احمد کسروی
احمد کسروی | |
---|---|
جم | 29 ستمبر 1890 [۱][۲][۳] |
وفات | 11 مارچ 1946 (56 سال)[۱] |
وجہ وفات | تیز دار ہتھیار کا گھاؤ |
طرز وفات | مردم کشی |
شہریت | دولت علیہ ایران |
عملی زندگی | |
پیشہ | لکھاری ، ماہرِ لسانیات ، مورخ ، صحافی ، فلسفی ، الٰہیات دان ، مفسرِ قانون ، جج |
پیشہ ورانہ زبان | فارسی |
شعبۂ عمل | لسانیات ، تریخ ، سیاست ، الٰہیات ، فلاسفی |
ملازمت | تہران یونیورسٹی |
ترمیم |
سید احمدکسروی تبریزی | |
---|---|
جم | 29 ستمبر 1890 [۱][۲][۳] |
وفات | 11 مارچ 1946 (56 سال)[۱] |
وجہ وفات | تیز دار ہتھیار کا گھاؤ |
طرز وفات | مردم کشی |
قومیت | ایرانی |
ہور نام | سید احمد تبریزی |
عملی زندگی | |
پیشہ | لکھاری ، ماہرِ لسانیات ، مورخ ، صحافی ، فلسفی ، الٰہیات دان ، مفسرِ قانون ، جج |
پیشہ ورانہ زبان | فارسی |
شعبۂ عمل | لسانیات ، تریخ ، سیاست ، الٰہیات ، فلاسفی |
ملازمت | تہران یونیورسٹی |
ترمیم |
احمد کسروی [۶] دا شمار ایران[۷] دے مشہور شخصیتاں[۸] وچ ہُندا اے جنہاں نے ویہويں صداں عیسوی وچ بوہت سارے لوکاں نوں متاثر کیا[۹] ۔آپ نے مختلف زباناں عربی،فارسی،آذری تے ترکی زبان اُتے مختلف تحقیقی کتاباں لکھایاں نيں۔[۱۰] احمد کسروی نے ایران وچ اک مشہور نظریہ "پاک دینی"[۱۱] پیش کیتا۔
ولادت و ابتدائی زندگی
سودھواحمد کسروی 29 ستمبر 1890 عیسوی نوں اک گااں ہمکتے[۱۲] تبریز،ایران وچ اک مذہبی گھرانے وچ [۱۳] پیدا ہوئے۔تے 1897 عیسوی وچ ابتدائی تعلیم دے لئی اسکول وچ داخلہ لیا تے 1902 عیسوی وچ جدوں آپ کےوالد فوت ہو گئے تاں آپ نے اوہ اسکول چھڈ دتا۔ [۱۴]
|
حقیقی اسلام تے خرافاتی اسلام
سودھواپنی کتاب در پیرامون اسلام [۱۷] وچ صفحہ 4 تا 7 اُتے ایہی گل دہرایا اے کہ : "اسلام دو نيں اک حقیقی اسلام جو محمد صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم لے کے آئے تے آپ دی وفات تک جو اسلام ایمان،اطاعت تے تقوی عمل صالح دا منبع اے۔ جدوں کہ دوسرا خرافاتی اسلام اے جو آپ صلی اللہ علیہ و آلہ وسلم دی وفات دے بعد توں اج دے ساڈے اس دور وچ رائج اے جتھے بدعات و خرافات تے شرک دے اعمال و عقآئد تے فرقہ در فرقہ تقسیم.یہ خرافاتی اسلام اے ۔اک شخص نوں حقیقی اسلام نوں اختیار کرنا چاہیے."
