جمال الدین نجفی اصفہانی
جمال الدین نجفی اصفہانی | |
---|---|
مقام پیدائش | |
وفات |
|
شہریت | ایران |
باب اسلام | |
ترمیم |
جمال الدین نجفی (1238–1306 ھ اصفہان ) محمد باقر نجفی یا شیخ محمد باقر رازی دے بیٹے آئینی دور دے تقلید تے آزادی دے متلاشی نيں۔ آپ 1284 ھ وچ اصفہان وچ پیدا ہوئے۔ اوہ محمد باقر نجفی اصفہانی دے بیٹے نيں۔ محمد باقر نجفی اس وقت اصفہان مدرسے دے سربراہ سن ۔ اوہ اتباع الیات وچ اجتہاد دے درجے اُتے پہنچے تے فیر اصفہان واپس آگئے۔ وہ شیخ لوط اللہ مسجد دی جماعت دے امام سن ۔ [۱] اوہ سید عزیز اللہ مسجد دی جماعت دے امام وی رہے نيں۔ کتاب کیمیا آف ہیپی نیشن وچ انہاں دی سائنس تے علم دا ذکر اے۔
سرگرمیاں
سودھوآئین اصفہان دے دوران اس نے اپنے دو بھائیاں آذانجفی اصفہانی تے نور اللہ نجفی اصفہانی دے نال مل کے آئین دی وکالت دی تے اک اعلامیہ جاری کيتا جس وچ کہیا گیا کہ نجف دے تن حکام دے احکامات اُتے عمل کيتا جائے۔ تن حکام ایہ نيں: آخوند خراسانی ، عبداللہ مازندرانی تے مرزا حسین خلیلی تہرانی ۔ پارلیمنٹ تے دوسرے آئین اُتے بمباری دے دوران اس دا رد عمل اپنے دو بھائیاں دی پیروی کرنا سی۔ [۲]
اسنوں روسی افواج دے ہتھوں اصفہان اُتے قبضے دے دوران حملہ آوراں نے گرفتار کيتا سی (پہلی جنگ عظیم دے بعد) تے تہران جلاوطن کر دتا گیا سی۔ انہاں دی جلاوطنی اُتے پادریاں نے وڈے پیمانے اُتے احتجاج کيتا تے بدلے وچ انہاں نوں تہران وچ پذیرائی ملی۔ (1334 توں 1352 ھ) [۳] پہلی جنگ عظیم دے خاتمے دے بعد ، اوہ انہاں علماء وچوں سن جنہاں نے 1919 دے معاہدے دی مخالفت کيتی۔ ایہ معاہدہ ، جو ایران تے برطانیہ دے درمیان ہويا سی ، اسنوں ووسو الدولہ (حسن ووسو) دا معاہدہ وی کہیا جاندا اے۔ شیخ جمال الدین نجفی دا مکان اس معاہدے دے مخالفین دے اجتماع دا مقام سی تے مرزا زادہ اشغی نے اس مکان وچ اس معاہدے دے خلاف اپنی نظم لکھی۔ [۴] اوہ سید حسن مودرس دے ساتھیاں وچوں سن تے کچھ عرصے تک تہران دے امام جمعہ سن ۔ [۵]
جب علماء نے 1346 وچ رضا شاہ دے خلاف اصفہان توں قم دی طرف ہجرت دی تاں شیخ جمال الدین نجفی نوں بغاوت دے رہنما حج آغا نور اللہ نجفی اصفہانی نے تہران وچ رہنے تے تہران نوں بغاوت تے پہلویاں دی مخالفت دے لئی تیار کرنے دا حکم دتا۔ .[۶] سردار سپاہ دے دور وچ ، رضا شاہ دے ایجنٹاں نے اسنوں ستایا تے 1352 ھ وچ رضا شاہ دے ایجنٹاں نے اسنوں اصفہان واپس کر دتا۔ [۷]
استاد
سودھو- مرزا حبیب اللہ رشتی
- ملیا محمد کاظم خراسانی اخوند خراسانی دے ناں توں جانیا جاندا اے [۸]
کم تے تحریراں۔
سودھوشریعت دی دفعات دے مطابق علماء نوں بچانے دے لئی فقہ اُتے اک کتاب جو کہ شیخ احمد نے تہران وچ تاجراں دی کتاب رساله در دماء ثلاثه معاہدےآں تے معاہدے تے عارضی تے تجزیہ دے نال تصنیف آیت اللہ سید اسماعیل صدر رساله انیس المقلدین نوں شامل کرنے دے لئی منتخب دی اے۔ تبصرے حج آغا جمال دی فقہ تہران وچ شائع ہوئی اے۔ [۹]
تہران جلاوطنی۔
سودھوپہلی جنگ عظیم دے آغاز اور روسی تے برطانوی افواج دے ایران اُتے قبضے دے نال ، اس دا گھر عوامی شور و غل تے جبر دا مقام سی۔ اس لئی روسی فوجیاں نے اس دے گھر اُتے دھاوا بول دتا تے اسنوں زبردستی تہران بھیج دتا۔ [۱۰] اوہ تہران دی سید عزیز اللہ مسجد وچ اجتماعات منعقد کردے تے پڑھاندے تے کدی کدی منبر اُتے جا کے تبلیغ کردے تے لوکاں دی رہنمائی کردے۔ [۷] جمعہ دی راتاں دے وسط وچ ، اوہ منبر اُتے کھڑے ہو کے کامل دی نماز پڑھدا اے۔
وفات
سودھوحاشیہ۔
سودھو- ↑ مصلح الدین مهدوی، دانشمندان و بزرگان اصفهان، ۱۳۸۴، ۴۵۱ و ۴۵۲
- ↑ سید احمد عقیلی، نگرشی بر مشروطیت اصفهان، ۱۳۸۵، ص ۳۴
- ↑ محمد باقر الفت، گنچ زری بود درین خاکدان، ۱۳۸۴، ص ۹۴
- ↑ سید احمد عقیلی، نگرشی بر مشروطیت اصفهان، ۱۳۸۵، ص ۳۶
- ↑ حسن مرسلوند، زندگینامه رجال و مشاهیر ایران، ۱۹۰ و ۱۹۱
- ↑ سید احمد عقیلی، نگرشی بر مشروطیت اصفهان، ۱۳۸۵، ص ۳٧
- ↑ ۷.۰ ۷.۱ مصلح الدین مهدوی، تریخ علمی و اجتماعی اصفهان، جلد ۲ صفحهٔ ۸۰
- ↑ سید محمد باقرکتابی، رجال اصفهان، ۱۳٧۵، ص ۲۰۱
- ↑ رحیم قاسمی، گلشن اهل سلوک، ۱۳۸۵، ص ۹۹
- ↑ زندگینامه رجال و مشاهیر ایران، ص۱۹۰–۱۹۱
- ↑ رحیم قاسمی، گلشن اهل سلوک، ۱۳۸۵، ص ۱۰٧