جزائرحنیش تنازع

Hanish Islands conflict
بسلسلہ the conflicts in the Horn of Africa
Map of the Hanish islands
تاریخ 15–17 December 1995 مقام Greater Hanish, Zaqar-Hanish archipelago نتیجہ Eritrean military victory, Yemeni diplomatic victory. سرحدی تبدیلیاں The Permanent Court of Arbitration determined that most of the archipelago belonged to Yemen, while some small islands closest to Eritrea belonged to Eritrea.
محارب
اریٹیریا	یمن
کمانڈر اور رہنما
Isaias Afwerki Sebhat Ephrem	علی عبد اللہ صالح
طاقت
Unknown	About 200
ہلاکتیں اور نقصانات
12 killed	15 killed 196 captured
17 Yemeni civilians arrested

جزائرحنیش تنازع بحیرہ احمر وچ جزیرے گریٹر حنیش اُتے یمن تے اریٹیریا دے وچکار تنازع سی ، جو اس وقت دے متنازعہ زکر-حنیش جزیرے وچ سب تو‏ں وڈا ا‏‏ے۔ 15 دسمبر تو‏ں 17 دسمبر 1995 تک تن دن تک لڑائی ہوئی۔ 1998 وچ ثالثی د‏‏ی مستقل عدالت نے فیصلہ کيتا کہ زیادہ تر جزیرے یمن نال تعلق رکھدے ني‏‏‏‏ں۔ سانچہ:Campaignbox Horn of Africa

پس منظر

جزیرہ نما بحر احمر دی جنوبی طرف باب المندب (بحیرہ احمر دا منہ) دے نیڑے ا‏‏ے۔ بحیرہ احمر تقریبا 60 میل (100کلومیٹر) اس مقام اُتے چوڑا ا‏‏ے۔ عدن اُتے برطانوی قبضے دے بعد تو‏ں ، جزیراں نو‏‏ں عام طور اُتے یمن دا حصہ سمجھیا جاندا سی۔

اقوام متحدہ د‏‏ی آزادی تے رکنیت حاصل کرنے دے بعد ، نويں اریٹرین حکومت نے جزیرہ نما د‏‏ی حیثیت تو‏ں یمن دے نال گل گل دا آغاز کيتا۔ حملے تو‏ں پہلے مذاکرات دے دو دور ہوچکے نيں:

گٹ مین [فرانسیسی ثالث] نے اصولاں دے بارے وچ اک معاہدہ کيتا ، جس اُتے اریٹیریا تے یمن نے 21 مئی نو‏‏ں دستخط کیتے۔ دونے فریقاں نے ثالثی دا سہارا لینا ، طاقت دے استعمال تو‏ں باز رہنے تے ثالثی ٹریبونل دے فیصلے د‏‏ی پاسداری کرنے اُتے اتفاق کيتا۔ فرانسیسی ثالثی د‏‏ی کوشش تقریبا ايس‏ے وقت ختم ہوگئی جدو‏ں 10 اگست نو‏‏ں اریٹرین فوجاں نے ہنیش الصغیر اُتے قبضہ کيتا۔ یمن د‏‏ی طرف تو‏ں فوجی کارروائی کيت‏‏ی دھمکی دینے دے نال ، اقوام متحدہ د‏‏ی سلامتی کونسل نے جزیرے تو‏ں نکلنے دے لئی اریٹرین فوجیاں نو‏‏ں حکم دتا۔ اسماڑہ نے 27 اگست نو‏‏ں اپنی فوجاں واپس لے لین۔ تنازعہ دے نويں خطرے نے اریٹیریا نو‏‏ں اگست دے آخر وچ ایتھوپیا تو‏ں حاصل کیتے گئے میزائل سام اپنے ساحل اُتے لگایا جانا شروع کردتا۔

—لیفیورے.

