کینیڈا دے نیشنل پارک

کینیڈا دے نیشنل پارک
انتظامی تقسیم
ملک	کینیڈا
ذیلی کلاس	نیشنل پارک
حصہ	محفوظ علاقہ

کینیڈا دے قومی پارک پورے دیس وچ سرکھیت قدرتی تھاں ہن جو دیس دے وکھ-وکھ جغرافیائی کھیتراں نوں درساؤندے ہن۔ پارکس کینیڈا دے انتظامیہ دے ماتحت، اکّ سرکاری شاخاں، قومی پارک، پارک دے ایکوسسٹم دے اندر کینیڈیئن جنگلی جیون اتے نواس ستھاناں دے پربندھن سمیت، مستقبل دیاں پیڑھیاں لئی کھیتر نال سمجھوتہ کیتے بناں عوامی آنند دی آگیا دیندے ہن۔ پارکس کینیڈا دے انتظامیہ دے اندر قومی تریخی سائیٹاں، نیشنل مرین کنزرویشن ایریاز (NMCA), اتے قومی پارک دے بھنڈاراں نوں شامل کردے ہوئے سرکھیت کھیتراں دی اکّ وڈا گٹھ اے۔

کینیڈا دا پہلا قومی پارک، بینف وچ واقع، ۱۸۸۵ وچ قائم کیتا گیا سی۔ سیر-سپاٹہ اتے وپاریکرن نے شروعاتی پارک دے ترقی دا دبدبا بنایا، اس توں بعد سروتاں دی نکاسی کیتی۔ کینیڈا دی قومی معیشت دے منافعے لئی پارکاں دا چلاون کرنا اتے نال ہی عوامی اتے مستقبل وچ ورتوں لئی قدرتی کھیتراں نوں سرکھیت کرنا پارک بناؤن دا اکّ ایکیکرت طریقہ بن گیا اے۔ قومی پارکاں دا قیام دی عمل وچ پیش پارک دیاں سیماواں دے اندرلے کھیتراں دے مقامی اتے غیر-آواسی نواسیاں دے اکثر جبری اجاڑے نوں شامل کیتا گیا اے۔ پارکاں دی سرجنا اتے کھیتر دے وسنیکاں وچکار ٹکراء نوں سہِ-پربندھن عوامل ولوں سمجھوتہ کیتا گیا اے، کیونکہ پارکس کینیڈا نے اکّ صحت مند ماحول نظام نوں قائم رکھن لئی کمیونٹی دی شمولیت دی اہمیت نوں قبول کیتا اے۔

۱۹۳۰ دے نیشنل پارکس ایکٹ نال پارکاں نوں سنبھالن دے تھاں وجوں ترقی یافتہ کرن ول اکّ تبدیلی شروع ہوئی۔ اس حادثہ نے پارک پربندھن عوامل وچ اکّ تبدیلی دی نشاندیہی کیتی۔ نیشنل پارکس پالیسی دے تحت ۱۹۷۹ وچ نظر ثانی شدہ، ایکٹ نے بہت زیادہ لابھ دے بنیاد 'تے ترقی توں دور ہو کے، ماحول دی اکسارتا اتے بحالی دے زریعہ نال اکّ اسمرتھّ راج وچ قدرتی کھیتراں نوں سرکھیت رکھن 'تے زیادہ زور دتا۔ قومی پرتیکاں وجوں کم کردے ہوئے، کینیڈا دے قومی پارک ہر صوبے اتے کھیتر وچ موجود ہن جو کہ کینیڈا دی قدرتی وراثت نوں درساؤندے وکھ-وکھ لینڈسکیپاں دی نمائندگی کردے ہن۔

ٹائم لائن

کینیڈا دے نیشنل پارکس</br> سانچہ:چھوٹا
سانچہ:چھوٹا
پہلا پارک	بینف نیشنل پارک، ۱۸۸۵
سبھ توں چھوٹا پارک	جارجیئن بے آئیلینڈز نیشنل پارک، 13.5 km 2
سبھ توں وڈا پارک	وڈ بفیلو نیشنل پارک، 44,807 km 2
پربندھک سبھا	پارکس کینیڈا
کینیڈا وچ قومی پارکاں دی ونڈ اتے تھاں

