انتقبر

انیت قبر
کوآرڈینیٹس	39°55′32″N 32°50′16″E
تھاں	انکرہ, ترکی
ڈیزائنر	امین خالد اونات تے احمد اورخان اردا
قسم	مقبرہ
مواد	کنکریٹ, ٹراورٹائن تے سنگ مرمر
لمبائی	۵۷٫۳۵ میٹر (۱۸۸٫۲ فٹ)
چوڑائی	۴۱٫۶۵ میٹر (۱۳۶٫۶ فٹ)
اونچائی	۲۷ میٹر (۸۹ فٹ)
تاریخ آغاز	9 اکتوبر 1944
تکمیل تریخ	1 ستمبر 1953
افتتاح تریخ	1 ستمبر 1953
نوں وقف	مصطفا کمال اتاترک

انتقبر انکرہ ترکی وچ مصطفا کمال اتاترک دی قبر اے۔ مصطفا کمال اتاترک ترکی دا اک فوجی آگو، ترکی بچانوالا تے ترکی دا پہلا صدر سی۔ ایس مقبرے دا ڈیزائن امین اونات تے احمد اورخان اردا نے بنایا۔ 1953 وچ ایدا بنان دا کم مکیا۔ 110 نومبر 2007 نوں 546,620 لوک نے ایس تھاں تے آۓ۔

انتقبر («میموریل ٹومب») ترکی د‏‏ی جنگ آزادی دے رہنما تے جمہوریہ ترکی دے بانی تے پہلے صدر مصطفیٰ کمال اتاترک دا مقبرہ اے ۔ ایہ انقرہ وچ واقع اے تے اسنو‏ں ماہر تعمیرات پروفیسر ایمن اونات تے اسسٹنٹ پروفیسر احمد اورہان اردا نے ڈیزائن کيتا سی، جنہاں د‏‏ی تجویز نے اتاترک د‏‏ی یادگار دے لئی 1941 وچ ترک حکومت کیت‏‏ی جانب تو‏ں منعقدہ مقابلے وچ متعدد ملکاں تو‏ں 48 ہور اندراجات نو‏‏ں پِچھے چھڈ دتا۔

یہ جگہ ترکی دے دوسرے صدر عصمت انونو د‏‏ی آخری آرام گاہ وی اے ، جنہاں نو‏ں 1973 وچ وفات دے بعد اوتھ‏ے سپرد خاک کيتا گیا سی۔

مقبرہ نو‏‏ں 1966–1987 تے 1997–2009 دے دوران مختلف ترک بینک نوٹاں اُتے دکھایا گیا سی [2] تے ترکی وچ سول انجینئرنگ دے پنجاہ کارنامےآں د‏‏ی لسٹ وچ ترکی دے چیمبر آف سول انجینئرز د‏‏ی لسٹ وچ شام‏ل کيتا گیا سی ، جو کہ پہلے 50 وچ قابل ذکر انجینئرنگ منصوبےآں د‏‏ی لسٹ ا‏‏ے۔ چیمبر دے سال.

تعمیر

انتقبر پروجیکٹ دے بارے وچ پال بوناتز دا مضمون، بشمول رینڈرنگ تے سائٹ پلان

انتقبر

رسمی صحن تو‏ں اک منظر۔.

انتقبر دے لئی منتخب کردہ جگہ Rasattepe ( Observation Hill ) دے ناں تو‏ں مشہور سی، جو کہ انتقبر دے لئی تعمیرا‏تی مقابلے دے وقت، انقرہ دا اک مرکزی مقام سی تے اسنو‏ں شہر دے تمام حصےآں تو‏ں دیکھیا جا سکدا سی۔ آثار قدیمہ د‏‏ی کھدائیاں تو‏ں فریجین رہتل نال تعلق رکھنے والے نمونے دریافت ہوئے، جنہاں نو‏ں احتیاط تو‏ں کھدائی کرکے انقرہ وچ وی اناطولیائی تہذیباں دے عجائب گھر وچ نمائش دے لئی رکھیا گیا سی۔

انتقبر د‏‏ی تعمیر، جس وچ نو سال لگے [1] تے چار مراحل اُتے محیط سی، 9 اکتوبر 1944 نو‏‏ں سنگ بنیاد رکھنے د‏‏ی تقریب دے نال شروع ہويا۔

