تویوہون بادشاہت
تویوہن بادشاہت Tuyuhun Kingdom | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
٢٨٥–٦٧٠ | |||||||
٥٦٥ عیسوی دا ایشیا جس وچ تویوہون تے اندے پڑوسی دیکھے جا سکدے نیں | |||||||
دار الحکومت | فوچی | ||||||
حکومت | مکمل راج شاہی ]] | ||||||
خان/خاقان | |||||||
• ٢٨٤ ٣١٧ | مرونگ تویوہون | ||||||
• ٦٣٥ ٦٧٢ | مرونگ نؤہیبو | ||||||
تاریخی دور | شروعاتی قرون وسطی | ||||||
• قیام | ٢٨٥ | ||||||
• تانگ راجٹبر دی ماتحتی | ٦٣٤ | ||||||
• تبتی بادشاہت ولوں خاتمہ | ٦٧٠ | ||||||
آیزو 3166 رمز | [[آیزو 3166-2:|]] | ||||||
|
تیہن راجیہ (Tuyuhun Kingdom) یا اژا ('Azha, پرانے ویلے وچّ تبت توں چڑھدے وکوکو نور ناں دی جھیل ( موجودہ ویلے وچّ چنگہائی جھیل ) دے علاقے وچّ چلین پربتاں اتے پیلا دریا ( ہوانگہو ) دی اوپری وادی دے علاقےآں وچّ رہن والے شیانبیئی لوکاں نال متعلق خانہ بدوش قبیلےآں ولون قایم کیتے اک راج دا نام سی ۔ [۱]
تیجی صدی عیسوی وچّ شیانبیئی وفاق دے پتن دے بعد اوہناں دا خان ( جسدا نام تؤہن ہی سی ) قوقو نور دے علاقے وچّ آ گیا اتے اسنے اپنا اک نواں راج بنا لیا ۔ اس راج دا تیزی نال ودھاء ہویا اتے ایہہ اک طاقتور راج بناؤن وچّ سفل رہا جنھے پہلی وار وچکار ایشیا دے وڈے حصے نوں اک سیاسی وحدت وچّ بنھیا ۔[۲] لیکن ستویں صدی وچّ تؤہن راج چین دے تانگ راجٹبر اتے نویں اتے طاقتور تبتی بادشاہت دے بادشاہ سونگتسین گمپو دی آپسی کھینچاتانی نال بہت دباء وچّ آیا ۔ تانگ راجٹبر نے ایہناں نوں ہراکے انھاننوں اپنے ماتحت ہون اتے مجبور کر لیا ۔[۳] اس نال تؤہن کمزور پے گئے اتے تبتیاں نے اسدا فائدہ چککے کئی جھڑپاں دے بعد پورے تویوہون راج اتے قبضہ کرکے اسنوں ختم کر دتا ۔[۴]
ایہ وی ویکھو
سودھوحوالے
سودھو
- ↑ Encyclopedia of the Peoples of Asia and Oceania, Barbara A. West, pp. 847, Infobase Publishing, 2009, ISBN 9781438119137, ... They are believed to be related to the Xianbei, and one origin myth claims that the Tuyuhun lineage was founded by Murong Tuyuhun, an illegitimate son of a Xianbei king ...
- ↑ The Genesis of East Asia: 221 B.C. - A.D. 907, Charles Holcombe, pp. 131, University of Hawaii Press, 2001, ISBN 9780824824655, ... They eventually made a new homeland for themselves in the Qinghai (Koko Nor) region, and their western nomadic empire, known by the name of its founder, Tuyuhun, remained potent for centuries, well into Tang times ...
- ↑ The Tibetans, Matthew T. Kapstein, pp. 48, Wiley, 2013, ISBN 9781118725375, ... During the mid-630s the Chinese entered into conflict with the Azha, or Tuyuhun, whom they defeated. The result, however, was to eliminate the Azha in their role as an effective buffer ...
- ↑ Medieval Chinese Warfare 300-900, David Graff, pp. 205, Routledge, 2002, ISBN 9780203206683, ... In the west, Tang China was confronted with the rapidly rising power of the Tibetan empire founded by Srong-btsan-sgam-po. In the early 660s, while Tang armies were occupied in the Korean peninsula, the Tibetans conquered the Tuyuhun ...