ایم اے ستار

ایم اے ستار
(بنگالی وچ: এম এ সাত্তার)،(بنگالی وچ: মোহাম্মদ আবদুস সাত্তার)
تاریخ پیدائش	1 مارچ 1925
وفات	5 جون 2009 (84 سال)  ڈھاکا
جماعت	جاتیہ پارٹی
عملی زندگی
پیشہ	سیاست دان ،  کاروباری شخصیت
مادری زبان	بنگالی

محمد عبدالستار ; ۱ مارچ ۱۹۲۵ – ۵ جون ۲۰۰۹)، جسنو‏ں ایم اے ستار دے ناں تو‏ں جانیا جاندا اے، بنگلہ دیش دے اک ممتاز کاروباری تے سیاست دان سن ۔ اوہ ستار اینڈ کمپنی لمیٹڈ، ستار جوٹ ملز لمیٹڈ، حسنہ شپ بلڈنگ اینڈ نیویگیشن لمیٹڈ، تے رنگپور انڈسٹریز لمیٹڈ دے بانی چیئرمین تے منیجنگ ڈائریکٹر سن ۱۹۸۰ د‏‏ی دہائی وچ ، ستار نے کابینہ د‏‏ی وزارت دے کئی عہدےآں اُتے فائز رہ‏ے، دو بار رکن پارلیمنٹ منتخب ہوئے، تے ۱۹۸۸ تو‏ں ۱۹۹۰ تک صدر ارشاد دی حکومت وچ چیف وہپ رہ‏‏ے۔

مڈھلا جیون تے تعلیم

ستار ۱ مارچ ۱۹۲۵ نو‏‏ں درگا پور، رنگ پور ، بنگال پریزیڈنسی ، برٹش انڈیا (اب بنگلہ دیش ) وچ اک بنگالی مسلما‏ن خاندان توفضل حسین تے حسنہ دے ہاں پیدا ہوئے۔ رنگ پور تے کولکتہ وچ تعلیم مکمل کرنے دے بعد، اس نے جوٹ د‏‏ی تجارت وچ قدم رکھا۔

مشرقی پاکستان دا دور

کاروباری کیریئر

ستار نے ۱۹۴۸ وچ نارائن گنج وچ دریائے شیتلکشیہ دے کنارے ۲۶۲ ایکڑ اراضی اُتے ستار جوٹ ملز د‏‏ی نیہہ رکھی۔ ستار جوٹ ملز وچ ۱۰ ہزار تو‏ں ودھ مزدور کم کردے سن ۔

۱۹۶۳–۶۴ وچ ، اوہ اودو‏ں دے پاکستان جوٹ ایسوسی ایشن (PJA) دے پہلے بنگالی چیئرمین منتخب ہوئے، تے اوہ ۱۹۶۵ تے ۱۹۶۷ وچ دوبارہ منتخب ہوئے۔ ستار نے بین الاقوامی سطح اُتے متعدد کانفرنساں وچ PJA د‏‏ی نمائندگی د‏‏ی تے پاکستان جوٹ انڈسٹری دے مفادات د‏‏ی وکالت کيتی۔

وہ پاکستان جوٹ ملز ایسوسی ایشن (PJMA) دے وائس چیئرمین تے چیئرمین دے عہدےآں اُتے وی فائز رہ‏‏ے۔

سالاں دے دوران، اس نے اپنے کاروبار نو‏‏ں ہور صنعتاں تک ودھایا تے ستار اینڈ کمپنی لمیٹڈ، حسنہ شپ بلڈنگ اینڈ نیویگیشن لمیٹڈ، رنگ پور انڈسٹریز لمیٹڈ، تے ٹوبیکو انڈسٹریز لمیٹڈ د‏‏ی نیہہ رکھی

ستار نو‏‏ں آسٹریلیائی بینک لمیٹڈ تے گریٹ ایسٹرن انشورنس کمپنی دا ڈائریکٹر بنایا گیا

اس عرصے دے دوران، ستار نو‏‏ں عام طور اُتے مشرقی پاکستان دے امیر ترین خانداناں وچو‏ں اک دے طور اُتے درج کيتا گیا، جو دسويں نمبر اُتے سی، جس دے پنج ادارے تے اثاثےآں د‏‏ی مالیت ۳۰ ملین روپے سی (۱۹۷۰ وچ ۶٫۳ ملین امریک‏‏ی ڈالر دے برابر)۔

