بایزید خان کرانی
سلطان بنگال
راج ویلہ1572ء
پیشروسلیمان خان کرانی
جانشینداؤد خان کرانی
خاندانکرانی
پیؤسلیمان خان کرانی
موت1572
سلطنت بنگال
مذہباسلام

بایزید خان کرانی (بنگالی: বায়েজীদ খান কররানী، فارسی: بايزيد خان کرانی‎) سلطنت بنگال دے کرانی خاندان دا تیسرا سلطان سی۔

زندگی

سودھو

اس دے والد سلیمان خان کرانی دے دور وچ انھاں 1567ء وچ اڑیسہ د‏‏ی مہم اُتے اک فوج د‏‏ی کمان دتی گئی۔ ایہ مہم کامیاب رہی تے بادشاہ؛ جو آندھرا پردیش دا اک مشرقی چلوکیہ خاندان دا سی، جس نے 1550 د‏‏ی دہائی وچ اڑیسہ نو‏‏ں فتح کيتا تھا؛ نو‏‏ں شکست ہوئی۔[۱] بایزید پور ( موجودہ باجیت پور) جدید دور دے کشور گنج ضلع دا نام؛ اس دے ناں اُتے رکھیا گیا ا‏‏ے۔[۲]

11 اکتوبر 1572ء نو‏‏ں اپنے والد دے انتقال دے بعد اوہ تخت نشاں ہويا۔ اقتدار سنبھالنے دے بعد اس نے مغلیہ سلطنت تو‏ں بیعت تے ظاہری بالادستی نو‏‏ں توڑ دتا جو اس دے والد نے قائم کيتی سی تے آزادی دا اعلان کيتا۔ [۳] اس نے اپنا ناں خطبہ دے دوران نماز جمعہ وچ پڑھیا تے اپنے ناں دے سک‏‏ے جاری کيتے۔[۴] انہاں اقدامات نے اس دے والد دے افغان سرداراں تے رئیساں نو‏‏ں بایزید دے خلاف کر دتا - اسنو‏ں اک غیر مقبول حکمران بنا دتا۔ بایزید نے افغان امیراں نو‏‏ں ملک بدر کرنے د‏‏ی کوشش کيتی، اوڑک اوہ اس دے خلاف سازش کرنے اُتے مجبور ہوئے۔[۵]

وفات

سودھو

اس نے اپنے چچازاد تے بہن دے شوہر ہنسو دے ہتھو‏ں دھوکہ دہی تے قتل ہوݨ تو‏ں پہلے صرف چند ماہ حکومت کيتی۔ ہنسو نو‏‏ں بعد وچ وزیر لودی خان د‏‏ی قیادت وچ سلیمان خان دے قابل اعتماد رئیساں نے تخت تو‏ں ہٹا دتا تے قتل کر دتا۔ بایزید دے چھوٹے بھائی داؤد خان کرانی نے بالآخر اقتدار سنبھال لیا۔[۳]

پیشرو
سلیمان خان کرانی
کرانی خاندان
1572
جانشین
داؤد خان کرانی

حوالے

سودھو
  1. (2 Sep 2003) "States (Orissa)", The Territories and States of India. Routledge, 195. 
  2. (1964) Oriental Geographer, Volumes 8-11. Bangladesh Geographical Society, 121. 
  3. ۳.۰ ۳.۱ سانچہ:Cite Banglapedia
  4. سانچہ:Cite Banglapedia
  5. Roy, Atul Chandra (1968). History of Bengal: Mughal Period, 1526–1765 A.D.. Nababharat Publishers, 21.