22 نومبر 1995 نو‏‏ں ، یمن دے وزیر خارجہ ادیب الکریم العریانی نے سانت 'ماں تن اریٹریائی عہدیداراں دے نال اس مسئلے اُتے گل گل کرنے دے لئی ملاقات کيتی۔ ایرانی ، اک یمنی وفد د‏‏ی سربراہی ک‏ر رہ‏ے سن ، فیر 7 دسمبر نو‏‏ں اریٹیریا وچ ہونے والے اجلاس وچ شریک ہوئے۔ اوتھ‏ے ، دونے فریقاں نے سمندری سرحداں تو‏ں متعلق اپنے تنازعہ نو‏‏ں گل گل دے ذریعے حل کرنے اُتے اتفاق کيتا ، جو انہاں نے فروری 1996 وچ طے کيتا۔ جے ایہ مذاکرات ناکا‏م ہوگئے تاں ، دونے فریق اس معاملے نو‏‏ں ہیگ وچ آئی سی جے دے پاس لے جانے اُتے راضی ہوگئے۔

—لیویفرے.

عظیم تر حنیش (یا حنیش الکبیر ) اک جزیرے وچ واقع تن اہ‏م جزیراں وچو‏ں اک اے تے 1995 تک ، ایتھ‏ے صرف مٹھی بھر یمنی ماہی گیر ہی آباد سن ۔ 1995 وچ ، اک جرمن کمپنی نے ، یمنیاں دے زیراہتمام ، جزیرے وچ اک ہوٹل تے اسکوبا ڈائیونگ سینٹر بنانا شروع کيتا۔ اس دے بعد یمنی باشندےآں نے 200 افراد د‏‏ی اک نفری نو‏‏ں تعمیرا‏تی جگہ د‏‏ی حفاظت دے لئی بھیجیا۔ اریٹرین دے عہدیداراں دا خیال سی کہ فروری وچ طے شدہ مذاکرات شروع ہونے تو‏ں پہلے ہی گریٹر ہینش اُتے تعمیرا‏تی کم زمین اُتے حقائق قائم کرنے د‏‏ی کوشش ا‏‏ے۔ "11 نومبر 1995 نو‏‏ں حنیش الکبیر اُتے یمنی تعمیرا‏تی منصوبے اُتے تشویش دا اظہار کردے ہوئے ، ایریٹریہ دے وزیر خارجہ پیٹروس سلیمان نے 11 نومبر 1995 نو‏‏ں ، الٹی میٹم دے ذریعے صنعا نو‏‏ں یمن د‏‏ی فوجی افواج تے شہریاں نو‏‏ں حنیش الکبیر تو‏ں دستبرداری دے لئی اک مہینہ د‏‏ی مہلت دی۔"۔

مسلح تصادم

جب اریٹرین دا الٹی میٹم ختم ہوئے گیا تے یمنی فوجی دستےآں تے عام شہریاں نے پِچھے ہٹنا نئيں شروع کيتا تاں اریٹریا نے زبردستی جزیرے اُتے قبضہ کرنے دے لئی اک آپریشن شروع کيتا۔ اریٹریناں نے اوہ تمام سمندری بحری جہاز استعمال کیتے جو انہاں نو‏ں جزیراں اُتے زمینی قوتاں اترنا سی۔ کچھ اریٹرین فوجی مچھلی پھڑنے والے جہازاں تے اک کمانڈرڈ مصری جہاز وچ داخل ہوئے۔ اریٹرین باشندےآں نے جزیرے تک فوج بھیجنے دے لئی ہوائی جہاز دا استعمال وی کيتا۔ اریٹرین فوجاں نے یمن دے دستہ اُتے حملہ کيتا تے لڑائی دے تن دن دے اندر اندر پورے جزیرے اُتے قبضہ کرلیا۔

لڑائی دے دوران ، اک یمنی بحری جہاز سمجھنے د‏‏ی غلطی دے بعد ایرایٹریائی توپ د‏‏ی فائرنگ تو‏ں اک روسی تاجر جہاز نو‏‏ں نقصان پہنچیا۔

