ایگزیکٹ
مقامی نام | سانچہ:Script/Nastaliq |
---|---|
صنعت | Software |
قیام | 1997 |
بانی | Shoaib Ahmed Shaikh |
صدرمقام | کراچی، پاکستان |
مصنوعات | IT software, illegitimate academic qualifications |
{{{increase}}} | |
مالک | Shoaib Ahmed Shaikh |
ویب سائٹ | www |
ایگزیکٹ (Axact) پاکستان دی اک سافٹ ویئر کمپنی اے جو جعلی تعلیمی ڈگریاں فروخت کرنے والی متعدد ویب سائٹس چلاندی اے۔ [۱] کمپنی میڈیا کمپنی BOL نیٹ ورک دی وی مالک اے۔ [۲][۳]
تریخ
سودھوایگزیکٹ دی نیہہ شعیب احمد شیخ نے رکھی سی، جو اس دے چیئرمین نيں۔ ایہ کراچی وچ واقع اے، تے اس دے ۲٬۰۰۰ توں ودھ ملازمین نيں۔ شیخ دے مطابق، کمپنی دی نیہہ ۱۹۹۷ وچ رکھی گئی سی جس وچ اک کمرے وچ ۱۰ توں کم ملازمین کم کردے سن ۔ ۲۰۱۳ وچ انہاں نے کہیا کہ Axact دنیا دی معروف آئی ٹی کمپنی اے تے اس دے اٹھ وسیع کاروباری یونٹس تے مصنوعات، ۵٬۲۰۰ توں ودھ ملازمین، تے عالمی سطح اُتے وابستہ نيں تے دنیا بھر وچ ۸٫۳ ملین صارفین نيں۔ کمپنی دی ویب سائٹ نے ۲۰۱۵ وچ کہیا کہ کمپنی دے پاس ۱۰ متنوع کاروباری یونٹس نيں جو ۲۳ توں ودھ مصنوعات، دو ارب توں ودھ صارفین، تے ۶ براعظماں، ۱۲۰ ملکاں تے ۱٬۳۰۰ شہراں وچ ۲۵٬۰۰۰ توں ودھ ملازمین تے ساتھیاں دے نال عالمی موجودگی پیش کردے نيں۔ [۴]
سیکیورٹیز اینڈ ایکسچینج کمیشن آف پاکستان دے ریکارڈ دے مطابق، کمپنی جون ۲۰۰۶ وچ رجسٹرڈ ہوئی سی تے اس دا ادا شدہ سرمایہ روپے روپے سی۔ ۲۰۱۰ تک ۶ ملین ( امریکی ڈالر۵۸٬۸۶۰ )۔ سرکاری ریکارڈ توں پتہ چلدا اے کہ اس نے تقریباً روپے دا انکم ٹیکس ادا کيتا۔ سال ۲۰۱۴ دے لئی 18,90,000 ( امریکی ڈالر۱۸٬۵۴۳ )، تے اس شیخ نے روپے دا ذاتی انکم ٹیکس ادا کيتا۔ ايسے سال دے لئی 26 ( امریکی ڈالر۰٫۲۶ )۔ [۴]
ستمبر ۲۰۱۸ وچ ، شعیب شیخ، مالک تے سی ای او نوں اس دے ۲۲ عملے دے ارکان دے نال اس اسکینڈل دے الزام وچ ۲۰ سال قید دی سزا سنائی گئی۔ [۵]
جعلی ڈپلومہ سکینڈل
سودھونیویارک ٹائمز کی تحقیقات
سودھو۱۷ مئی ۲۰۱۵ نوں نیویارک ٹائمز نے اک تحقیقاتی کہانی شائع کيتی جس وچ دسیا گیا کہ Axact گھٹ توں گھٹ ۳۷۰ ڈگری تے ایکریڈیٹیشن مل ویب سائٹس چلاندا اے۔ رپورٹ وچ کہیا گیا اے کہ بھانويں کمپنی نے سافٹ ویئر، خاص طور اُتے ویب سائٹ ڈیزائن تے اسمارٹ فون ایپلی کیشنز فروخت کيتے، لیکن اس دا بنیادی کاروبار "جعلی تعلیمی ڈگریاں دی فروخت دے صدیاں پرانے اسکم نوں لے کے اسنوں عالمی سطح اُتے انٹرنیٹ دے دور دی اسکیم وچ تبدیل کرنا سی۔" ٹائمز نے ہور دسیا کہ کمپنی دے تقریباً ۲٬۰۰۰ ملازمین سن، جنہاں وچوں کچھ نے امریکی تعلیمی اہلکار ہوݨ دا بہانہ کيتا تے کمپنی نوں ۲۴ گھینٹے کھلا رکھنے دے لئی شفٹاں وچ کم کيتا۔
کمپنی دا جواب
سودھوایگزیکٹ نے تمام الزامات دی تردید دی اے۔ کمپنی نے نیو یارک ٹائمز اُتے الزام لگایا کہ اوہ "بے بنیاد، غیر معیاری رپورٹنگ" دا حصہ اے جس دے تحت حریف خبر رساں ادارےآں دی جانب توں BOL نیٹ ورک نوں روکنے دی سازش کيتی گئی سی، جو جلد ہی کم شروع کرنے والا سی۔ اس نے کئی نیوز آرگنائزیشنز تے بلاگرز نوں وی دھمکی دتی اے جو اس معاملے دی رپورٹنگ کر رہے نيں۔
