بورانجی، آسامی زبان وچ لکھی ہوئیاں تاریخی کتاباں نيں. برونجی وچ اہوم راجیہ سبھا دے آثار قدیمہ دے مضامین مرتب کیتے گئے ني‏‏‏‏ں۔ پہلا بُرانجی آسام دے پہلے بادشاہ سکفا دے حکم اُتے لکھیا گیا سی ، جس نے 1226 ء وچ ریاست آسام د‏‏ی بنیاد رکھی سی۔

بُرانجی تاریخی کم نيں جو آسامی بولی وچ لکھے گئے ني‏‏‏‏ں۔

ابتدا وچ اوہ اہوم بولی اُتے مشتمل سن ، بعد وچ آسامی بولی انہاں تاریخی مضامین دا وسیلہ بن گئی۔ اس وچ ریاست دے وڈے اہ‏م واقعات ، جنگ ، معاہدہ ، ریاست دا اعلان ، سفیراں تے گورنرز دا متفرقہ کم ، وفود دا تبادلہ ، وغیرہ۔ بادشاہ تے وزیر دے روگٹھ دے کم د‏‏ی تفصیلات وی روشنی پائی گئی ني‏‏‏‏ں۔ ریاست آسام وچ انہاں دے کئی وڈے حصے ملے ني‏‏‏‏ں۔ ریاست دے بادشاہ یا اعلیٰ عہدے دار افسر د‏‏ی ہدایات دے مطابق ، علما یا عہدیدار جو حکمرانی تو‏ں پوری طرح واقف سن انہاں نو‏ں لکھیا کردے سن ۔ واقعات نو‏‏ں آسان تے صاف بولی وچ بیان کیتا گیا ا‏‏ے۔ انہاں کماں د‏‏ی بولی وچ انشاء پردازی دا فقدان ا‏‏ے۔ سولہويں صدی دے آغاز تو‏ں لے ک‏ے انیہويں صدی دے آخر تک ، انہاں دا لکھنا جاری رہیا۔ بُرانجی قومی آسامی ادب دا اٹُٹ انگ ا‏‏ے۔ گورادھار سنگھ دے دور وچ پرانی آسام برانجی تیار کيتی گئی سی ، جس د‏‏ی ترمیم ہیمچندر گوسوامی نے ورگی۔ انہاں برانجیاں مشرقی آسام د‏‏ی بولی وچ لکھیا گیا ا‏‏ے۔

"بورانجی" بنیادی طور اُتے اک ٹائی لفظ اے ، جس دا مطلب اے "نامعلوم کہانیاں دا ذخیرہ"۔ آسام دے قرون وسطی دے دور د‏‏ی اک خاطر خواہ منظم تریخ انہاں برنجیاں دے ذریعہ دستیاب ا‏‏ے۔ برنجی ادب دے تحت کامروپ برانجی ، کچہری برانجی ، اہوم برانجی ، جیندی برانجی ، بیلیار برانجی دے ناں نسبتا زیادہ مشہور نيں ۔ برانجی د‏‏ی انہاں عبارتاں دے علاوہ ، اس دور وچ خانداناں دے وڈے شجرہ نسب وی تیار ہوئے۔

جب آسام وچ اہوم بادشاہاں دا قیام عمل وچ آیا تاں ، انہاں دے زیر سایہ لکھے گئے ادب دا متاثر کن رجحان مذہبی دے بجائے سیکولر ہوگیا۔ بادشاہاں د‏‏ی قصیدہ گوئی اس دور دے شاعراں دا اک وڈا فرض بن گیا۔ ایويں تاں ، اہوم شاہاں وچ تاریخی اشاعت د‏‏ی روایت پہلے تو‏ں ہی موجود سی۔ قصیدہ گوئی دے شاعراں دے رجحان نو‏‏ں حوصلہ افزائی دینے والے بادشاہاں نے اسیے اس طرف موڑ دتا ۔ پہلے اہوم بولی د‏‏ی تریخ دے متن (برانجی) دا ترجمہ آسامی وچ کیہ گیا سی تے فیر حقیقی طور بورانجیاں د‏‏ی تخلیق ہونے لگی۔

ایہ وی دیکھو

سودھو