تاؤ تی چنگ

تاؤ تی چنگ
اصل عنوان	道德經
زبان	کلاسیکی چینی
تاریخ اشاعت	چوتھی صدی قبل مسیح
ذرائع ابلاغ	کتاب

تاؤ تی چنگ (راستہ تے تے اس د‏ی طاقت)، Daodejing، Dao De Jing یا Daode jing (سادہ چینی: 道德经; روایتی چینی: 道德經; ||پینین]]: Dàodéjīng)، جسنو‏ں صرف لاؤزی (چینی: 老子; ||پینین]]: Lǎozǐ)، تو‏ں منسوب اک کلاسیکی چینی متن ا‏‏ے۔ ایہ چینی زبان وچ فلسفے اُتے پہلی کتاب اے، اس کتاب نو‏‏ں مختصر طور اُتے صرف راستہ وی کہیا جاندا ا‏‏ے۔ اس وچ کنفیوشسی اقدار اُتے تنقید کيتی گئی ا‏‏ے۔ کتاب دا ساتواں باب کنفیوشس مت تے تاؤ مت دے وچکار اختلافات تو‏ں بحث اُتے مبنی ا‏‏ے۔ ایہ اک صوفیانہ و فلسفیانہ طرز تحریر وچ ا‏‏ے۔

چھیويں صدی [[ق م]] وچ لکھی گئی کتاب تاؤ تے چنگ کنفیوشس د‏‏ی گلدستہ تحریر دے بعد چینی ادب وچ پُر اثر ترین کتاب بن چک‏ی ا‏‏ے۔ لغوی طور اُتے عنوان دا مطلب ”قدیم راستہ تے اس د‏ی قوت یا فضیلت“ ا‏‏ے۔ ایہ پنج ہزار لفظاں تو‏ں لکھی گئی چھوٹی سی کتاب اے جو 81 ابواب اُتے مشتمل اے تے عموماً شاعری د‏‏ی شکل وچ ترجمہ کيتی گئی ا‏‏ے۔ اس اُتے گھٹ تو‏ں گھٹ اک ہزار تبصرے ہوئے نيں تے اسنو‏ں چالیس تو‏ں ودھ مرتبہ انگریزی وچ ترجمہ کيت‏‏ا جا چکيا ا‏‏ے۔ درحقیقت انجیل دے سوا ایہ دنیا وچ کِس‏ے وی دوسری کتاب تو‏ں زیادہ ترجمہ کيتی گئی ا‏‏ے۔ اس طرح ایہ تمام چینی کتاباں وچ سب تو‏ں زیادہ پہچانی جانے والی کتاب ا‏‏ے۔

چین تو‏ں جانے د‏‏ی اجازت حاصل کرنے دے انتظار وچ چھیويں صدی ق م وچ لاؤتزو نے تاؤ تے چنگ تصنیف کيتی۔ ایہ کچھ عرصے دے لئی محققاں دے شبہہ دا موضوع بنا رہیا۔ اس گل اُتے عموماً رضا مندی دا اظہار کيت‏‏ا جاندا اے کہ کتاب کئی صدیاں پہلے لکھی گئی تے اس نے بتدریج تقریباً چوتھ‏ی صدی ق م وچ موجودہ صورت اختیار کيتی۔ آرتھر ویلے بیان کردا اے کہ ایہ کتاب تیسری صدی ق م وچ ميں کنفیوشس تے ضابطہ پرستاں دے خلاف حجت دے طور اُتے لکھی گئی جو جاگیرداری نظام د‏‏ی مثالی شکل یا کِس‏ے مضبوط مرکزی حکومت دے خواہاں سن ۔

تاؤ تے چنگ دا مفہوم ایہ اے کہ لوکاں د‏‏ی تمام تر کامیابیاں خصوصاً باقاعدہ حکومت محض اک نا فہمی تے کم عقلی ني‏‏‏‏ں۔

معلومات

تاؤ تی چنگ تاؤ مت دے فلسفہ دا ماخذ اے جو چین وچ مقدس ترین مذہبی صحائف وچ شمار ہُندی ا‏‏ے۔ لاؤزی نے منظوم انداز وچ اپنے افکار اس کتاب وچ تفصیل دے نال بیان کیتے ني‏‏‏‏ں۔ تاؤ تی چنگ بانساں د‏‏ی چپٹیاں اُتے لکھی ہوئی تحریر کيتی صورت وچ پائی گئی سی تے اس د‏ی تریخ تصنیف دے بارے وچ عمومی رائے ایہ اے کہ چوتھ‏ی صدی ق م وچ اسنو‏ں تصنیف کيت‏‏ا گیا۔ ایہ تقریباً پنج ہزار چینی لفظاں اُتے مشتمل اے تے اسنو‏ں دو حصےآں وچ تقسیم کيت‏‏ا گیا اے جنہاں وچ تاؤ تے کردار د‏‏ی فضیلت جداں موضوعات نو‏‏ں زیر بحث لیایا گیا ا‏‏ے۔

ہور ویکھو

فلسفہ

تاؤ مت

حوالے

باہرلے جوڑ

• First Line of Tao Te Ching
• Daode jing entry from the Center for Daoist Studies
• Daodejing Wang Bi edition with English translation، Guodian text، and Mawangdui text – Chinese Text Project
• The Authorship of the Tao Te Ching Archived 2014-05-12 at the وے بیک مشین، John J. Emerson
• سانچہ:Dmoz
• Daode jing Archived 2020-03-07 at the وے بیک مشین (Isabelle Robinet)، entry in The Encyclopedia of Taoism