جیت سنگھ جوشی

جیت سنگھ جوشی
جم	30 ژوئن 1954 ‏(عمر: ۷۰ سال) بھائی کی پشور سنگرور ، پنجاب، بھارت
کم کِتہ	استاد، کھوجکار
بولی	پنجابی،
قومیت	بھارتی
نسل	پنجابی
شہریت	بھارتی
تعلیم	ایمّ اے، ایمّ۔فل۔ ،پی ایچ ڈی

جیت سنگھ جوشی اک پنجابی ساہتکار اے ۔

جیون

جیت سنگھ جوشی نے مڈھلی پڑھائی سرکاری گئی سکول بھائی کی پشور (سنگرور) توں حاصل کیتی۔ بی۔اے۔ پدھر دی تعلیم سرکاری رنبیر کالج سنگرور توں حاصل کیتی۔ ایم۔اے۔ (پنجابی) پرائیویٹ طور تے (پنجابی یونیورسٹی، پٹیالہ) پاس کر کے کرتار سنگھ دگل دے ناولاں وچ پوٹھوہاری سبھیاچار دے تتّ موضوع اتے کھوج-پربندھ لکھ کے ایم۔فل۔ دی ڈگری موضوع اتے پی۔ایچ۔ڈی۔ دی ڈگری ڈاکٹر۔ گربخش سنگھ فرینک دی اگوائی ہیٹھ، گرو نانک دیوَ یونیورسٹی امرتسر توں حاصل کیتی۔ اوہناں نے 19 اکتوبر 1976 توں اپنی سروس گرو نانک دیوَ یونیورسٹی امرتسر دے پربندھکی عملے دے روپ وچ شروع کیتی سی۔ سنتبر 1986 توں مارچ 1989 تک اوہناں نے ایم۔ایل۔ باوا ڈی۔اے۔وی۔، کالج بٹالا وکھے بطور پنجابی پراستاد دے کم کیتی۔ 9 مارچ 1989 توں اوہ پنجابی یونیورسٹی رجنل سینٹر، بٹھنڈہ وکھے بطور پنجابی استاد دے کم کر رہے ہن۔”1

اکادمک اہلیت

• “1982 توں ستمبر 1986 تک اوہ گرو نانک دیوَ یونیورسٹی وکھے پنجابی ساہت دا اتہا پروجیکٹ ماتحت نکی کہانی یونٹ وچ بطور کھوج-معاون کم کردے رہے۔
• کالج ویلے دوران اوہ کالج میگزین ‘رنبیر’ دا اڈیٹر راے تے اوہناں نے کویتاواں تے کہانیاں وی لکھیا
• اوہناں دی پرتھم رچنا ‘انتر قومی سخسیئت نوتیج’ 23 اگست 1981[[عیسوی کیلنڈر|ء دے نواں زمانہ وچ شائع ہوئی۔

اوہناں دے لگبھگ 40 کھوج پتر وکھ-وکھ کتاباں، پتراں جاں سیمینراں وچ پیش ہو چکے ہن۔”2

رچناواں

• “بھائی مول چند جی سنام والے، مختصر جیونی (1981)
• کہانی کار مہیندر سنگھ جوشی (1983)
• پنجابی سبھیاچار بارے (1985)
• پنجابی کہانی بدلدے پرپیکھ (1997)
• مالوے دا مہان درویش: بھائی مول چند جی (1997)
• لوکدھارا اتے لوکدھارا شاستر (1998)
• لوکدھارا اتے پنجابی لوکدھارا (1999)
• پنجابی مطالعہ تے ادھیاپن دے مڈھلے تجزیہ (1999)
• پنجابی مطالعہ تے ادھیاپن دے بدلدے پرپیکھ (2004)
• سبھیاچار اتے لوکدھارا دے مول سروکار (2004)
• چند سنگھ مراجھ (2006)
• سبھیاچار اصول تے وہار (2009)
• گنگا سنگھ بھوندڑ: جیون تے رچنا (2010)”3

اڈیٹ کتاباں

• “کہانی شاستر (1991)
• سوہنی: اعزاز تے تجزیہ (1997)
• نکی کہانی دا اصول (2003)”4

سبھیاچار دی مڈھلی جان-پچھان

“سبھیاچار اپنے شبدی پکھ توں جنا آسان اتے اکہرا لگدا اے، سنکلپاتمک پکھ توں اوہناں ہی جٹل گاہرا اتے امال مطلب کھیتر والا اے۔ انسان دی سماجی ہوند کارن سبھیاچار اس دی اک اجیہی ولکھن حصول وجوں جانیا جاندا اے، جہڑی نہ صرف اس نوں نیچر دے باقی جیو جنتوآں توں ہی الگ کردی اے، سگو وکھ وکھ منکھاں، انسانی گروہاں اتے اس گروہاں وچکار سانجھ اتے وکھریوے دے لچھن وی مقرر کردی اے۔ سبھیاچار انسانی جیون جنا ہی وڈا اتے اہم ورتارا اے۔”7

سبھیاچار دی تشریح

“ڈاکٹر۔ جیت سنگھ جوشی مطابق، سبھیاچار نوں اک اجیاے جٹّ اتے جٹل سسٹم دے روپ وچ ویکھیا جا سکدا اے، جس وچ کسے انسانی سماج دے نسچت تریخی پڑائ اتے پرچلت قدراں-قیمتاں اتے اوہناں نوں ظاہر کردے انسانی ووہار دے پیٹرن اتے پدارتھک تے انٹیکجوئل ورتارے شامل ہندے ہن۔”5

حوالہ وچ اک اٹلّ سچائی ایہہ اے کہ سارے انسانی بھاویں اوہ ترقی دے کسے وی پڑائ اتے کیوں نہ ہووے، سبھیاچار توں سکھنا نہیں ہندا۔”6

حوالے

1. جوشی، جیت سنگھ، کہانی دا اصول، مدان پبلیکیشن، پنجابی یونیورسٹی، پٹیالہ، 2003
2. جوشی، جیت سنگھ، نکی کہانی دا اصول، مدان پبلیکیشن، پنجابی یونیورسٹی، پٹیالہ، 2003
3. جوشی، جیت سنگھ، سبھیاچار اتے لوکدھارا، وارث شاہ فاؤنڈیشن، امرتسر، 1997
4. جوشی، جیت سنگھ، سبھیاچار اتے لوکدھارا، وارث شاہ فاؤنڈیشن، امرتسر، 1997
5. جوشی، جیت سنگھ، لوک کلا اتے سبھیاچار: مڈھلی جان-پچھان، پبلیکیشن بیورو، پنجابی یونیورسٹی، پٹیالہ، 2010, پنہ 14।
6. جوشی، جیت سنگھ، لوک کلا اتے سبھیاچار: مڈھلی جان-پچھان، پبلیکیشن بیورو، پنجابی یونیورسٹی، پٹیالہ، 2010, پنہ 14।
7. جوشی، جیت سنگھ، لوک کلا اتے سبھیاچار: مڈھلی جان-پچھان، پبلیکیشن بیورو، پنجابی یونیورسٹی، پٹیالہ، 2010, پنہ 15।