ابتدائی طور اُتے شیخ نے جعلی تعلیمی ویب سائٹس دے نال سافٹ ویئر فروخت کرنے دے نال کسی وی قسم دے تعلق توں انکار کيتا۔ بعد وچ انہاں نے کہیا کہ جدوں Axact نے ویب سائٹس نوں آفس سپورٹ تے کال سینٹر دی خدمات فراہم کاں، اس نے خود "کوئی ڈگری یا ڈپلومہ جاری نئيں کیتا، چاہے اوہ جعلی ہو یا اصلی۔"
سرکاری تحقیقات
سودھونیویارک ٹائمز دے مضمون دی اشاعت دے بعد، پاکستان دے وزیر داخلہ چوہدری نثار علی خان نے ملک دی وفاقی تحقیقاتی ایجنسی نوں اس گل دی تحقیقات شروع کرنے دی ہدایت دی کہ آیا ایہ کمپنی کسی غیر قانونی کاروبار وچ ملوث اے۔ وزیر داخلہ دے حکم دے بعد ایف آئی اے دی سائبر کرائم ٹیم نے کراچی تے اسلام آباد وچ ایگزیکٹ دے دفاتر اُتے چھاپے مار دے کمپیوٹر قبضے وچ لے کے ملازمین دے بیانات قلمبند کيتے تے کمپنی دے ملازمین تے راولپنڈی آفس توں ۲۸ ملازمین نوں حراست وچ لے لیا۔ [۶] ایف آئی اے دی ٹیم نے کئی خالی ڈگریاں دے نال نال امریکی محکمہ خارجہ دا جعلی لیٹر ہیڈ وی برآمد کر کے قبضے وچ لے لیا۔ تفتیش ایف آئی اے دے سائبر کرائم ڈیپارٹمنٹ توں اس دے کارپوریٹ ڈیپارٹمنٹ نوں منتقل کر دتی گئی۔
یہ معاملہ سینیٹ آف پاکستان وچ وی اٹھایا گیا جتھے سینیٹ دے چیئرمین رضا ربانی نے معاملے دی تحقیقات دے لئی اک کمیٹی تشکیل دتی۔ پاکستان دے ٹیکس حکام تے ایس ای سی پی نے وی کمپنی دے خلاف تحقیقات شروع کر دتیاں۔
رپورٹ وچ ۱۰ اپریل ۲۰۱۶ نوں جاری ہوݨ والی نويں تفصیلات وچ کہیا گیا اے کہ ایہ اسکینڈل "ابتدائی طور اُتے تصور کيتے جانے توں وڈا" اے۔
یہ الزام اے کہ ایگزیکٹ نے ۱۹۷ ملکاں وچ ۲۱۵٬۰۰۰ توں ودھ لوکاں توں پیسے لئی۔ کہ سی ای او شعیب شیخ امریکا تے ہور کیریبین ملکاں وچ کئی شیل کمپنیاں دے مالک نيں جنہاں دا استعمال پاکستان وچ رقوم دی ترسیل دے لئی کيتا جاندا سی۔ کہ شیخ نے انہاں آف شور کمپنیاں توں منسلک دستاویزات وچ اک عرف استعمال کيتا۔ کہ شیخ سینٹ کٹس اینڈ نیوس دا شہری بن گیا، کیریبین جزیرے دی اک چھوٹی قوم جو امیر سرمایہ کاراں نوں پاسپورٹ فروخت کردی اے۔ کہ ایگزیکٹ سیلز ایجنٹاں دے ملازمین نے "دھمکیوں تے جھوٹھے وعدےآں" دا استعمال کيتا تے عام طور اُتے مشرق وسطیٰ وچ صارفین توں پیسے لینے دے لئی سرکاری اہلکاراں دی نقالی کيتی۔ تے ایہ کہ کمپنی نے اپنے آپریشن دے آخری سال وچ گھٹ توں گھٹ امریکی ڈالر۸۹ million کمائے۔
ایگزیکٹ دے سی ای او شعیب شیخ نوں اگست ۲۰۱۶ وچ عدم ثبوت دی بنا اُتے منی لانڈرنگ دے الزامات توں بری کر دتا گیا سی۔ مبینہ جعلی ڈگریاں توں متعلق فوجداری الزامات ۲۰۱۸ وچ ختم کيتے گئے سن ۔ تحقیقات دے دوران پاکستان دے چیف جسٹس نے اس اسکینڈل نوں قومی شرمناک قرار دتا۔ [۷] پاکستان دی اک سیشن عدالت نے ۵ جولائی ۲۰۱۸ نوں شعیب شیخ تے ہور ۲۲ افراد نوں اس کیس وچ مجرم قرار دیندے ہوئے ۲۰ سال قید دی سزا سنائی سی۔ جج نے ہر مجرم اُتے ۱۳ لکھ روپے جرمانہ وی عائد کيتا۔ [۸]