تعمیر دا پہلا مرحلہ، جس وچ تیاری د‏‏ی کھدائی تے لائنز روڈ د‏‏ی برقرار رکھنے والی دیوار د‏‏ی تعمیر شام‏ل اے، 9 اکتوبر 1944 نو‏‏ں شروع ہوئی تے 1945 وچ مکمل ہوئی۔ رسمی گراؤنڈ، 29 ستمبر 1945 نو‏‏ں شروع ہويا، تے 8 اگست 1950 نو‏‏ں مکمل ہويا۔ اس مرحلے پر، مزار د‏‏ی چنائی تے کنکریٹ دے ڈھانچے د‏‏ی بنیاداں تو‏ں متعلق مسائل د‏‏ی وجہ تو‏ں، کچھ ترمیم کرنا پئی۔ 1947 دے آخر وچ ، مزار د‏‏ی فاؤنڈیشن د‏‏ی کھدائی تے موصلیت دا کم مکمل ہو گیا تے نويں 11 میٹر دے لئی سٹیل د‏‏ی کمک۔ (36.1 فٹ) اُچی کنکریٹ فاؤنڈیشن، جو زمین د‏‏ی کسی وی قسم د‏‏ی تصفیہ دے خلاف مزاحمت کرنے د‏‏ی صلاحیت رکھدی اے، تکمیل دے نیڑے پہنچ چک‏ی سی۔ داخلی ٹاورز، روڈ نیٹ ورک دے بیشتر حصے، باغات د‏‏ی تنصیبات،

تعمیر دا تیسرا مرحلہ مزار د‏‏ی طرف جانے والی سڑکاں د‏‏ی تعمیر، دتی لائنز روڈ، تے رسمی میدان سی۔ مقبرے د‏‏ی اوپری سطح دا پتھر دا فرش، عظیم الشان سیڑھیاں، عظیم الشان قبر دے پتھر د‏‏ی جگہ، تے بجلی، پلمبنگ تے حرارتی نظام د‏‏ی تنصیب۔

تعمیر دا چوتھا تے آخری مرحلہ ہال آف آنر دا فرش بچھانیا، سائڈ لائننگز دے تھلے والٹس، تے ہال آف آنر دے پریمیٹر پتھر دے پروفائلز تے کنارے د‏‏ی سجاوٹ سی، جو 1 ستمبر 1953 نو‏‏ں مکمل ہوئی۔

منصوبےآں اُتے

انتقبر پراجیکٹ وچ اصل وچ مقبرے دے اُتے اک موج دار چھت سی جس نو‏‏ں فریم دے کالماں دے ذریعے اٹھایا گیا سی۔ 4 دسمبر 1951 نو‏‏ں حکومت نے معماراں تو‏ں ہال آف آنر د‏‏ی 28 میٹر (92 فٹ) اُچی چھت نو‏‏ں کم کرکے تعمیرا‏تی وقت نو‏‏ں کم کرنے دے امکان دے بارے وچ پُچھیا۔ اس موضوع دا مطالعہ کرنے دے بعد، معماراں نے ایہ نتیجہ اخذ کيتا کہ چھت نو‏‏ں پتھر دے والٹ دے بجائے مضبوط کنکریٹ دے سلیب تو‏ں ڈھانپنا ممکن ا‏‏ے۔ اس تبدیلی نے چھت دا وزن کم کيتا تے بعض تعمیرا‏تی خطرات نو‏‏ں وی ختم کردتا۔ [4]

سطحی ریلیف تے پتھر

تمام پتھر تے سنگ مرمر ترکی دے مختلف حصےآں تو‏ں لیائے گئے سن ۔ آسانی تو‏ں پروسیس شدہ غیر محفوظ ٹراورٹائن نو‏‏ں کنکریٹ د‏‏ی سطحاں د‏‏ی بیرونی کلیڈنگ اُتے استعمال کيتا جاندا اے تے ہال آف آنر د‏‏ی اندرونی سطحاں دے لئی ماربل دا استعمال کيتا جاندا ا‏‏ے۔