• ۱۸۸۵ – بینف نیشنل پارک نوں کینیڈا دے پہلے نیشنل پارک وجوں قائم کیتا گیا۔ اصل وچ اس پارک نوں بینف ہوٹ سپرنگس ریزرو اتے بعد وچ روکی ماؤنٹینز نیشنل پارک کیہا جاندا سی۔
• ۱۹۰۸-۱۹۱۲ - البرٹا اتے سسکیچون وچ قومی جنگلی جیو پناہ گیراں دے سمان مشن دے نال چار قومی پارک قائم کیتے گئے۔ اکّ وار جدوں اوہناں دے ٹیچے حاصل ہو گئے تاں ۱۹۴۷ تک سبھ نوں ختم کر دتا جاوے گا۔
• ۱۹۱۱ – ڈومینیئن پارکس برانچ بنائی گئی، دنیا دی پہلی قومی پارک سیوا۔ دے سیارہ ڈیپارٹمنٹ وچ رہا۔ ہن پارکس کینیڈا وجوں جانیا جاندا اے، کینیڈا دے قومی پارکاں دی گورننگ باڈی۔
• ۱۹۳۰ – کینیڈا دی پارلیمنٹ نے پارکاں دی سرکھیا نوں نینترت کردے ہوئے پہلا <i id="mwTQ">نیشنل پارکس ایکٹ</i> پاس کیتا۔
• ۱۹۳۰ - سروتاں دے تبادلے دے سمجھوتے 'تے دستخط کیتے گئے۔
• ۱۹۶۴ – پہلی قومی پارک پالیسی۔
• ۱۹۷۰ - کینیڈا دے ۳۹ قدرتی ستھاناں وچوں ہریک دے نمائندہ نمونے نوں سرکھیت کرن دے مقصد نال نیشنل پارکس سسٹم پلان تیار کیتا گیا۔
• ۱۹۷۹ - کینیڈیئن پارکاں وچ ماحول دی اکھنڈتا نوں سرکھیت رکھن نوں ترجیح دین لئی نیشنل پارکس پالیسی وچ سودھ کیتی گئی، جس نال منورنجک ورتوں دے نال اکھوتی دوہرے حکم نوں ختم کیتا گیا۔
• ۱۹۸۴ – زمینی داعوے دے سمجھوتے راہیں قائم پہلا قومی پارک۔
• ۱۹۸۸ - نیشنل پارکس ایکٹ وچ پارک نظام وچ ماحول دی اکھنڈتا دے اصول نوں رسمی روپ وچ سودھیا گیا۔
• ۱۹۸۹ – کینیڈیئن پارکس اینڈ وائیلڈرنیس سوسائٹی اتے ورلڈ وائیلڈلائیف کینیڈا ولوں نیشنل پارک سسٹم نوں پورا کرن لئی مُتحرک کرن لئی خطرے وچ پئیاں تھاواں دی مہم شروع کیتی گئی۔ مہم دا مقصد پارکاں اتے سرکھیت کھیتراں دا ہونا اے جو دیس دے ہریک قدرتی کھیتراں نوں درساؤندے ہن۔
• ۲۰۱۱ - قومی پارک سسٹم دی سرجنا دی ۱۰۰ویں ورھےگنڈھ نوں مناؤن لئی، پارکس کینیڈا، پرائیمٹو اینٹرٹینمینٹ اتے ڈسکوری ورلڈ HD نے سسٹم وچ وکھ-وکھ پارکاں بارے دستاویزی فلماں دی اکّ لڑی بناؤن لئی نیشنل پارکس پروجیکٹ نوں کمیشن دتا۔
• ۲۰۱۷ – ۲۰۱۷ وچ مفت قومی پارک: ۱ جولائی ۲۰۱۷ نوں کینیڈا دے ۱۵۰ویں جم دن دے جشن وچ، پارکس کینیڈا نے پورے سال لئی قومی پارکاں اتے قومی تریخی ستھاناں وچ مفت داخلے دی پیش کش کیتی۔

رچنا اتے ترقی

بینف نیشنل پارک

۲۰ جولائی، ۱۸۷۱ نوں بریٹیش کولمبیا دی کراؤن کلونی نے کینیڈا نال کنفیڈریشن لئی عزم پرگٹائی۔ یونین دیاں شرطاں دے تحت، کینیڈا نے پرشانت ساحل نوں مشرقی صوبےآں نال جوڑن لئی اکّ ٹرانسکونٹینینٹل ریلوے دا اساری شروع کرنا سی۔ جویں کہ کینیڈیئن پیسیفک ریلوے سرویکھنکرتاواں نے ۱۸۷۵ وچ زمین دا مطالعہ کرنا شروع کیتا، دیس دے قدرتی سروتاں دی حالت نے ہور دلچسپی پیدا کیتی۔ کھنجاں دے ثبوتاں نے کینیڈا دے پہلاں اچھوت اجاڑ وچ کھاناں دی اساری اتے سروتاں دے استحصال نوں تیزی نال پیش کیتا۔ کھوج نے بینف، البرٹا دے نیڑے گرم چشمے دی کھوج کیتی اتے نومبر ۱۸۸۵ وچ، کینیڈیئن سرکار نے سپرنگز نوں عوامی جائیداد بنا دتا، اوہناں نوں نجی مالکی اتے استحصال دا امکان توں ہٹا دتا۔ اس حادثہ نے زمین نوں سرکھیت رکھن اتے اسنوں قومی پارکاں وجوں عوامی ورتوں لئی وکھ کرن لئی کینیڈا دی لہر دی شروعات کیتی۔ ۱۸۸۰ دے دہاکے دے اخیر تک، تھامس وائٹ، کینیڈا دے سیارہ وزیر، سنگھی زمین پربندھن، بھارتی معاملیاں اتے قدرتی سروتاں دی نکاسی لئی ذمہ وار، نے بینف وچ کینیڈا دے پہلے قومی پارک دا قیام لئی اکّ ودھانک رفتار دا قیام شروع کیتی۔

مئی ۱۹۱۱ نوں کینیڈا وچ قومی پارکاں دے انتظامیہ اتے ترقی وچ سبھ توں اہم واقعے وچوں اکّ وجوں چنھت کیتا گیا کیونکہ ڈومینیئن پھوریسٹ رزروز اینڈ پارکس ایکٹ نوں شاہی منظوری ملی سی۔ اس قانون نے کینیڈا وچ قومی پارکاں دا پربندھن کرن لئی پہلی پربندھکی ادارہ، ڈومینیئن پارکس برانچ، جس نوں ہن پارکس کینیڈا وجوں جانیا جاندا اے، دی سرجنا دیکھی۔ برانچ دے تھاں 'تے ہون دے نال، پارکاں دی نظام بینف توں مشرق ول پھیل گئی، جس نال قومی پارک پربندھن دی نینھ وجوں ورتوں اتے سرکھیا دوواں نوں جوڑیا گیا۔

کینیڈا وچ قومی پارکاں دی سرجنا دے پچھے مکھ مقصد لابھ اتے سنبھال سن۔ ریاست ہائے متحدہ امریکہ وچ ییلوسٹون نیشنل پارک دا قیام اتے کامیابی توں متأثر ہو کے، کینیڈا نے اپنیاں قدرتی سروتاں دیاں لوڑاں، جدید پربندھن دے سمبھالوادی وچاراں، باہری کھیتراں وچ ودھ رہی عوامی دلچسپی اتے نویں مشہوری نوں پورا کرن لئی بچاء اتے وپارکتا دے مخالف وچاراں نوں ملایا۔ قدرت وچ واپس آؤن دا شہر دی بھیڑ-بھڑکے توں بچن دی اس ودھ رہی دلچسپی نے عوامی پارک بنا کے کینیڈا دے بے کار اجاڑاں نوں بچاؤن دے وچاراں نوں جم دتا۔ قدرتی سروتاں 'تے انحصار دیس ہون دے ناطے، کینیڈا دے قومی پارک زمین دے سروتاں اتے سیر-سپاٹے توں منافعے دی منگ دے وچکار، سنبھال اتے ٹکاؤ ترقی دی لوڑ دے وچکار سمجھوتہ دی اکّ اداہرن نوں درساؤندے ہن۔