دسمبر ۲۰۱۶ وچ ، عمیر حامد، ۳۰، Axact دے بین الاقوامی تعلقات دے اسسٹنٹ نائب صدر نوں گرفتار کيتا گیا سی تے انہاں اُتے وائر فراڈ ، وائر فراڈ دی سازش تے اپنی Axact توں متعلقہ سرگرمیاں دے لئی شناخت دی چوری وچ وادھا دے نال مین ہٹن دی وفاقی عدالت وچ دائر کيتی گئی اک فوجداری شکایت وچ فرد جرم عائد کيتی گئی سی۔ .[۹][۱۰][۱۱][۱۲] حامد نوں اگست ۲۰۱۷ وچ مجرم پایا گیا سی تے اسنوں ۲۱ دی سزا سنائی گئی سی۔ مہینے جیل وچ .[۱۳]
ہور انکشافات
سودھوAxact نوں اس دے جعلی ڈپلومہ دی فروخت توں حاصل ہوݨ والی بوہتے آمدنی متحدہ عرب امارات توں حاصل ہوئی، جتھے سیکڑاں رہائشیاں نے Axact ڈپلوماں نوں ودھ معاوضہ والی ملازمتاں حاصل کرنے دے لئی استعمال کيتا۔ ایگزیکٹ نے خلیجی ملکاں وچ ۲۰۰٬۰۰۰ توں ودھ جعلی ڈگریاں فروخت کیتیاں۔ حالے حال ہی وچ ، Axact دے ملازمین نے اس ملک وچ غیر مشتبہ جعلی ڈگری تے ڈپلومہ ہولڈرز توں "قانون سازی دی فیس" وصول کرنے دی کوشش وچ اماراندی حکومت دے اہلکاراں دی نقالی دی اے۔
کینیڈین براڈکاسٹنگ کارپوریشن دی ٹیلی ویژن سیریز مارکیٹ پلیس نے جعلی تعلیمی اسناد دے پھیلاؤ دی تحقیقات کيتی۔ اس دی ۱۵ ستمبر ۲۰۱۷ دی دستاویزی فلم جعلی ڈگریاں دے حامل کینیڈیناں اُتے مرکوز سی جو کالج دے انسٹرکٹرز تے میڈیکل ڈاکٹراں جداں عہدےآں اُتے فائز نيں۔ تمام مشتبہ سرٹیفکیٹ ایگزیکٹ دے پائے گئے۔ [۱۴]
ویب سائٹس دا نیٹ ورک
سودھونیو یارک ٹائمز کی تحقیقات وچ Axact دے مبینہ جعلی ڈپلومہ آپریشنز توں وابستہ ۳۷۰ توں ودھ ویب سائٹس دی نشاندہی کيتی گئی، جنہاں وچ فرضی یونیورسٹیاں دے لئی ۱۴۵ سائٹس، ہائی اسکولاں دے لئی ۴۱، جعلی ایکریڈیشن بورڈز دے لئی ۱۸، تے ۱۲۱ ڈگری پورٹلز شامل نيں۔ انہاں ویب سائٹس دی نامکمل لسٹ تھلے لکھے اے:
تعلیمی ویب سائٹس
سودھو- Accredited Degrees Pro[۱۵]
- Accredited Online Degrees Now[۱۵]
- Adamsville University[۱۵]
- Advance Online Degrees[۱۵]
- Affordable Accredited Degrees[۱۵]
- Affordable Degrees Pro[۱۵]
- Al Arab University[۱۵]
- Al Khaleej University[۱۵]
- Al Khalifa American University[۱۵]
- Alford High School[۱۵]
- Almeda University
- Alpine University[۱۵]
- American Gulf University[۱۵]
- American Mideast University[۱۵]
- Anchor Point University[۱۵]
- Arab Continental University[۱۵]
- Arab Women University[۱۵]
- Ashbery University[۱۵]
- Ashley University[۱۵]
- Ashwood University[۱۶]
- Bakerville University[۱۵]
- Barkley University[۱۵]
- Bay View University[۱۵]
- Baycity University[۱۵]
- Baytown University[۱۵]
- Beacon Falls High School[۱۵]
- Belford High School[۱۷]
- Belford University[۱۷]
- Belltown University[۱۵]
- Branton University[۱۵]
- Brooklyn Park University[۱۵]
- Brooksville High School[۱۵]
- Brooksville University[۱۵]
