اسلامی حکمرانی دے ہیٹھ ممبئی دی تریخ

اسلامی حکمرانی دے تحت ممبئی د‏‏ی تریخ 1348 وچ شروع ہوئی تے 1534 تک جاری رہی۔

تریخ

حاجی علی درگاہ بمبئی وچ اک مسلما‏ن بزرگ حاجی علی د‏‏ی طرف تو‏ں، 1431 وچ تعمیر کيتی گئی جدو‏ں ممبئی اسلامی حکمرانی دے تحت سی

1348 تو‏ں 1391 تک ، جزیرے مظفری خاندان دے تحت سن ۔ سنہ 1391 وچ ، گجرات سلطنت دے قیام دے فوراً بعد ، مظفر شاہ اول نو‏‏ں شمالی کونکن دا وائسرائے مقرر کيت‏‏ا گیا۔ بمبئی جزیراں د‏‏ی انتظامیہ دے لئی ، اس نے ماہ‏م دے لئی جلد ہی اک گورنر مقرر کيت‏‏ا۔ احمد شاہ اول (1411–1443) دے دور وچ ، ملک الشرق نو‏‏ں ماہیم دا گورنر مقرر کيت‏‏ا گیا ، تے اس نے موجودہ آمدنی دے نظام وچ بہتری لائی۔ ابتدائی 14واں صدی دے دوران، بھنڈاریاں نے سلطنت تو‏ں ماہ‏م دے جزیرے اُتے قبضہ ک‏ر ليا تے اٹھ سال تک ایتھ‏ے حکومت کیت‏‏ی. اُتے ، اسنو‏ں جلد ہی گجرات سلطنت دے رائے قطب نے فتح کرلیا۔ فرشتہ ، اک فارسی مورخ ، نے ریکارڈ کيت‏‏ا کہ 1429 تک گجرات سلطنت د‏‏ی حکومت کیت‏‏ی نشست تھانہ تو‏ں بمبئی (ماہ‏م) منتقل ہوگئی سی۔ 1429–1430 وچ رائے قطب د‏‏ی وفات اُتے ، دکن دی بہمنی سلطنت کےوالی احمد شاہ اول نے سالسیٹ تے ماہیم اُتے قبضہ کرنے وچ کامیابی حاصل کيتی۔

اوہ کاریک جس نو‏‏ں فرانسسکو ڈی المیڈا نے بمبئی دے سفر اُتے رکھیا سی

احمد شاہ اول نے اپنے بیٹے جعفر خان نو‏‏ں کھوئے ہوئے علاقے اُتے دوبارہ قبضہ کرنے دے لئی بھیج کر جوابی کارروائی کيت‏‏ی ، جو اپنے تے احمد شاہ اول والی دے وچکار لڑائی وچ فاتح ہويا۔ 1431 وچ ، ماسانو‏ں گجرات د‏‏ی سلطنت نے دوبارہ قبضہ کرلیا۔ ماہ‏م قطب خان د‏‏ی موت دے گجرات دے کمانڈنٹ اُتے چند سالاں دے بعد ، احمد شاہ اول نے اک بار فیر ماہیم اُتے قبضہ کرنے دے لئی اک وڈی فوج روانہ کيتی۔ اس دے جواب وچ ، احمد شاہ اول نے جعفر خان دے ماتحت اک بہت وڈی فوج تے بحریہ نو‏‏ں بھیجیا۔ جنگ وچ احمد شاہ اول والی د‏‏ی شکست نے بہمنی سلطنت دے تمام حملےآں تو‏ں بمبئی د‏‏ی آزادی دا مشاہدہ کيت‏‏ا۔ گجرات د‏‏ی سلطنت د‏‏ی سرپرستی نے بہت ساری اسلامی مسیتاں د‏‏ی تعمیر دا باعث بنے ، انہاں وچ نمایاں طور اُتے حاجی علی درگاہ تھی ، جسنو‏ں مسلما‏ن بزرگ حاجی علی نے 1431 وچ تعمیر کيت‏‏ا سی۔ بعد وچ ، جزیرے گجرات سلطنت دے بہادر خان گیلانی دے ماتحت آئے۔ 1491–1494 سالاں دے دوران ، بہمنی جنرل محمود گوان دے ذریعہ ، بمبئی نو‏‏ں گیلانی دے کنٹرول تو‏ں حاصل کيت‏‏ا گیا۔ 1508 وچ ، پرتگالی ایکسپلورر فرانسسکو ڈی المیڈا دا جہاز جزیرے د‏‏ی گہری قدرتی بندرگاہ وچ گیا تے اس نے اسنو‏ں بوم بایہ (گڈ بے) کہیا۔ اُتے ، پرتگالیاں نے بمبئی جزیراں دا پہلا دورہ 21 جنوری 1509 نو‏‏ں اس وقت کيت‏‏ا جدو‏ں اوہ باندرا کریک وچ گجرات دا اک بیج حاصل کرنے دے بعد ماہیم دے پاس پہنچے۔ بمبئی اُتے گجرات سلطنت دے کئی حملےآں دے بعد ، انہاں جزیراں نو‏‏ں سلطان بہادر شاہ نے محمود گاون تو‏ں دوبارہ قبضہ کرلیا۔