الزامات دا جواب
سودھواپنی کتاب"دادگاہ" وچ احمد کسروی عالماں و مجتہدین دی جانب توں اپنے اُتے لگنے والے الزام دا رد کردے نيں کہ انہاں نے قرآن مجیدکو جلایا تھا "ملاواں تے ہور انہاں دے حامیاں نے لوکاں نوں بڑھکانے دے لئی ایہ پھیلایا کہ ميں نے قرآن جلایا اے تے جھوٹھ نوں تہران تک پھیلایا....حالانکہ قرآن دا اسيں نہ صرف احترام کردے نيں بلکہ اسنوں ہمیشہ اپنے پاس رکھنا چاہندے نيں تے رکھدے وی نيں...قرآن کتھے تے اسنوں جلانے دا خیال کتھے؟ اسيں انجیل تک دا احترام کردے نيں۔وہ کتاباں جو آسمانی مذاہب دی بنیاد نيں، اسيں انہاں دا پاس (لحاظ) رکھدے نيں۔قرآن تاں ہر زمانے دا دستاویز اے جو برے تے گمراہ لوکاں دی ہدایت دے لئی اے ،قرآن دی راہ نوں مضبوطی دے نال ہتھ توں تھامنا چاہیے،تے امام علی بن ابی طالب ع نے جنگ صفین وچ معاویہ دے چال دے باوجود اسی قرآن دی وجہ توں لحاظ کیا....."[۱۸]
وفات
سودھو1945 عیسوی وچ آپ نے ایسی کتاباں لکھياں جس وچ مذھبی پیشواواں دے اختیارات اُتے سوال اٹھائے گئے سن ۔اس قسم دیاں کتاباں دی وجہ توں مختلف مجتہدین جداں آیت الله بروجردی تے آیت اللہ صدر وغیرہ نے انہاں دے قتل دا فتوی صادر کیتا۔ [۶][۱۹] آپ اُتے اپنی کتاباں وچ دینی مقدست دی توہین کرنے تے مذہبی کتاباں نوں جلانے دا الزام لگایا گیا۔تے اسی سلسلے وچ 1946 عیسوی وچ آپ نوں عدالت وچ پیش کیتا گیا سی کہ اوتھے اُتے فدائیان اسلام توں تعلق رکھنے والے اک شخص نے قاتلانہ حملہ کیتا تے چھڑیاں دے وار توں آپ نوں ہلاک کر دتا۔تے آپ دے منشی حداد پور اُتے وی حملہ کیتا تے دونے ہی موقع اُتے جان بحق ہو گئے۔ [۱۴]
اقوال و ارشادات
سودھو- عالم دی مثال اک چرواہے دی طرح اے جو اپنی بکریاں اچھے توں اچھے گھاس(چارہ) دی طرف لے جاندا اے تاکہ انہاں نوں خوب سیر ہونے دتا جائے، نہ کہ بنجر میدان دی طرف انہاں نوں لے جائے،ساڈے عالماں نے لوکاں نوں جہالت،توہمات تے غربت دا راستہ دکھایا اے -
- ملاواں نے میرے توں دشمنی نکالنے دے لئی کہ مشہور کیتا کہ ميں نے اک نويں مذہب دا اعلان کیتا اے ۔حالانکہ وچ "ورجاوند بنیاد"،"در پیرامون خرد" تے"دین و جھاں" وچ جو لکھ چکيا ہاں گمراہی دے خلاف اوہ انہاں دے خودساختہ مذہب دے برخلاف اے ،اس لئی ایسا کہندے نيں...ماں نواں مذہب نئيں لایا..ماں اسلام دا پیروکار ہاں بھلا وچ کدوں توں اسلام مخالف ہو گیا تے میری کیہڑی گل اسلام دے خلاف اے ،ماں 'دین مبین اسلام دا مخالف' ہاں ایسا کہنا جھوٹھ دے سوا کچھ نئيں، وچ تاں انہاں مولویاں دے خودساختہ اسلام دے خلاف لکھدا ہاں جو اسلام دے پاک ناں نوں ناپاک کردے نيں۔
- ایہ بحث کردے نيں کہ دین لوکاں دے لئی اے یا لوک دین دے لئی؟ماں کہندا ہاں دین لوکاں دے لئی اے ۔دین اس لئی اے کہ لوکاں نوں شاہراہ زندگی دا پتہ چلے تے دنیا دے فائدہ مند راہ توں آگاہ کرے.تے گمراہی و پراکندگی دی نشان دہی کرے.ہر نیکی تے رستگاری دے کم نوں اپنانے دی دعوت دے
- وچ امام علی ع توں محبت یا دوستی اس لئی نئيں رکھدا کہ انہاں دا ناں علی اے یا اوہ رسول ص دے داماد نيں،بلکہ وچ انہاں توں محبت اس لئی رکھدا ہاں کہ اوہ اک سرتا پیر اک پاکباز شخص سن جو اپنی خواھشات دے اگے گردن کدی نئيں جھکاندے سن ۔
