";width:130%" align="left" cellpadding="1"
| style="background:#ACE1AF" align="center" width="130px" colspan=2 |'''<font size="1" color=black>قندھار<font>'''
|-
|- align="center"
| colspan="2" style="border-bottom: 2px solid #D3D3D3;" |
|-style="margin:0;background:#ccccff";width:100%" align="center" cellpadding="2"
|- align="center"
| colspan="2" style="border-bottom: 2px solid #D3D3D3;" | <br />
|-
| [[دیس]]: || [[افغانستان]][[File:Flag of Afghanistan.svg|30px]]
|-
| [[صوبہ]]: || [[صوبہ قندھار|قندھار]]
|-
| لوک گنتی: || 468,200
|-
|[[بولی]]: || [[پشتو]]
|-
|}
'''قندھار''' [[افغانستان]] دا دوجا وڈا شہر اے۔ اے دکھنی افغانستان چ سمندری پدھر توں 1005 [[میٹر]] (3،297 [[فٹ]]) دی اچائی تے وس ریا اے۔ [[دریائے ارغنداب]] ایدے لیندے پاسیوں لنگدا اے۔
 
==ناں==
 
ایہ شہر خیال کیتا جاندا اے جے 334 [[ق م]] پ وچ [[سکندر]] یونانی نے اپنے ناں تے وسایا۔ اصل ناں سکندر سی پر ویلے نال ایہ قندھار ہوگیا۔
 
==تریخ==
===پرانی تریخ===
 
قندھار تے ایدھے دوالے انسان دے وسن دے 7000 ورے پرانے نشان ملے نیں۔ 330 م پ وچ منڈیگاک دے نیڑے سکندر یونانی نے ایس شہر دی نیو اپنے ناں نال رکھی۔ منڈیگاک ہخامشی تے میڈ سلطنت وچ اراخوسیا صوبے دا راجگڑھ سی۔ ایرانی قبیلہ پکٹانیہ ارخوسیا دا واسی سی۔ [[ہندستان]] تے لیندے ایشیاء دے وشکار ہون تے بپاری راہ تے ہون باجوں ایہ اک لڑائی دی وجہ وی بندا سی۔ سکندر مگروں ایہ اوہدے جرنیل سلیوکس دے ہتھے لگیا۔ اوہدے کولوں ایہنوں چندر گپتا نے کھؤیا تے ایتھے [[بدھ مت]] لیایا۔ موریا شہنشاہ [[اشوک]] نے ایتھے اک تھم بنوایا جیدے تے دو بولیاں وچ لکھیا ہویا سی۔ مریہموریہ مکروںمگروں ایہ شہر [[یونانی باختری راج|یونانی باختری سلطنت]] کول آیا پر اوہناں توں ایہ ہندی ستھن کول گیا۔ بنو امیہ دے خلیفہ امیر مغاویہ [[معاویہ]] ویلے ایہ عرباں کول آیا تے لوک ہولی ہولی مسلمان ہون لگے۔
==غزنوی سلطنت توں مغل سلطنت تک==
 
11 ویں صدی وچ پہلے [[محمود غزنوی]] تے فیر غوری نے ایتھے راج کیتا۔ 13ویں صدی وچ ایتھے چنگیز خان دیاں مغل فوجاں نے تباہی پھیری۔ 14ویں صدی وچ ایہ تیمور دے ہتھ لگا۔ 1333 وچ عرب پاندھی ابن بطوطہ ایتھے آیا تے ایہ اوہنوں وڈا تے کھاندا پیندا شہر دسیا۔ 15ویں صدی دے انت تے ایہ ارغون پروار کول سی۔ [[تیمور]] دی نسل توں تے مغل سلطنت دے موڈی بابر نے 16ویں صدی وچ ایہدے تے مل ماریا پر اوہدے پتر ہمایوں کولوں صفویاں نے کھوہ لیا۔ 1595 وچ مغلاں فیر ایھنوں واپس لیا۔ 1605-06 وچ صفیاں ٹل لائی پر ایہ مغلاں کول ای ریا۔ مغلاں لئی ایہ شہر تے مل مارنا بڑا ضروری سی جے ایہ ہندستان دا بوآ سی تے ایتھوں کوئی وی لنگ کے ہندستان تے ہلہ بول سکدا سی۔ 1649-53 دی مغل صفوی لڑائی وچ ای شہر مغلاں ہتھاں پکا نکل گیا۔
==[[ہوتکی سلطنت]]==
 
1709 [[میر وایس ہوتک]], قندھار دے اک سردار نے صفوی سلطنت دے گورنر گورگین نوں اک پارٹی وچ قتل کردتا تے قندھار تے دوالے دے تھاں تے مل ماریا۔ [[صفوی سلطنت]] ایران وانگوں افغانستان دا مزہب پلٹ کے ملوزوری شیعہ کرنا
 
جاہندی سی پر میر وایس ہوتک دی بغاوت تے ایران نوں افغانستان چوں کڈھن نال افغانساتان نوں ایس مزہبی پلٹے توں بجالیا۔ قندھار اینج اک پاسے تے افغانستان نوں مزہبی تبدیلی توں بچان دا گڑھ بنیا۔ ایس بغاوت نے افغانستان نوں ایران توں وکھ کرن وچ وی وڈھا کم کیتا تے افغانستان دے دوالے دے دیساں توں وکھ وکھالے نوں اگہاں لیان ووچ وی قندھار دا کم اک موڈھی دا اے۔ ایران ولوں کئی واری قندھار تے مل مارن دا چارہ کیتا گیا پر قندھاری جیداری نال اپنا دیس بچا گۓ۔ 1715 وچ [[میر وایس ہوتک]] دے مرن تے اوہدا بھرا راج گدی تے بیٹھا پر جدون لوکاں نوں ایہ شک ہویا جے اوہ قندھار نوں ایران نال فیر رلا ریا اے تے اوہونں قتل کردتا گیا تے اوہدی تھاں [[محمود ہوتکی]] نوں راج کدی تے بٹھایا گیا۔
ج وی قندھار دا کم اک موڈھی دا اے۔ ایران ولوں کئی واری قندھار تے مل مارن دا چارہ کیتا گیا پر قندھاری جیداری نال اپنا دیس بچا گۓ۔ 1715 وچ میر وایس ہوتک دے مرن تے اوہدا بھرا راج گدی تے بیٹھا پر جدون لوکاں نوں ایہ شک ہویا جے اوہ قندھار نوں ایران نال فیر رلا ریا اے تے اوہونں قتل کردتا گیا تے اوہدی تھاں [[محمود ہوتکی]] نوں راج کدی تے بٹھایا گیا۔
 
== بارلے جوڑ ==
"https://pnb.wikipedia.org/wiki/قندھار" توں لیا