ہیلے-بوپ دمدار سیارہ

دمدار سیارہ ہیلے- بوپ (تنجیمی ترقیم: C/1995 O1) ویہوی‍‏‏ں صدی عیسوی دے آخری عشرہ وچ دکھائی دینے والا آخری دمدار سیارہ سی جو 1997ء وچ دنیا والیاں نوں کھلی اکھ توں نظر آندا رہیا۔

ہیلے- بوپ دمدار ستارے دی 4 اپریل، 1997 نوں کھچی ہوئی تصویر۔

ہیلے- بوپ دمدار سیارہ (تنجیمی ترقیم: C/1995 O1) پچھلی صدی وچّ زمین دے نزدیک آیا سبھ توں چمکیلا اتے وڈا دمدار سیارہ سی۔

اسنوں ننگیاں اکھاں نال ریکارڈ 18 مہینیاں تکّ ویکھیا گیا سی۔ ہیلے- بوپ دمدار سیارہ 23 جولائی 1995 نوں سورج توں بہت وڈی دوری اپر کھوجیا گیا سی۔ سائنس داناں نے ایہہ اندازہ لایا سی کہ جدوں ایہہ دھرتی دے کولوں ہو کے لنگھیگا تاں ایہہ بہت چمکدار ہووےگا۔ حالانکہ کسے وی کون توں سٹیکتا نال اس دمدار سیارہ دی چمک دی پشین گوئی کرنا بہت مشکل سی۔ ہیلے اتے بوپ دے قیاس بالکل صحیح ثابت ہوئے جدوں ایہہ دمدار سیارہ پریہیلیئن توں 1 اپریل، 1997 نوں گزریا۔ اسنوں 1997 دا مہان دمدار سیارہ وی کیہا جاندا ہے۔ اوہ اتہاس وچّ سبھ توں زیادہ ویکھیا گیا دمدار سیارہ ہے، جہڑا کہ ہیلے دمدار سیارہ توں وی زیادہ مشہور اے۔ایہہ بہت سمیں بعد دھرتی تے وکھائی دین والا دمدار سیارہ ہے اتے اسنوں دھرتی اپر بہت سمیں تکّ نہیں ویکھیا جا سکیگا۔ ایہہ دمدار سیارہ انا وڈا سی کہ اسدی سطح تے بلن والی بھاف سورج دے رقبے جنی سی۔ ایہہ سورج دے انی نیڑے نہیں آیا کہ ایہہ دھرتی دے سیاوری مدار نوں کٹّ سکے، اس کرکے اسیں اسدی پوچھ تے شہابےآں دا گروہ نہیں ویکھ سکے۔[۱]

کھوج

سودھو

ہیلے- بوپ دمدار سیارہ دی کھوج دو فلکیات دان، ایلن ہیلے اتے تھامس بوپ دوواں نے الگّ-الگّ 23 جولائی 1995 نوں امریکہ وچّ کیتی سی۔[۲]

ہیلے نے دمدار سیاریاں دی کھوج وچّ کئی ہزار گھنٹے لا دتے سن پر اسنوں کوئی سفلتا نہیں ملی سی۔ اک رات نیو میکسیکو نوں گڈی وچّ جاندیاں اوہ لبھے جا چکے دمدار سیارہآں بارے جانکاری اکٹھی کر رہا سی کہ ادھی رات نوں اسنوں ہیلے- بوپ وکھائی دتا۔ اس دمدار سیارہ دا ایپرینٹ میگنیٹیوڈ 10.5 سی اتے ایہہ گلوبولر کلسٹر ایم70 دے قریب پایا گیا سی۔ حالے نوں پہلاں ایہہ جانکاری سی کہ ایم70 دے نیڑے کوئی وی وڈا کیمیکل موجود نہیں سی اتے اسنے کھوجے جا چکے دمدار سیاریاں بارے وی پڑھیا جس توں اسنوں پتہ لگیا کہ آسمان دے اس حصے وچّ کسے دمدار سیارہ دی جانکاری نہیں اے۔ جدوں اسنے ویکھیا کہ مادے پچھلے تاریاں دے مقابلے گتی کر رہا ہے تاں اسنے اسنے سینٹرل بیؤرو آف ایسٹرونومیکل ٹیلیگرامز نوں ای-میل بھیجی، جو کہ اک ادارہ اے جہڑا خلائی مادےآں اپر کم کردی اے۔[۳]