- کیہ تسيں جاندے نيں کہ جاہل ترین تے سب توں بدبخت شخص کون اے ؟ اوہ شخص جو اپنی جہالت تے دشمنی دے وچکار خدا نوں لے آئے۔
- جان لاں کہ اسلام دو نيں اک اسلام جسنوں عرب دے پاک مرد نے 1350 سال پہلے لیایا تے کئی صدیاں رائج رھا،تے دوسرا اسلام اوہ جو اج اے گونا گاں رنگاں دے جداں سنی،شیعی،اسماعیلی،علی اللہی،شیخی،و کریمخانی وغیرہ.ان دوناں نوں اسلام دا ناں دتا جاندا اے ۔جداں کہ ایہ اک نئيں بلکہ دونے بالکل وکھ وکھ نيں تے اک دوسرے دی ضد.پہلا اسلام اوہ جس نوں اسيں مندے نيں،اس دا حصہ ہونے نوں اسيں اپنے لئی باعث سعادت سمجھدے نيں ،ایہ دین بت شکن دین تھا۔تے دوسرے مذاھب سراپا بت پرستی وچ ڈُبے ہوئے نيں۔اس اسلام نے لوکاں نوں اک جماعت قرار دتا۔اس دی حکمرانی نصف دنیا تک پھنچی سی تے افتراق و انتشار نوں منحوس تے شکست دا ذریعہ سمجھدے ...اج دے مسلمان دنیا وچ سب توں زیادہ خوار تے ذلیل ہو رہے نيں تے غیراں دے زیر تسلط نيں..درخت نوں اس دے پھل توں پہچانا جاندا اے ،دیکھواک درخت جس دا میوہ مٹھا ہو دوسرا جس دا میوہ کڑوا ہو،کیہ اسيں انہاں دوناں نوں اک سمجھاں؟[۲۰]
حوالے
سودھو- ↑ ۱.۰ ۱.۱ ۱.۲ ۱.۳ اجازت نامہ: Creative Commons CC0 License
- ↑ ۲.۰ ۲.۱ فرینس دا ببلیوٹیک نیشنل آئی ڈی: https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb14634019r — subject named as: Ahmad Kasravi — مصنف: Bibliothèque nationale de France — عنوان : اوپن ڈیٹا پلیٹ فارم — اجازت نامہ: Open License
- ↑ ۳.۰ ۳.۱ subject named as: Ahmad Kasravī — PLWABN ID: https://dbn.bn.org.pl/descriptor-details/9810658819605606
- ↑ اجازت نامہ: Creative Commons CC0 License
- ↑ اجازت نامہ: Creative Commons CC0 License
- ↑ ۶.۰ ۶.۱ احمد کسروی (Author of تاريخ مشروطه ايران)
- ↑ KASRAVI, AḤMAD v. – Encyclopaedia Iranica
- ↑ Ahmad Kasravi – Wikipedia
- ↑ https://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1080/13530194.2014.932270?journalCode=cbjm20
- ↑ https://books.google.com.pk/books?id=keYmDQAAQBAJ&pg=PT570&lpg=PT570&dq=کتاب+حقایق+عن+اسپرانتو&source=bl&ots=EdMaRHcv9J&sig=KZoO2aocX9mCTpkS5H2hIVGcXMM&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwj4zabpnNrbAhVDQMAKHdE7DMUQ6AEILzAB#v=onepage&q&f=false
- ↑ پاکدینی - ویکیپدتا، دانشنامهٔ آزاد
- ↑ Ahmad Kasravi
- ↑ https://www.kasravi.info/abriefnotekastavi.htm
- ↑ ۱۴.۰ ۱۴.۱ ۱۴.۲ Iranian Personalities: Ahmad Kasravi
- ↑ https://books.google.com.pk/books?id=SqiiDAAAQBAJ&pg=PT378&lpg=PT378&dq=کتاب+حقایق+عن+اسپرانتو&source=bl&ots=y6AaglR8WO&sig=rrII2-Gcfprvc6wJ6yU1hqVeBeY&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwj4zabpnNrbAhVDQMAKHdE7DMUQ6AEIKTAA#v=onepage&q=کتاب%20حقایق%20عن%20اسپرانتو&f=false
- ↑ ۱۶.۰ ۱۶.۱ BBC فارسی - ايران - کتابشناسی احمد کسروی
- ↑ در پیرامونِ اسلام by احمد کسروی
- ↑ احمد کسروی،دادگاہ ص 21 تا 23
- ↑ ترور احمد کسروی - ویکیپدتا، دانشنامهٔ آزاد
- ↑ احمد کسروی،کتاب در پیرامون اسلام،بناں پاک آفریدگار.