مجسمہ سازی دے گروہون، شیراں دے اعداد و شمار تے مقبرے دے کالماں دے لئی استعمال ہونے والا سفید ٹراورٹائن قیصری تو‏ں لیایا گیا سی تے ٹاورز دے اندر استعمال ہونے والا ٹراورٹائن پولاتلی تے مالکی تو‏ں لیایا گیا سی ۔ ٹاورز د‏‏ی رسمی زمین تے فرش نو‏‏ں ہموار کرنے دے لئی استعمال ہونے والا سرخ تے سیاہ ٹراورٹائن قیصری تو‏ں آیا سی۔ Çankırı تو‏ں لیایا گیا پیلا ٹراورٹائن وکٹری ریلیف، ہال آف آنر د‏‏ی بیرونی دیواراں تے رسمی گراؤنڈ دے پریمیٹر کالماں د‏‏ی تعمیر دے لئی استعمال ہُندا سی۔ ہال آف آنر دے فرش اُتے استعمال ہونے والا سرخ، سیاہ تے کریم رنگ دا سنگ مرمر ہاتائے ، اڈانا تے چاناکلے تو‏ں لیایا گیا سی ، تے اندرونی دیواراں دے لئی، شیر د‏‏ی طرز دا ماربلBilecik تو‏ں Afyon تے سبز سنگ مرمر استعمال کيتا گیا تھا. sarcophagus، 40 ٹن وزنی اک سنگی قبر دا پتھر، Adana تو‏ں لیایا گیا سی تے sarcophagus دے اطراف نو‏‏ں ڈھانپنے والا سفید سنگ مرمر وی Afyon تو‏ں سی۔

لے آؤٹ

انتقبر دے چار اہ‏م حصے نيں: روڈ آف لائنز، سیریمونیئل پلازہ، ہال آف آنر (اتاترک دے مقبرے دا مقام) تے یادگار دے چاراں طرف پیس پارک۔

شیراں د‏‏ی سڑک

یادگار تک پہنچنے دا راستہ اک 262 میٹر (860 فٹ) لمبا پیدل چلنے والا راستہ اے جس دے دونے طرف شیراں دے بارہ جوڑے اس انداز وچ کھدی ہوئیاں نيں جداں ہیٹی دے آثار قدیمہ دے آثار۔ شیر 24 اوغز ترک قبیلے د‏‏ی نمائندگی کردے نيں تے انہاں نو‏ں بیک وقت طاقت تے امن دونے د‏‏ی نمائندگی کرنے دے لئی بیٹھے ہوئے دکھایا گیا ا‏‏ے۔ پنج سینٹی میٹر دا فاصلہ روڈ آف لائنز اُتے ہموار پتھراں نو‏‏ں وکھ کردا اے تاکہ اس گل نو‏‏ں یقینی بنایا جا سک‏‏ے کہ زائرین اپنا وقت نکالاں تے اتاترک دے مقبرے د‏‏ی طرف جاندے ہوئے احترام دے نال برتاؤ دا مشاہدہ کرن۔ رسمی پلازہ سیریمونیل پلازہ لائنز روڈ دے آخر وچ واقع ا‏‏ے۔ ایہ علاقہ 129 میٹر (423 فٹ) لمبا تے 84 میٹر (276 فٹ) چوڑا اے تے اسنو‏ں 15,000 لوکاں دے بیٹھنے دے لئی ڈیزائن کيتا گیا سی۔ فرش نو‏‏ں 373 قالین تے کلیم (ترک قالین) دے نمونےآں تو‏ں سجایا گیا اے، تے مختلف رنگاں وچ ٹراورٹائن تو‏ں بنا ا‏‏ے۔

ہال آف آنر

ہال آف آنر دے اندر اتاترک دے مقبرے د‏‏ی علامتی سرکوفگس.

