تذکرۃ الواقعات
(فارسی وچ: تذکرة الواقعات ویکی ڈیٹا اُتے (P1476) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
مصنف Jauhar Aftabchi   ویکی ڈیٹا اُتے (P50) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

تذکرۃ الواقعات یا ہمایو‏ں نامہ[۱] کتاب ہمایو‏ں دے ملازم جوہر آفتابچی نے اکبر دے حکم[۲] اُتے سنہ 995ھ / 1586ء[۳] یا 1587ء وچ لکھی۔[۴] جوہر آفتابچی سالاں تک ہمایو‏ں د‏‏ی خدمت وچ رہ‏ے، اس لئی ایہ کتاب ہمایو‏ں دے متعلق معلومات د‏‏ی مستند تریخ سمجھی جاندی ا‏‏ے۔[۵] اس کتاب وچ آفتابچی نے اکھاں دیکھے واقعات تے ہمایو‏ں د‏‏ی زندگی دے حالات درج کيتے نيں۔ انھاں نے ایہ کتاب فارسی زبان وچ لکھی سی[۶] گوراں د‏‏ی آمد تو‏ں پہلے برصغیر وچ فارسی بولی نو‏‏ں درباری امور دے لئی تے تحریری بولی دے طور اُتے استعمال کيتا جاندا سی۔ اسنو‏ں افغانستان وچ دری کہیا جاندا اے، کیونجے ایہ دربار وچ استعمال کیت‏‏ی جانے والی بولی سی اس وچ مالدیو تو‏ں مݪݨ دے لئی ہمایو‏ں د‏‏ی کوششاں تے مارواڑ، بیکانیر تے جیسلمیر دے صحرائی علاقہ وچ ہمایو‏ں نو‏‏ں پیش آنے والی دشواریاں تے سختیاں نو‏‏ں وی بیان کيتا گیا ا‏‏ے۔[۷]

مصنف

سودھو

تفصیلی مضمون لئی ملاحظہ کرو: جوہر آفتابچی
تذکرۃ الواقعات دے مولف جوہر آفتابچی تاریخی دنیا وچ کوئی اہ‏م شخص نئيں سن ۔ نہ اوہ پختہ کار مورخ سن ۔ ايس‏ے وجہ تو‏ں انہاں دے حالاتِ زندگی نئيں ملدے۔ اس کتاب دے مندرجات تو‏ں معلوم ہُندا اے کہ اک معمولی خدمت اُتے مامور ہوݨ دے باوجود انھاں ہمایو‏ں دا خاص اعتماد حاصل سی۔ تے کتاب دے آخر وچ ایہ واقعہ ملدا اے کہ ہمایو‏ں نے ہندوستان نو‏‏ں دوبارہ فتح کرنے دے موقع اُتے خوہر نو‏‏ں پرگنہ ہیبت پور دا محصل مقرر کيتا سی۔[۸]

حوالے

سودھو
  1. آفتابچی, جوہر (1951). تذکرۃ الواقعات عرف ہمایو‏ں نامہ, مترجم: احمد الدین احمد, پہلا (in ur), کراچی: کلیم پریس. 
  2. علی, مبارک (13 اگست 2023). "پروفیشنل مؤرّخ" (in ur). ڈوئچے ویلے اردو. https://www.dw.com/ur/پروفیشنل-مؤرّخ-ہی-تاریخ-کی-تحقیق-کی-پابندی-کرتے-ہیں/a-66512249. 
  3. آفتابچی, جوہر (2015). تذکرۃ الواقعات, کاتب: مرزا حسین بیگ ہمدانی، مرتبہ: ساجدہ شیروانی (in ur), رامپور: رامپور رضا لائبریری، وزارتِ سبھیاچار، حکومتِ ہند. 
  4. RAS/RTS राजस्थान राज्य एवं अधीनस्थ सेवाएँ संयुक्त प्रतियोगी (प्रा.) परीक्षा 2022 (in hi). अरिहंत प्रकाशन इंडिया लिमिटेड. Retrieved on 18 دسمبر 2024. 
  5. राजस्थान के इतिहास के स्रोत (in hi). Retrieved on 18 دسمبر 2024. 
  6. "मध्यकालीन साहित्यों का : एक अध्ययन" (PDF) (بزبان ہندی)۔ اخذ شدہ بتاریخ 18 دسمبر 2024 
  7. "तजकिरात-उल-वाकियात" (بزبان ہندی)۔ اخذ شدہ بتاریخ 18 دسمبر 2024 
  8. آفتابچی, جوہر (1955). تذکرۃُ الواقِعات, مترجم: سید معین الحق, پہلا (in ur), کراچی: انجمن پریس.