ابراہیم کاوور
ابراہیم کاوور | |
---|---|
جم | 10 اپریل 1898 [۱]
|
وفات | 18 ستمبر 1978 (80 سال)[۱]
|
شہریت | سری لنکا |
عملی زندگی | |
مادر علمی | کلکتہ یونیورسٹی بنگاباسی کالج، کلکتہ |
پیشہ | فلسفی ، لکھاری |
تحریک | ایتھیازم |
ترمیم |
ڈاکٹر ابراہم کاوور (10 اپریل 1889 ء - 18 ستمبر 1978) کیرلا دے شہر ترووالا وچ پیدا ہوئے سن ۔ اس دے والد ، رےو کاوور ، اک چرچ دے پادری سن ۔ گھر وچ عیسائیت دا راج سی۔ ہر مہمان بطور تحفہ بائبل دی کچھ آیات لے کے آیا سی تے جدوں اوہ چلا گیا تاں بائبل دی تعلیمات اس دے نال سن۔
عقلی دا بانی
سودھوسوال ایہ اے کہ ، چرچ دے اک پادری دا بیٹا ابرہم کاور ، جو عیسائیت وچ گہرا جڑ سی ، عقلی تحریک دا بانی کِداں بنا؟ ڈاکٹر کور دیاں کتاباں دا ترجمہ کردے ہوئے ، ميں نے انہاں دی زندگی وچ پیش آنے والے کچھ خاص واقعات دا مطالعہ کيتا تے اس نتیجے اُتے پہنچیا کہ مندرجہ ذیل واقعات نے انہاں نوں منطقی طور اُتے زندگی گزارنا سکھایا اے۔
تعلیم
سودھوڈاکٹر ابراہیم کاوورا تے اس دے بھائی بہانہ کاور طلبہ دی زندگی ترووالہ وچ 1924 ء توں 1921 وچ کلکتہ یونیورسٹی دے علاوہ تعلیم حاصل کرنا پڑدی سی۔ کولکاتا گنگا دے کنارے اک شہر اے۔ دے لوک تاں کیرل دے نال انہاں طلبہ اُتے دیکھیا خوف دے طور اُتے اوہ کرنے دا موقع ملے گا رہے نيں کہ کس طرح خوش قسمت نوں غسل وچ گنگا مگر کور جدوں نہائے وچ گنگا ، اک کٹا ہويا دے ہتھ اک انسانی لاش انہاں اُتے آندا اے سر. رابطے دے نال آندا اے۔ در حقیقت ، بوہت سارے ہندو اپنے مردہ ممبراں دی رسومات ادا کرنے دے لئی اس دی لاش نوں گنگا وچ لپیٹتے سن ۔ ڈاکٹر ابراہیم کاوور دیکھدی اے کہ کس طرح مردہ افراد دی لاشاں گنگا وچ آکے پانی نوں آلودہ کردی نيں ۔ لہذا اوہ فیصلہ کردا اے کہ پانی دی بوتلاں اپنے شہریاں تے نیڑےی رشتے داراں دے لئی نہ لاں۔ گنگا دے پانی دی بجائے ، اوہ انہاں نوں اپنے شہر دے نیڑے ترین ریلوے اسٹیشن توں بوتل دا پانی دیندا اے۔ اگلے سال اوہ اس پانی توں صحت مند لوکاں دے معجزےآں دی کہانیاں سندا اے۔ اس طرح معجزےآں دی کہانیاں اس دے ذہن وچ سوالات اٹھاندی نيں۔ اس دے باوجود وی ، کیرالہ دے مقدس رسومات تے برے شگوناں دی علیحدگی ، جو کلکتہ دے اچھے لمحات تے شبھ منسلکات توں ہزاراں گنیامختلف نيں ، اس دے ذہن وچ شکوک و شبہات پیدا کر دیؤ گے۔ جدوں انسان دے ذہن وچ سوالات ہونے لگدے نيں تاں اوہ اپنے پنج حواس استعمال کرنا شروع کردیندا اے ۔ اوہ اکھاں توں دیکھدا اے ، کاناں توں سندا اے ، ناک توں بدبو سونگھدا اے۔ جلد دے نال ذائقہ تے بولی توں ذائقہ۔ ایہ سارے حسی تجربات کسی وی حساس شخص دی سوچ وچ تبدیلی دا سبب بندے نيں۔ اس طرح لوکاں نے انہاں دی معجزاتی گلاں دے بارے وچ سنیا۔ سوچیا ، کور دا تصور بکھر گیا جدوں اس نے دیکھیا کہ نووندری برہمناں نے ترووالہ دی سڑکاں اُتے گھمدے پھردے نيں۔ ایہ برہمن ایہ شور مچایا کردے سن تاکہ کوئی نچلی ذات دا آدمی انہاں نوں ہتھ نہ لگائے جس دی وجہ توں اوہ بکھر سکدے نيں۔ ایداں دے واقعہ دی وضاحت کردے ہوئے ، ڈاکٹر کور اپنی کتاب 'دیو ڈینٹ ٹی روحان' وچ لکھدی نيں کہ اک بار جدوں اوہ ندی عبور کرنے دے لئی کشتی وچ سوار ہونے دے بارے وچ سوچیا سی تاں اک وڈی نوبنداری برہمن کشتی اُتے سوار ہوئی تے اس توں کشتی چلانے نوں کہیا۔ اس نے اپنے ساتھی کنہیرامن نوں مجبور کيتا کہ اوہ بیٹھ جاواں تے اسنوں کشتی وچ سوار ہونے نوں کہیا۔ اچھوت سی جہاز ملاحظہ کردے ہوئے ، نووندری کشتی توں چھلانگ لگیا لیا۔ اسنوں تیرنا نئيں آندا سی ، لہذا اوہ ڈوبنے لگا۔ اسنوں بہت شرمندگی ہوئی جدوں کنہیرمان نے اسنوں پانی توں باہر کڈیا۔ انہاں دے بچپن وچ اس طرح دے واقعات نے کور دی سوچ نوں بے جا بنا دتا سی۔
ملازمت
سودھو1928 وچ ، ڈاکٹر ابراہم کور نے سینٹرل کالج جافنا وچ لیکچرر دی حیثیت توں اپنے کیریئر دا آغاز کيتا۔ پہلے دن کالج وچ بارش دے لئی دعا کيتی گئی جس وچ تمام پروفیسرز تے طلبہ جمع سن ۔ کھانے دے دوران ، جدوں کور نے کالج دے پرنسپل توں پُچھیا کہ بارش کینال ہُندی اے ، تاں اس نے دسیا کہ درجہ حرارت ، ہويا دی سمت ، ہويا دا دباؤ تے نمی تے بادلاں دی موجودگی بارش دی وجوہات اے۔ انہاں نے پرنسپل توں کہیا کہ آپ نے انہاں وجوہات وچ نماز نوں شامل نئيں کيتا۔ کيتا اس دا وی کوئی کردار اے ؟ پرنسپل صاحب نے کہیا ، "کور ، آپ نے مینوں اس مقام اُتے پھنسا لیا اے۔ آؤ کھانے اُتے توجہ دتیاں ايسے طرح ايسے کالج وچ ہونے والے اک ہور واقعہ نے کور نوں زندگی دے بارے وچ اپنے خیالات نشر کرنے دے لئی الرٹ کر دتا۔ ایسا ہی ہويا کہ نباتیات دی تعلیم دینے دے علاوہ ، انہاں نوں وڈی عمر دے کلاساں نوں بائبل دی تعلیم دینے دا مضمون وی دتا گیا۔ جدوں اس نے طالب علماں نوں بائبل وچ لکھیا ہويا سب کچھ دسیا تاں انھاں بائبل توں بہت اچھے نمبر ملے تے اوہ گزر گئے ، لیکن اگلے ہی سال اسنوں تعلیم دینے دے لئی بائبل دا مضمون دینے توں انکار کر دتا گیا۔ جدوں اس نے اس دے بارے وچ پُچھیا تاں ، پرنسپل نے جواب دتا ، "یہ سچ اے کہ آپ دے سارے طلبہ اچھے نمبر لے کے بائبل پاس کرچکے نيں ، لیکن افسوس دی گل اے کہ انہاں تمام طلبہ نے مذہب اُتے اپنا اعتماد کھو دتا اے۔" اپنی شادی دے وقت ، کور نے اپنی اہلیہ اکا کور توں ایہ وعدہ لیا سی کہ اسيں اپنے بچےآں دی پرورش کسی مذہبی وابستگی دے بغیر کرن گے۔
