انفرنو (ناول)
(انگریزی وچ: Inferno ویکی ڈیٹا اُتے (P1476) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

مصنف ڈین براؤن   ویکی ڈیٹا اُتے (P50) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
اصل زبان انگریزی   ویکی ڈیٹا اُتے (P407) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
ادبی صنف پراسرار فکشن ،  سراغ رسانی فکشن ،  سازشی فکشن ،  سنسنی خیز ،  جرم پر مبنی ناول   ویکی ڈیٹا اُتے (P136) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
ناشر ڈبلڈے   ویکی ڈیٹا اُتے (P123) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
تاریخ اشاعت ۱۴ مئی ۲۰۱۳  ویکی ڈیٹا اُتے (P577) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
صفحات 576   ویکی ڈیٹا اُتے (P1104) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
باضابطہ ویب سائٹ باضابطہ ویب سائٹ (انگریزی )  ویکی ڈیٹا اُتے (P856) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
دی لوسٹ سمبل (ناول)   ویکی ڈیٹا اُتے (P155) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
اوریجن   ویکی ڈیٹا اُتے (P156) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

انفرنو (معنی= جہنم) معروف امریکی مصنف ڈین براؤن دا لکھیا ہويا اک سنسنی خیز جاسوسی ناول اے، جو فرشتے تے شیطان، ڈاونچی کوڈ تے دی لوسٹ سمبل دے بعدان دے مشہور کردار رابرٹ لینگڈن سیریز دا چوتھا ناول اے۔ ایہ ناول 14 مئی، 2013 نو‏‏ں شایع ہويا تے اپنی مجلد اشاعت دے پہلے ست ہفتاں وچ نیو یارک ٹائمز دے بسٹ سیلر وچ پہلے نمبر اُتے رہیا۔ ایہی صورت حال غیر مجلد تے ای بک ناول دی وی رہی۔[۱] ایہی نئيں ڈان براون دے ناول وچ جنہاں مقامات دا ذکر کیتا گیا اے اوہدی اک ماہ دے دوران وچ ریکارڈ حد تک سیاحاں نے سیر دی اے۔ اس کتاب نو‏‏ں یورپ وچ وی وڈا پسند کیتا جا رہیا اے تے اوتھ‏ے اُتے وی اوہدی فروخت وچ بے حد اضافہ ہويا اے۔[۲]

مرکزی خیال

سودھو

ناول دا مرکزی خیال لینگڈن سیریز دے باقی حصےآں تو‏ں کچھ مختلف اے۔ اس ناول وچ وی مختلف سمبلز یعنی نشانیاں دی مدد تو‏ں رابرٹ لینگڈن نو‏‏ں اک انجان جگہ دے بارے وچ سراغ لگانے نيں۔ مگر پچھلے ناولاں دے برعکس ایہ سمبلز آرٹ، مجسماں تے عمارتاں دی بجائے اٹلی دے مشہور شاعر داندے دی ادبی تحریاں وچ چھپے ہوئے نيں۔
اس بار لینگڈن دی خدمات ورلڈ ہیلتھ آرگنائزیشن یعنی ڈبلیو ایچ او نے حاصل کيتیاں نيں۔ انہاں نو‏ں اک جنونی لیکن ذہین سائنس دان دا سامنا اے جس دے نزدیک دنیا دی ودھدی ہوئی آبادی اک کینسر دی طرح اے تے اس کینسر تو‏ں بچاؤ دا حل ایہی اے کہ دنیا دی آبادی کم دی جائے۔ اس مقصد دے لئی اس سائنس دان نے اک پلیگ ایجاد کیتا اے جو اک مقررہ تاریخ نو‏‏ں دنیا وچ پھیل جائے گا تے آبادی وچ کمی لانے دا موجب بنے گا۔ ڈبلیو ایچ او اس پلیگ نو‏‏ں اس دے پھیلنے دی تاریخ تو‏ں پہلے تلاش کرکے روکنا چاہندی سی لیکن بدقسمتی تو‏ں انہاں نو‏ں اس جگہ دا علم نئيں سی جتھ‏ے ایہ پلیگ رکھیا گیا سی اتفاق تو‏ں ایہ جنونی سائنس دان مشہور شاعر داندے دا اک بہت وڈا فین سی تے اس نے داندے دی شاعری وچ ایسے نشان تے سراغ چھڈے جو اس پلیگ دی جگہ تلاش کرنے وچ مددگار ہو سکدے سن تے ایہی اوہ کم سی جس دے لئی ڈبلیو ایچ او نے رابرٹ لینگڈن دی خدمات حاصل کيتی سن۔ ناول دا آغاز سست رفتاری تو‏ں ہوندا اے اُتے ہر پلٹتے صفحے دے نال اوہدی رفتار تیز ہوندی جاندی اے تے قاری کب کہانی دی گرفت وچ آندا اے اوہ جان ہی نئيں پاندا۔ ناول دی سیٹنگ اٹلی تے ترکی دے پس منظر وچ کيتی گئی اے۔ جتھ‏ے براؤن دے قلم تو‏ں اٹلی دی خوبصورت منظر کشی دکھادی دیندی اے اوتھے ترکی دے مذہبی مقامات دی تفصیل دل کھچ لیندی اے۔[۳]

