تاجکستان وچ خواتین
تاجکستان وچ خواتین (انگریزی: Women in Tajikistan) دی عام زندگی وچ حصے داری دا آغاز وڈی حد تک اس دور دی مرہون منت اے جدوں اوہ سوویت اتحاد دا حصہ رہیا سی۔ 1930ء دے دہے وچ سوویت ارباب مجاز نے اس علاقے وچ خواتین دی برابر حصے داری دی مہم چھیڑی، جس طرح توں کہ ایہ مسانوں ہور وسط ایشیا دے ملکاں وچ چھیڑی گئی سی۔ شروعات وچ انہاں اقدامات دی کڑی مخالفت کيتی گئی سی۔ مثلًا شروع شروع وچ برسر عام بے نقاب آنے والی خواتین دا سماجی مقاطعہ کيتا گیا یا فیر کچھ جگہاں اُتے اک کم دے لئی خواتین دا ناموسی قتل کيتا گیا سی۔ مگر ایہ صورت حال بدلدے گئی تے دھیرے دھیرے ہر عام شعبہ حیات وچ خواتین دی حصے داری قبولیت دا درجہ پانے لگی۔
جدید سرکاری رہنمایانہ خطوط
سودھوتاجکستان دی حکومت نے اک کتاب شائع دی اے جس وچ خواتین نوں ایہ دسیا گیا اے کہ انھاں کيتا پہننا چاہیے تے کیہ نئيں۔ اس کتاب وچ مختلف باب نيں جنہاں وچ خواتین نوں کم اُتے جاندے وقت، قومی تے سرکاری چھٹیاں دے موقع پر، شادیاں تے ہفتہ وار چھٹیاں تک دے موقع اُتے پہننے دے لئی کپڑےآں دے بارے وچ دسیا گیا اے۔ اس دے بعد اس کتاب دے آخر وچ اک باب اے جس وچ تاجک خواتین نوں دسیا گیا اے کہ انھاں کیہڑا کپڑے نئيں پہننے چاہیے۔ اس وچ خواتین نوں سیاہ لباس تے حجاب وغیرہ پہننے توں منع کيتا گیا اے۔[۱]
حجاب اُتے پابندی
سودھو2016ء وچ تاجکستان وچ اسلامی حجاب اُتے پابندی عائد کر دتی گئی۔ تاجکستان دے وزیر سبھیاچار شمس الدین نے نقاب اُتے پابندی دی توجیہ پیش کردے ہوئے کہیا کہ ہر کوئی نقابی خواتین نوں تشویش دی نگاہ توں دیکھدا اے تے ایہ سوچدا اے کہ انہاں نے کوئی چیز نہ چھپائی ہوئے۔[۲]
ایتھے دی حکومت نے داڑھی رکھنے، حج کرنے تے خواتین دے حجاب پہننے اُتے پابندی لگیا رکھی اے۔ نجی چینل دے مطابق حکومت کیتی طرف توں نوجواناں نوں داڑھی رکھنے، خواتین نوں حجاب کرنے، حج اُتے جانے تے بچےآں دے عربی ناں رکھنے اُتے وی پابندی اے۔ جدوں کہ تاجک حکومت کیتی طرف توں داڑھی رکھنے والے نوجواناں نوں اس جرم دی پاداش وچ اذیتاں دے کے قتل کيتا گیا اے۔[۳] حالاں کہ ایہ ملک بہت زیادہ اسلامی شعائر تے مناسک دا تابع نئيں اے، اُتے خواتین تے مرداں اُتے انہاں پابندیاں دے عائد کرنے توں مغربی مبصرین ایہ محسوس کردے نيں کہ انہاں دا مقصد ملک نوں اسلامی اساسیت پسندی توں تحفظ فراہم کرنا اے۔