جدوں کہ کینیڈا وچ قومی پارکاں دے شروعاتی ترقی وچ سمبھالوادی وچاراں اتے قدرت ول واپس جان لئی اکّ سانجھا کینیڈیئن تحریک واضع سی، اکّ وڈی کردار چیمبر آف کامرس، مقامی سرکاراں، سیر-سپاٹہ دے پرموٹراں اتے منورنجن گروہاں ولوں نبھائی گئی سی جو منافعے نال چلن والے وپاری دی وکالت کردے سن۔ ترقی، جدوں ممکن ہووے تاں جنگلی جیو سرکھیا نوں شامل کردے ہوئے۔ کینیڈا دے قومی پارکاں نے لوکاں نوں قدرت وچ جان دا موقع دتا، جدوں کہ ترقی اتے پرمکھ سروتاں دی نکاسی دے یگ وچ کینیڈا دے سندر لینڈسکیپ اتے جنگلی جیواں دی آبادی نوں سرکھیت رکھن دے وچاراں نوں ایکیکرت کیتا۔

سیر سپاٹا اتے وپاریکرن

لیک لئیس، بینف نیشنل پارک

کینیڈا وچ قومی پارکاں لئی عوامی دورے دے ایکیکرن نے کجھ پارکاں لئی عوامی حلقیاں دی شروعات وچ بھاری یوگدان پایا۔ پارکاں جو اکّ عوامی ہلکے دے نال لامبند ہوئے ہن، اکّ تیز رفتار نال خوشحال ہندے ہن قومی پارکاں وچ جان اتے جان والے لوکاں دی گنتی نوں ودھاؤن دی حکمت عملی دے طور 'تے، قومی پارکاں دے آلے دوآلے دے ہریک ہلکے دے میمبراں نے ٹرانس-کینیڈا ہائیویء دے ترقی سمیت چنگی طرحاں بنائیاں سڑکاں دے اساری دی وکالت کرنی شروع کر دتی۔ کینیڈیئن روکیز ولوں سفر کرن والے مکھ ہائیویء وجوں، ٹرانس-کینیڈا ہائیویء نے کھیتر نوں پہنچیوگ ملاقات اتے وپار حاصل کیتا اے۔ ہائیویء نوں آواجائی دے بھاری پرواہ حاصل کرن لئی تیار کیتا گیا اے، جدکہ کئی پہنچیوگ پلّ-آپھ اتے پکنک کھیتر وی شامل ہن۔ یاتریاں دی اچّ بارمبارتا اتے رکن لئی بہت ساریاں منزلاں دے نال، ٹرانس-کینیڈا ہائیویء دا قیام توں بعد سیر-سپاٹہ ودھیا۔ جویں کہ ہائیویء بینف اتے بو ویلی کھیتر وچوں لنگھدا اے، اس وچ زیادہ تر پہاڑاں دے سندر نظارہ اتے جنگلی جیون نال بھرپور ماحول شامل ہندا اے۔

روکی ماؤنٹین پارک وچ سیر-سپاٹے وچ وادھے دے نال، بینف شہر وچ ترقی اتے خوش حالی آئی۔ ۱۸۸۶ وچ اکّ سرنگ دے دھماکے توں بعد بینف گرم چشمے نوں ودھیرے پہنچیوگ بنایا گیا سی بساں اتے ٹیکسیاں ولوں گھوڑے-کھچیاں گڈیاں دی تھاں لے لئی گئی سی، اتے ۱۹۶۰ دے دہاکے تک چھوٹے کیبناں دی تھاں وڈے پدھر 'تے ہوٹلاں اتے موٹلاں ولوں لے لئی گئی سی کیونکہ بھائی چارا قومی پارک نوں سیر-سپاٹہ تھاں وجوں بناؤن لئی تیار ہو گیا سی۔ ۱۹۶۴ وچ لیک لئیس سٹیشن 'تے پہلا وزٹر سروس سینٹر قائم کیتا گیا سی، جس وچ کینپگراؤنڈ، ٹریلر پارک اتے ہور آکرشناں دا ترقی شامل سی۔ گپھا اتے بیسن سپرنگز نوں گرم چشمے وچ ودھ رہی لوکاں دی دلچسپی کارن، ۱۹۰۴ وچ اتے پھر ۱۹۱۲ وچ اپنے نہاؤن والے پول نوں دوبارہ بناؤن لئی مجبور کیتا گیا سی۔ 1927 تک ٹنل ماؤنٹین وکھے کینپگراؤنڈ رہائشاں ٹریلراں دے نال-نال ٹینٹاں لئی کمرے نوں شامل کرن لئی مطابق ہو رہیاں سن۔ ودھدی منگ دے کارن کینپگراؤنڈ نوں ودھایا گیا سی، اتے ۱۹۶۹ تک ایہہ قومی پارک نظام دا سبھ توں وڈا کینپگراؤنڈ سی۔ بینف اکّ سال بھر دا منورنجن مرکز بن گیا کیونکہ سردیاں دیاں کھیڈاں دیاں سرگرمیاں دے وادھے نے سیر-سپاٹے لئی وادھو پروتساہن حاصل کیتا۔ بینف دیاں سکی پہاڑیاں 'تے ٹی-بار اتے چیئرلپھٹاں دے لاگوُ ہون نے بینف نوں سکی اتے سردیاں دیاں کھیڈاں دے تھاں وجوں ترقی یافتہ کرن وچ مدد کیتی۔

