ابو عمرو بن علاء بصری
| ابو عمرو بن علاء بصری | |
|---|---|
| (عربی وچ: أبو عمرو بن العلاء البصري) | |
| جم | سنہ 689 |
| وفات | سنہ 771 (81–82 سال) |
| شہریت |  اموی خلافت |
| عملی زندگی | |
| استاذ | مجاہد بن جبر |
| تلمیذ خاص | اصمعی |
| پیشہ | ماہرِ لسانیات ، قاری |
| شعبۂ عمل | عربی ، قرأت |
ترمیم  | |
ابو عمرو بن العلا البصری التمیمی۔قراء سبعہ وچ شامل نيں انہاں نوں ابو عمرو بصری وی کہیا جاندا اے
ولادت
سودھوولادت 68ھ مکہ وچ ہوئی۔ انہاں دا پورا ناں زبّان بن العلا ابن العريان بن عبد اللہ التميمی المازنی البصری ابو عمرو اے یہ ابو عمرو بن العلا بن عماد التمیمی بصرے دے رہنے والے سن ۔ ائمہ رجال انہاں دی توثیق کردے نيں۔[۱]
تعلیم و تدریس
سودھوانھاں نے حمید بن قیس الاعرج یحیٰ بن یعمر، مجاہد بن جبیر، سعید بن جبیر، عکرمتہ البریری تے عبد اللہ بن کثیر توں قرآن پڑھیا سی۔ انہاں توں عبد الوارث بن سعید، حماد بن زید، معاذ بن معاذ، ہارون الاعور، یونس بن حبیب النحوی، یحیٰ بن مبارک الیزیدی، ابو بحر البکراری، خارجہ بن مصعب تے عبد الوہاب بن عطا وغیرہ نے قرآن پڑھیا سی۔[۲] حمید بن قیس الاعرج ابو صفوان المکی الاسدی۔ ایہ اسدیاں وچوں کسی دے آزاد کردہ غلام سن ۔ مجاہد توں حدیث روایت کردے نيں انہاں توں ابو عمرو بن العلا نے قرآن پڑھیا سی۔
یحیٰ بن یعمر المروزی البصری۔ مرد دے رہنے والے سن ۔ بصرے وچ آبسے سن ۔ فیر مرد وچ قاضی وی مقرر ہوئے سن ۔ وڈے ادیب ماہر عربیت عالم لغت تے مشہور نحوی سن ۔
حسین بن الولید، ہارون بن موسیٰ توں روایت کردے نيں کہ قرآن مجید اُتے سب توں پہلے نقطے انھاں نے لگائے۔ نحو وچ ابو الاسود الدولی دے شاگرد سن ۔
وفات
سودھوانہاں دی وفات سنہ154ھ وچ کوفہ وچ ہوئی اس وقت انہاں دی عمر 86 سال تھی
اِمام ابوعمرو بن العلا البصری دے بارے اکابرین دے اقوال
سودھوانہاں اُتے مختصر مگر جامع تبصرہ جرح و تعدیل دے لحاظ توں پیش خدمت اے : 1۔ امام ذہبی نے کہیا: الإمام الکبیر المازني البصري النحوي، شیخ القراء بالبصرۃ ’’بہت وڈے امام مازنی بصری نحوی، بصرہ دے قاریاں دے شیخ‘‘ [۳] 2۔ امام ابو عمرو الشیبانی نے کہیا: ما رأیت مثل أبي عمرو بن العلا ’’ميں نے ابوعمرو بن علا جداں (کوئی) نئيں دیکھا‘‘ [۳] 3۔ امام یحییٰ بن معین نے کہیا: ’ثقہ‘ [۳] 4۔ امام ابوعبیدہ نے کہیا:آپ نے عبادت دی نیت توں اپنی کتاباں نوں آخر وچ اگ لگادی کان أعلم الناس بالقراء ات والعربیۃ والشعر وأیام العرب، وکانت دفاتر ملء بیت إلی السقف، ثم تنسک فأحرقہا۔ کان من أشراف العرب، مدحہ الفرزدق وغیرہ۔[۴] 5۔ قال ابو حاتم: لیس بہ بأس اس وچ کوئی حراج نئيں 6۔ وقال أبو عمر الشیباني: ما رأیت مثل أبي عمرو ميں نے ابو عمرو ورگا کسی نوں نہ دیکھیا 7۔ امام شعبہ نے کہیا: أنظر ما یقرأ بہ أبوعمرو مما یختارہ فاکتبہ، فإنہ سیسیر للناس أستاذا، قال إبراھیم الحربي: کان أبوعمرو من أھل السنۃ۔[۴]