جمیل احمد پال
 | |
|---|---|
| جم | ۲۱ مارچ 1958 لالا موسا، ضلع گجرات، پنجاب، پاکستان |
| کم کِتہ | پنجابی پروفیسر، پنجابی لکھاری، ناول نگار، کہاݨی کار، ماہر پنجابی لسانیات |
| بولی | پنجابی |
| قومیت | پنجابی |
| شہریت | پاکستانی  |
| تعلیم | پی ایچ ڈی پنجابی |
| صنف | ناول، افسانا |
| تحریک | پنجابی تحریک |
| وڈے کم | پنجابی کلاسیکی لُغت پنجابی اُردو لغات پنجابی درسی کُتب پاکستانی پنجابی افسانا پرچاکاری میڈیا تے سوشل میڈیا |
| وڈے اعزاز | تمغا امتیاز |
| ویب سائٹ | |
| رویل | |
پروفیسر ڈاکٹر جمیل احمد پال، پنجاب، پاکستان دے پنجابی سیوک، پنجابی لکھاری، ناول نگار، کہاݨی کار، پرچا کار، کالم لکھاری، مترجم تے ریٹائرڈ پنجابی پروفیسر نیں۔
تفصیل
سودھوجمیل احمد پال دا جنم 21 مارچ، 1958ء نوں لالا موسا، ضلع گجرات، پنجاب، پاکستان وچّ ہویا۔ اوہ 9 بھین بھراواں وچوں دُوجے نمبر اُتے نیں۔ اوہناں دے دادا پڑھن دے بہت شوقین سن تے گھر وچ ہر قِسم دِیاں کتاباں تے رسالے آؤندے سن۔ والد دی ایئرفورس وچ ملازمت پاروں جمیل احمد پال نوں مُختلف شہراں وچ رہن تے تعلیم حاصل کرن دا موقع مِلیا۔ ایہناں وچوں اک شہر ڈھاکا (مشرقی پاکستان، اجوکا بنگلا دیش) وی اے۔ اوہناں نوں مُنڈاپے دے ساڈھے تن سال ڈھاکا رہن دا موقع مِلیا جِتھے اوہناں دِناں وچ بنگالی قوم پرستی دی تحریک زوراں اُتے سی۔ ایس گَل نے جمیل احمد پال نوں وی پنجابی قوم پرست بنا دِتا تے عملی زِندگی وچ آ کے اوہناں نے اپنے آپ پنجابی لئی وقف کر دِتا۔
اوہناں نے 1974ء وچ میٹرک پاس کرن توں بعد شاعری شروع کیتی پَر چھیتی ای نثر وَل آ گئے تے کہانی نوں اپنا میدان بنایا۔ ہُن تَک دو درجن دے لَگ بَھگ کتاباں اوہناں دے کریڈٹ اُتے نیں، جیہناں وچ افسانے (کہانی) سفرنامے تے ترجمے دا کَم زیادا اے۔
تعلیم تے تدریسی کیریئر
سودھوجمیل احمد پال نے 1974ء وچّ میٹرک تے 1976ء وچّ اِنٹرمیڈیئٹ کیتا، ایف اے کرن توں بعد پاکستان ریلوے وچ ملازمت کر لئی۔ ایس دوران نِجی طور تے بی اے تے ایم اے پنجابی کیتا۔ ایم اے پنجابی توں بعد اوہناں نے گورنمنٹ کالج ساہیوال توں پنجابی دے لیکچرر دے طور تے تدریسی زِندگی دا آغاز کیتا۔ بعد وچ پنجاب یونیورسٹی توں اُردو تے سیاسیات وچ وی ایم اے کیتا تے "شریف کنجاہی دیاں پنجابی خِدمات" بارے مقالا لِکھ کے پی ایچ ڈی پنجابی کیتی۔ گورنمنٹ کالج ساہیوال تے اسلامیا کالج گجرانوالا وچ تعیناتی توں بعد جولائی 1994ء وچ اوہناں دی پوسٹنگ ایف سی کالج لاہور وچ ہوگئی تے جنوری 1999ء وچ گورنمنٹ شالیمار کالج لاہور آ گئے۔ ایتھوں ای مارچ 2018ء وچ پروفیسر دے طور اُتے ریٹائر ہوگئے۔
پرچا کاری
