امبا ولاس محل
مہاراجہ محل ، راجمحل دا تعلق میسور دے کرشناراجا وڈیار چہارم توں اے۔ ایہ محل بعد وچ بنایا گیا سی۔ اس توں پہلے ایہ محل صندل دے لکڑی توں بنا سی۔ اس محل نوں اک حادثے وچ بہت نقصان پہنچیا جس دے بعد ایہ دوسرا محل تعمیر ہويا۔ پرانے محل دی بعد وچ مرمت کيتی گئی ، جس وچ ہن میوزیم اے۔ دوسرا محل پہلے توں وڈا تے خوبصورت اے۔
میسور محل دراوڈیان ، مشرقی تے رومن فن تعمیر دا اک حیرت انگیز سنگم اے۔ نیفاس وچ ملبوس سرمئی پتھراں توں بنا ایہ محل گلابی رنگ دے گنبداں توں سجا ہويا اے۔
محل وچ اک بہت وڈا قلعہ اے جس دے گنبد سونے دے پتےآں توں مزین نيں۔ اوہ سورج دی روشنی وچ بہت چمکدے نيں۔ اسيں ہن میسور محل دے گومبے تھوٹی - گڑیا گھر توں گزردے نيں۔ ایتھے 19 ويں تے 20 واں صدی دے اوائل دی گڑیااں دا اک مجموعہ اے ۔اس وچ اک لکڑی دا ٹینک وی اے جس وچ 84 کلو سونا سجا ہواہے جو ہاتھیاں اُتے بادشاہ دے بیٹھنے دے لئی رکھیا سی۔ اک طرح توں ، اسنوں گھوڑے دی پیٹھ اُتے رکھی ہوئی زین وی سمجھیا جاسکدا اے۔
فن تعمیر
سودھوگومبے تھوٹی دے سامنے ست توپاں رکھی گئیاں نيں۔ انہاں نوں ہر سال دسہرہ دے آغاز تے اختتام اُتے برطرف کردتا جاندا اے۔ محل دے وسط تک پہنچنے دے لئی گجدوار توں گزرنا پڑدا اے۔ کلیان منڈپ اے یعنی شادی دا منڈپ۔ اس دی چھت رنگین شیشاں توں بنی اے تے فرش نوں پتھر دے چمکدار ٹکڑےآں توں ڈھک دتا گیا اے۔ دسیا جاندا اے کہ فرش اُتے پتھر انگلینڈ توں کڈے گئے سن ۔
دوسرے محلات دی طرح ایتھے وی بادشاہاں دے لئی دیوانِ عام تے عام لوکاں دے لئی دیوانِ عام اے۔ بوہت سارے ایواناں وچ تصاویر تے شاہی ہتھیار رکھے ہوئے نيں۔ شاہی ملبوست ، زیورات ، چھتاں اُتے لکڑی دے پتلی ٹن (مہوگنی) تے فانوس ، محل دی زینت بنے ہوئے نيں۔ دسہرہ وچ ، 200 کلوگرام خالص سونے توں بنے تخت دی اک نمائش موجود اے۔ کچھ لوکاں دا خیال اے کہ ایہ پانڈوااں دا دور اے۔ اس محل دی دیواراں وچ اس خاکہ دی اک براہ راست تصویر اے جو دسہرہ دے موقع اُتے ابھرتی اے۔
جداں ہی آپ داخلی راستے توں داخل ہُندے نيں تاں ، مٹی دے راستے اُتے سجے جانب کاؤنٹر ہُندا اے جتھے کیمرا تے سیل فون جمع کرنا ہُندا اے۔ کاؤنٹر دے نیڑے سونے دے گلداناں توں سجا ہويا اک مندر اے۔ دوسرے سرے اُتے وی ایسا ہی مندر اے جو دھند دے فاصلے دی طرح نظر آندا اے۔ دونے سرے اُتے مندر نيں ، جو کیچڑ دے راستے اُتے اے تے مخالف سمت محل دی مرکزی عمارت اے تے درمیان وچ باغ اے۔
اس دے اندر اک وڈا خیمہ اے ، جس دے کچھ ہی فاصلے اُتے راہداریاں دے کنارےآں اُتے ستون نيں۔ انہاں ستوناں تے چھتاں اُتے باریک سنہری نقش و نگار نيں۔ تصویراں نوں تسلسل دے نال دیواراں اُتے رکھیا گیا اے۔ تفصیلات ہر تصویر اُتے لکھایاں نيں۔ کرشناراجا وڈیار خاندان دی تصاویر۔ چہارم دے بادشاہ یجونوپییٹ دی تصاویر دی تصاویر۔ مختلف مواقع اُتے لی گئی تصاویر۔ راجتیلاکا دی تصاویر۔ آرمی پورٹریٹ۔ عوام دی التجا سندے ہوئے بادشاہ دی تصویر۔ اک تصویر اُتے جو اساں دیکھیا ، مشہور پینٹر راجہ روی ورما دا ناں لکھیا ہويا سی۔ تقریبا تمام پینٹنگز روی ورما نے بناواں سن۔
کمرے دے وسط وچ چھت نئيں اے تے اُتے اک گنبد اے جو رنگین شیشے توں بنیا ہویا اے۔ ایہ رنگین گلاس سورج تے چاند دی روشنی نوں محل وچ مناسب طریقے توں پہنچانے دے لئی منتخب کيتا گیا سی۔ فرش دی سیڑھیاں اِنّی لمبی نيں کہ نچلے کمرے نوں دیکھنے توں پہلے بوہت سارے لوک اکٹھے ہوسکدے نيں۔ پہلی منزل عبادت گاہ سی۔ ایتھے تمام دیوتاواں دی تصاویر سن۔ ايسے وقت مہاراجہ تے مہارانی دے ذریعہ یجنا تے پوجا دی تصاویر سن۔ وسط گنبد ایتھے اے۔
دوسری منزل اُتے کورٹ کورٹ اے۔ وسط دا وڈا حصہ کھبے تے سجے کروی جگہ توں بوہت سارے سنہری ستوناں توں گھرا ہويا اے۔ شاید ملکہ تے دربار دی ہور سوانیاں بیٹھی رہدیاں سن تے دوسری طرف عوامی شکایت سنائی دتی سی کیونجے ایتھے توں بیرونی گراؤنڈ نظر آندا اے تے باہر جانے دے لئی دونے طرف سیڑھیاں وی نيں ، ہن اک باڑ کھڑی کردتی گئی اے۔ . ايسے منزل اُتے ، آخری حصے وچ ، اک چھوٹے توں کمرے وچ سونے دے تن تخت نيں - مہاراجہ ، مہارانی تے ولی عہد شہزادے دے لئی۔
سجاوٹ
سودھوہفتے دے آخری دناں وچ ، تعطیلات دے دوران تے خاص طور اُتے دسہرہ وچ محل نوں روشنیاں توں اس طرح سجایا جاندا اے کہ اکھاں وی چمک اٹھاں لیکن اکھاں انہاں توں منہ موڑنا نئيں چاہندی نيں۔ تاریک رات وچ ستارے آسمان نوں سجانے دے نال ہی 97،000 لائٹ بلب محل نوں روشن کردے نيں۔