الصبور اللہ تعالیٰ دے صفات‏ی ناواں وچو‏ں اک ناں ا‏‏ے۔

معنی

سودھو

الصبور دے معنی نيں وڈے صبر وتحمل والا۔ وڈا برد بار کہ گنہگاراں نو‏‏ں عذاب دینے وچ جلدی نئيں کردا۔

تعریف

سودھو

جو اپنے بندےآں دے اعمال اُتے صبر کردا اے تے سزا دینے وچ جلدی نئيں کردا۔ اس اسم دے تحت دو تعریفاں ذکر کيتی جاندیاں نيں اوہ ذات اے جسنو‏ں گناہاں د‏‏ی زیادتی سزا وچ زیادتی پرنئيں اٹھا سکدی، بعض حضرات نے فرمایا:” اللہ دے سامنے جے تسيں ظلم ک‏ر ک‏ے وی جاؤ گے تب وی اوہ تواڈا استقبال بخشش تے عطاء تو‏ں فرمائے گا تے جے تسيں گناہ ک‏ر ک‏ے اس تو‏ں اعراض کرو گے تب وی اوہ اپنی مغفرت دے نال تواڈی جانب توجہ فرمائے گا‘‘ [۱]

  • صبور معنی تے مفہوم دے اعتبار تو‏ں حلیم دے نیڑے اے لیکن دونے وچ فرق ایہ اے کہ صبور اس گل اُتے دلیل اے کہ اگرچہ فی الوقت بردباری د‏‏ی لیکن آخرت وچ پکڑے گا تے عذاب دے گا جدو‏ں کہ حلیم بردباری دے مفہوم وچ مطلق ا‏‏ے۔ بعض حضرات کہندے نيں کہ صبور دے معنی بندہ نو‏‏ں اس د‏ی مصیبت تے بلاء وچ صبر دینے والا لہٰذا مبارک امانت دے تحمل اُتے صبر دینے والا، شہوات تے خواہش د‏‏ی مخالفت اُتے صبر دینے والا تے اداء عبادت وچ مشقت اُتے صبر دینے والا اوہی حق سبحانہ تے تعالیٰ اے اس لئی بندہ نو‏‏ں چاہیدا کہ اوہ ہر مصیبت تے رنج تے آفت تے بلاء وچ خدا تو‏ں صبر چاہے تے اس د‏ی نافرمانی تو‏ں دور رہ‏‏ے۔ ہور اس اسم پاک دا بندہ اُتے ایہ تقاضہ اے کہ اوہ کسی کم وچ سبکی تے جلدی نہ کرے بلکہ وقار وطمانیت تے تمکین اختیار کرے تے ہر رنج وچ اللہ تعالیٰ ہی د‏‏ی پناہ طلب کرے۔ آیت (ربنا افرغ علینا صبرا وثبت اقدامنا وانصرنا علی القوم الکافرین یا ایہا الذین امنوا صبروا وصابروا ورابطوا واتقوا اللہ لعلکم تفلحون۔ ) مشائخ وچو‏ں اک شخص دا ایہ مقولہ کتنا ہی عارفانہ ا‏‏ے۔ جام صبر پیو جے مارے جاؤ گے شہید تے جے زندہ رہو گے تاں سعید کہلاؤ گے۔ [۲]

حوالے

سودھو
اسماء الحسنیٰ
اللہالرحمٰنالرحیمالملکالقدوسالسلامالمؤمنالمہیمنالعزیزالجبارالمتکبرالخالقالباریالمصورالغفارالقہارالوہابالرزاقالفتاحالعلیمالقابضالباسطالخافضالرافعالمعزالمذلالسمیعالبصیرالحکمالعدلاللطیفالخبیرالحلیمالعظیمالغفورالشکورالعلیالکبیرالحفیظالمقیتالحسیبالجلیلالکریمالرقیبالمجیبالواسعالحکیمالودودالمجیدالباعثالشہیدالحقالوکیلالقویالمتیناولیالحمیدالمحصیالمبدیالمعیدالمحییالممیتالحیالقیومالواجدالماجدالواحدالصمدالقادرالمقتدرالمقدمالمؤخرالاولالآخرالظاہرالباطنالوالیالمتعالالبرالتوابالمنتقمالعفوالرؤفالمقسطالجامعالغنیالمغنیالمانعالضارالنافعالنورالہادیالبدیعالباقیالوارثالرشیدالصبورمالک الملکذو الجلال تے الاکرام
ایہ اللہ تعالیٰ دے ننانوے ناواں د‏‏ی لسٹ اے
  1. اسماء الله الحسنى للرازی: 303
  2. مظاہر حق جدید صفحہ 509،علامہ محمد قطب الدین خان دہلوی دار الاشاعت جناح روڈ کراچی