- Buffville High School[۱۵]
- California Creek University[۱۶]
- Cambell State University[۱۵]
- Camp Lake University[۱۵]
- Chapel University[۱۵]
- Columbiana University[۱۵]
- Corllins University[۱۶]
- Creek View University[۱۵]
- Crestford University[۱۵]
- Drumount University
- Fast Online University[۱۵]
- Federal High School[۱۵]
- Ford Worth High School[۱۵]
- Fort Jones University[۱۵]
- Foster City High School[۱۵]
- Galewood University[۱۵]
- Gatesville University
- Gene Kranz University[۱۵]
- Gibson University[۱۵]
- Glenford University[۱۵]
- Global Institute of English Language Training and Certification[۱۵]
- Grant Town University[۱۵]
- GreenLake University[۱۵]
- Grendal University[۱۵]
- Hadly University[۱۵]
- Hansford University[۱۵]
- Harvey University[۱۵]
- Headway University[۱۵]
- High School Diploma Experience[۱۵]
- High School Diploma Fast[۱۵]
- High School Diploma Pro[۱۵]
- High School Diploma Professionals[۱۵]
- High School Diploma Profs[۱۵]
- Hill Online Degrees[۱۵]
- Hill University[۱۵]
- James Adam University[۱۵]
- James Harding University[۱۵]
- Jersey High School[۱۵]
- Johnstown University[۱۵]
- Kennedy University[۱۵]
- Kings Lake University[۱۵]
- Kingsbridge University[۱۵]
- Laurus University[۱۵]
- Lorenz High School[۱۵]
- Luther City High School[۱۵]
- Madison Hills University[۱۵]
- Mary Grand High School[۱۵]
- Mayfield University[۱۵]
- McCain High School[۱۵]
- McFord High School[۱۵]
- McFord University[۱۵]
- McGraw Online Degrees[۱۵]
- McGraw University[۱۵]
- McHill High School[۱۵]
- McKinley University[۱۵]
- Midtown University[۱۵]
- Mount Lincoln University[۱۵]
- MUST University[۱۶]
- Nelson Bay University[۱۵]
- Nicholson University[۱۵]
- Nixon University[۱۵]
- Northern Port University[۱۵]
- Northway University[۱۵]
- Oscarmount University
- Olford Walters University[۱۵]
- Online University Profs[۱۵]
- Online University Programs Pro[۱۵]
- Olympia Creek University [۱۵]
- Oxdell University
- Pacific High School[۱۵]
- Panworld High School[۱۵]
- Panworld University[۱۵]
- Paramount California University[۱۵]
- Parkfield University[۱۵]
- Payne Springs University[۱۵]
- Pine Hill University[۱۵]
- Pittsford University[۱۵]
- Port Jefferson University[۱۵]
- Queen City University[۱۵]
- Queens Bay University[۱۵]
- Queensville University[۱۵]
- Ray University[۱۵]
- Redding University[۱۵]
- Riverwood University[۱۵]
- Rochville University[۱۵]
- Roseville Community College[۱۵]
- St. Angelo High School[۱۵]
- Stenford High School[۱۵]
- Thompson University[۱۵]