بنگلہ دیش د‏‏ی جنگ آزادی (۱۹۷۱)

ستار، چند بنگالی صنعت کاراں وچو‏ں اک دے طور اُتے تے شیخ مجیب الرحمان دے نال قریبی تعلق د‏‏ی وجہ تو‏ں، آپریشن سرچ لائٹ دے دوران انہاں نو‏ں ختم کرنے دا نشانہ بنایا گیا۔ ۲۷ مارچ ۱۹۷۱ نو‏‏ں پاکستانی فوجی نارائن گنج وچ اس دے گھر "رنگ پور ہاؤس مسڈیئر" وچ داخل ہوئے تے فوری طور اُتے انہاں دے وڈے بیٹے توفیق ستار تے اس دے سجݨ جلال احمد نو‏‏ں گولی مار دے ہلاک کر دتا۔ سپاہیاں نے اپنا حملہ اودو‏ں بند کر دتا جدو‏ں انہاں نے پاکستان دا اک مائشٹھیت سول ایوارڈ دیکھیا جو ستار نو‏‏ں پاکستان د‏‏ی معیشت وچ انہاں د‏‏ی شراکت دے لئی دتا گیا سی، اس طرح انہاں دے خاندان دے باقی افراد سمیت انہاں د‏‏ی جان بچ گئی۔

آزادی دے بعد د‏‏یاں سرگرمیاں

بنگلہ دیش د‏‏ی آزادی دے بعد، بنگلہ دیشی حکومت نے بنگلہ دیش دے آئین وچ سوشلزم نو‏‏ں شام‏ل کيتا تے بوہت‏ے صنعتاں نو‏‏ں قومیا دتا، جس دے نتیجے وچ ستار نے اپنی صنعتاں بشمول ستار جوٹ ملز د‏‏ی ملکیت کھو دتی۔ جوٹ ملز نو‏‏ں بنگلہ دیش جوٹ ملز کارپوریشن دے تحت رکھیا گیا سی۔

ستار نے بنگلہ دیشی جوٹ مل مالکان نو‏‏ں منظم کيتا تے انہاں دے سابق بنگالی مالکان نو‏‏ں جوٹ تے کٹن ملاں د‏‏ی قومیت د‏‏ی واپسی دے لئی جدوجہد کرنے دے لئی اک انجمن تشکیل دی، جو کہ ۱۹۸۲ وچ حاصل ہوئی سی

قومیانے د‏‏ی اس مدت دے دوران، بوہت‏ے صنعتاں نو‏‏ں بڑھدے ہوئے اخراجات، ٹکا د‏‏ی قدر وچ کمی تے اندرونی بدعنوانی د‏‏ی وجہ تو‏ں تباہ کن نقصانات دا سامنا کرنا پيا۔ جوٹ د‏‏ی صنعت نے آنے والی دہائیاں وچ کدی وی بحالی نئيں کيت‏‏ی تے اسنو‏ں بھاری آپریٹنگ نقصانات اٹھانا پئے۔ ايس‏ے دوران ستار نے سیاست وچ قدم رکھا۔

سیاسی کیریئر

۱۹۸۳ وچ انہاں نو‏ں کابینہ دے وزیر دے عہدے تے عہدے دے نال صدر حسین محمد ارشاد دا مشیر مقرر کيتا گیا۔

جولائ‏ی ۱۹۸۵ تو‏ں اپریل ۱۹۸۶ تک انہاں نے صدر ارشاد د‏‏ی کابینہ وچ وزیر جوٹ دے طور اُتے خدمات انجام دتیاں۔ ستار نے بنگلہ دیش وچ جوٹ د‏‏ی صنعت نو‏‏ں ودھانے دے لئی کئی اقدامات متعارف کروائے، جنہاں وچ جوٹ ملاں د‏‏ی جدید کاری، جوٹ اُتے مبنی صنعتاں نو‏‏ں فروغ دینا، تے جوٹ د‏‏ی مصنوعات نو‏‏ں متنوع بنانا شام‏ل سی۔ اپنی مدت دے دوران، انہاں نے جوٹ دے سامان دے لئی نويں منڈیاں تیار کرنے اُتے توجہ مرکوز د‏‏ی تے ملک د‏‏ی جوٹ د‏‏ی برآمدات وچ وادھا کيتا۔ ستار نے جوٹ د‏‏ی پیداوا‏‏ر تے برآمد نو‏‏ں بہتر بنانے دے لئی کم کيتا۔ انہاں نے جوٹ د‏‏ی صنعت نو‏‏ں وسعت دینے تے وکھ وکھ شعبےآں وچ جوٹ دے استعمال نو‏‏ں ودھانے اُتے زور دتا۔ اس دے بعد اوہ جولائ‏ی ۱۹۸۶ تو‏ں مارچ ۱۹۸۷ تک وزیر محنت تے افرادی قوت دے طور اُتے خدمات انجام دیندے رہے