عقلی تحریک
سودھوڈاکٹر ابراہیم کور نے اپنے بیٹے دا ناں ایریس رکھیا کیونجے اوہ ایرس رقم دے خط وچ پیدا ہويا سی تے انہاں دناں وچ اوہ علم نجوم دی حقیقت نوں جاننے وچ دلچسپی لیندے سن ۔ بعد وچ انہاں نے نجوم دے بارے وچ ایہ نتیجہ اخذ کيتا کہ ایہ اک شاعری اے ، جو شفا بخشتی اے ، اوہ فرش اُتے کھڑا ہُندا اے تے علم نجوم دی تبلیغ تے پھیلاؤ شروع کردا اے ، جو غلط ہوئے جاندا اے ، اوہ خاموش رہندا اے۔ گھر بیٹھیا اے۔ ڈاکٹر 1928 توں 1959 تک ، کور تے اس دی اہلیہ نے سیکڑاں مقدمات تے واقعات دی تحقیقات کيتیاں تے انھاں حل کيتا۔ انہاں تمام نوٹ دی دیکھ بھال ڈاکٹر کور نے کيتی۔ اس نے اس وقت دستیاب سائنسی معلومات تے عملی تجربات دا استعمال کردے ہوئے اپنے تمام معاملات دی تحقیق کيتی۔ اس نے سائنس نوں زندگی دے عمل توں جوڑا۔ 1959 تک ، انہاں نے دینی ادارےآں دے زیر انتظام کالجاں وچ کم کيتا۔
معجزاتی طاقتاں دا ناں نہاد دعویدار
سودھوریٹائر ہونے دے بعد ، ڈاکٹر ابراہم کور نے اپنی زندگی دے تمام تجربات لوکاں دے نال بانٹنا شروع کر دتے۔ انہاں نے مختلف معجزاتی قوتاں دے ناں نہاد دعویداراں نوں ختم کرنے دے لئی 1963 وچ اپنا 23 شرط نامہ چیلنج جاری کيتا۔ اج ، نصف صدی دے بعد ، پنجاب دے عقلیت پسنداں نوں اس چیلنج دا سامنا اے۔ انہاں دی اہلیہ دا 1974 وچ انتقال ہوئے گیا سی لیکن انہاں دی لاش سری لنکا دے اک سرکاری اسپتال وچ عطیہ کيتی گئی سی۔ انہاں دی وفات اُتے کوئی مذہبی رسومات ادا نئيں کيتی گئياں۔ 1984 وچ پیدا ہويا ، پنجاب دی عقلی تحریک کور دی سربراہی وچ ، انہاں نے اج نہ صرف لکھاں لوکاں نوں عقلیت دی راہ اُتے گامزن کيتا بلکہ ہزاراں گھراں وچ کینسر دے معاملات وی ٹھیک کر دتے نيں۔ پنجاب دے عقلی ماہرین ہمیشہ دے لئی اس شخصیت دے مقروض رہن گے کیونجے انہاں نے نہ صرف انھاں مقدمات طے کرنے دا طریقہ سکھایا اے بلکہ اخبارات ، رسالے تے کتاباں دے ذریعہ انہاں نوں لکھنے تے انھاں پھیلانے دا طریقہ وی سکھایا اے۔ ایہ اک حقیقت اے کہ کچھ ستارےآں دے غائب ہونے دے بعد وی انہاں دی روشنی زمین تک پہنچکی رہندی اے۔
موت
سودھوعقلیت پسندی دا ایہ پرچم بردار اگرچہ اساں 18 ستمبر 1978 نوں اس دنیا نوں الوداع کيتا ، لیکن انہاں دیاں تحریراں اک صدی تک پنجاب دے عوام دے لئی اک روشنی دا کم بنی رہیاں گی۔
حوالے
سودھو- ↑ ۱.۰ ۱.۱ SNAC ARK ID: https://snaccooperative.org/ark:/99166/w6kf21cp — subject named as: Abraham Kovoor — اخذ شدہ بتاریخ: ۹ اکتوبر ۲۰۱۷