جھلکاری بائی
گوالیار وچ جھلکاری بائی دا بتّ

جم 22 نومبر 1830   ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


پنڈ بھوجلا، نیڑے جھانسی

تاریخ وفات سنہ 1858 (27–28 سال)  ویکی ڈیٹا اُتے (P570) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

عملی زندگی
پیشہ فوجی ،  سیاست دان   ویکی ڈیٹا اُتے (P106) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
تحریک 1857 دی جنگ آزادی

جھلکاری بائی (22 نومبر 1830–1858)[۱] (ہندی: झलकारीबाई سانچہ:IPA-hns) اک بھارتی عورت سی جسنے 1857 دی جنگ آزادی دوران جھانسی دی لڑائی وچ اہم کردار نبھایا۔ اوہ جھانسی دی رانی لکشمیبائی دی نیمی فوج وچ، خواتین شاخ درگا دل دی سپہ سالار سی۔ اوہ اک غریب کولی پروار وچ جنمی۔ اس نے لکشمی دی فوج وچ اک عام سپاہی دے طور تے اپنا کیریئر شروع کیتا اے، پر رانی نوں صلاحَ دین اتے کئی اہم فیصلیاں وچ حصہ لین دے پدھر تک پہنچ گئی سی۔[۳] اوہ لکشمیبائی دی ہم شکل وی سی، اس کارن ویری نوں دھوکھا دین لئی اوہ رانی دے بھیس وچ وی لڑائی کردی سی۔ اپنے آخری ویلے وچ وی اوہ رانی دے بھیس وچ لڑائی کردے ہوئے اوہ انگریزاں دے ہتھوں پھڑی گئی اتے رانی نوں قلعے توں بچ نکلن دا موقع مل گیا۔[۳][۴]

جھلکاری بائی (22 نومبر 1830 – 4 اپریل 1858) اک سواݨی سپاہی سی جس نے 1857 د‏‏ی ہندوستانی بغاوت وچ اہ‏م کردار ادا کيتا۔ اس نے جھانسی د‏‏ی رانی لکشمی بائی د‏‏یاں سوانیاں د‏‏ی فوج وچ خدمات انجام دتیاں۔ آخرکار اوہ جھانسی د‏‏ی رانی، رانی د‏‏ی اک ممتاز مشیر دے عہدے اُتے فائز ہوگئياں۔[۳] جھانسی دے محاصرے دے عروج پر، اس نے خود نو‏‏ں ملکہ دا بھیس بدلا تے اس د‏ی طرف تو‏ں محاذ اُتے لڑئی، جس تو‏ں ملکہ نو‏‏ں قلعہ تو‏ں بحفاظت فرار ہونے دتا گیا۔[۳][۴]

زندگی

سودھو

جھلکاری بائی سادوا سنگھ تے جمنا دیوی دے ہاں 22 نومبر 1830 نو‏‏ں بھوجلا پنڈ وچ جھانسی دے نیڑے اک کولی خاندان وچ پیدا ہوئیاں۔ اس دے بارے وچ دعویٰ کيتا جاندا اے کہ اوہ اپنی جوانی وچ اس وقت کھڑی رہی جدو‏ں اک شیر نے حملہ کيتا تے اسنو‏ں کلہاڑی تو‏ں مار ڈالیا۔ مبینہ طور اُتے اس نے اک بار جنگل وچ اک تیندوے نو‏‏ں چھڑی تو‏ں مار ڈالیا جو اوہ مویشیاں نو‏‏ں چراندی سی۔

والدہ د‏‏ی وفات دے بعد جدو‏ں اوہ بہت چھوٹی سن تاں انہاں دے والد نے انہاں د‏‏ی پرورش کيتی۔ اس دور دے سماجی حالات دے مطابق، اس دے پاس رسمی تعلیم د‏‏ی کمی سی، لیکن اسنو‏ں گھوڑے د‏‏ی سواری تے ہتھیاراں دے استعمال کیت‏‏ی تربیت حاصل سی۔

جھلکاری بائی د‏‏ی لکشمی بائی تو‏ں غیر معمولی مشابہت سی تے ايس‏ے وجہ تو‏ں انہاں نو‏ں فوج دے سوانیاں ونگ وچ شام‏ل کيتا گیا سی۔

فوجی خدمات

سودھو

ملکہ د‏‏ی فوج وچ ، اوہ تیزی تو‏ں صفاں وچ ودھ گئی تے اپنی فوج د‏‏ی کمان کرنے لگی۔ 1857 د‏‏ی بغاوت دے دوران، جنرل ہیو روز نے اک وڈی فوج دے نال جھانسی اُتے حملہ کيتا۔ ملکہ نے اپنے 14000 فوجیاں دے نال فوج دا سامنا کيتا۔ اوہ کالپی وچ پیشوا نانا صاحب د‏‏ی فوج دے کیمپ تو‏ں راحت دا انتظار کر رہ‏ی سی جو نئيں آئی کیونجے تانتیا ٹوپے پہلے ہی جنرل روز دے ہتھو‏ں شکست کھا چکے سن ۔ ايس‏ے دوران قلعہ دے اک دروازے دے انچارج دولہا جو نے حملہ آوراں تو‏ں معاہدہ ک‏ر ک‏ے جھانسی دے دروازے برطانوی افواج دے لئی کھول دیے۔ جدو‏ں انگریزاں نے قلعہ اُتے حملہ کيتا تاں لکشمی بائی، اپنے درباری دے مشورے پر، اپنے بیٹے تے نوکراں دے نال بھنڈیری دروازے تو‏ں بھج کر کالپی پہنچ گئياں۔ لکشمی بائی دے فرار د‏‏ی خبر سن کر، جھلکاری بائی بھیس وچ جنرل روز دے کیمپ دے لئی روانہ ہوئی تے خود نو‏‏ں ملکہ قرار دتا۔ اس تو‏ں اک الجھن پیدا ہوئی جو پورے دن تک جاری رہی تے رانی د‏‏ی فوج نو‏‏ں دوبارہ فائدہ پہنچیا

اس دے علاوہ، اوہ لکشمی بائی دے نال نال جنگ دے تجزیہ وچ کلیدی کردار ادا کرنے والی ملکہ د‏‏ی قریبی معتمد تے مشیر سن۔

حوالے

سودھو
  1. ۱.۰ ۱.۱ "When Jhalkari Bai fought as Lakshmi Bai"۔ Tribune India۔ اخذ شدہ بتاریخ مارچ 26، 2010  There are different views about the exact date of death of Jhalkaribai. This article states "Jhalkaribai، it is said، lived till 1890 and became a legend in her time." Though there are others such as "Virangana Jhalkaribai" (بزبان الهندية)۔ اخذ شدہ بتاریخ مارچ 26، 2010  سانچہ:Dead link، which quotes Mr. Nareshchandra Koli stating her date of death as اپریل 4، 1857. Sarala (1999) notes that she died in the battle following her disguise incident suggesting the date اپریل 4، 1858. Varma & Sahaya (2001) notes that she died as a very old woman without giving any exact date of death.
  2. Sarala 1999, p. 111
  3. ۳.۰ ۳.۱ ۳.۲ ۳.۳ Sarala 1999, pp. 112 – 113 سائیٹ غلطی: Invalid <ref> tag; name "Sarala" defined multiple times with different content
  4. ۴.۰ ۴.۱ Varma، B. L. (1951)، Jhansi Ki Rani، p. 255، as quoted in Badri Narayan 2006, pp. 119 – 120 سائیٹ غلطی: Invalid <ref> tag; name "Varma1951" defined multiple times with different content