رچنا نوں لے کے ٹکراء

سروت ترقی

کینیڈا دے قومی پارکاں دی شروعات توں لے کے، وپار اتے منافع اوہناں دی سرجنا اتے ترقی لئی اکّ پرمکھ عنصر رہا اے۔ حالانکہ سیر-سپاٹہ قومی پارکاں وچ منافعے دا پہلا سروت سی، پر قدرتی سروتاں جویں کہ کولا، لکڑ اتے ہور کھنجاں دا استحصال مالیا دا اکّ ہور پرمکھ کھیتر بن گیا۔ ایہہ سروت روکی پہاڑاں وچ بھرپور مقدار وچ پائے گئے سن اتے ایہناں دی وضاحت امکّ وجوں کیتی گئی سی۔

کولا سارے کھنجاں وچوں سبھ توں ودھ بھرپور اتے فائدہ مند سی اتے اس لئی پارکاں وچ اسدی کھنن نوں سیاستداناں اتے کینیڈیئن پیسیفک ریلوے اہلکاراں ولوں قبول کیتا گیا سی۔ ایہہ بینکہیڈّ دی سرجنا ولوں نمائش کیتا گیا سی، منیوانکا جھیل دی سڑک 'تے اکّ کولے والا شہر جو قائم کیتا گیا سی۔ اس کولے والے شہر نوں بینف نیشنل پارک دے سمچے نظاریاں لئی نقصان وجوں نہیں دیکھیا گیا سی، پر اس دی بجائے سیلانیاں لئی اکّ وادھو کھچّ سی۔ اس معاملے وچ، سروت استحصال اتے سیر-سپاٹہ اکّ ہور فائدہ مند قومی پارک بناؤن لئی اکّ دوجے دے نال مل کے کم کیتا۔ حالانکہ سیر-سپاٹہ اتے سروت ترقی اکٹھے کم کر سکدے ہن، پر پالیسی بناؤن توں ایہہ واضع سی کہ سیر-سپاٹہ سروتاں دے استحصال لئی سیکنڈری بن گیا اے۔

قومی پارکاں توں استحصال کیتے گئے سروت سیپیار دی آمدنی لئی ضروری سن کیونکہ ایہہ دیس بھر وچ ایہناں سروتاں نوں مال کردا سی۔ 1887 وچ، میکڈونلڈ سرکار دے ماتحت روکی ماؤنٹینز پارک ایکٹ دا قیام کیتا گئی سی اتے ایہہ کینیڈا دی معیشت لئی سروتاں دے استحصال دے اہمیت نوں درساؤندا اے۔ اس نیم دے تحت، قومی پارکاں نوں اوہناں دے قدرتی راجاں وچ پوری طرحاں سرکھیت نہیں رکھیا گیا سی کیونکہ مائیننگ، لوگنگ اتے چراؤن دی آگیا دتی جاندی سی۔

جدوں روکی ماؤنٹینز پارک بلّ پیش کیتا گیا سی، تاں اس نے اس ویلے وکھ-وکھ آلوچناواں دا ساہمنا کیتا، اکّ اس قومی رزرویشن دے اندر سروتاں دے استحصال دے وچکار پرتکھّ ورودھابھاس سی۔ حالانکہ، انھیویں صدی دی مکمل وچاردھارا کہ لکڑ اتے مائیننگ پارک نوں گھٹاؤن دے الٹ ریزرو دی فائدہ مندی وچ یوگدان پاویگی، نے سروتاں دے استحصال دیاں چنتاواں نوں چھایا کر دتا۔ پارکاں دے اندرلے قدرتی سروتاں نوں لامحدود سمجھیا جاندا اے اتے اس لئی ایہناں دی ورتوں کیتی جانی چاہیدی اے کیونکہ ایہہ دیس لئی معاشی طور 'تے فائدہ مند سی۔

۱۹۱۱ تک، جویں کہ کینیڈیئن امریکہ دے قدرتی سروتاں دے اندر ہون والی کمی بارے جانوُ ہو گئے، کینیڈا دے قومی پارکاں وچ سروتاں دے استحصال دی حدّ 'تے مرتکز اکّ بحث شروع ہو گئی۔ ایہہ بحث ۱۹۰۶ دے شروع وچ اوٹوا وچ جنگلات کانفرنس وچ شروع ہوئی کیونکہ اس نے سنبھال وچ اکّ نویں دلچسپی نوں اتیجت کیتا جس نے سرکاری، اکادمک اتے عوامی پدھر 'تے گل کیتی۔ کینیڈا دے قومی پارک ہن لامحدود قدرتی سروتاں دے تھاں نہیں رہے سن، پر ہن اکّ اجیہی جگہ منی جاندی اے جتھے مستقبل اتے جاری ورتوں نوں یقینی بناؤن لئی اصولاں ولوں سروتاں نوں سرکھیت کرن دی لوڑ ہندی اے۔

۱۹۱۱ وچ پارکس کمیشنر جیبی ہرکن نے پارکاں وچ کولے اتے کھنجاں دی نکاسی دے مکمل خاتمے دی وکالت کیتی۔ حالانکہ، ہرکن دا نظریہ ۱۹۳۰ تک پورا نہیں ہویا جدوں نیشنل پارکس ایکٹ دا قیام کیتا گئی سی۔ اس ایکٹ دے تحت، کھنج کھوج اتے ترقی 'تے پابندی لگائی گئی سی اتے پارکاں دے اندر صرف محدود لکڑ دی ورتوں دی آگیا سی۔ کینیڈا دے سروت ترقی ولوں اپنی معاشی کامیابی نوں جاری رکھن لئی، ۱۹۳۰ دے ایکٹ توں پہلاں کینیڈا دے قومی پارکاں دیاں سیماواں نوں پارک کھیتراں توں سروت بھرپور زمین نوں باہر کڈھن لئی بدل دتا گیا سی۔ کینیڈا دے قومی پارکاں وچ سروت ترقی دی بے دخلی نے کینیڈا دے پارکاں اتے رکھیاوادی رویئے ول اکّ معمولی تبدیلی دی نشاندیہی کیتی کیونکہ منورنجن دی ورتوں اتے ترقی دی اجے وی اجازت سی۔