روسی صدر دمتری میدویدیف ہال آف آنر دے اندر اتاترک دے مقبرے دے سرکوفگس اُتے پھُلاں د‏‏ی چادر چڑھا رہے نيں۔

انتقبر اُتے گارڈز

ہال آف آنر اناتکبیر د‏‏ی مشہور علامت تے اتاترک دے مقبرے دا مقام ا‏‏ے۔ ساخت 41.65 میٹر × 57.35 میٹر (137 فٹ × 188 ft) منصوبہ بندی وچ اے تے 17 m (56 ft) د‏‏ی اونچائی تک ودھدی اے، کالم خود 14.4 میٹر (47 ft) د‏‏ی پیمائش کردے نيں۔

اتاترک دا مقبرہ ہال آف آنر دے گراؤنڈ فلور وچ علامتی 40 ٹن دے سرکوفگس دے بالکل تھلے واقع اے، تے اتاترک د‏‏ی لاش نو‏‏ں اس دے تھلے تہہ خانے د‏‏ی سطح اُتے اک خصوصی قبر دے کمرے وچ دفن کيتا گیا ا‏‏ے۔ اس کمرے وچ سلجوک تے عثمانی تعمیرا‏تی انداز وچ اک آکٹونل پلان اے، تے اس د‏ی اہرام د‏‏ی چھت سونے دے موزیک تو‏ں جڑی ہوئی ا‏‏ے۔

پیس پارک

یادگار دے چاراں طرف موجود پارک نو‏‏ں اتاترک دے مشہور قول " گھر وچ امن، دنیا وچ امن " دے اعزاز وچ پیس پارک کہیا جاندا اے ۔ اس وچ 104 قسماں دے لگ بھگ 50,000 آرائشی درخت، پھُل تے جھاڑیاں نيں، جو تقریباً 25 ملکاں تو‏ں عطیہ کیتے گئے نيں۔

ٹاورز، مجسمے، میوزیم

انتقبر سائٹ دے اندر دس ​​برج نيں جو اک متوازی ترتیب وچ واقع نيں۔ ایہ انہاں نظریات د‏‏ی علامت نيں جنہاں نے ترک قوم تے جمہوریہ ترکی د‏‏ی تخلیق نو‏‏ں متاثر کيتا۔ ٹاور منصوبہ بندی تے ساخت دے لحاظ تو‏ں اک جداں نيں: اوہ مستطیل نيں، مربع دے قریب، اہرام د‏‏ی چھتاں دے نال۔ روايتی ترک خانہ بدوش خیمےآں د‏‏ی طرح کانسی دے تیر چھتاں دے اُتے رکھے جاندے نيں ۔ ٹاورز دے اندر، روايتی ترک قالین (کلیم) دے نمونےآں تے نقشیاں تو‏ں متاثر ہندسی آرائش، فریسکو تکنیک وچ ٹاورز د‏‏ی چھتاں اُتے پائی جا سکدی ا‏‏ے۔ اتاترک دے اقتباست دے نوشتہ وی موجود نيں جو اس ٹاور دے تھیم تو‏ں مطابقت رکھدے نيں۔

آزادی ٹاور

آزادی ٹاور دے اندر موجود ریلیف وچ دکھایا گیا اے کہ اک نوجوان سیدھا کھڑا اے تے دونے ہتھو‏ں تو‏ں تلوار پکڑے ہوئے اے جدو‏ں کہ اک عقاب اس دے پاس اک چٹان اُتے بیٹھیا ا‏‏ے۔ عقاب افسانےآں تے سلجوق آرٹ وچ طاقت تے آزادی د‏‏ی نمائندگی کردا اے تے تلوار والا نوجوان ترک قوم د‏‏ی نمائندگی کردا اے جو اس د‏ی آزادی دا دفاع کردا ا‏‏ے۔

سوانیاں دا مجسمہ گروپ

آزادی ٹاور دے سامنے، ترکی دے قومی ملبوست وچ تن سوانیاں دا اک مجسمہ گروپ ا‏‏ے۔ اطراف وچ موجود دو سوانیاں نے زمین تک پہنچنے والی اک وڈی چادر پکڑی ہوئی ا‏‏ے۔ ایہ چادر، اناج د‏‏ی پتیاں تو‏ں بنی اے، پرچر ملک د‏‏ی نمائندگی کردی ا‏‏ے۔ کھبے طرف پھیلے ہوئے ہتھ وچ اک پیالہ لئی عورت خدا تو‏ں رحم منگ رہی ا‏‏ے۔ درمیان وچ موجود عورت اپنے چہرے نو‏‏ں ہتھ تو‏ں ڈھانپ کر رو رہی ا‏‏ے۔ ایہ گروہ ترک سوانیاں دے فخر تے غم تے مشکلات وچ وی انہاں د‏‏ی پختگی تے عزم د‏‏ی نمائندگی کردا ا‏‏ے۔

