وکیپیڈیا

"<span lang="ur">روس</span>[[ گٹھ:مضامین جنہاں وچ اردو بولی دا متن شامل اے ]]" دیاں دہرائیاں وچ وکھراپا

Browse history interactively
→ پراݨی سودھنویں لکھائی →
Content deleted Content added
ویژوئلWikitext
No edit summary
No edit summary
لیک ۳۳ –
|آبادی_تخمینہ = 141,935,159
|آبادی_تخمینہ_سال = 2008
|
|آبادی_تخمینہ_درجہ = 9
|آبادی_مردم_شماری = 145274019
|آبادی_مردم_شماری_سال = 2002
|
|آبادی_کثافت = 8.4
|آبادی_کثافت_درجہ = 220
Line ۸۲ ⟶ ۸۰:
 
1812 ج فرانس نے نیپولین دی سرداری چ روس تے ہلہ بولیا فرانس دیان فوجان ماسکو تک اپڑ گیاں۔ روسی ٹھنڈ تے روسی فوج دی جیداری نال روک نے نپولین نوں پچھے ول موڑیا۔ 95٪ روسی فوج مک گئ۔ میخائل کوٹوزوف تے بارکلے ڈی ٹولی دی آگوی وچ روسی فوج [[نپولین]] نوں روس توں باہر کڈدی اے۔ 6ویں جٹ وچ رل کے روسی فوج پیرس تک اپڑدی اے۔ روسی زار الیگزنڈر اپنے دیس دی آگوی کردیاں ہویاں کانگرس آف ویانا وچ جاندا اے تے اک نویں یورپ دے روپ دے بنان وچ اپنا حصہ پاندا اے۔ روسی فوج نے نپولین دی 95٪ فوج مکادتی۔ روسی فوج پیرس تک اپڑ گئی۔ ویانا کانگرس چ روس دے زار نے یورپ دے نقشے ج اپنے رنگ بھرے۔ انقلاب فرانس نے روس تے وی اپنے رنگ چاڑے تے روسی فوج دے اوہ افسر جیہڑے فرانس وج گۓ سن اوہ واپسی تے انقلاب فرانس دیاں سوجاں لے کے روس اپڑے۔ 1825 وچ اک بغاوت ہوندی ہوندی رہ گئی۔ روس وچ اصلاحات لیاں گیاں۔ زار نکولسس (1825–55) دا ویلہ روسی شاہی دا سنہری ویلہ سی جدوں ایہدی مانتا یورپ تے اک دنیا تے سی پر ایہ 1855 وچ ہونوالی [[کریمیا دی لڑائی]] وچ ہونوالی اک وڈی ہار توں انت ہویا۔ عثمانی سلطنت ماڑی ہوچکی سی تے روسی اوہنوں لالجی اکھاں نال ویکھ ریا سی۔ اکتوبر 1853 وج روسی سمندرے بیڑے نے سینوپ تے رکے ہوۓ [[ترک]] سمندری بیڑے نوں تباہ کردتا۔ ایہ لڑائی دا بہانہ [[عثمانی سلطنت]] وچ عیسائیاں اتے اختیار بارے سی۔ برطانیہ تے فرانس روس دے رومی سمندر ول وددو پیراں نوں روکنا جاہندے سن تے اوہنوں سلطنت عثمانیہ تے مل مارن توں روکنا چاہندے سن۔ [[برطانیہ]]، [[فرانس]] تے سارڈینیا دیاں فوجاں کریمیا تک اپڑیاں تے روس نون ہرایا۔ ایس ہار نے روس نوں ہلا کے رکھ دتا۔ روس وچ تبدیلی دے کم وچ تیزی آئی۔ 1847 تے 1851 دے وشکار روس وچ وڈے تھاں تے ہیضہ پھیلیا جیہدے نال اک ملین دے نیڑے لوک مارے گۓ۔ نکولس مگروں آنوالے [[زار روس|روسی زار]] الیگزنڈر (1855–81) نے غلامی تے روک لائی تے کارخانیاں دا مڈھ رکھیا تے روس وچ کم کاج دا انقلاب آگیا۔ روس دے تکڑا ہون تے فوج دے ماڈرن بنن نال 1877 دی [[ترک روس جنگاں|روسی ترک لڑائی]] وچ روسی فوج نے [[سلطنت عثمانیہ]] کولوں [[بلغاریہ]] کھولیا۔
 