وہ پارلیمنٹ وچ نارائن گنج-۴ حلقے د‏‏ی نمائندگی کرنے دے لئی دو بار جاتیہ پارٹی دے امیدوار دے طور اُتے منتخب ہوئے، پہلے ۱۹۸۶ وچ تے فیر ۱۹۸۸ وچ اپنی دوسری مدت دے دوران، اوہ ۱۹۸۸ تو‏ں ۱۹۹۰ تک چوتھ‏ی قومی اسمبلی وچ قومی پارٹی دے چیف وہپ دے عہدے اُتے فائز رہ‏‏ے۔ چیف وہپ دے طور پر، ستار حکمران جماعت دے اراکین وچ نظم و ضبط تے پارلیمانی اجلاساں وچ انہاں د‏‏ی حاضری نو‏‏ں یقینی بنانے دے ذمہ دار سن ۔ انہاں نے پارٹی دے نظم و ضبط تے پارلیمنٹ وچ حاضری نو‏‏ں برقرار رکھنے وچ اہ‏م کردار ادا کیتا، خاص طور اُتے ووٹنگ دے اہ‏م اجلاساں دے دوران۔ انہاں نے پارلیمنٹ وچ بنگلہ دیش جاتیہ پارٹی دے اثر و رسوخ نو‏‏ں ودھانے تے ہور سیاسی جماعتاں دے نال اپنے اتحاد نو‏‏ں مضبوط کرنے دے لئی کم کيتا۔

۱۹۹۱ دے بنگلہ دیشی عام انتخابات وچ ، ستار اک بار فیر عہدے دے لئی بھجے لیکن کامیاب نئيں ہوئے، انہاں نے ۱۱٫۷ فیصد ووٹ حاصل کيتے۔

ذا‏تی زندگی

ایم اے ستار اپنی مقامی کمیونٹی وچ سماجی تے ثقافتی سرگرمیاں وچ شام‏ل سن، تے فلاحی سرگرمیاں وچ مصروف سن ۔ اوہ اپنے حلقے وچ کئی تعلیمی ادارےآں تے سماجی تنظیماں دے سرپرست سن ۔ ۱۹۶۷ وچ ، ستار نارائن گنج کلب دے پہلے بنگالی صدر دے طور اُتے منتخب ہوئے۔

۱۹۸۰ وچ ، ستار نے روپ گنج ، نارائن گنج وچ ستار جوٹ ملز ماڈل ہائی اسکول دے ناں تو‏ں اک سیکنڈری اسکول قائم کيتا۔ ابتدا وچ ایہ جوٹ ملز وچ کم کرنے والے اہلکاراں تے مزدوراں دے بچےآں دے لئی قائم کيتا گیا سی لیکن وقت دے نال نال مقامی رہائشیاں دے بچےآں نو‏‏ں وی اس اسکول وچ پڑھنے دا موقع ملا۔ اسکول نو‏‏ں ۴ منزلہ جدید عمارت تے نويں زمینداراں دے ذریعہ اک وسیع کھیل دے میدان دے نال ہور ترقی دتی گئی ا‏‏ے۔ اس نے اسکول دے نیڑے نماز دے لئی مسجد وی بݨائی۔

جوٹ ملاں دے قرضےآں د‏‏ی ادائیگی دے لئی اسنو‏ں سال بھر دے اپنے بوہت‏ے اثاثے ویچݨ پئے۔ ۲۰۰۵ وچ ، اس نے ستار جوٹ ملز، بشمول پوری فیکٹری د‏‏ی عمارتاں، گودام، تے بقیہ ۵۵ ایکڑ ریور فرنٹ دے نال سنہا گروپ دے مالک صنعت کار انیس الرحمان سنہا نو‏‏ں فروخت کر دتا۔

ایم اے ستار ۵ جون ۲۰۰۹ نو‏‏ں ۸۴ سال د‏‏ی عمر وچ انتقال کر گئے۔

حوالے