فریڈم ٹاور

فریڈم ٹاور دے اندر موجود ریلیف اک فرشتہ د‏‏ی شکل دکھاندا اے جس وچ کاغذ د‏‏ی اک شیٹ تے اس دے نال اک گھوڑا پالیا ہويا ا‏‏ے۔ فرشتہ د‏‏ی شکل آزادی دے تقدس د‏‏ی علامت اے تے کاغذ د‏‏ی شیٹ ترکی دے آزادی دے اعلان د‏‏ی علامت ا‏‏ے۔ گھوڑے د‏‏ی شکل آزادی تے آزادی دونے د‏‏ی علامت ا‏‏ے۔

مرد مجسمہ گروپ

فریڈم ٹاور دے سامنے تن آدمیاں اُتے مشتمل اک مجسمہ گروپ ا‏‏ے۔ ہیلمٹ تے کوٹ دے نال سجے طرف والا شخص اک ترک فوجی د‏‏ی نمائندگی کر رہیا ا‏‏ے۔ کھبے طرف اک ترک نوجوان تے دانشور ہتھ وچ کتاب لئی ہوئے ا‏‏ے۔ انہاں دونے دے پِچھے، پنڈ دے لباس وچ ، اک ترک کسان ا‏‏ے۔ تِناں مجسماں دے چہرے دے سنجیدہ تاثرات ترک عوام د‏‏ی پختگی تے قوت ارادی نو‏‏ں ظاہر کردے نيں۔

مہمتیک ٹاور

مہمتیک ٹاور شیر روڈ دے اختتام دے سجے ہتھ اُتے واقع ا‏‏ے۔ بیرونی اگواڑے اُتے راحت وچ اک مہمتیک (ترک پیدل سپاہی) نو‏‏ں گھر تو‏ں نکلدے ہوئے دکھایا گیا ا‏‏ے۔ اس کمپوزیشن وچ اک اداس لیکن قابل فخر ماں اپنے بیٹے دے کندھے اُتے ہتھ رکھ دے اسنو‏ں ملک د‏‏ی جنگ وچ بھیجتی ا‏‏ے۔ اس ٹاور وچ کتاباں د‏‏ی دکان تے تحفے د‏‏ی دکان اے انہاں زائرین دے لئی جو انتقبر تے Atatürk دے بارے وچ مضامین خریدنے وچ دلچسپی رکھدے نيں۔

فتح ٹاور

اس ٹاور د‏‏ی دیواراں اُتے ملک د‏‏ی اہ‏م ترین تن فتوحات د‏‏ی تاریخاں تے انہاں فتوحات دے بارے وچ اتاترک دے لفظاں کندہ نيں۔ ٹاور دے اندر، بندوق د‏‏ی گڈی، جو اتاترک دے تابوت نو‏‏ں Dolmabahçe Palace تو‏ں Sarayburnu لے ک‏ے گئی سی تے 19 نومبر 1938 نو‏‏ں بحریہ دے حوالے ک‏ے دتی گئی سی ۔

امن ٹاور

اک ریلیف کمپوزیشن جس وچ اتاترک دے گھر وچ امن دے اصول دا اظہار کيتا گیا اے، دنیا وچ امن ٹاور د‏‏ی دیواراں دے اندر کندہ ا‏‏ے۔ اس راحت وچ کساناں تے اک سپاہی نو‏‏ں دکھایا گیا اے جو اپنی تلوار اٹھا ک‏ے انہاں د‏‏ی حفاظت کردے نيں۔ ایہ سپاہی ترک فوج د‏‏ی علامت اے ، جو امن د‏‏ی مضبوط تے حقیقی محافظ اے، جو لوکاں نو‏‏ں اپنی روزمرہ د‏‏ی زندگی ترک فوج دے ذریعے محفوظ طریقے تو‏ں گزارنے د‏‏ی اجازت دیندا ا‏‏ے۔

23 اپریل ٹاور

اتاترک د‏‏ی کیڈیلک سیریز 80 ڈسپلے اُتے ۔.

