1984 سکھ مخالف دنگے

1984 دے سکھ مخالف دنگے بھارتی سکھاں دے خلاف سن اس دنگاں دا کارن سی اندرا گاندھی دا قتل جو اوس دے باڈی گارڈاں نے کیتا جو سکھ سن۔ اسیدے جواب وچّ ایہہ دنگے ہوئے سن۔ اس دنگاں وچّ 3000 توں ودھ موتاں ہوئی سی۔ سیبیائی دے رائے وچّ ایہہ سارے تشدد دے واقعات دلی پولیس دے اہلکاراں اتے اندرا گاندھی دے پتّ راجیو گاندھی دی اگوائی والی مرکزی سرکار دے مرضی نال پلان کیتے گئے سن۔ راجیو گاندھی جس نے اپنی ماں دی موت توں بعد پردھانمنتری دے روپ وچّ سہں لئی سی اتے جو کانگرس دا اک ممبر وی سی، اوس نوں دنگیاں دے بارے وچّ پچھے جان تے، اوس نے کیہا سی، "جدّ اک وڈا درخت ڈگدا ہے، تدّ دھرتی وی ہلدی ہے۔"

1970 دے دہاکے وچّ اندرا ولوں لگائے گئے بھارتی ایمرجینسی دوران، نجی سرکار لئی چون پچار لئی ہزاراں سکھاں نوں قید کر لیا گیا سی۔ اس چھٹ-پٹ ہنسے دے چلدے اک ہتھیاربند سکھ الگاووادی گروہ نوں بھارت سرکار ولوں اک دہشت گرد تنظیم دے روپ وچّ نامت کر دتا گیا سی۔ جون 1984 وچّ اپریشن بلیو سٹار دے دوران اندرا گاندھی نے بھارتی فوج نوں امرتسر صاحب تے قبضہ کرن دا حکم دتا اتے سارے مخالفاں نوں ختم کرن لئی کیہا.، کیونکِ امرتسر صاحب اتے ہتھیار بنھ سکھ الگاووادیاں نال قبضہ کر لیا سی۔ بھارتی پیراملٹری فوجی دستےآں ولوں بعد توں پنجاب دے پینڈو علاقیاں توں الگاووادیاں نوں ختم کرن لئی اک آپریشن چلایا گیا سی ۔