افناسی نکیتین (روسیАфана́сий Ники́тин ) (موت 1472) اک روسی وپاری سی اتے (نکولو دے کونٹی) توں بعد بھارت دا سفر کرن والے پہلے یاتریاں وچوں اک سی۔ 15ویں صدی وچ ہندوستان آؤن والا ایہہ روسی یاتری روس توں ہندوستان آؤن والا شاید پہلا انسان سی۔ خواجہ احمد عباس اتے واسلی پرونن دی بنائی فلم ‘پردیسی (1957 فلم)’ اسے یاتری دے جیون نوں بنیاد بنا کے بنائی گئی جسدا انگریزی وچ نام نکیتین دے سفر ذکر دے نام دی بنیاد تے ‘اے جرنی بیانڈ تھری سیز’ (روسی:کھوزینیئے زا تری موریا) رکھیا گیا سی۔

اسدا سفرنامہ تن سمندر پار ایہہ بھارت دے اتہاس دی اہم دستاویز اے۔ 1466 وچ نکیتین اپنے نگر تویر توں وپاری سفر لئی نکلیا۔ اتھوں ماسکو دے شہزادہ ایوان تیسرے دے بیڑے دے نال ہو لیا۔ استراخان دے نزدیک کجھ لٹیریاں نے نکیتین دے مال اتے پورے جہاز اتے قبضہ کر لیا۔ پھر وی نکیتین نے ودیس دا سفر ختم نہیں کیتا۔ اوہ پورے ایران دا سفر کردے ہوئے اسدے ساحلی شہر ہرمز پجیا۔ اس نے اتھے اک خالص نسل دا گھوڑا خریدیا اتے بھارت ول روانہ ہو گیا۔ اسنوں پتہ چل گیا سی کہ عرب وپاری ہی بھارت وچ گھوڑے ویچدے ہن، اس نے وی اپنی قسمت آزماؤن دی سوچی ۔ 1469 دی بسنت رتّ وچ نکیتین حال ممبئی دے نزدیک چوپا ناں دے بھارتی ساحل تے پجیا۔ ایہہ بہمنی سلطنت دا علاقہ سی اتے اوہ 3 سال اتھے رہا۔ واپسی تے، اوہ مسقط، پھرتک دی عرب سلطنت، صومالیہ اتے ترابزون، وچوں ہندا ہویا 1472 وچ کالا سمندر پار کرکے فیدوسیا پجّ گیا۔ تویر پرتدے ہوئے، نکیتین دی اسے سال دی بسنت رتے سمولینسک دے نیڑے تیڑے موت ہو گئی۔

اپنی لکھت وچ بھارت بارے اپنے وچار اس نے بوہت زیادہ دلچسپ، متحرک اتے مقصدی نظرئیے توں پیش کیتے ہن۔

حوالے

سودھو