انفرادی مثالی پنجابی ناول
انفرادی مثالی ناول (1935–1965) دے آؤن نال پنجابی ناول دوجے دور وچ داخلہ کردا اے۔ ایہہ ناول پنجابی وچ ذکر سرجن دے پکھ توں وی اتے شخصی حوالیاں تے سروکاراں دی پیشکاری دے نظرئیے توں وی بنیادی تبدیلی لے کے آؤندا اے۔[۱] ۔ اس کر کے انفرادی مثالی دور دے ناول وچ چار مکھ وکھرتاواں پیش ہندیاں ہن۔ پہلی، اس ناول دی رچنا نظر وچ مذہبی ماحول اتے رسماں دے نبھاء دی روائت ختم ہندی اے۔ دوجا، پنجابی ناول دا دھرا مذہبی اتے قبائلی حوالیاں دی تھاں ساڈیاں سماجی سمسیاواں بندیاں ہن۔ تیجا، اجیہے ہیرو دی سرجنا ہندی اے، جو اچانک واپرن والی انہونی نال مصیبتاں وچ گھر جاندا اے۔ چوتھا، اس دور دا ناول پہلے ناول وچ پرچلت برتانتک حوالیاں دا تیاگ کر کے ہم عصر ویلے دے برتانتک حوالیاں دی ورتوں کر کے اپنی وکھری قسم دی ناولی کہانی دی اساری کردا اے۔
ناول کار
سودھوپنجابی ناول دے انفرادی مثالی دور دے ناول کار نمنلکھت ہن-
نانک سنگھ
سودھومکھ لیکھ لئی ویکھو: نانک سنگھ |
پنجابی ناول دا دوجا دور نانک سنگھ دے پنجابی ساہت جگت وچ داخلہ کرن نال شروع ہندا اے۔ اسنوں پنجابی ساہت دے جگت وچ ناول دی ودھا دے اصلی سرجن ہار وجوں جانیا جاندا اے۔ اس دے ناول سماج دے حقیقی جیون دی پیشکاری راہیں وکھ-وکھ سمسیاواں نوں اجاگر کردے دکھائی دندے ہن۔ سبھ توں ودھیرے ناول سرجنا وی نانک سنگھ نے کیتی۔ نانک سنگھ دے ناول ٹٹی وینا، آدم خور، گنگا جلی وچ شراب، ادھ کھڑیا پھل، جیون سنگرام، پجاری، پیار دی دنیا، چٹا لہو، اتے پوتر پاپی وغیرہ ہن۔ نانک سنگھ نے دیس ونڈ دے دکھانت نوں اگّ دی کھیڈ، خون دے سوہلے اتے منجھدھار ناولاں راہیں پیش کیتا۔ اس دا غدر لہر دے اتہاس نوں پیش کردا ناول اک میان دو تلواراں اے۔ اس ناول نوں 1961 وچ بھارتی ساہت اکادمی دا انعام حاصل ہویا۔
کرنل نرندرپال سنگھ
سودھومکھ لیکھ لئی ویکھو: کرنل نرندرپال سنگھ |
ناول کار کرنل نرندرپال سنگھ نے پنجابی ساہت جگت نوں تریخی تے سماجی ناول دتے۔ اس دے مشہور ناول سپہ سالار، کھنیو تکھی، والوں نکی، ایت رستہ جانا، اک سرکار باجھوں، ملاح، انتالی وریں، طاقت، جزیرہ، تریا جال، امن دے راہ، چانن کھڑھا کناریے اتے پنیاں کہ مسیا وغیرہ ہن۔ اس دا ساہت اکادمی انعام حاصل (1977) چرچت ناول "باملاہزا ہوشیار" ہم جنس پرستی دا مسئلہ پیش کردا اے۔
جسونت سنگھ کنول
سودھومکھ لیکھ لئی ویکھو: جسونت سنگھ کنول |
جسونت سنگھ کنول نے اپنے ناولاں وچ مالوے دے پینڈو جیون دا رنگ پیش کیتا اے۔ اس دے مشہور ناول ہانی، پورنماسی، سچ نوں پھانسی، رات باقی ہے، روپ دھارا، سول لائینز۔، بھوانی، تاریخ ویکھدی اے، لہو دی لوء، برف دی اگّ اتے پالی وغیرہ ہن۔ اس دے مشہور ناول توسالی دی ہنسو نوں ساہت اکادمی انعام ملیا۔
سریندر سنگھ نرولا
سودھومکھ لیکھ لئی ویکھو: سریندر سنگھ نرولا |
سریندر سنگھ نرولا راہیں حقیقت پسند ناول دی سروآت ہندی اے۔ نرولے دے ناولاں وچوں پنجاب دے 1947 توں پہلاں تے تیہہ سال پچھوں دے پنجاب دے اسی سالاں دے اتہاس نوں حقیقت روپ وچ جانیا جا سکدا اے۔ اس دے مشہور ناول پیو پتر، رنگ مہل، سلّ الونی، جگراتا، دین تے دنیا، لوک دسمن، نیلیبار، جگّ بیتی، راتاں ہوئیاں وڈیاں، اپنے پرائے اتے دل دریا رااے کرااے وغیرہ ہن۔
ہور ناول کار
سودھواستوں علاوہ پنجابی ناول دے دوجے دور دے ناول کار سنت سنگھ سیکھوں (لہو مٹی تے بابا آسمان)، امرتا پریتم (پنجر، ڈاکٹر دیوَ، آلنا، اسو، چکّ نمبر چھتی)، کرتار سنگھ دگل (آدراں، نہوں تے ماس، ہال مریداں دا، اک دل وکاؤ اے) وغیرہ اے۔[۲]
حوالے
سودھو- پنجابی ناول دا اتہاس -گور پال سنگھ سندھو