 
ہیلے- بوپ دمدار سیارہ دی سوڈیئم دی پوچھ۔

کیمیکل مادے

سودھو

سائنس داناں نے ہیلے- بوپ دمدار سیارہ اپر کاربنی یوگاں نوں لبھیا جہڑے اوہناں نے پہلاں کدے نہیں ویکھے سن۔ اس توں علاوہ ایہہ پہلا دمدار سیارہ سی جس اپر آرگن گیس سی۔[۴] اسدی پوچھ وچّ مکھ طور تے سوڈیئم پایا گیا سی۔ کھبے تصویر وچّ اسدی پوچھ وکھائی گئی ہے۔

یو.ایف.او. دے داعوے

سودھو

اک بندہ جسدا نام چک شرامیک سی، نے اک گھٹّ چمکیلا، زحل ورگا جسم ویکھیا سی جہڑا کہ ہیلے- بوپ دمدار سیارہ دا پچھا کر رہا سی۔ اسنے اس بارے آرٹ بیل ریڈیو پروگرام نوں دسیا وی سی۔ بہت سارے لوک ایہہ سوچدے سن کوئی اڈن طشتری دمدار سیارہ دا پچھا کر رہی سی، حالانکہ بہت سارے فلکیات داناں نے، جہناں وچّ ایلن ہیلے وی شامل سی، نے کیہا سی کہ ایہہ کوئی تارہ ہی سی۔[۵] کجھ مہینیاں بعد ہیونز گیٹ کلٹ نے کیہا سی کہ اوہناں نوں اس اڈن طشتری دا پچھا کرنا پویگا، جس پروگرام وچّ بہت سارے لوکاں نے اپنیاں جاناں دتیاں۔[۶]

حوالے

سودھو
  1. Exploring Creation With Astronomy by Jeannie K. Fulbright، p.94
  2. Shanklin, Jonathan D. (2000). "The comets of 1995". Journal of the British Astronomical Association 110 (6): 311. http://articles.adsabs.harvard.edu//full/2000JBAA..110..311S/0000311.000.html. 
  3. Lemonick, Michael D. (March 17، 1997). "Comet of the decade Part II". Time. http://www.time.com/time/magazine/article/0،9171،986055،00.html. Retrieved on
    ۳۰ اکتوبر ۲۰۰۸. 
  4. Stern, S. A.; Slater, D. C.; Festou, M. C.; Parker, J. Wm.; Gladstone, G. R.; A’hearn, M. F.; Wilkinson, E. (2000). "The Discovery of Argon in Comet C/1995 O1 (Hale-Bopp)". The Astrophysical Journal 544 (2): L169–L172. doi:10.1086/317312. http://adsabs.harvard.edu/abs/2000ApJ...544L.169S. 
  5. Jaroff, Leon; Willwerth، James (April 14، 1997). "The man who spread the myth". Time. http://www.time.com/time/magazine/article/0،9171،986171،00.html. Retrieved on
    ۳۰ اکتوبر ۲۰۰۸. 
  6. Robinson, Wendy Gale. "Heaven's Gate: The End". Journal of Computer-Mediated Communication 3 (3). doi:10.1111/j.1083-6101.1997.tb00077.x. ISSN 1083-6101. http://jcmc.indiana.edu/vol3/issue3/robinson.html. 

ہور پڑھو

سودھو

٭ Newcott، William R. (December 1997). "The age of comets". National Geographic، p. 100.

ویبسائیٹاں

سودھو

٭ Cometography.com: Comet Hale-Bopp ٭ NASA Hale-Bopp page Archived 2011-08-21 at the وے بیک مشین ٭ سانچہ:JPL Small Body ٭ Shadow and Substance.com: Static orbital diagram ٭ Comet Nucleus Animation Archived 2007-09-29 at the وے بیک مشین ٭ COMET PHOTO ALTERED، UH SCIENTIST SAYS - Honolulu Advertiser by Michael Hammerschlag