انسانی جدوجہد

جیسپر نیشنل پارک وچ میلیگن جھیل

قومی پارکاں دا شروعاتی آدرش بے-آباد اجاڑ وچوں اکّ سی۔ اس نوں بناؤن لئی مقامی اتے غیر-آواسی وسنیکاں دے وستھاپن دی لوڑ سی جو پارک دیاں سیماواں دے اندر رہندے سن، اتے ایہناں وسنیکاں ولوں پہلاں گزارے لئی پارکاں دے اندر زمین اتے سروتاں دی ورتوں کرن دے طریقے 'تے پابندیاں سن۔

جیسپر نیشنل پارک، ۱۹۰۷ وچ قائم کیتا گیا سی، نے اس کھیتر دی ورتوں کرن والے آدواسی گروہاں دے شکار اتے ہور آمدن پیدا کرن والیاں اتے تہذیبی طور 'تے قیمتی سرگرمیاں نوں محدود کر دتا سی۔ جیسپر کینیڈا دے دکھنی حصے وچ اکّ وڈا پارک اے، جس نوں اکثر دیکھیا جاندا اے، اتے بہت سارے پارکاں وچوں اکّ اے جو سنبھال توں ودھ سیر-سپاٹے لئی تیار اے۔ بہتے پارکاں نوں نجات رہت اجاڑ دی اپیل دوواں لئی تیار کیتا گیا اے اتے سیلانیاں دی سہولت لئی سہولتاں اتے سڑکاں ہن۔ پارک دے اندر انسانی سرگرمی دی اجازت سی، پر مکھ طور 'تے اوہ سرگرمیاں جو آمدن پیدا کردیاں ہن، جویں کہ سیلانیاں لئی سنوبورڈنگ اتے رہائش۔ کئیاں نے دعوہ کیتا اے کہ کہڑیاں سرگرمیاں دی اجازت دتی جانی اے، دی چون وچ اکّ غیر-مول پکھپات سی، کیونکہ اس نے شکار اتے جال ورگے گزارے دے روائتی سروتاں نوں روک دتا سی۔

کینیڈا دے اتری حصیاں وچ گھٹ واری جان والے پارک آدواسی ورتوں نوں دھیان وچ رکھ کے بنائے گئے سن۔ یوکون وچ کلوئین نیشنل پارک اتے ریزرو وچ پارک وچ جنگلی جیواں دی موجودگی نوں برقرار رکھن لئی شکار 'تے شروعاتی پابندیاں سن، جویں کہ اتری یوکون وچ اوواوک نیشنل پارک سی۔ زمینی پدھر دیاں ادارےآں اتے سیاسی لابنگ ولوں، ایہناں کھیتراں دے آدواسی پارک بناؤن دی عمل اتے ودھیرے اثر پاؤن دے یوگ سن۔ Kluane اتے Ivvavik پارکاں دوواں لئی، مقامی سنگٹھناں نے خلاف کیتا اتے پارلیمانی کمیٹیاں نوں گواہی دتی، ایہہ دسدے ہوئے کہ شاعرں ایہناں پابندیاں نے روائتی مچھیاں پھڑن، شکار کرن اتے پھساؤن ولوں اپنے آپ نوں حاصل کرن دی گنجائش دی النگھنا کیتی۔ اوواوک نیشنل پارک، جو کہ ۱۹۸۴ وچ قائم کیتا گیا سی، کینیڈا وچ اکّ مکمل زمینی داعوے دے نپٹارے ولوں بنایا گیا سی، اتے مستقبل دے پارکاں وچ تعاون اتے سہِ-پربندھن لئی اکّ مثال قائم کیتی سی۔ جون ۱۹۸۴ وچ، Inuvialuit فائینل سمجھوتے 'تے دستخط کیتے گئے سن، جو کہ آدواسی مقصداں دے ودھیرے مکمل سملن لئی پرعزم ہو کے پرانے پارکاں توں بھٹک گیا سی اتے پارک دے اندر شکار اتے واڈھی دی کھیڈ دے خاص اختیار دتے گئے سن۔ ایہہ سمجھوتہ سہِ-پربندھن دی شروعات دا اکّ اداہرن سی، جس نے ایہہ یقینی بنایا کہ مقامی آوازاں نوں سنیا جاوے گا اتے پارک بورڈاں 'تے برابر نمائندہ دتے جانگے۔

قومی پارکاں دی سرجنا دوران غیر-آواسی گروہاں نوں وی اوہناں دی زمین توں بے دخل کر دتا گیا سی، جویں کہ نیو برنزوک وچ کوچیبوگواک نیشنل پارک دے اکیڈیئن۔ ایہہ پارک ۱۹۶۹ وچ بنایا گیا سی اتے اس وچ اوہناں آدواسی گروہاں دی مانتا شامل کیتی گئی سی جو اکّ وار اتھے رہِ چکے سن پر پارک بناؤن لئی اجاڑے گئے ۱٬۵۰۰ توں ودھ لوکاں وچوں لگبھگ ۸۵ فیصد والے اکیڈیئناں دی کوئی مانتا نہیں سی۔ پارکس کینیڈا ولوں اپنی زمین توں بے دخل کیتے گئے بہت سارے وسنیکاں نے خلاف کیتا، اتے اکیڈیئن نواسیاں دا بے دخلی دا خلاف اینا وڈا سی کہ پارک دے سرکاری افتتاح وچ ۱۹۷۹ تک دیری ہو گئی۔ خلاف اتے سول اوگیا ولوں، اوہناں نے پارک دے اندر مچھیاں پھڑن دے نقصان نوں حل کرن لئی سرکار توں وڈا معاوضہ جتیا جو پہلاں اوہناں دی آمدن دا مکھ سروت سی۔ اکیڈیئناں دے خلاف نے مستقبل دے پارک دی سرجنا نوں متأثر کیتا، جویں کہ ۱۹۷۹ وچ پارکس کینیڈا نے اعلان کیتی کہ اوہ نویں پارکاں وچ زبردستی ستھانانترن دی ورتوں نہیں کریگا۔ پارکس کینیڈا ولوں ۲۰۰۸ وچ اکّ صلاح کار کمیٹی بنائی گئی سی تاں جو کوچیبوگواک عمل نوں وچاریا جا سکے اتے بقایا شکایتاں نوں حل کیتا جا سکے۔

