ابن قتیبہ دینوری
(عربی وچ: أبو محمد بن قتيبة الدينوري ویکی ڈیٹا اُتے (P1559) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
جم سنہ 828 [۱][۲][۳][۴][۵][۶][۷]  ویکی ڈیٹا اُتے (P569) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


کوفا   ویکی ڈیٹا اُتے (P19) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

وفات 29 اکتوبر 889 (60–61 سال)[۳][۴][۵][۶][۸]  ویکی ڈیٹا اُتے (P570) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن


بغداد   ویکی ڈیٹا اُتے (P20) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

شہریت خلافت عباسیہ   ویکی ڈیٹا اُتے (P27) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
عملی زندگی
استاذ اسحاق بن راہویہ   ویکی ڈیٹا اُتے (P1066) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ الٰہیات دان ،  مورخ ،  مفسر قرآن ،  محدث ،  فقیہ ،  قاضی ،  لکھاری [۹]  ویکی ڈیٹا اُتے (P106) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
پیشہ ورانہ زبان عربی [۱۰]  ویکی ڈیٹا اُتے (P1412) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
شعبۂ عمل تریخ ،  تفسیر قرآن ،  علم حدیث ،  فقہ   ویکی ڈیٹا اُتے (P101) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن
ملازمت بغداد   ویکی ڈیٹا اُتے (P108) د‏‏ی خاصیت وچ تبدیلی کرن

ابن قتیبہ دینوری (پیدائش: 213ھ/ 828ء–بغداد وفات: یکم رجب 276ھ/ 29 اکتوبر 889ء) بغداد نويں صدی عیسوی دے مؤرخ سن تے انہاں د‏‏ی تریخ د‏‏ی کتاب ’’المعارف‘‘ ا‏‏ے۔ [۱۱]

پیدائش و تعلیم

سودھو

سنہ ۸۸۹۔ ۸۲۸ ابو محمد عبد اللہ بن مسلم بن قتیبہ الکوفی دینور دے قاضی سن ۔ انہاں نو‏‏ں اکثر اوقات قتیبیا تے قتبی وی کہندے نيں۔ بغدادماں پیدا ہوئے تے بغداد وچ نشو و نما ہوئی۔ تے تعلیم پائی تے پیدائش د‏‏ی نسبت تو‏ں کوفی تے والد د‏‏ی پیدائش دے لحاظ تو‏ں انھاں مروزی وی کہیا جاندا ا‏‏ے۔ بغداد دے نجومی دبستان دے نمائندہ سمجھ‏‏ے جاندے سن ۔ انھاں جاحظ د‏‏ی طرح مختلف علوم و فنون وچ دستگاہ سی۔ لیکن اس دے برخلاف درایت د‏‏ی بجائے روایت دے حامی سن ۔ قرآن تے حدیث د‏‏ی روشنی وچ مذہبی عقائدکو دیکھدے سن ۔ انہاں د‏‏ی کئی کتاباں معیاری نيں۔ اوہ شعوبی یعنی محدود قومیت دے مخالف سن ۔

وضاحت

سودھو

الامامہ و السیاسۃ دے مصنف: اس کتاب د‏‏ی نسبت اک وڈے عالم ابن قتیبہ دینوری (۲۱۳-۲۷۶/۸۲۸-۸۸۹) د‏‏ی جانب کيتی جاندی اے اُتے ایہ نسبت درست نئيں اے (ان دا ناں ابراہیم بن قتیبیہ اے جو شیعہ مسلک نال تعلق رکھدے نيں انہاں د‏‏ی کتاب دا ناں وی المعارف اے [۱۲])۔ کتاب دے مطالعے تو‏ں معلوم ہُندا اے کہ اس دے مصنف غالی شیعہ نيں جدو‏ں کہ ابن قتیبہ دے بارے وچ ایہ گل معلوم و معروف اے کہ اوہ اہل تشیع دے سخت مخالف سن ۔ انہاں د‏‏ی "الامامۃ و السیاسۃ " نامی کسی کتاب دا سراغ کسی تے ماخذ جداں لسٹ ابن الندیم وچ نئيں ملدا اے تے نہ ہی اس کتاب دا اسلوب بیان انہاں د‏‏ی ہور کتاباں نال ملدا ا‏‏ے۔ اس تو‏ں واضح ہُندا اے کہ الامامۃ و السیاسۃ کسی شیعہ عالم د‏‏ی کتاب ا‏‏ے۔

لکھتاں

سودھو
  • تأویل غریب القرآن۔
  • غریب الحدیث۔
  • عیون الأخبار۔
  • مشکل القرآن۔
  • مشکل الحدیث۔
  • تأویل مختلف الحدیث۔
  • عبارۃ الرؤیا۔
  • کتاب المعارف۔
  • الأشربۃ۔
  • إصلاح الغلط۔
  • کتاب التقفیۃ۔
  • کتاب الخیل۔
  • کتاب إعراب القراءات۔
  • کتاب الأنواء۔ (شاید ایہ کتاب ابو حنیفہ دینوری د‏‏ی ہو)
  • کتاب المسائل والأجوبۃ۔
  • کتاب المیسر والقداح وغیر ذلک۔
  • الشعر والشاعر۔
  • کتاب المعانی الکبیر۔
  • أدب الکاتب

حوالے

سودھو
  1. عنوان : Ибн Кутайба — شائع شدہ از: Islamskiy enciklopedicheskiy slovar
  2. سرو ویاپک ادھکار شناختی: https://d-nb.info/gnd/119526409 — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۴ اکتوبر ۲۰۱۵ — اجازت نامہ: Creative Commons CC0 License
  3. ۳.۰ ۳.۱ فرینس دا ببلیوٹیک نیشنل آئی ڈی: https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb12551842q — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۰ اکتوبر ۲۰۱۵ — مصنف: Bibliothèque nationale de France — عنوان : اوپن ڈیٹا پلیٹ فارم — اجازت نامہ: Open License
  4. ۴.۰ ۴.۱ Encyclopædia Britannica Online ID: https://www.britannica.com/biography/Ibn-Qutaybah — subject named as: Ibn Qutaybah — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷ — عنوان : Encyclopædia Britannica
  5. ۵.۰ ۵.۱ SNAC ARK ID: https://snaccooperative.org/ark:/99166/w6s50vx4 — subject named as: Ibn Qutaybah — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
  6. ۶.۰ ۶.۱ Encyclopædia Universalis ID: https://www.universalis.fr/encyclopedie/ibn-qutayba/ — subject named as: IBN QUTAYBA — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷ — ناشر: Encyclopædia Britannica Inc.
  7. subject named as: عبد الله بن مسلم ابن قتيبة — SELIBR ID: https://libris.kb.se/auth/191053 — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷ — ناشر: National Library of Sweden
  8. فیسٹ آئی ڈی: https://id.worldcat.org/fast/110726 — subject named as: ʻAbd Allāh ibn Muslim Ibn Qutaybah — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷
  9. full work available at URL: https://www.bartleby.com/lit-hub/library — مدیر: Charles Dudley Warner — عنوان : Library of the World's Best Literature
  10. http://data.bnf.fr/ark:/12148/cb12551842q — اخذ شدہ بتاریخ: ۱۰ اکتوبر ۲۰۱۵ — مصنف: Bibliothèque nationale de France — اجازت نامہ: Open License
  11. الأعلامالزركلي دار العلم للملايين
  12. کتاب المعارفابن قتیبیہ صفحہ 1 پاک اکیڈمی آرام باغ کراچی