اس ناول دی کہانی وچ گلوبل اوور پاپولیشن یعنی دنیا دی ودھدی ہوئی آبادی دے بارے وچ تشویش دا اظہار کیتا گیا اے۔ جس رفتار تو‏ں دنیا دی آبادی ودھ رہی اے، مستقبل قریب وچ غذائی قلت دے پیدا ہونے دا اندیشہ اے۔ اس کتاب دا دوسرا اہ‏م موضوع ٹرانس ہیومنزم فوق البشر انساناں دی تخلیق اے جو جنیٹک انجیرنگ دی اک فیلڈ اے۔ جس دے ذریعے مستقبل وچ بہت سی بیماریاں دا علاج تے انسانی عمر نو‏‏ں بڑھانے یا موت اُتے قابو پانے دے طریقاں اُتے ریسرچ شامل اے۔ ٹرانس ہیومنزم دی ریسرچ گو اچھے مقاصد دے تحت دی جا رہی اے لیکن کتاب دے مصنف دے مطابق اس دا استمال بعض حکومتاں یا بعض عناصر دے خاص مقاصد نو‏‏ں پورا کرنے دے لئی وی کیتا جا سکدا اے۔ اس کتاب وچ ٹرانس ہیومنزم دی فیلڈ دا استمال اک ایسا مہلک وائرس بنانے دے لئی کیتا گیا اے جس تو‏ں دنیا دی آبادی نو‏‏ں کم کیتا جا سکے۔

جتھ‏ے اک طرف ٹرانس ہیومنزم ٹیکنالوجی دا استمال وائرس بنانے دے لئی کیتا جا سکدا اے اوتھے دوسری طرف اس ٹیکنالوجی دی مدد تو‏ں انسان دی عمر تے اوہدی ذہانت نو‏‏ں وی سپیشل چپس دی مدد تو‏ں ودھایا جا سکدا اے۔ جتھ‏ے اک طرف ایہ اچھی گل اے اوتھے دوسری طرف اس دے نقصانات وی نيں۔ اس دا سب تو‏ں وڈا نقصان معاشرے دے مختلف لوگاں دے درمیان وچ پہلے تو‏ں موجود فاصلے دا تے زیادہ بڑھنا ہوئے گا۔ ظاہر اے ایہ ٹیکنالوجی جے منظر عام اُتے آندی اے تو سب تو‏ں پہلے اسنو‏ں امیر تے صاحب حثیت لوگ تے ملک ہی استمال کرن گے تے ایہ فیصلہ وی کرن گے کہ اسنو‏ں کون استمال کر سکدا اے تے کون نئيں۔ تو ذرہ اندازہ لگائاں کہ جو دنیا پہلے ہی امیر تے غریب دے درمیان وچ بٹی ہوئی اے اوہ ہور ذہین تے کم ذہین تے شاید اعلیٰ انسان تے نچلے انساناں جیسی ہور تقسیم دا شکار ہو جائے۔ اس طرح آنے والے مستقبل وچ اسيں آگے جانے دی بجائے ڈارک ایجز دے اک نويں دور وچ داخل ہو جایئں گے جو اسيں تو‏ں ساڈی بچی کچھی انسانیت تے انسانی تہذیب تے ولیوز وی کھو لے گا۔[۴]

کہانی دا خلاصہ

سودھو

ہارورڈ یونیورسٹی دے پروفیسر رابرٹ لینگڈن ہوش وچ آنے دے بعد خود نو‏‏ں زخمی حالت وچ اک اسپتال وچ پاندے نيں، سر اُتے زخم تے گزشتہ چند روز دی کوئی گل انہاں نو‏ں یاد نئيں۔ انہاں نو‏ں آخری گل جو یاد اے کہ اوہ ہارورڈ یونیورسٹی دے کیمپس وچ چل رہے نيں، لیکن ہن اوہ فلورنس (اٹلی)کے اک اسپتال وچ داخل نيں۔ سینا بروکس، جو انہاں دی دیکھ بھال کرنے والے ڈاکٹراں وچو‏ں اک اے، انہاں نو‏ں بتاندی اے کہ اوہ جدو‏ں ایمرجنسی وارڈ وچ لیائے گئے تو انہاں نو‏ں گولی لگی سی۔ اچانک، وَینتھا نامی اک قاتلہ عورت اسپتال وچ گھس آندی اے تے رابرٹ دی نگہداشت کرنے والے ڈاکٹراں نو‏‏ں گولی مار دیندی اے، اس تو‏ں قبل کہ اوہ رابرٹ دے کمرے وچ پہنچے، لیڈی ڈاکٹر سِینا، رابرٹ نو‏‏ں لے کر اوتھ‏ے فرار ہوجاندی اے تے اسنو‏ں اہنے اپارٹمنٹ وچ لے آندی اے۔

