بسیاں دی کوٹھی

بسیاں دی کوٹھی رائیکوٹ-بسیاں سڑک توں کافی ہٹویں سنسان جگہ وچ تے اے۔ سکھ راج دے آخری راجے، مہاراجہ دلیپ سنگھ نے پنجاب اندر اپنی آخری رات اس کوٹھی وچ کٹی سی۔ آزادی توں بعد اس کوٹھی نوں نہری ڈیپارٹمنٹ دا ریسٹ ہاؤس بنا دتا گیا۔ 200 سال پرانی انگریزی فن تعمیر دا شاندار نمونہ اے۔

اتہاس

ایہہ کوٹھی اپنے وچ سکھ اتہاس، کُوکیاں اتے اتے انگریزاں نال متعلق کئیاں تریخی واقعے سموئی بیٹھی۔ انگریزی راج ولوں مارچ 1849 وچ پنجاب نوں اپنے قبضے ہیٹھ لین توں بعد مہاراجہ دلیپ سنگھ نوں وی قید کر لیا تے اک رات اسے کوٹھی وچ کٹی سی۔ 1 جنوری 1850 نویں سال دی سویر اوہناں اگے چالے پائے سن۔ بسیاں دی کوٹھی نال بریٹیش ملٹری ڈویزن فیروزپور دا اسلحہ سپلائی ڈیپو سی۔ انگریزاں اتے سکھاں دی پھیرو شہر دی جنگ اتے مدکی دی لڑائی ویلے لارڈ ہارڈنگ دا ایہہ کوٹھی فوجی ہیڈکواٹر سی اتے اسے تھاں غدار تیجو تے لالو نے سکھاں دی چڑھت نوں انگریزاں پاس سکھاں دی ساری ویونتبندی دا بھید کھولھ کے سکھاں دی انکھ نوں مٹی وچ رول کے سکھاں دی جت نوں ہار وچ بدل دتا سی۔

کوکا لہر

کوکا لہر ویلے جدوں کوکیاں نے رائیکوٹ دے بُچڑاں نوں موت دے گھاٹ اتاریا تاں انگریزاں نے پنج کوکیاں تے قتل کیس دی سنوائی لئی اس کوٹھی نوں کجھ ویلے لئی سیشن کورٹ لدھیانہ وچ تبدیل کر دتا سی۔ ایہناں کوکیاں نوں اسے تھاں پھانسی دی سزا سنائی گئی سی۔