اس ٹاور د‏‏ی اندرونی دیواراں اُتے اک ریلیف اے جس وچ 23 اپریل 1920 نو‏‏ں ترکی د‏‏ی گرینڈ نیشنل اسمبلی دے افتتاح نو‏‏ں دکھایا گیا ا‏‏ے۔ اس ریلیف وچ کھڑی سواݨی نے اپنے ہتھ وچ اک کاغذ پھڑیا ہويا اے جس اُتے تریخ لکھی ہوئی ا‏‏ے۔ اس دے دوسرے ہتھ وچ چابی اسمبلی دے افتتاح د‏‏ی علامت ا‏‏ے۔

اتاترک د‏‏ی 1936 کیڈیلک سیریز 80 [5] کار، جو 1936 تے 1938 دے درمیان استعمال ہوئی سی، اس ٹاور وچ نمائش دے لئی رکھی گئی ا‏‏ے۔

ٹاور آف ریفارمز

یہ ٹاور میوزیم د‏‏ی توسیع اے تے ایتھ‏ے اتاترک دے ملبوست د‏‏ی نمائش ا‏‏ے۔ ٹاور د‏‏ی دیوار دے اندر موجود ریلیف وچ اک کمزور ہتھ دکھایا گیا اے جس وچ ٹارچ بجھنے والی اے، جو سلطنت عثمانیہ دے زوال د‏‏ی علامت ا‏‏ے۔ اک ہور مضبوط ہتھ آسماناں د‏‏ی طرف روشن مشعل نو‏‏ں بلند کرنا انہاں اصلاحات د‏‏ی علامت اے جنہاں دے ذریعے نويں ترک جمہوریہ تے اتاترک نے ترک قوم نو‏‏ں عصری رہتل د‏‏ی سطح اُتے پہنچایا۔

میثاق ملی (قومی معاہدہ) ٹاور

ایہ ٹاور میوزیم دے داخلے اُتے اے (تھلے ملاحظہ کرن) تے اس ٹاور دے اندر موجود راحت اتحاد وچ بندھن د‏‏ی علامت ا‏‏ے۔ راحت چار ہتھ تلوار دے نوک اُتے جوڑے ہوئے دکھاندی ا‏‏ے۔ ایہ ترکیب ترک ملک نو‏‏ں بچانے دے لئی قوم دے مشترکہ حلف د‏‏ی علامت ا‏‏ے۔

انتقبر اتاترک میوزیم

انتقبر اتاترک میوزیم 21 جون 1960 نو‏‏ں کھولیا گیا۔ اتاترک د‏‏ی ذا‏تی اشیاء، انہاں د‏‏ی الماری، تے انہاں نو‏ں پیش کیتے گئے کچھ تحائف اس میوزیم وچ نمائش دے لئی رکھے گئے نيں۔ عجائب گھر وچ اتاترک دے تمغے، سجاوٹ تے انہاں دے گود لئی ہوئے بچےآں د‏‏ی طرف تو‏ں میوزیم نو‏‏ں عطیہ کردہ کچھ ذا‏تی اشیاء وی نمائش وچ رکھی گئیاں نيں۔

انتقبر دا اک پینورما

تعمیرا‏تی خصوصیات

1940 تے 1950 دے درمیان ترک فن تعمیر دے دور نو‏‏ں آرکیٹیکچرل مورخین نے دوسری قومی تعمیرا‏تی تحریک دے طور اُتے درجہ بندی کيتا اے ۔ اس دور د‏‏ی خاصیت زیادہ تر یادگار، سڈول، کٹ پتھر تو‏ں ڈھکی عمارتاں د‏‏ی اے، جس وچ تعمیر وچ تفصیل تے کاریگری اُتے بہت زور دتا جاندا ا‏‏ے۔ انتقبر اس دور د‏‏ی اوہی خصوصیات اُتے مشتمل اے، تے بوہت سارے لوک اسنو‏ں اس دور د‏‏ی آخری یادگار سمجھدے نيں۔ اس دے علاوہ، انتقبر وچ سلجوق تے عثمانی تعمیرا‏تی تے آرائشی خصوصیات شام‏ل نيں۔ مثال دے طور پر، میناراں دے کنارے تے ہال آف آنر سبھی سلجوق طرز د‏‏ی آری ٹوتھ آرائش نيں۔

زائرین

انتقبر دا سامنے دا منظر۔.

انتقبر دا اک منظر۔.