ترک روس جنگاں
19ویں صدی دے دوجے حصے وچ روس وج کئی تحریکاں چلیاں۔ [[زار روس|روسی زار]] نوں 1881 وچ دہشت گرداں ماردتا۔ اگلا زار الگزنڈر (1881–94) گھٹ لبرل سی پر اوہدا ویلہ امنوالا سی۔ اگلا روسی زار نکولس II (1894–1917) آخری روسی زار سی۔ روسی جپانی لڑائی روس لئی اک وڈی ہار سی۔ روسی سمندری بیڑہ تباہ ہوگیا۔ ایہ کسے ایشیائی طاقت ہتھوں کسے یورپی طاقت دی لمے جر وج پہلی ہار سی۔ روس آدر تھلے آگغی تے جپان دی گڈی چرھ گئی۔ روس وچ ایس توں 1905 دا انقلاب آیا۔ ایہ مزدوراں، کساناں تے فوجیاں دا وکھریاں تھانواں تے روسی شاہی راج نوں اکک چیلنج سی۔ 22 جنوری 1905 نوں [[سینٹ پیٹرزبرگ]] وچ شاہی محل کول پٹ سیاپا کردے لرکاں تے فوجیاں نے فیر کھول دتا۔ موتاں نے انقلاب دا رنگ رتہ کردتا۔ انقلاب نوں دبا دتا گیا پر روس راج نون وی بدلنا پیا۔ لوکن نوں بولن دی ازادی تے امبلی بنان دی ازآدی دیدتی گئی۔ سیاسی پارٹیاں بنان دی ازادی دتی گئی تے روس دی پارلیمنٹ ڈوما بنائی گئی۔ [[سائیبیریا]] ول 20ویں صدی دے شروع وج لوکاں تیزی نال جانا شروع کیتا۔ 1906 تے 1914 دے وشکار 4 ملین دے نیڑے لوک اودر گۓ۔
 
Line ۸۸ ⟶ ۸۶:
 
== [[سویت یونین]] ==
1917 وچ روس وج [[انقلاب روس|اکتوبر انقلاب]] آندا اے روس دے اندر بولشویکاں جناں کول رتی فوج سی اوہناں دی چٹی فوج نال لڑا‏ئی ہوجاندی اے۔ روس دی ہجے پہلی وڈی لڑائی وچ وجلیاں طاقتاں نال وی لڑائی چل رئی سی۔ روس گھر دے مسلیاں نال نبڑن لئی ایناں طاقتاں نال صلع کرلیندا اے۔ روس نون [[پولینڈ]] [[یوکرین]] بالٹک دیس فنلیند[[فنلینڈ]] چھڈنے پیندے نیں۔ 1921 تک لڑائی ت فیر قحط باجوں 50 لکھ روسی مرجاندے نیں۔ 30 دسمبر 1922 نوں سوویت یونین دے بنن دی دن دتی جاندی اے۔ ایدے وچ بالٹک دیس یوکرین تے بیلورشیا وی سن۔ سوویت یونین یا سوویت رشیا 15 دیساں دے رلن نال بنیا سی۔ اینان دا [[روسی]] انگ سب توں وڈا سی۔ 1924 وچ لینن دے مرن نال سرکار جلان لئی تن بندیاں دی ٹولی بنائی کئی پر سٹالن نے دوجیاں نون نسا دتا۔ لیون ٹراٹسکی جیہڑا ساری دنیا وچ انقلاب لیانا جاندا سی اوہنوں دیس نکالا دیدتا گیا۔ سٹالن دی آگوی وچ [[سوویت یونین]] اک اگوادیس بنیا کاخانے لگے تے وائی بیجی نوں سوشلسٹ ولاں نال چلایا گیا۔ سٹالن دے کڑے راج نوں ناں منن والیاں لئی ایہ اک اوکھا ویلہ سی۔ 1932-33 وچ سوویت یونین وچ اک وڈا قحط آندا اے۔ مل تے چوکھا دینا پیا پر تھوڑے چر وچ سوویت یونین اک وائی بیجی والے دیس توں کارخانیاں والا دیس بنگیا۔
 
