برامکہ

برمکی خاندان نوں خلافت عباسیہ چ اقتدار نصیب ہوئیا ، اوہناں نے 803ء تک وزارت دے منصب تے فائز رہ کے خلافت عباسیہ تے بالواسطہ حکومت کیتی ۔ اس خاندان دا بانی خالد بن برمک اک نومسلم ایرانی سی ۔ جس دی ماں نوں قتیبہ ابن مسلم نے 705ء چ بلخ توں گرفتار کرکے خالد دے پیؤ دے عقد چ دے دتا سی، جہڑا کہ اک راہب خانے دا منتظم ہون دی وجہ توں برمک یعنی کاہن کہلاندا سی ۔ خالد برمکی خاندان دا پہلا وزیر بنیا ۔

برمکیاں دے بنو عباس دے شاہی خاندان نال بہت گوڑے تعلقات سن ۔ خالد دی اک دھی نوں عبداللہ سفاح دی بیوی نے دودھ پلائیا سی تے ایسے طرح بادشاہ وقت سفاح دی دھی نوں خالد دی بیوی نے وی دودھ پلائیا سی ۔ خالد دے پتر یحیی نے ہارون الرشید نوں تعلیم دتی ۔ ہارون الرشید تخت تے بیٹھا تے اپنے استاد نوں ابا کہہ کے پکاردا سی ۔ گویا برمکیاں نوں عباسی دور چ اوہ عروج حاصل ہوئیا جہڑا بہت گھٹ وزیراں دے حصے چ آئيا ، پر دور اقتدار دے بعد جہڑا اینہاں تے زوال آئیا اسدی وی مثال نئیں ملدی۔ 803ء چ جعفر بن یحیی تے ناگہانی عتاب نازل ہوئیا تے اسنوں کسے نامعلوم جرم دی پاداش چ سزاۓ موت دا حکم سنا دتا ۔ اسدے باپ تے بھائی نوں قید خانے چ سٹ دتا تے باقی برمکیاں نوں چن چن کے قتل کردتا گئیا ۔ مورخین نے اس خاندان دے زوال دیاں مختلف وجوہات بیان کیتیاں نے جنہاں چ بعض سیاسی تے مذہبی امور نال تعلق رکھدیاں نیں ، پر اس دی کوئی ذاتی تے انفرادی وجہ وی سی جہڑی کہ پردہ راز چ اے ۔ کیونکہ بعض مورخاں دے قول دے مطابق ہارون الرشید نے اک وار طیش چ آ کے آکھیا سی کہ جے میرے کرتے نوں وی پتا ہوۓ کہ میں برمکیاں نوں قتل کیتا تے میں اسنوں وی پاڑ دیواں گا۔