جٹو

جٹو : ایہہ اک راجپوت قبیلہ اے جسنوں تنور وی کیہا جاندا اے ۔ کدے اسے قبیلے دا ہسار دے سارے ہی علاقے اپر قبضہ سی اتے ہن وی اس ضلعے دے بہت سارے حصے وچ اتے روہتاس تے جیند دے نال لگدے علاقیاں وچ موجود ہن ۔ مہان چوہان ‘ بسالدیؤ ولوں دلی دے تنور راجے’ اننگپال دوجے نوں ہراؤن اپرنت تنور خاندان دلی توں جے پور دے شمال وچ شیکھاوتی دیس وچ پیندے جلوپتن دے ستھان تے وسیا ۔ اتھے اننگپال دے بنس وچوں دل راج راج کردا سی ۔ اسدے پتر جیرت نے تنور راج نوں جے پور وچ باگڑ دے علاقے تک پھیلایا ۔ اس علاقے نوں اجے وی تنوروتی کیہا جاندا اے ۔

اصل وچ یعقین کیتا جاندا اے کہ ہریانے دے تنور تن قبیلیاں وچ ونڈے ہوئے ہن ۔ ایہناں دے جانشین تن بھرا جٹو ، رگھو اتے سترولا ہوئے ۔ ایہناں وچوں جٹو باقیاں نالوں وڈا سی اتے کافی مشہور ہویا ۔ اسنے بھوانی توں اگروہا تک راج کیتا ۔ جٹو روہتک دے پنواراں دے جدی دشمن سن ۔ مہم دے ٹبیاں دی اوہناں وچ حد مقررہ کیتی ہوئی سی جسنوں اجے وی جٹو پنوار کا دولا جاں جٹو پنوار حد کیہا جاندا اے ۔ کرنال وچ جٹو اپنے آپ نوں چوہان وی دسدے ہن ۔

جٹو جیرات ناؤں دے تنور دا بیٹا سی ۔ جم توں ہی اس دے سر اپر جٹاں ہون کرکے ناں جٹو پے گیا ۔ اس دا پتر سرسا چلا گیا جتھے اسنے سروہا راجپوت کنورپال دی لڑکی نال شادی کروا لئی ۔ کیہا جاندا اے کہ ایہہ لڑکی مہان پیر گگے دی بھین سی ۔ جٹو دے پتر سدھ اتے ہرپال نے راجلی اتے غرانا پنڈ دا قیام کیتا ۔ مسلماناں نے چوہان پنڈاں دا قیام کیتا ۔ مسلماناں نے چوہان رائے پتھورا دی ہار پچھوں جٹوآں نے اگروہا ، ہانسی ، ہسار تے بھوانی اپر اپنا قبضہ کر لیا ۔ تناں بھراواں ( جٹو ، رگھو تے سترولا ) نے ہانسی دی پرگنے نوں تن تپیاں وچ ونڈیا ۔ تناں تپیاں دا ناں ایہناں تناں دے ناں تے رکھیا گیا ۔ ایہناں دے اک جانشین ، عمر سنگھ نے توشام تے قبضہ کیتا تے اس پچھوں اس علاقے دا ناں امرین تپا پیا اتے بھوانی دے علاقے نوں بچواں تپا کیہا جان لگا ۔ سوانی وکھے جٹو دے جانشین نوں رائے دا خطاب دتا گیا ۔ تلونڈی والے نوں رانا اتے کلہیڑی والے نوں چودھری دا خطاب ملیا ۔ سن 1857 وچ ایہناں سبھ نے اپنے پرانے خطاب پھر دھارن کر لئے پر ہرپال ( جٹو دے اک پتر ) دے جانشین دے جانشین انگریزاں نال وفادار رہے پر جٹو دے اک ہور پتر جو سادھ ، دے جانشیناں نے انگریزاں خلاف بغاوت کر دتی ۔

کیہا جاندا اے کہ جٹو ، رگھو اتے سترولا آپے وچ ویاہ شادیاں نہیں کردے ۔ جٹوآں وچوں ادھے کو ہندو ہن تے باقی دے مسلمان ہن ۔ گڑگاؤں دے جٹو اپنے آپ نوں جٹوسان کہندے ہن ۔