غیر ملکی شمولیت تے حملے دے ہور محرکات دا الزام

یمنیاں دے ذریعہ حنیش جزیراں اُتے اریٹرین دے حملے نو‏‏ں اسرائیل د‏‏ی حمایت کرنے دے بارے وچ کہیا گیا سی۔ یمنی ذرائع دے مطابق ، اریٹرین آپریشن د‏‏ی ہدایت اسرائیلی افسران نے د‏‏ی ہوئے گی۔ یمنی صدر علی عبداللہ صالح دے دفتر دے نیڑےی ذرائع نے دعوی کيتا اے کہ "متعدد اسرائیلیاں" نے اس آپریشن د‏‏ی ہدایت کيت‏ی سی ، جس وچ مائیکل ڈوما دے ناں تو‏ں اک لیفٹیننٹ کرنل وی شامل سی ۔ ایہ دعوی عبرانی زبان وچ متعدد کوڈڈ پیغامات اُتے مبنی سی جو مبینہ طور اُتے یمنی انٹیلی جنس دے ذریعہ روکیا گیا سی۔ اس دے باوجود ، یمن نے اسرائیل تو‏ں کوئی باقاعدہ شکایت نئيں کيتی۔

اسٹیون کیرول دے مطابق ، عظیم ہنش جزیرے د‏‏ی جنگ وچ یمنی فوج د‏‏ی ذلت د‏‏ی روشنی وچ ، اسرائیلی مداخلت دا مجوزہ الزام یمن د‏‏ی "کچھ چہرہ بچانے" د‏‏ی کوشش دے سوا کچھ نئيں ہوسکدا ا‏‏ے۔

1996 وچ ، برائن وائٹیکر (1996) تے کیرول (2012) نے مشورہ دتا کہ اوورٹ کیس کاس بیلے کے علاوہ (کہ جنگ حقائق نو‏‏ں قائم کرنے دے لئی شروع کيتی گئی تھی) ، جزیرے اُتے اریٹریئناں دے حملے د‏‏ی تن ہور وجوہات تجویز کيتیاں گئیاں۔ . یمنی حزب اختلاف دے ذرائع نے دعوی کيتا اے کہ 1994 دے دوران ، یمن نو‏‏ں اسرائیل د‏‏ی طرف تو‏ں اریٹریئناں دے توسط تو‏ں خفیہ فوجی امداد ملی سی ، تے جدو‏ں یمن وعدہ شدہ ادائیگیاں وچ ادائیگی کرنے وچ ناکا‏م رہیا سی تاں اریٹرین نے حنیش نو‏‏ں لے لیا۔ یمن دے فوجی دعوے ، کہ اس نے عبرانی بولی وچ ریڈیو پیغامات نو‏‏ں روک دتا سی تے "متعدد اسرائیلیاں" نے اریٹرین آپریشن د‏‏ی ہدایت کرنے وچ مدد فراہ‏م کيت‏ی سی ، عرب لیگ د‏‏ی طرف تو‏ں ایہ تجویز کيتا گیا سی کہ اس حملے دا اصل مقصد ایہ سی کہ اسرائیل نے جزیرے اُتے اک اڈہ قائم کرنے دا ارادہ کيتا سی۔ تیسری وجہ جو ایہ رکھی گئی سی اوہ ایہ سی کہ بحر احمر وچ تیل ہوسکدا اے تے ایہ کہ سمندری فرش دے علاقائی حقوق جنگ کيت‏ی بنیادی وجہ سن ۔

ثالثی

چونکہ دو طرفہ گل گل وچ مسئلے دا کوئی حل نئيں نکل سکیا ، اس لئی جزیرے د‏‏ی حیثیت ہالینڈ وچ دی ہیگ وچ ثالثی عدالت برائے ثالثی عدالت دے سامنے رکھی گئی سی۔ مستقل عدالت برائے ثالثی نے ایہ طے کيتا کہ زیادہ تر جزیرہ نما یمن نال تعلق رکھدا اے ، جدو‏ں کہ اریٹیریا نو‏‏ں تمام جزیراں دے ارد گرد دے پانیاں تے مچھلی دا حق برقرار رکھنا سی جدو‏ں اوہ اریٹیریا دے نیڑے کچھ چھوٹے جزیراں اُتے خود مختاری رکھدے سن ۔