سودھوجمیل احمد پال نے 1980ء وچ مہیناوار "لہراں" وچ اسسٹنٹ ایڈیٹر دے طور اُتے پرچاکاری دا آغاز کیتا۔ جد پنجابی اخبار "روزوار سجن" جاری ہویا تاں اوہدے واسطے کَم کردے رہے۔ بعد وچ الیاس گھمن نال رل کے مہیناوار/پندروار "رویل" جاری کیتا۔ 1997ء وچ اپنا مہیناوار ”سویر انٹرنیشنل“ جاری کیتا۔ "روزوار بھلیکھا" وچ کچھ چِر ادارتی صفحے دی ایڈیٹرشِپ تے کالم نگاری کیتی۔ 2004ء وچ ایہی کَم پنجابی اخبار "روزوار خبراں" لئی کیتا۔
2007ء وچ جمیل احمد پال نے پنجابی اخبار "روزوار لوکائی" دا ڈیکلیریشن حاصل کیتا۔ ایہدی اشاعت دا باقاعدا آغاز پہلی جنوری 2011ء توں ہویا۔ پنجابی پرچاکاری وچ شاید ای کوئی اخبار یا رسالا اینے تھوڑے وسیلے نال میدان وچ آیا ہووے جِنا کہ "روزوار لوکائی"۔ ایہ بنیادی طور اُتے وَن مین شو اے۔ سرکاری ملازم ہون پاروں جمیل احمد پال اخبار دا اجراء ذاتی طور اُتے نہیں کر سکدے سن ایس لئی ایہدا اجازت ناما نِکے بھراء اعجاز احمد پال دے ناں نال لیا گیا جو آپ ماہر تعلیم ہون دے نال نال پنجابی لکھاری تے شاعر نیں تے اوہناں دے کریڈٹ اُتے دو کتاباں نیں۔ جمیل احمد پال اِکو اِک پنجابی پرچا کار نیں جیہناں نے پاکستان توں نکلن والے پہلے تن پنجابی اخباراں، روزوار سجن، روزوار بھلیکھا تے روزوار خبراں وچ وی کَم کیتا۔
پنجابی اداریاں نال جُڑت
سودھوجمیل احمد پال پنجابی کتاباں دی اشاعت تے پنجابی دے فروغ لئی اپنا اک اشاعتی ادارہ "پنجابی مرکز" دے ناں توں قائم کیتا اے۔ اس اشاعتی گھر نے ڈیڈھ سو توں وَدھ کتاباں دی اشاعت کیتی اے۔ پنجابی مرکز دا اہم کَم پنجابی قاعدے تے پہلی توں پنجویں جماعت تک پنجابی دیاں درسی کتاباں دے سیٹّ دی تیاری تے اشاعت اے۔
اوہ پنجابی سائنس بورڈ، پاکستان پنجابی ادبی بورڈ سمیت مُختلف پنجابی ادارےآں نال وابستا نیں۔ الیاس گھمن نال رَل کے پنجابی سائنس بورڈ دا مُڈھ رکھیا۔
اعزازات
سودھوپروفیسر ڈاکٹر جمیل احمد پال نوں پنجابی زبان دی خِدمات اُتے حکومت پاکستان ولّوں 2022ء وچ صدارتی اعزاز تمغا امتیاز عطاء کیتا گیا۔ ایس توں علاوہ اوہناں نوں مُختلف لِکھتاں اُتے کئی اعزازات مِل چُکے نیں۔
لِکھتاں
سودھوپروفیسر ڈاکٹر جمیل احمد پال دیاں لِکھتاں وِچوں کُچھ دے ناں تھلے درج نیں۔
کہانیاں
سودھو- واپسی دا سفر
- منی پلانٹ
- اکلاپے دا جنگل
- مینڈل دا قانون
- گلوب کہانی
- تیجے پنجاب دیاں کہانیاں
ناول
سودھو- بڈھا تے سمندر (ارنسٹ ہیمنگوے دے ناول دا ترجما)
- عذاب دن عذاب راتاں (ناولٹ)
- لہور دیاں گلیاں
- اپھل رُکھ
- تیماردار دی ڈائری
سفرنامے
سودھو- لندن، لاہور ورگا اے
- میپل دی چھاں وِچ
- میں وی حاضر ہویا
ہور
سودھو- پنجابی کِویں لِکھیے (املاء بارے)
- پنجابی کلاسیکی لُغت
- پنجابی اُردو لغات
- پنجابی قاعدا
- میری پنجابی کتاب (پہلی جماعت لئی)
- میری پنجابی کتاب (دوجی جماعت لئی)
- میری پنجابی کتاب (تیجی جماعت لئی)
- میری پنجابی کتاب (چوتھی جماعت لئی)
- میری پنجابی کتاب (پنجویں جماعت لئی)
- پاکستانی پنجابی افسانا
- امتحان وچ چوکھے نمبر
- ہنجواں وچ لبھدا پِھراں
- پرچا کاری
- میڈیا تے سوشل میڈیا