پارک بناؤن اتے پربندھن دے پچھے ملّ نوں بدلنا

سنبھال تحریک

۱۹ویں صدی دے اخیر وچ، کینیڈیئناں نے قدرت اتے سروتاں بارے اپنے نظرئیے نوں اکّ توں بدلنا شروع کر دتا جس وچ اجاڑ نوں بہتات دی دھرتی وجوں دیکھیا جاندا سی، جتھے زمین نوں اکّ محدود بھنڈار وجوں دیکھیا جاندا سی اتے وچاراں نے سمبھالوادی وچاراں 'تے دھیان مرتکز کرنا شروع کر دتا سی۔

۱۹۰۹ وچ بنایا گیا، کنزرویشن کمیشن، کنزرویشن مدعیاں لئی کینیڈیئن فورم بن گیا، اکّ صلاح کار اتے صلاح کار ادارہ وجوں کم کردا اے، جو کہ کینیڈا دے قدرتی اتے انسانی سروتاں دی سنبھال اتے بہتر ورتوں نال متعلق سوالاں دے جواب دین لئی ورتیا جاندا اے۔ کمیشن نے اکّ کانسپٹ 'تے دھیان مرتکز کیتا جو حال وچ چنگے پربندھن ولوں مستقبل دے منافعے نوں ودھ توں ودھ کردا اے۔ غیر-ورتوں ولوں سرکھیت رکھن دی بجائے، کمیشن لمبے ویلے دے لابھ لئی سروتاں دے پربندھن نال متعلق سی۔

ہور سنبھال-من والیاں ادارےآں، جویں کہ ایلپائین کلبّ، دے وکھو وکھرے وچار سن جو قدرتی اجاڑ دی سنبھال 'تے مرتکز سن اتے کسے وی قسم دے ترقی جاں اساری دا خلاف کردے سن۔ ایہہ تحریک کامیاب رہا کیونکہ پارکاں دی سرجنا صرف بچاء دے ادیشاں لئی، جویں کہ پوآئنٹ پیلی وچ پنچھیاں دی سینکچوری، ترقی یافتہ ہون لگی۔ اپنے وچاراں نوں ہور اگے ودھاؤن لئی، جیمس بی. ہارکن اتے آرتھر اولیور وھیلر دی اگوائی والی اس لہر نوں ایہہ دلیل دین لئی مجبور کیتا گیا سی کہ برہم نظارے اپنے آپ وچ منافعے دا اکّ سروت سن - سیر-سپاٹہ - تاں جو اوہناں نے جو دیکھیا اس نوں اکّ پاسے دھکن لئی استحصال دا راہ: سروت کڈھن۔ 1930 تک، کینیڈا دے اندر سنبھال دیاں لہراں نے وی ایہہ سمجھ لیا کہ دیس دے قومی پارکاں وچ منافعے-مشتمل منورتھاں دی اکّ الجھی ہوئی نظام سی۔

ماحول دی اکسارتا

پارکس کینیڈا دے مطابق، ماحول دی اکسارتا نوں اکّ اجیہے راج وجوں متأثر کیتا گیا اے جتھے تن عنصر موجود ہندے ہن جو غیر-جیو عنصر، زندہ عنصر اتے ماحولیاتی کماں دی لڑی ہن۔ تنوں عنصر ہون نال، اتھے صحت مند ماحول نظام اے۔ قومی پارکاں وچ ایکوسسٹم اکثر سروتاں دے استحصال، سیر-سپاٹے دے وستار اتے قومی پارکاں دے باہر باہری زمین ورتوں دے عوامل کارن نقصانیا جاندا اے۔ پارکس کینیڈا ولوں بائیوٹک اتے ایبائیوٹک کمپونینٹس نوں بنائی رکھن لئی انسانی ہتھاں ولوں قومی پارکاں دے پربندھن دی ضرورت نوں محسوس کردے ہوئے، پارکس کینیڈا نے قومی پارکاں دے اندر ماحول دی اکھنڈتا 'تے زور دتا جو لابھ توں بچاء ول اکّ تبدیلی نوں درساؤندا اے۔

ملاں وچ بدلاء ۱۹۳۰ نیشنل پارکس ایکٹ دا قیام توں لیا گیا اے جو پارک پربندھن لئی سروتاں دی محدود ورتوں کردا اے، اتے ۱۹۷۹ وچ، سودھی ہوئی نیشنل پارکس پالیسی دے تحت، کینیڈا دے قومی پارکاں دی سنبھال لئی ماحول دی اکھنڈتا دی سنبھال نوں ترجیح دتی گئی سی۔ ۱۹۸۸ وچ، نیشنل پارکس ایکٹ وچ سودھ کیتی گئی سی اتے ماحول دی اکھنڈتا دے نیم نوں روپ دتا گیا سی۔ حالانکہ، منافعے اتے سنبھال دے مخالف مقصداں دے کارن، ماحول دی اکھنڈتا دی سنبھال ہولی ہولی اگے ودھی اے۔

۲۰۰۱ توں ماحول دی اکھنڈتا دی سانبھ-سنبھال 'تے وڈا تحریک ہویا اے۔ کینیڈا نیشنل پارکس ایکٹ ۲۰۰۱ نے قدرتی سروتاں اتے ایکوسسٹم نوں بچا کے ماحول دی اکسارتا دی سانبھ-سنبھال اتے بحالی دی لوڑ نوں ہور مضبوط کیتا۔ ایہہ پارک پربندھن سکیماں لئی نویں اصول مقرر کردا اے۔ بینف، جیسپر، یوہو اتے کوٹینے نیشنل پارکاں وچ اجاڑ کھیتراں نوں سرکاری طور 'تے قومی پارکاں وچ اجاڑ وجوں زمین دا نام دتا گیا اے۔ قومی پارکاں وچ سارے بھائیچاریاں دیاں سیماواں بدل دتیاں گئیاں ہن اتے اوہناں دے بھائیچاریاں وچ وپار دے ترقی نوں محدود کر دتا گیا اے۔ منافع ہن ترجیح نہیں بن گیا اتے ماحول دی اکسارتا ولوں سنبھال لئی پہل قدمی ودھ گئی۔