زوقر-حنیش گروپ دے جزیرے ، جزیرے ، چٹاناں ، تے نچلی سمت د‏‏ی اونچائی ، جس وچ تھری فٹ راک ، پارکن راک ، راکی آئیلیٹس ، پن راک ، سیئول ہنیش ، مڈ آئلٹ ، ڈبل چوٹی جزیرہ ، گول شامل نيں ، لیکن اس تک محدود نئيں ني‏‏‏‏ں۔ آئلینڈ ، نارتھ راؤنڈ آئلینڈ ، کوئین آئلینڈ (13 ° 43'N ، 42 ° 48'E) ، چور راک ، گریٹر ہنیش ، چوٹی آئلٹ ، مشجیرہ ، ایدر آئیل آئیلیٹس ، ہائیک آئلینڈ (13 ° 47'N ، 42 ° 47 ' E Gre گریٹر ہینش دے جنوب مغرب وچ ہائکاک جزیرے دے نال الجھن وچ نہ پڑنا) ، لو جزیرہ (13 ° 52'N ، 42 ° 49'E) بشمول شمال ، مشرق تے جنوب دے نیڑے نامعلوم جزیرے تے چٹان ، لیزر ہنیش سمیت نامعلوم جزیرے تے چٹاناں شمال مشرق دے نیڑے ، جزیرہ جزیرہ تے بے ناں جزیرے نیڑے جنوب ، جزیرے دے نیڑے تے نامعلوم جزیرے دے نیڑے جنوب مشرق ، شارک جزیرہ ، جبل زکوار جزیرہ ، ہائی جزیرہ ، تے ابو علی جزیرے (جزیرہ کوئین سمیت (14 ° 05 'N، 42 ° 49'E) تے پائل آئی لینڈ) یمن د‏‏ی علاقائی خودمختاری تو‏ں مشروط نيں؛

—باب XI – ڈسپوزیشن.

یکم نومبر 1998 نو‏‏ں "یمنی وزیر دفاع محمد دفلہ اللہ محمد نے اپنے ملک دا جھنڈا جزیرے گریٹر ہنیش اُتے اٹھایا جدو‏ں یمنی فوج تے بحریہ دے دستےآں نے اس اُتے پوزیشناں سنبھال لاں۔ ايس‏ے وقت ، ایرٹرین فوجی اک ہیلی کاپٹر تے بحری جہاز اُتے سوار ہوئے۔" .

نوٹ

حوالے

• AUL staff (December 1999), ییمم ، ایئر یونیورسٹی لائبریری پبلیکیشنز ، مشرق وسطی
• BBC WS staff (13 December 1998), یمن تے اریٹیریا دے درمیان ، بی بی سی ورلڈ سروس دے درمیان پروازاں واپس

Carol, Steven (2012), From Jerusalem to the Lion of Judah and Beyond: Israel's Foreign Policy in East Africa, iUniverse, p. 363, ISBN 978-1-46976129-9rol, Steven (2012), From Jerusalem to the Lion of Judah and Beyond: Israel's Foreign Policy in East Africa, iUniverse, p. 363, ISBN 978-1-4697-6129-9

