بھوشن
بھوشن (1613ء–1712ء) ریتی کال دے اہم شاعر سن ۔ ایہ متی رام تے چندا منی دے بھائی سن ۔ انہاں نوں کوی بھوشن دا خطاب چترکوٹ دے رودر پرتاپ نے دتا سی۔[۱] اس دے بعد اوہ ايسے ناں توں مشہور ہوئے گئے۔ بھوشن کئی راجاواں دے درباراں توں وابستہ رہے لیکن بالآخر انہاں دی ملاقات شیواجی توں ہوئے گئی۔ اس دے بعد اوہ شیواجی دے ہوئے کے رہ گئے۔ روایت اے کہ شیواجی نے اک اک شعر اُتے انہاں نوں لکھاں روپے انعام دیے۔ انہاں نے بہاری تے متی رام دی سِرنگار رَس دی شاعری دے برخلاف ویر رس دی شاعری نوں رواج دتا۔
بھوشن دی شاعری انقلابی آہنگ تے جوش و ولولے دی شاعری اے۔[۲] اس وچ بغاوت دی لے اے۔ بھوشن شیواجی[۱] تے چھترسال[۳] دونے راجاواں توں بے حد عقیدت رکھدے سن کیونجے دونے ہندو قوم دے محافظ تے جنگجو و بہادر سن تے بھوشن دی شاعری دے ہیرو سن ۔[۴] ایہ دونے وی بھوشن دا بے حد خیال رکھدے سن ۔ روایت اے کہ چھترسال بھوشن دی پالکی نوں کاَنھّا لگاندا سی۔ بھوشن دی شاعری اس دور نال تعلق رکھدی اے جدوں کہ اکبر، جہانگیر تے شاہجہان دی ہندو مسلم اتحاد دا شیرازہ اورنگزیب دے ہتھوں پارہ پارہ ہوئے رہیا سی۔ شیواجی تے چھترسال اس بے چینی تے بغاوت دے نمائندہ سن ۔ اس لحاظ توں بھوشن نوں ہندو قوم دا نمائندہ شاعر قرار دتا جا سکدا اے۔[۵] بھوشن نے رومانی انداز دے کچھ اشعار وی کہے نيں۔ لیکن درحقیقت بھوشن دا اصلی جوہر انقلابی شاعری وچ کھلدا اے۔ ریندی کال دے دوسرے شاعراں دی طرح بھوشن نے وی صنائع بدائع دی طرف توجہ صرف کيتی۔ "شیوراج بھوشن" اس دی روشن مثال اے۔ بھوشن دا اصل کارنامہ ایہ اے کہ اس نے ہندی شاعری نوں عشق و مستی توں کڈ کے انقلابی آہنگ توں روشناس کرایا۔
"شیوراج بھوشن" النکار گرنتھ منیا جاندا اے جس وچ وِیر رَس دیاں مثالاں کثرت توں موجود نيں۔ بھوشن دی تِناں کتاباں وچ جگہ جگہ اس زمانے دے تاریخی واقعات دا ذکر ملدا اے۔ انہاں دے ایتھے اودھی، بندیلی، فارسی تے کھڑی بولی دی آمیزش اے۔
تصنیفات
سودھو- شیوراج بھوشن
- شیوابھاونی
- چھترسال دشک
حوالے
سودھو- ↑ ۱.۰ ۱.۱ Sujit Mukherjee (1 January 1999). Dictionary of Indian Literature One: Beginnings – 1850. Orient Blackswan, 54. ISBN 978-81-250-1453-9. Retrieved on 9 December 2012.
- ↑ काव्य गौरव (पृष्ठ ८६) (सम्पादक-डॉ रामदरश मिश्र)
- ↑ K. K. Kusuman (1990). A Panorama of Indian Culture: Professor A. Sreedhara Menon Felicitation Volume. Mittal Publications, 157. ISBN 978-81-7099-214-1. Retrieved on 10 December 2012.
- ↑ मध्यप्रदेश (भूषण की राष्ट्रीय भावना, पृष्ठ १९१)
- ↑ काव्य गौरव (पृष्ट ८७) (लेखक-राम दरश मिश्र)