ماحول دی اکھنڈتا نوں بنائی رکھن جاں بحال کرن لئی، بہت سارے پارکاں وچ ایکوسسٹم دی بحالی نوں لاگوُ کیتا جاندا اے، نکسانے گئے ماحول نوں اوہناں دی اصل صحت مند حالت وچ واپس لیاؤن اتے اوہناں نوں ٹکاؤ بناؤن دی کوشش کردے ہوئے۔ اداہرن لئی، گراسلینڈز نیشنل پارک اکّ پریری بحالی لئی بائیسن بائیسن نوں واپس لیایا۔ بائیسن چراؤن دے نمونے پریری جیو وبھنتا دی اکّ قسم نوں بنائی رکھن وچ مدد کردے ہن۔ گوائی ہانس نیشنل پارک وچ، ناروے دے چوہیاں نوں ہٹاؤنا، جو کہ اس کھیتر وچ غلطی نال لیاندے گئے سن، اس لئی کروائے جاندے ہن کیونکہ اوہ انڈے کھاندے ہن، کجھ جوان اتے اتھوں تک کہ بالغاں دے سمندری پنچھی، اتے سمندری پنچھیاں دی آبادی نوں گھٹاؤندے ہن۔ سٹاف مول سمندری پنچھیاں دی آبادی نوں مڑ حاصل کرن لئی جال اتے زہریلے دانہ لگا کے چوہیاں دی واپسی لئی نگرانی کردا اے۔

سہِ-پربندھن

پارکاں دیاں پالیسیاں اتے چلاون عوامل راہیں، پارکس کینیڈا نے قومی پارکاں دے اندر اتے آلے-دوآلے پارکاں دے صحت مند ماحول دا پربندھن کرن لئی آدواسی لوکاں اتے ہور بھائیچاریاں نال مل کے کم کرن دی اہمیت نوں پچھانیا اے۔"

۱۹۸۴ وچ، اوواوک نیشنل پارک دا قیام اکّ آدواسی زمین دے داعوے دے سمجھوتے دے نتیجے وجوں کیتی گئی سی۔ ہن، Ivvavik پارکس کینیڈا اتے Inuvialuit ولوں ساتھی کامے نال پربندھت کیتا جاندا اے۔ اوہناں دے آپسی ٹیچے جنگلی جیون دی رکھیا کرنا، ماحول نوں صحت مند رکھنا اتے اوہناں دے تہذیبی سروتاں دی رکھیا کرنا اے۔ اس توں علاوہ، اوہ انویالوٹ دے رہن دے روائتی طریقے دی سنبھال نوں یقینی بناؤندے ہن، جس وچ پھسنا، شکار کرنا اتے مچھی پھڑنا شامل اے۔

اکّ ہور اداہرن ٹورنگٹ ماؤنٹینز نیشنل پارک اے ۔ ۲۰۰۵ وچ، اسدی قیام لیبراڈور انیوٹ لینڈ کلیم ایگریمینٹ دے نتیجے وجوں کیتی گئی سی۔ ایہہ کینیڈا وچ لیبراڈور انیوٹ دے آدواسی حقاں نوں سرکھیت رکھدا اے، جو کہ زمین، سروت اتے سوے-سرکاری اختیار ہن۔ فیڈرل سرکار نے انوئٹ ایسوسی ایشن نال لیبراڈور انیوٹ پارک اثر اتے لابھ سمجھوتے 'تے وی دستخط کیتے ہن۔ Ivvavik سمجھوتے دے نال، ایہہ یقینی بناؤندا اے کہ Inuit اپنیاں روائتی سرگرمیاں وجوں زمین اتے سروتاں دی ورتوں کرنا جاری رکھ سکدا اے اتے زمین اتے ایکوسسٹم نال اپنا خاص تعلق بنا سکدا اے۔ اس توں علاوہ، اوہ پارک دا پربندھن تعاون نال کرن لئی سہمت ہوئے۔ پارکاں دے ماحول پربندھن دے معاملیاں لئی فیڈرل ماحول وزیر نوں صلاح دین لئی اکّ ستّ میمبری سہکاری پربندھن بورڈ قائم کیتا جاوے گا۔

پارکس کینیڈا نے مقامی علم اتے زمیناں نال اوہناں دے ولکھن تریخی اتے تہذیبی تعلقاں نوں مانتا دتی، اتے اس طرحاں پارکس کینیڈا نے پارک پربندھن لئی آدواسی لوکاں نال تعاون کرنا شروع کیتا۔

سسٹم وچ جوڑیا جا رہا اے

پارکس کینیڈا ولوں درسائے گئے وکھ-وکھ قدرتی کھیتراں دے اندر پیش قومی پارکاں دے تھاں

پیش قومی پارک اتے قومی پارک ریزرو

سارے موجودہ قومی پارک ریزرو، تشریح مطابق، پیش قومی پارک ہن۔ ایہناں وچ شامل ہن:

• گوائی ہانس
• کھاڑی جزیرہ
• Kluane (پارک دے اکّ حصے نوں اکّ ریزرو وجوں منونیت کیتا گیا اے)
• میلی پہاڑ
• منگن دیپ گروہ
• ناتسہچوہ
• ناہنی
• پیسپھک رم
• سیبل جزیرہ
• تھائیڈینے نینے

نمنلکھت کھیتراں نوں پارکاں جاں ریزرو وجوں پیش کیتا گیا اے، مطالعہ کیتا گیا اے، اتے حصیداراں وچکار چرچہ کیتی گئی اے:

• پرنس ایڈورڈ آئیلینڈ وچ پٹاویکیک (نیشنل پارک ریزرو وجوں)۔
• بریٹیش کولمبیا دے دکھنی اندرونی حصے وچ دکھنی اوکاناگن-سملکامین (قومی پارک ریزرو وجوں)۔

