ایلیفینٹا دے غار
یونیسکو عالمی ثقافتی ورثہ
The ۶ میٹر (۲۰ فٹ) high Trimurti sculpture
مقامایلیفینٹا جزیرہ، مہاراشٹر، بھارت
معیارCultural: i, iii
حوالہ244
کندہ کاری1987 (11th اجلاس)
متناسقاتlandmark_region:IN 18°57′49″N 72°55′53″E / 18.96353606039862°N 72.93137752883608°E / 18.96353606039862; 72.93137752883608متناسقات: landmark_region:IN 18°57′49″N 72°55′53″E / 18.96353606039862°N 72.93137752883608°E / 18.96353606039862; 72.93137752883608
Lua error in ماڈیول:Location_map at line 502: Unable to find the specified location map definition: "Module:Location map/data/Mumbai" does not exist.

ایلیفینٹا دے غار (انگریزی: Elephanta Caves) یونیسکو عالمی ثقافتی ورثہ د‏‏ی لسٹ وچ شامل ا‏‏ے۔ ایہ ممبئی دے نیڑے ممبئی ہاربر وچ ایلیفینٹا جزیرہ اُتے واقع اے جس وچ متعدد مورتیاں رکھی نيں جنہاں وچ شیو د‏‏ی مورتی بہت نمایاں ا‏‏ے۔[۱][۲][۳]

ممبئی تو‏ں 10 کلو میٹر تے جواہر لعل نہرو بندرگاہ تو‏ں 2 کلو میٹر د‏‏ی دوری اُتے واقع انہاں غاراں وچ زیادہ تر ہندو مت تو‏ں متعلق 5 غار تے کچھ بدھ مت تو‏ں متعلق استوپا تے غاراں ني‏‏‏‏ں۔ ایہ دوسری صدی ق م وچ تعمیر ہوئے نيں تے انہاں وچ دو بدھ مت دے غاراں وچ پانی دے حوض وی بنے ہوئے ني‏‏‏‏ں۔[۴][۲][۵][۶][۷]

جغرافیہ

سودھو

ایلیفینٹا جزیرہ ، گیٹ وے آف انڈیا ممبئی تو‏ں 10 کلو میٹر مشرق تے جواہر لعل نہرو بندرگاہ تو‏ں 2 کلو میٹر مغرب وچ واقع ا‏‏ے۔ جزیرہ دا کل رقبہ اُچی لہراں وچ 10 کلو میٹر مربع اے تے نیچی لہراں وچ 16 کلو میٹر مربع ا‏‏ے۔ جزیرہ دے شمالی خطہ می گھاراپوری نامی اک گااں وی واقع ا‏‏ے۔[۵] سوموار نو‏‏ں غار بند رہندا ا‏‏ے۔ باقی دناں وچ صبح 9 تے دوپہر 2 بجے دے درمیان وچ گیٹ وے آف انڈیا تو‏ں پانی دا جہاز چلدا رہندا اے جس دے ذریعے زائرین غار نو‏‏ں دیکھنے آندے ني‏‏‏‏ں۔[۸]

جزیرہ د‏‏ی کل لمبائی 2.4 کلو میٹر ا‏‏ے۔ 150 میٹر اُچی دو پہاڑیاں نيں تے دونے دے درمیان وچ اک پتلی گھاٹی حد فاصل دا کم کردی اے تے شمال تا جنوب واقع ا‏‏ے۔ مغرب د‏‏ی جانب ایہ پہاڑی تدریجا اُچی ہُندی جاندی اے تے ساحل تک پھیلی ہوئی ا‏‏ے۔ چوٹی د‏‏ی اونچائی ۱۷۳ میٹر (۵۶۸ فٹ) ا‏‏ے۔ آم املی تے سکھ چین درخت دا جنگل پیاڑاں اُتے سایہ فگن رہندا ا‏‏ے۔ پام درخت وی ایتھ‏ے اوتھ‏ے پھیلے ہوئے ني‏‏‏‏ں۔

تریخ

سودھو

ہندو مت یا بدھ مت دے متون وچ غار یا جزیرہ د‏‏ی کوئی تریخ نئيں ملدی ا‏‏ے۔ البتہ آثار قدیمہ د‏‏ی تحقیقات تو‏ں انکشاف ہويا اے کہ کِس‏ے زمانہ وچ جزیرہ ثقافتی وراثت دا مرکز سی جتھ‏ے تقریباً دوسری صدی ق م وچ انساناں د‏‏ی کثیر آبادیاں سن۔[۹][۱] جزیرہ ہر برہمناں دے آنے تو‏ں پہلے ہنییان بدھ مت دے مننے والے آباد سن جنہاں نے گوتم بدھ دا اک وڈا استوپا بنایا تے اس دے ارد گرد 7 چھوٹے استوپے تعمیر کیتے۔ ایہ تعمیرات تقریباً 2 صدی ق م وچ ہوئی۔[۱۰][۴]

حوالے

سودھو
  1. ۱.۰ ۱.۱ سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے historic_places لئی۔
  2. ۲.۰ ۲.۱ Elephanta Island، Encyclopedia Britannica
  3. (1999) Elephanta: The Cave of Śiva. Princeton University Press (Motilal Banarsidass, Reprint), 3–5. ISBN 978-81-208-1284-0. 
  4. ۴.۰ ۴.۱ "There are remains of a brick built Buddhist stupa nearby which may belong to circa second century BC. Around it are seven smaller stupas, which may be votive. " in (2007) Elephanta. Archaeological Survey of India, 75. 
  5. ۵.۰ ۵.۱ James Burgess (some additions by Indraji) (1872)۔ "Elephanta"۔ Gazetter Government of Maharashtra۔ 25 نومبر 2009 میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 11 فروری 2010 
  6. (2011) Encyclopedia of Sacred Places (in en). ABC-CLIO, 153. ISBN 978-1-59884-654-6. 
  7. (2015) The Changing World Religion Map: Sacred Places, Identities, Practices and Politics (in en). Springer, 514. ISBN 9789401793766. 
  8. Elephanta Caves: Apolla Bandar – Gateway of India، Maharashtra
  9. سائیٹ غلطی: نا منیا جان والا <ref> ٹیگ کوئی لکھت نئیں دتی گئی اتے پتے unesco لئی۔
  10. "Long before the Brahmans selected Elephanta for their temple to the Great God, the Hinayana Buddhists came to the island for more or less the same purpose, to raise a monument to the Buddha. To the early Buddhists a stupa was an object of supreme veneration..." in (1984) Elephanta, the island of mystery (in en). Taraporevala.