سِینا ہسپتال وچ انہاں دے داخلے دی تفصیلات دوبارہ تفصیل تو‏ں بیان کردی اے، اس دے بعد، رابرٹ نو‏‏ں اپنی جیکٹ وچ اک چھوٹا سلنڈر ملدا اے جس اُتے بائیو ہیزرڈ BIOHAZARD دا نشان ہوندا اے، (جو عموماً ایسی اشیاآں اُتے لگایا جاندا اے جس تو‏ں حیاندی بقا نو‏‏ں خطرہ لاحق ہو سکدا ہو)۔ تے اوہ امریکی قونصل خانے نو‏‏ں فون کرنے دا فیصلہ کردا اے۔ قونصل والے بتاندے نيں کہ اوہ اسی دی تلاش وچ نيں تے اس دا محل وقوع جاننا چاہندے نيں، رابرٹ انہاں نو‏ں، سِینا دی ہدایت دے مطابق اک جگہ دا پتہ دیندا اے جو سِینا دے اپارٹمنٹ دے قریب سڑک پار واقع اے، اوہ سِینا نو‏‏ں اس پراسرار حالات وچ ملوث نئيں کرنا چاہندا سی جس وچ اوہ پھنسا ہويا اے۔ تھوڑی دیر بعد ہی، رابرٹ اسی مسلح قاتل عورت ویَنتھا نو‏‏ں اسی مقام اُتے موجود دیکھدا اے جس دا پتہ اس نے قونصل خانے نو‏‏ں دتا۔ اس مرحلے اُتے رابرٹ سمجھ جاندا اے کہ امریکی حکومت ہی اسنو‏ں قتل کرنا چاہندی اے۔

رابرٹ کنٹینر کھولنے دا فیصلہ کردا اے۔ جس وچ اوہ اک قرون وسطی دے عہد دا ہڈی تو‏ں بنا سلنڈر ملدا اے، اس دے نال اک ہائی ٹیک پروجیکٹر نصب ہوندا اے جس وچ اٹلی دے مشہور مصورساندرو بوتیچلی دی بنائی ہوئی جہنم دے نقشہ دی تصویر کچھ ترمیم دے نال بنی ہوئی سی تے اس دے نیچے ایہ الفاظ لکھے سن ’’سچ صرف موت دی اکھاں تو‏ں دیکھیا جا سکدا اے ‘‘ اچانک، سِینا دے اپارٹمنٹ دی عمارت اُتے فوجی دستہ چھاپہ ماردا اے لیکن سِینا تے رابرٹ بال بال بچ کر نکل جاندے نيں۔

رابرٹ تے سِینا پرانے شہر دی طرف جاندے نيں، رابرٹ نو‏‏ں یقین ہوندا اے کہ عہد وسطیٰ دے اس سیلنڈر دا داندے تو‏ں کوئی نہ کوئی تعلق ضرور اے۔ اُتے، اوہ پہنچ کر پتہ چلدا اے کہ فلورنس پولیس تے کیریبینری افسران نے انہاں نو‏ں کھوجتے دے لئی برج نو‏‏ں بند کر دتا اے تے اوہ انہاں دی تصویر لئی لوگاں تو‏ں پوچھتے پھر رہے نيں۔ اوہ چھپتے چھپاندے اک زیرِ تعمیرعمارت وچ پہنچ جاندے نيں۔ جو بابولی باغات دے قریب ہوندی اے، ایتھ‏ے رابرٹ دوبارہ"جہنم دے نقشہ" اُتے نظر ثانی کردا اے۔ اسنو‏ں محسوس ہوندا اے کہ نقشہ وچ بنے مبولجی دی دس تہاں وچ انگریزی حرف شامل کیتے گئے نيں۔ (مبولجی Malebolge، داندے دی کتاب انفرنو دے مطابق جہنم دے دائرے نيں جنہاں نو‏ں اوہ شیطانی خندق کہندا ہے)۔ رابرٹ جدو‏ں انہاں الفاظاں نو‏‏ں اک جگہ کردا اے تو اک لفظ "CERCA TROVA" بندا اے۔ رابرٹ بتاندا اے کہ ایہ اوہی الفاظ نيں جو اطالوی مصور ’’جورجیو وزاری ‘‘کی مشہور پینٹنگ ’’مارشیانو دی لڑائی‘‘ وچ لکھے نيں جو پلازو ویکچو وچ واقع اے۔ رابرٹ تے سِینا فوجیاں تو‏ں بچ کر وزاری راہگزر دا استعمال کردے ہوئے پرانے شہر تو‏ں نکل جاندے نيں۔ مکمل خلاصہ حالے (جاری ہے)

حوالے

سودھو

باہرلے جوڑ

سودھو

سانچہ:ڈین براؤن (ناول)