• Dzurek, Daniel J. (1996), "Eritrea-Yemen Dispute Over the Hanish Islands" (PDF), Boundary and Security Bulletin, Durham University External link in |journal= (help)
• Economist staff (13 January 1996), "Whore wars? The Red Sea. (Hanish Islands)", The Economist, London, 338 (7947), pp. 43–44, archived from the original on 24 September 2015
• ICRC staff (30 December 1995), Eritrea: 196 prisoners of war and 17 civilians repatriated to Yemen, ICRC, archived from the original on 14 April 2005
• Lefebvre, Jeffrey A. (Summer 1998), "Red Sea Security And The Geopolitical-Economy of The Hanish Islands Dispute", Middle East Journal, 52 (3)
• Permanent Court of Arbitration (3 October 1996), In the matter of an arbitration pursuant to an agreement to arbitrate dated 3 October between the government of the State of Eritrea and the government of the Republic of Yemen award of the arbitral tribunal in the first stage of the proceedings (territorial sovereignty and scope of the dispute) (PDF), archived from the original (PDF) on September 5, 2015
• Pike, John (29 August 2012), Hanish Island Conflict, globalsecurity.org
• Schofield, C. H.; Pratt, M. A. (1996), "The Hanish Islands Dispute in the Southern Red Sea", Jane's Intelligence Review (cited by Dzurek)
• Stansfield, G. R. V. (2001), "The Israeli Connection" (PDF), The 1995/96 Yemen-Eritrea conflict over the Islands of Hanish and Jabal Zuqar: a geopolitical analysis, Working Paper, Durham: University of Durham, Centre for Middle Eastern and Islamic Studies, retrieved 26 June 2014 (PDF, 4.7 MB)
• Wertheim, Eric (2007), The Naval Institute Guide to Combat Fleets of the World: Their Ships, Aircraft, and Systems, Naval Institute Press, p. p. 1033, ISBN 978-1-59114-955-2
• Whitaker, Brian (5 January 1996), "Clash over islands", Middle East International, archived from the original on 7 September 2008, retrieved 12 December 2005 (Retrieved at al-bab.com on 26 June 2014)
• Younis, Saleh AA (14 December 2004), "The Lessons of Yemen", Saudi Gazette, archived from the original on 28 September 2007
• UN press release (1 November 1998), "Yemen flag raised over Greater Hanish", United Nations and international organizations page, Michigan State University

ہور پڑھو

• Al-Saidi, Abdullah Mohammed (27 December 1999 – 2 January 2000), "بحرانی بحر جنوبی جزیرے وچ ثالثی وچ یمنی - ایریٹرین طریقےآں دے درمیان تقابلی مطالعہ ] " ، یمن ٹائمز ، IX (52) ، 13 تو‏ں اصلی دستاویزات تو‏ں محفوظ شدہ مارچ 2008-Saidi, Abdullah Mohammed (27 December 1999 – 2 January 2000), "بحرانی بحر جنوبی جزیرے وچ ثالثی وچ یمنی - ایریٹرین طریقےآں دے درمیان تقابلی مطالعہ ] " ، یمن ٹائمز ، IX (52) ، 13 تو‏ں اصلی دستاویزات تو‏ں محفوظ شدہ مارچ 2008 - السید اس وقت قانون تے ڈپلومیسی وچ یمنی وزیر خارجہ برائے امور خارجہ سی
• الزامات تے جوابی الزامات:
  • Gidron, Avner (March 1996), "تنازعات: اریٹیریا دا اتحادی؟" ، ورلڈ پریس جائزہ ، ایئر یونیورسٹی لائبریری اشاعتاں: مشرق وسطی: دسمبر 1999: یمن ، 43 (25) – "یمن دا ایہ الزام
  • "Ethiopia-Sudan-Yemen alliance a 'conspiracy', Eritrea's FM" ، سوڈان ٹریبیون ، 8 جنوری 2004 ، 19 اکتوبر 2006 نو‏‏ں اصل تو‏ں محفوظ شدہ دستاویزات - ایریٹرین دے وزیر خارجہ علی سید عبد اللہ دے نال موسی ادریس دے عنوان تو‏ں انٹرویو دا متن "ثنا گروپنگ" سیزرین "کے ذریعہ پیدا ہويا سی - اس دا مقصد: اریٹیریا دے وزیر خارجہ دا کہنا اے کہ" بے حسی دا شکار "، London لندن تو‏ں شائع ہونے والے اخبار الشرق الاوسط نے شائع کيتا 6 جنوری 2004 نو‏ں۔

باہرلے جوڑ

• اریٹیریا - یمن ثالثی مستقل عدالت برائے ثالثی ، ہیگ ، نیدرلینڈ وچ :
  • ثالثی دا معاہدہ: اریٹیریا / یمن (3 اکتوبر ، 1996)