- Universal Online Degrees[۱۵]
- Victorville High School[۱۵]
- WalesBridge University[۱۵]
- Walford University[۱۵]
- West Coast High School[۱۵]
- Western Advanced Central University[۱۵]
- Western Valley Central University[۱۵]
- Westland University[۱۵]
- Wilburton University[۱۵]
- Wiley University[۱۵]
- Wilford University[۱۵]
- Willington University[۱۵]
- WinFord High School[۱۵]
- Windham University[۱۵]
- Woodbridge University[۱۵]
- Woodfield High School[۱۵]
- Woodfield University[۱۵]
- Woodrow University[۱۵]
ایکریڈیشن ویب سائٹس
سودھو- Accreditation Bureau of Online Education and Training[۱۵]
- Arab Accreditation Council[۱۵]
- Association for Accreditation of Business Schools and Programs[۱۵]
- European Accreditation Board for Online Education[۱۵]
- European Accreditation Council for Online Learning[۱۵]
- Global Accreditation Board for Distance Learning[۱۵]
- Global Doctorate Council[۱۵]
- Gulf Accreditation Council[۱۵]
- Gulf Bureau of Higher Education[۱۵]
- Gulf Engineering Council[۱۵]
- International Accreditation Board for Business Studies[۱۵]
- International Accreditation Board for Engineering and Technology Education[۱۵]
- Education International Accreditation Board for Psychology Education[۱۵]
- Education International Accreditation Council for Open Education[۱۵]
- International Accreditation Organization[۱۵]
- International Business Accreditation and Regulatory Commission[۱۵]
- International Medical Science Commission Ghotki.[۱۵]
حوالے
سودھو- ↑ Pakistan jails Axact boss over $140m fake diploma scam at gulfnews.com Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Former Axactian reveals he lured customers into buying degrees from Karachi office at www.thenews.com.pk Error: unknown archive URL (archived مئی 26, 2015)
- ↑ Unabated disclosures: Axact's ex-employee spills the beans at tribune.com.pk Error: unknown archive URL (archived مئی 26, 2015)
- ↑ ۴.۰ ۴.۱ The Pakistani man accused of making millions from fake degrees paid 26 cents in tax last year at qz.com Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Pakistan jails Axact boss over $140m fake diploma scam at gulfnews.com Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ FIA raids Axact's offices, computers confiscated at en.dailypakistan.com.pk Error: unknown archive URL (archived 19 مئی 2015)
- ↑ Axact scam embarrassed the country globally: CJP at tribune.com.pk Error: unknown archive URL (archived جنوری 19, 2018)