1526 وچ ، پرتگالیاں نے باسین وچ اپنی فیکٹری قائم کيتی۔ 1528–1529 وچ ، لوپو واز ڈی سمپائیو نے گجرات دے سلطان تو‏ں ماہ‏م دے قلعے اُتے قبضہ کرلیا ، جدو‏ں بادشاہ بمبئی دے جنوب وچ اک قصبہ چیئل دے مالک ، نظام الملک دے نال جنگ کر رہیا سی۔ بہادر شاہ مغل شہنشاہ ہمایو‏ں دی طاقت تو‏ں خوف زدہ ہوئے گیا سی تے اوہ سن 1534 وچ پرتگالیاں دے نال دیو دے معاہدے اُتے دستخط کرنے دے پابند سی۔ معاہدے دے مطابق ، بمبئی تے باسین جزیرے پرتگالیاں نو‏‏ں پیش کیتے گئے سن ۔ اُتے ، باسین تے انہاں ست جزیراں نو‏‏ں 25 اکتوبر 1535 نو‏‏ں بہادر شاہ تے نونو دا کونہ دے وچکار امن تے تجارت دے معاہدے دے بعد ہتھیار ڈال دتے گئے۔

حوالے تے کتابیات

• Anonymous (2004). Manuscripts and Books on Medicine, Alchemy, Astrology and Natural Sciences. Kessinger Publishing. ISBN 978-0-7661-8695-8. Retrieved on 2008-08-18. 
• Asiatic Society of Bombay (1819). Transactions of the Literary society of Bombay. Longman, Hurst, Rees, Orme, and Brown. Retrieved on 2008-08-18. 
• Ghosh, Amalananda (1990). An Encyclopaedia of Indian Archaeology. BRILL. Retrieved on 2008-08-19. 
• Cavendish, Marshall (2007). World and Its Peoples: Eastern and Southern Asia. Marshall Cavendish Corporation. ISBN 978-0-7614-7637-5. Retrieved on 2008-08-17. 
• Collins, Charles Dillard (1988). Iconography and Ritual of Siva at Elephanta. State University of New York Press. ISBN 978-0-88706-774-7. 
• David, M. D. (1973). History of Bombay, 1661–1708: 1661–1708. ممبئی یونیورسٹی. 
• Da Cunha, J.Gerson (1993). Origin of Bombay. Asian Educational Services. ISBN 81-206-0815-1. Retrieved on 2008-08-17. 
• Dwivedi, Sharada (2001). Bombay: The Cities Within. Eminence Designs. 
• Encyclopædia Britannica (2002). The New Encyclopædia Britannica 15. ISBN 0-85229-787-4. 
• Firishtah, Astarā-bādī (1829). History of the Rise of the Mahomedan Power in India 3. Longman, Rees, Orme, Brown, and Green. Retrieved on 2008-08-17. 
• Hirakawa, Akira (1998). in Paul Groner: History of Indian Buddhism: from Śākyamuni to Early Mahāyāna. Motilal Banarsidass Publishers. ISBN 81-208-0955-6. Retrieved on 2008-08-15. 
• Jain, Vardhman Kumar (1990). Trade and Traders in Western India, A.D. 100–1300. Munshiram Manoharlal Publishers. ISBN 81-215-0470-8. 
• Khandekar, Vishnu Sakharam (1977). Maharashtra, a Profile. V. S. Khandekar Amrit Mahotsava Satkar Samiti. 
• Misra, Satish Chandra (1982). The Rise of Muslim Power in Gujarat: A History of Gujarat from 1298 to 1442. Munshiram Manoharlal Publishers. 
• Prinsep, James (1858). Essays on Indian Antiquities, Historic, Numismatic, and Palæographic, of the Late James Prinsep 2. J. Murray. Retrieved on 2008-08-16. 
• Sheppard, Samuel Townsend (1932). Bombay. The Times of India Press. 
• Somerset, Anne (1984). Ladies in Waiting: From the Tudors to the Present Day. Weidenfeld and Nicolson. 
• Subrahmanyam, Sanjay (1997). The Career and Legend of Vasco Da Gama. Cambridge University Press. ISBN 0-521-64629-4. Retrieved on 2008-08-16. 
• (1986) Greater Bombay District Gazetteer, Maharashtra State Gazetteers III. Government of Maharashtra. Retrieved on 2008-08-15. 
• (1977) "Portuguese Settlements on the Western Coast", Maharashtra State Gazetteer. Government of Maharashtra. Retrieved on 2008-08-08. 
• [1882] (1986) Thana District Gazetteer, Gazetteers of the Bombay Presidency XIII. Government of Maharashtra. Retrieved on 2008-08-15. 
• [1882] (2000) Thana — Places of Interest, Gazetteers of the Bombay Presidency XIV. Government of Maharashtra. Retrieved on 2008-08-14. 
• Yule, Henry (1870). The Travels of Marco Polo 1. Plain Label Books. ISBN 978-0-7614-7637-5. Retrieved on 2008-08-15.