[[ہٹلر]] دے جرمن چانسلر بنن نال [[جرمنی]] تکڑا ہویا تے اوہنے [[آسٹریا]] تے [[چیکوسلواکیہ]] تے مل ماریا۔ نال ای اوہنے سوویت یونین دے ویری جپان نال ساک گوڑے کرلۓ۔ لیندیاں طاقتاں ہٹلر نوں روک نئیں سی ریاں۔ سوویت یونین نے وی [[اگست]] 1939 وچ [[جرمنی]] نال گل بات کرکے چڑھدے یورپ نوں اپنے وشکار ونڈ لیا۔ [[ہٹلر]] نے پوینڈ[[پولینڈ]] [[فرانس]] تے مل ماریا تے سٹالن نے ادھا [[پولینڈ]] تے [[فنلینڈ]] دے کج انگ لیلۓ۔22 جون 1941 نوں [[نازی جرمنی]] نے انسانی تریخ دی اک وڈی تے تکڑی فوج نال سوویت یونین تے ہلہ بولدتا۔ لڑائی دے مڈ تے [[جرمنی]] بڑی تیزی نال سوویت فوج نوں تباہ کردا اگے ود ریا سی پر ماسکو دی لڑائی تے [[سٹالن گراڈ دی لڑائی]] وچ اوہنوں روک لیا جاندا اے تے پجھے تک دتا جاندا اے۔ 1943 وچ [[کورسک دی لڑائی]] وچ [[جرمنی]] نوں ہار ہوندی اے۔ جرمن فوج فنی فوج نال رل کے 1941 توں 1944 تک [[لینن گراڈ]] دا کیرا کیتی رکھیا پر اوہ ایدے تے مل ناں مارسکے۔ ایس شہر دے دس لکھ لوک پکھ ہتھوں مرگۓ پر اوہناں ہتھیار ناں سٹے۔ سٹالن تے روسی فوج نے گیورگی زوکوف تے روکوسوسکی ورگے کمانڈاں نال جرمن فوج نون سوویت یونین توں بار کڈیا۔ مئی 1945 نوں سوویت فوج [[نازی جرمنی]] دے [[راجگڑھ]] [[برلن]] تے مل مارلیندی اے۔ اگست 1945 وچ سوویت فوج جپان نوں اتلے کوریا تے چین دے تھاں منچوکو توں کڈ دیندی اے۔1941–45 دی سوویت جرمن لڑائی دنیا دیاں خوفناک لڑائیاں وجوں اک سی۔ ایدے وچ 10.6 ملین سوویت فوجی تے 15.9 سوویت لوک مارے گۓ تے ایہ دوجی وڈی لڑائی وچ مرن والیاں دا تیجا حصہ بندا اے۔ سوویت ایکانومی تے دیس دا ٹانچہ برباد ہوجاندا اے پر لڑائی وچوں سوویت یونین جتیا نکلدا تے دنیا دی اک وڈی طاقت۔
 
سوویت یونین دی رتی فوج جڑھدے یورپ تے مل مارلیندی اے تے ایدے وچ چڑھدا جرمنی وی سی۔ سوویت یونین چڑھدے یورپ دے دیساں تے اپنی مرضی دی کمیونسٹ سرکاراں لادیندا اے تے ایہ دنیا دی دوجی وڈی ایٹمی طاقت بن جاندا اے۔ سوویت یونین وارسا پیکٹ بنا کے تے پوری دنیا نوں اپنی مٹھی وج کرن دی سوج تے ٹر پیندا اے۔ ایدا مقابلہ امریکہ نال ہوندا اے جینوں ٹھنڈی لڑائی دا ناں دتا گیا۔ سوویت یونین دوجے دیساں وچ انقلابی تحریکاں دی ہتھ ونڈائی کردا اے تے اینج اتلے کوریا [[چین]] اتلے [[ویت نام]] تے [[کیوبا]] وچ کمیونسٹ سرکاراں بن جاندیاں نیں۔ سٹالن دے مرن مگروں نکیٹا خروشچیف سوویت یونین دا اگلا آگو سی۔ اوہدے کم تے سوچاں [[سٹالن]] دے برخلاف سن۔ جدوں [[سوویت یونین]] نے [[کیوبا]] وچ میزائل لکاۓ تے اوہدی امرکہ نال کھیچل ود گئی۔
"https://pnb.wikipedia.org/wiki/روس" توں لیا