- ↑ Axact CEO, 22 others sentenced to 20 years in jail in fake degrees case at www.dawn.com Error: unknown archive URL (archived جولائی 5, 2018)
- ↑ US charges Pakistani executive in $140m fake diploma scheme at www.dawn.com Error: unknown archive URL (archived 22 دسمبر 2016)
- ↑ Axact executive could face 20 years in US prison over fake degree scam at www.geo.tv Error: unknown archive URL (archived [Date missing])
- ↑ Fake-diploma mill: US authorities charge Axact official in $140m scam – The Express Tribune at tribune.com.pk Error: unknown archive URL (archived 23 دسمبر 2016)
- ↑ Pakistani man charged in $140 million 'diploma mill' fraud in US – Latest News & Updates at Daily News & Analysis at www.dnaindia.com Error: unknown archive URL (archived 23 دسمبر 2016)
- ↑ 'Staggering' trade in fake degrees revealed at www.bbc.co.uk Error: unknown archive URL (archived 2018-01-16)
- ↑ Fake Degrees – Exposing Canadians with phoney credentials. Canadian Broadcasting Corporation, ستمبر 15, 2017. http://www.cbc.ca/marketplace/episodes/2017-2018/fake-degrees-exposing-canadians-with-phoney-credentials
- ↑ ۱۵.۰۰۰ ۱۵.۰۰۱ ۱۵.۰۰۲ ۱۵.۰۰۳ ۱۵.۰۰۴ ۱۵.۰۰۵ ۱۵.۰۰۶ ۱۵.۰۰۷ ۱۵.۰۰۸ ۱۵.۰۰۹ ۱۵.۰۱۰ ۱۵.۰۱۱ ۱۵.۰۱۲ ۱۵.۰۱۳ ۱۵.۰۱۴ ۱۵.۰۱۵ ۱۵.۰۱۶ ۱۵.۰۱۷ ۱۵.۰۱۸ ۱۵.۰۱۹ ۱۵.۰۲۰ ۱۵.۰۲۱ ۱۵.۰۲۲ ۱۵.۰۲۳ ۱۵.۰۲۴ ۱۵.۰۲۵ ۱۵.۰۲۶ ۱۵.۰۲۷ ۱۵.۰۲۸ ۱۵.۰۲۹ ۱۵.۰۳۰ ۱۵.۰۳۱ ۱۵.۰۳۲ ۱۵.۰۳۳ ۱۵.۰۳۴ ۱۵.۰۳۵ ۱۵.۰۳۶ ۱۵.۰۳۷ ۱۵.۰۳۸ ۱۵.۰۳۹ ۱۵.۰۴۰ ۱۵.۰۴۱ ۱۵.۰۴۲ ۱۵.۰۴۳ ۱۵.۰۴۴ ۱۵.۰۴۵ ۱۵.۰۴۶ ۱۵.۰۴۷ ۱۵.۰۴۸ ۱۵.۰۴۹ ۱۵.۰۵۰ ۱۵.۰۵۱ ۱۵.۰۵۲ ۱۵.۰۵۳ ۱۵.۰۵۴ ۱۵.۰۵۵ ۱۵.۰۵۶ ۱۵.۰۵۷ ۱۵.۰۵۸ ۱۵.۰۵۹ ۱۵.۰۶۰ ۱۵.۰۶۱ ۱۵.۰۶۲ ۱۵.۰۶۳ ۱۵.۰۶۴ ۱۵.۰۶۵ ۱۵.۰۶۶ ۱۵.۰۶۷ ۱۵.۰۶۸ ۱۵.۰۶۹ ۱۵.۰۷۰ ۱۵.۰۷۱ ۱۵.۰۷۲ ۱۵.۰۷۳ ۱۵.۰۷۴ ۱۵.۰۷۵ ۱۵.۰۷۶ ۱۵.۰۷۷ ۱۵.۰۷۸ ۱۵.۰۷۹ ۱۵.۰۸۰ ۱۵.۰۸۱ ۱۵.۰۸۲ ۱۵.۰۸۳ ۱۵.۰۸۴ ۱۵.۰۸۵ ۱۵.۰۸۶ ۱۵.۰۸۷ ۱۵.۰۸۸ ۱۵.۰۸۹ ۱۵.۰۹۰ ۱۵.۰۹۱ ۱۵.۰۹۲ ۱۵.۰۹۳ ۱۵.۰۹۴ ۱۵.۰۹۵ ۱۵.۰۹۶ ۱۵.۰۹۷ ۱۵.۰۹۸ ۱۵.۰۹۹ ۱۵.۱۰۰ ۱۵.۱۰۱ ۱۵.۱۰۲ ۱۵.۱۰۳ ۱۵.۱۰۴ ۱۵.۱۰۵ ۱۵.۱۰۶ ۱۵.۱۰۷ ۱۵.۱۰۸ ۱۵.۱۰۹ ۱۵.۱۱۰ ۱۵.۱۱۱ ۱۵.۱۱۲ ۱۵.۱۱۳ ۱۵.۱۱۴ ۱۵.۱۱۵ ۱۵.۱۱۶ ۱۵.۱۱۷ ۱۵.۱۱۸ ۱۵.۱۱۹ ۱۵.۱۲۰ ۱۵.۱۲۱ ۱۵.۱۲۲ ۱۵.۱۲۳ ۱۵.۱۲۴ ۱۵.۱۲۵ ۱۵.۱۲۶ ۱۵.۱۲۷ ۱۵.۱۲۸ ۱۵.۱۲۹ ۱۵.۱۳۰ ۱۵.۱۳۱ ۱۵.۱۳۲ ۱۵.۱۳۳ ۱۵.۱۳۴ ۱۵.۱۳۵ ۱۵.۱۳۶ ۱۵.۱۳۷ ۱۵.۱۳۸ ۱۵.۱۳۹ ۱۵.۱۴۰ ۱۵.۱۴۱ ۱۵.۱۴۲ ۱۵.۱۴۳ ۱۵.۱۴۴ ۱۵.۱۴۵ Palmer, Griff (17 مئی 2015). "Tracking Axact's Websites". The New York Times. https://www.nytimes.com/2015/05/17/world/asia/tracking-axacts-websites.html.
- ↑ ۱۶.۰ ۱۶.۱ ۱۶.۲ ۱۶.۳ Lua error in ماڈیول:Citation/CS1/Date_validation/ar at line 45: attempt to compare number with nil.
- ↑ ۱۷.۰ ۱۷.۱ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا
<ref>
ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتےnyt
لئی۔