ترلوچن سنگھ کلیر
ترلوچن سنگھ کلیر پنجابی دا سٹیجی شاعر سی جو چاندی رام گیت کار، گردتّ سنگھ کندن، جسونت سنگھ ونتا پٹیالوی دا ہم عصر شاعر تے ہرسا سنگھ چاتر دا چیلا سی۔
جیون
سودھوترلوچن سنگھ کلیر دا جم 20 جون 1937 نوں پیؤ مستری روڑ سنگھ اکالی، ماں تیز کور اکالن دے گھر امرتسر وکھے گلی نڈالیاں، چوک منا سنگھ وکھے ہویا۔ ملک ونڈ ویلے کلیر صرف 11 سالاں دا سی جدوں سر توں پیؤ دا سایہ اٹھ گیا۔ اس نے صرف چار جماعتاں تکّ ہی تعلیم حاصل کیتی گھر دی غریبی کارن جدی-پشتی ترکھاناں دا کم کرن لگّ پئا۔پڑھن دی لگن لگی تے دوبارہ پڑھائی شروع کیتی پر معاشی تنگی کارن پھر پڑھائی ادھوری رہِ گئی۔ اسنوں شاعری لکھن دا شوق گیانی ترلوک سنگھ طوفان ناول کار دی پریرنا نال پیدا ہویا۔ اوہ کامریڈاں دے اثر ہیٹھ آ کے شاعری رچن لگیا تے کامریڈاں دے جلسیاں ’چ بولن لگّ پیا۔ پنجابی واراں دے بادشاہ ہرسا سنگھ چاتر نوں استاد دھار لیا تے مذہبی کویتاواں ولّ رچت ہو گئا۔ 1965 دی جنگ دوران اسنے آل انڈیا ریڈیو جالندھر دے شاعر درباراں وچ کویتاواں بولیاں۔ اس نے جنگی جتاں، جنگی نظارے، شہید بھگت سنگھ دی گھوڑی، میرا ویاہ، پوہ سدی ستویں ٹریکٹ شاعری وچ لکھے۔ اس دیاں کویتاواں ماسک پرچیاں سنت سپاہی، فتح دلی، نہنگ سنگھ سندیس، پنجاب دی آواز، رامگڑھیا یودھا تے رامگڑھیا بیر آدی وچ چھپدیاں رہیاں۔ چاندی رام گیت کار، گردتّ سنگھ کندن، جسونت سنگھ ونتا پٹیالوی آدی کئی شاعر اسدے ہم عصر تے ساتھی سن۔
اسنے سری دربار صاحب، گرودوارہ منجی صاحب دیوان ہالَ وچ ہندے شاعر درباراں توں علاوہ ٹاٹا نگر، دھنباد، رانچی، ہزاری باغ، بھاگلپر، گیا جی، پٹنا صاحب، لکھنؤ، بنارس، بریلی، شاہجہانپر، نانکمتا، ردرپر چندوسی، گنگانگر، رائے سنگھ آدی تھاواں ’تے شاعر درباراں وچ حصہ لئا تے بہت سارے انعام اعزاز حاصل کیتے۔ اسنے نے 2006 وچّ کویتاواں دی اپنی پہلی کتاب ‘من ساگر دے موتی’ رلیز کیتی۔ دل دا دورہ پین کارن 2013 وچّ اسدی موت ہو گی۔[۱]
شعری کتاب
سودھو- من ساگر دے موتی (2013
شعری نمونہ
سودھورن اندر تیغاں چلیاں،
بن موت آئی طوفان
سن کھنڈے چمکاں ماردے،
کر خون دے وچّ اشنان
رن اندر وانگ مناریاں،
سن ڈھیہہ ڈھیہہ پین جوا
سی رن وچّ مچی کربلا،
سبھ ویکھ رہا شیطان
سی ہونی پاؤندی بھنگڑا،
پیا آئتاں پڑھے شیطان
اے ناچ نچاؤندی چنڈکا،
اوہ بنی پھرے پردھان
جو ہندے مرد میدان دے،
اوہ کدے نہ کنڈھ وکھان
جس سر ’تے ہتھ ‘کلیر’
گراں دا، اوہ چڑ جاندے پروان۔
حوالے
سودھو- ↑ جسبیر سنگھ تیغ۔ "سٹیجی شاعر ترلوچن سنگھ کلیر"