اس توں علاوہ، پارکس کینیڈا مستقبل دے قومی پارکاں لئی ہور کھیتراں 'تے وچار کر رہا اے:

• مینیٹوبا لولینڈز (شمال مغربی جھیل ونیپیگ )
• البرٹا وچ واٹرٹن لیکس نیشنل پارک نوں بریٹیش کولمبیا وچ پھلیٹہیڈّ ویلی وچ پھیلاؤنا (قومی پارک ریزرو وجوں)

NMCA اتے NMCA ریزرو

نیشنل مرین کنزرویشن ایریاز (NMCAs) پارک نظام دے اندر اکّ مقابلتاً نویں رچنا اے۔ حال وچ تن NMCAs ہن:

• پھیتھم پھائیو نیشنل مرین پارک، اونٹاریؤ
• لیک سپیریئر NMCA, اونٹاریؤ
• سگئینے-سینٹے. لارینس مرین پارک، کیوبک

پھیتھم پھائیو نیشنل مرین پارک اتے سگئینے-سینٹے. لارینس مرین پارک نوں NMCA کانسپٹ توں پہلاں بنایا گیا سی، اتے بعد وچ اوہناں دے قانونی نعماں نوں بدلے بناں اکّ NMCA وجوں شرینیبدھّ کیتا گیا سی۔ اینّ.ایمّ.سی.اے. دا اپنے زمینی ہمرتبا نالوں وکھرا حکم اے۔ اوہ ٹکاؤ ورتوں لئی تیار کیتے گئے ہن، حالانکہ ایہناں وچ عام طور 'تے ماحول دی اکھنڈتا دی رکھیا لئی بنائے گئے کھیتر وی ہندے ہن۔

نیشنل پارک ریزرو دی طرحاں، نیشنل مرین کنزرویشن ایریا ریزرو داعویاں دا حل ہون 'تے پورے NMCAs بنن دا ارادہ اے۔ حال وچ اکّ NMCA ریزرو اے:

• گوائی ہانس نیشنل مرین کنزرویشن ایریا ریزرو اتے ہیڈا ہیریٹیج سائیٹ، بریٹیش کولمبیا وچ اسے نام دے نیشنل پارک ریزرو دے نال لگدی اے۔

نیشنل مرین کنزرویشن ایریا جاں NMCA ریزرو وجوں دو کھیتر وچار ماتحت ہن:

• جارجیا دے دکھنی پانیڈمرو NMCA ریزرو، بریٹیش کولمبیا وچ، کھاڑی جزیرہ نیشنل پارک ریزرو دے آلے-دوآلے — اکّ سمبھاونا مطالعہ چل رہا اے
• تالرٹئپ امانگا NMCA, نوناوت وچ

قومی نشانیاں

قومی پارکاں توں علاوہ، ۱۹۷۰ اتے ۱۹۸۰ دے دہاکے وچ اکّ قومی لینڈمارک پروگرام دی بھوکھبانی کیتی گئی سی، پر اجے تک اکّ وی سمپتی توں اگے قائم نہیں کیتا گیا اے۔ لینڈمارکس دا مقصد خاص قدرتی خاصیتاں نوں سرکھیت کرنا سی جو "اس دیش لئی بے مثال، بے مثال، ولکھن جاں درلبھّ منیا جاندا ہے۔ ایہہ قدرتی وشیشتاواں عام طور 'تے الگ-تھلگّ سنستھاواں اتے وگیانک دلچسپی والیاں ہون گیاں۔"

اج تک، صرف اکّ میل-چنہ قائم کیتا گیا اے- پنگو کینیڈیئن لینڈمارک — اتری مغربی پردیشاں وچ۔ اسے ویلے (۱۹۸۴) 'تے اک ہور پیش کیتا گیا سی - نیلسن ہیڈ کینیڈیئن لینڈمارک - بینکس جزیرہ دے دکھنی سرے 'تے، اتری مغربی پردیشاں وچ وی۔ اس وچ کجھ ۱۸۰ کلومیٹر² (۷۰ مربع میل) نوں شامل کرنا سی ، ۴۰ کلومیٹر (۲۵ میل) ساحلی، اتے نیلسن ہیڈّ اتے کیپ لیمبٹن وکھے سمندری چٹاناں دی رکھیا کرو۔ ڈرہم ہائیٹس نوں شامل کیتا جانا سی، جو کہ ۷۴۷ میٹر (۲٬۴۵۰ فٹ) دی اچائی 'تے پہنچدا اے ۔ لینڈمارک لئی حاصل کیتے گئے قانون لئی ۱۰ سالاں (۱۹۹۴ تک) دے اندر ماحول وزیر ولوں اکّ رسمی بینتی کیتی جانی چاہیدی اے۔ کوئی وی کدے نہیں بنایا گیا سی.

ایہہ وی ویکھو

• کینیڈا دے قومی پارکاں دی لسٹ
• کینیڈا دے محفوظ علاقہ
• انٹرنیشنل یونین فار کنزرویشن آف نیچر

حوالے

• کینپبیل، کلیر ایلزابیتھ (ایڈی. ). کینیڈا وچ پارکاں دی اکّ صدی، ۱۹۱۱-۲۰۱۱ । کیلگری: یونیورسٹی آف کیلگری پریس، ۲۰۱۱।
• میکچرن، ایلن. قدرتی چون: اٹلانٹک کینیڈا وچ نیشنل پارک، ۱۹۳۵-۱۹۷۰ । مانٹریئل اتے کنگسٹن: میکگل-کئینز یونیورسٹی پریس، ۲۰۰۱।
• ریچوین، پرلن. کلائیبرز پیراڈائیز: کینیڈا دے ماؤنٹین نیشنل پارکس بناؤنا، ۱۹۰۶-۱۹۷۴ । ایڈمنٹن: یونیورسٹی آف البرٹا پریس، ۲۰۱۴।

کینیڈا دے نیشنل پارک

بانف · جیسپر · واٹرٹن لیکس · وڈ بفیلو