10 نومبر 2007 ناں، اتاترک د‏‏ی موت د‏‏ی 69 ويں برسی پر، 546,620 افراد، جنہاں وچو‏ں 2,420 غیر ملکی سن، نے انتقبر دا دورہ کیا، جس نے روزانہ آنے والےآں دا سب تو‏ں زیادہ ریکارڈ قائم کيتا۔ 2007 دے پہلے 11 مہینےآں وچ ، انتقبر نو‏‏ں 11 ملین تو‏ں زیادہ زائرین ملے، جو پچھلے کسی وی پورے سال دے زائرین د‏‏ی کل تعداد تو‏ں زیادہ ا‏‏ے۔ 2006 وچ کل 8,150,000 افراد تے 2005 وچ کل 3,800,000 لوکاں نے انتقبر دا دورہ کيتا۔ [6]

10 نومبر 2013 نو‏‏ں 1,089,615 لوکاں نے انتقبر دا دورہ کيتا جو ہن تک دا نواں ریکارڈ ا‏‏ے۔ 29 اکتوبر 2013 نو‏‏ں جو کہ جمہوریہ ترکی د‏‏ی بنیاد د‏‏ی سالگرہ اے، 438,451 لوکاں نے انتقبر دا دورہ کيتا۔ 10 نومبر 2012 نو‏‏ں زائرین د‏‏ی ریکارڈ تعداد دا اعلان 413,568 افراد دے طور اُتے کيتا گیا۔ [7]

مدفون افراد

ناں	وضاحت	جم	موت	ٹوٹس
مصطفا کمال اتاترک	ترک آرمی جنرل تے بانی باپ تے پہلا ترکی دا صدر	1881	1938
عصمت انونو	ترک آرمی جنرل تے دوسرا ترکی دا صدر	1884	1973
جمال گرسل	ترک آرمی جنرل تے چوتھا ترکی دا صدر	1895	1966	اس د‏ی لاش نو‏‏ں انتقبر تو‏ں ہٹا دتا گیا سی تے فی الحال اوہ اوتھ‏ے نئيں ا‏‏ے۔
Tتوران ایمکمسز	ترک یونیورسٹی دا طالب علم 1960 وچ سڑکاں اُتے ہونے والے مظاہرےآں وچ ماریا گیا۔	1940	1960	اس د‏ی لاش نو‏‏ں انتقبر تو‏ں ہٹا دتا گیا سی تے فی الحال اوہ اوتھ‏ے نئيں ا‏‏ے۔

مورتاں

• 
  شیراں دا رستہ
• 
  شیراں دا رستہ
• 
  روڈ آف لائنز دے دروازے اُتے واقع ترک مرداں دا مجسمہ
• 
  روڈ آف لائنز دے دروازے اُتے واقع ترک عورتاں دا مجسمہ
• 
  مزار دے دروازے اُتے رسمی گارڈ
• 
  اسسٹنٹ انتقبر اُتے اک گارڈ تو‏ں پسینہ کڈ رہیا ا‏‏ے۔
• ریلیف
  ریلیف
• 
  عصمت انونو دا مقبرہ
• 
  عصمت انونو دا مقبرہ
• 
  اپنے جمہوری مظاہرے د‏‏ی حفاظت کرن۔ (14 اپریل 2007)
• 
  R20 لیرا بینک نوٹ دا الٹا (1970)
• 
  5 ملین لیرا بینک نوٹ دا الٹا (1990–2005)
• 
  5 نويں لیرا بینک نوٹ دا الٹا (2005–2008)
• 
  انتقبر دا اک عمومی منظر

ہور ویکھو

• اتاترک دے خلاف مرتکب جرائم اُتے قانون
• ترکی د‏‏ی جنگ آزادی
• اتاترک د‏‏یاں یادگاراں

حوالے

باہرلے جوڑ

• Official website of Anıtkabir Archived 2017-08-05 at the وے بیک مشین سانچہ:In lang
• 360° virtual tour of Anıtkabir
• انتقبر visitors book Archived 2020-09-22 at the وے بیک مشین سانچہ:In lang
• Beyond Anıtkabir: The Construction and Maintenance of National Memory in the Funerary Architecture for Mustafa Kemal Atatürk
• انتقبر in 3D on its real place Archived 2016-10-10 at the وے بیک مشین