آلٹرنیٹنگ کرنٹ
بجلی دی بدلویں دھارا جاں آلٹرنیٹنگ کرنٹ جاں اے سی اک بجلئی کرنٹ جاں الیکٹرک کرنٹ ہندا اے جہڑا کہ ویلے دے نال لگاتار اپنی سمت اک برابر وقفےآ ں وچ بدلدا رہندا اے۔ ایہہ ڈی سی توں وکھرا اس کرکے ہندا اے کیونکہ ڈی سی دی سمت ویلے دے وقفےآں نال نہیں بدلدا اتے لگاتار اک برابر رہندا اے۔ صنعتاں اتے گھراں دے وچ اے۔ سی۔ دے روپ وچ الیکٹرک پاور مہیا کروائی جاندی اے۔ ایہہ گھراں وچ پلگ بنا کے دتی جاندی اے اتے گھراں وچ ورتے جان والے سارے جدید آلات جویں ٹی۔ وی۔، فرجّ، بلب، پریس وغیرہ اس توں ہی چلدے ہن۔ اس نوں ڈی سی وچ آسانی نال بدلیا جا سکدا اے، جتھے اسدی ورتوں وکھ-وکھ طرحاں دیاں بیٹریاں اتے سیلاں دی چارجنگ لئی کیتی جاندی اے۔[۱][۲] اے۔ سی۔ دی ویوفارم بوہتے پاور سرکٹاں وچ عامَ طور تے سائین ویو ہی ہندی اے۔ کجھ وکھریاں لوڑاں لئی وکھریاں ویو فارماں دی ورتوں کیتی جاندی اے جویں کہ تکونی ویو جاں چورس ویو۔ آڈیؤ فریکوئینسی اتے ریڈیو فریکوئینسی دے سگنل جہڑے تاراں نال بھیجے جاندے ہن، وی اے۔ سی۔ دیاں اداہرناں ہن۔ اس طرحاں دے اے۔ سی۔ وچ جانکاری اے سی سگنل دے روپ وچ اینکوڈ کیتی ہندی اے جاں ماڈولیٹ کیتی ہندی اے جویں کہ آواز، گیت جاں فوٹواں وغیرہ ۔ ایہہ کرنٹ عامَ طور تے پاور ٹرانسمشن دے مقابلے بہت زیادہ فریکوئینسی نال بدلدے ہن۔
ٹرانسمشن، ڈسٹریبیوشن، اتے گھریلو پاور سپلائی
سودھوبجلئی توانائی جاں الیکٹریکل توانائی نوں اے۔ سی۔ دے روپ وچ ڈسٹریبیوٹ جاں گاہکاں نوں ونڈیا جاندا اے کیونکہ اے۔ سی۔ وولٹیج نوں ٹرانسفارمر دی مدد نال ودھایا جاں گھٹایا جا سکدا اے۔ اس طرحاں کرن نال پاور اک جگہ توں دوجی جگہ زیادہ جاں ہائی وولٹیج نال بھیجی جا سکدی اے، جس نال پاور لائناں وچ تاپ کرکے توانائی دا نقصان جہڑا کہ لائن جاں تار دی رسسٹینس دی وجہ نال ہندا اے، بہت گھٹ جاندا اے۔ ٹرانسمشن پچھوں وولٹیج نوں پھر گھٹا لیا جاندا اے اتے گاہکاں تک پہنچایا جاندا اے جہڑی کہ گھٹ خطرناک اتے ورتن وچ سوکھی ہندی اے۔ کنڈکٹر وچ پاور لوس جاں نقصان ( ) کرنٹ (I) دی سکیئر اتے رسسٹینس دی گنا دے برابر ہندا اے، جسنوں فارمولے دے مطابق اس طرحاں درسایا گیا اے
اسدے مطابق جدوں اک ستھر پاور نوں دتی ہوئی تار وچوں ٹرانسمٹ کیتا جاندا اے، تاں جیکر کرنٹ نوں ادھا کر دتا جاوے تاں وولٹیج دگنی ہو جاندی اے، اتے پاور دا نقصان چار گنا گھٹ ہو جاندا اے۔ ٹرانسمٹ کیتی ہوئی پاور کرنٹ اتے وولٹیج دی گنا دے برابر ہندی اے (جیکر فیز ڈفرینس نوں صفر منّ لیا جاوے)، جسنوں اس طرحاں درسایا گیا اے
اس طرحاں زیادہ جاں ہائی وولٹیج تے گھٹ جاں لو وولٹیج تے کیتی ہوئی ٹرانسمشن دے مقابلے نقصان پیدا کرن والا کرنٹ گھٹ جاندا اے جدکہ ٹرانسمٹ کیتی جان والی پاور اوہی ہندی اے۔ پاور نوں عامَ طور تے سیکڑے کلوواٹ تے ٹرانسمٹ جاں دور بھیجیا جاندا اے اتے پھر گھریلو ورتوں لئی 100 V – 240 V وچ بدل لیا جاندا اے۔
ہائی وولٹیج دے کئی نقصان وی ہندے ہن، خاص کرکے لائناں نوں بہت زیادہ انسولیشن دی لوڑ پیندی اے۔ اس توں علاوہ پاور پلانٹ وچ اسدی سانبھ سنبھال کرنا وی ضروری ہندا اے۔ پاور پلانٹ وچ توانائی نوں جنریٹر دے ڈزائن لئی سودھاجنک وولٹیج اتے بنایا جاندا اے اتے پھر ٹرانسمشن لئی ہائی وولٹیج اتے سٹیپّ-اپیپ کر لیا جاندا اے۔ اگوں لوڈ دے نیڑے آ کے پھر وولٹیج نوں بجلی تے چلن والیاں مشیناں دے مطابق سٹیپّ-ڈاؤن جاں گھٹ کر لیا جاندا اے۔ وولٹیج عامَ طور تے گاہکاں دیاں لوڑاں دے مطابق ہندی اے۔ جویں تن فیز موٹر لئی ودھیرے وولٹیج دی لوڑ ہندی اے اتے اک فیز موٹر لئی گھٹ وولٹیج دی لوڑ ہندی اے۔ اس توں علاوہ وکھ-وکھ دیساں وچ وکھ-وکھ وولٹیج دا استعمال کیتا جاندا اے۔
حوالے
سودھو- ↑ N. N. Bhargava (1983). Basic Electronics & Linear Circuits. Tata McGraw-Hill Education, 90. ISBN 978-0-07-451965-3.
- ↑ National Electric Light Association (1915). Electrical meterman's handbook. Trow Press, 81.