ہانز کرسچن اینڈرسن

'ہانس کریسڈیئن آناسن' تھورا ہلاگر ولوں لئی فوٹو، ۱۸۶۹
جم:	2 اپریل 1805ء اوڈینس، ڈینمارک
موت:	4 اگست 1875ء کوپن ہیگن، ڈینمارک
شہریت:	ڈینش
بولی:	ڈینش
دستخط:

ہانس کرسچیئن اینڈرسن

ہانس کریسڈیئن آناسن (ڈینش:ˈhanˀs ˈkʁæsdjan ˈɑnɐsn̩) یا ہانز کرسچن اینڈرسن (انگریزی:ˈ|h|ɑː|n|z|_|ˈ|k|r|ɪ|s|tʃ|ə|n|_|ˈ|æ|n|d|ər|۔|s|ə|n; سکینڈینیویائی دیساں وچ عام طور اُتے ایچ سی اینڈرسن کہندے ہن؛ 2 اپریل 1805ء – 4 اگست 1875ء) ڈینش لکھاری تے شاعر سی۔ حالانکہ اینڈرسن ناٹکاں، سفرنامیاں، ناول، اتے کویتاواں دا اکّ وڈا لکھاری سی، ایپر اسدیاں پری-کہانیاں وچ ہور وی کمال صلاحیت دا کارکردگی ملدا اے۔ اس ساہتی ونگی وچ اسنوں اینی مہارت حاصل اے کہ اوہ خود وی اپنیاں کہانیاں جنا ہی اساطیری بن گیا اے۔ اینڈرسن دی ہرمنپیارتا بچیاں تک محدود نہیں اے، اس دیاں کہانیاں، جیہناں نوں ایوینٹیر (eventyr) یا ادبھتّ کہانیاں کہانیاں کیہا جاندا سی، وچ وئکت تھیم عمر اتے شہریت دیاں حداں پار کر گئے ہن۔

اپنے جیون وچ دنیا بھر دے بچیاں دا منورنجن کرن لئی اوہ مشہور سن۔ اوہناں دیاں کویتاواں اتے کہانیاں دنیا دیاں ۱۲۵ توں زیادہ بولیاں وچ ترجمہ شدہ ہوئیاں ہن۔ ایہناں دی کرتیاں نوں لے کے فلماں، ڈرامے، اتے اینیمیٹڈ فلماں بنیاں ہن۔

جیونی

ہانس کرسچیئن اینڈرسن دا جم 2 اپریل 1805ء نوں اوڈینس (ڈینمارک) وچ ہویا۔ اپنے بچپن وچ ہی اوہناں نے کٹھ پُتلیاں لئی اکّ ڈرامے دی رچنا کرکے اپنی بھاوی کلپنا طاقت دی جھلک دکھائی۔ اوہ چھوٹے ہی سن جدوں اوہناں دے نردھن پیؤ دی موت ہو گئی۔ اس توں بعد ایہ آپیرا وچ گلوکار بنن دی خواہش نال کوپن ہیگن آئے۔ ایہناں نے اس ویلے بھیڑے دن وی دیکھے، پر کچھ گلوکار دوستاں دی مدد نال کم چلدا رہیا۔ گلوکار بنن دی خواہش چَھڈ کے ایہناں نے رائل تھئیٹر وچ ناچ سکھنا شروع کیتا۔ رائل تھئیٹر دے ڈائریکٹر کالن نے ڈینمارک نریش کول اوہناں دی تعریف کیتی تے کچھ سالاں لئی اوہناں نے اینڈرسن دی سکھیا دا بھار سنبھالیا۔

1829ء وچ ایہناں نوں پھاڈرائج نامک کتاب دے اشاعتاں دے نتیجے وچ پہلی کامیابی حاصل ہوئی۔ 1833 وچ ڈینمارک نریش نے ایہناں نوں کچھ پیسا بھرمنارتھ دتا، جیہدے نال ایہناں دا تجربہ ودھیا۔ 1835 وچ ایہناں دی کہانی امپرووائیجیٹر نوں بہت کامیابی ملی۔ اس ویلے ایہناں نے فیئری ٹیلز لکھنیاں شروع کیتاں، جیہناں دے دوارے ایہ عالمی وکھیات ہوئے۔ اوہناں نے کئی ڈرامے وی لکھے۔ 1872 دے اوائل وچ، 67 سال دی عمر وچ، اینڈرسن اپنے بستر توں گِرے تے اوہناں نوں شدید چوٹ لگی۔ ایہدے نتیجے وچ لگن والیاں چوٹاں نال اوہ فیر مکمل طور تے صحت یاب نہیں ہوئے۔ اس توں فورن بعد، اوہناں نوں جگر دے کینسر دی علامات ظاہر ہونا شروع ہوئیاں۔ 4 اگست، 1875ء نوں ایہناں دی وفات ہو گئی۔

رچناواں

دنیا دے بال ادب تے سکینڈینیویا دے ادب وچ ایہناں دا سروپرتھم تھاں اے۔ دنیا دیاں لگ بھگ ساریاں زباناں وچ اوہناں دیاں مشہور رچناواں دا ترجمہ ہو چکیا اے۔

اوہناں دیاں مشہور رچناواں ہن: پھاڈرائج (۱۸۲۹)، ریمبلس (۱۸۳۱); د امپرووائیجر (۱۸۳۵); پھیئری ٹیلس (۱۸۳۵–۳۷, ۱۸۴۵, ۱۸۴۷–۴۸, ۱۸۵۲–۶۲, ۱۸۷۱–۷۲); اے پکچر بکّ وداؤٹ پکچرس (۱۸۴۰); اے پوئیٹس بازار (۱۸۴۷); د دو بیرونیسیج (۱۸۴۷); اس سویڈن (۱۸۴۹); سوانح عمری، ٹُ بی اتے ناٹ ٹُ بی (۱۸۵۷) تے ان سپین (۱۸۶۳)।

• د سٹیڈفاسٹ ٹن سولجر (The Steadfast Tin Soldier)
• د سنو کوین (The Snow Queen)
• د لٹل مرمیڈ (The Little Mermaid)
• تھمبلینا (Thumbelina)
• د لٹل میچ گرل (The Little Match Girl)
• د اگلی ڈکلنگ (The Ugly Duckling)

حوالے

باہرلے جوڑ