کیمیائی اشیاء دے آپس وچ ملنے تو‏ں نويں کیمیائی اشیاء وجود وچ آندیاں نيں، اس عمل نو‏‏ں کیمیائی تعامل (انگریزی: chemical reaction) کہندے نيں۔ کیمیائی تعامل وچ تعامل کرنے والے عنصر یا مرکب نو‏‏ں متعامل (reactant) تے اس کیمیائی تعامل دے نتیجے وچ بننے والے عنصر یا مرکب نو‏‏ں حاصل (product) کہندے نيں۔ کیمیائی تعامل وچ دو حصے ہُندے نيں۔

  1. متعاملات
  2. حاصلات
متعاملات---------حاصلات

متعاملات اک یا اک تو‏ں زیادہ وی ہوئے سکدے نيں ايس‏ے طرح حاصلات وی اک یا اک تو‏ں زیادہ ہوئے سکدے نيں۔ کیمیائی تعامل عموما کیمیائی تبدیلی تو‏ں پہچانا جاندا ا‏‏ے۔ اس دے نتجے وچ جو حاصلات بندے نيں انہاں دے کیمیائی خواص متعاملات تو‏ں وکھ ہُندے نيں۔

متوازن کیمیائی تعامل

سودھو
اک ایسا تعامل جس دے سبھی متعامل تے بننے والے ماحصل یعنی دونے جانب ہر اک عنصر (element) دے جوہراں (atoms) د‏‏ی تعداد مساوی ہو، متوازن کیمیائی تعامل کہلاندا ا‏‏ے۔

کیمیائی تعامل دیاں قسماں

سودھو

1۔ یکطرفہ تعامل 2۔ دوطرفہ تعامل 3۔ عمل انگیزی تعامل

یکطرفہ تعامل

سودھو

ایسا تعامل جس وچ کیمیائی تبدیلی صرف اک رخ اُتے ہوئے رہی ہوئے۔


CaCO3 + 2HCl → CaCl2 + H2O + CO2

دوطرفہ تعامل

سودھو

ایسا تعامل جس وچ کیمیائی تبدیلیی دونے سمت وچ ہوئے رہی ہوئے۔

 

اس مساوات وچ A اورB مل ک‏ےC تے D بنا رہے نيں اورC اورD مل ک‏ے A اورB بنا رہے نيں۔

عمل انگیزی تعامل

سودھو

ایسا تعامل جس وچ کیمیائی تبدیلی عمل انگیز دے ذریعہ ہوئے رہی ہوئے۔

متعاملات------عمل انگیز------حاصلات

عمل انگیزی تعامل وچ عمل انگیز آخر وچ ذیلی حاصل دے طور اُتے واپس مل جاندا اے ایہ کیمیائی تعامل د‏‏ی رفتار نو‏‏ں بڑِھاندا اے لیکن اس وچ مدٰغم نئيں ہُندا۔

کیمیا دے لحاظ تو‏ں قسماں

سودھو

آسومیرایزیشن

سودھو

اس عمل وچ کیمیائی مرکب اپنی ساخت نو‏‏ں دوبارہ تو‏ں ترتیب دیندے اے لیکن انہاں د‏‏ی ایٹمی کمپوزیشن نئيں بدلدی۔

کیمیائی فزودگی

سودھو

اس عمل وچ دو یا دو تو‏ں زیادہ عناصر یا مرکب آپس وچ ملدے نيں تے نواں پیچیدا مرکب یا عناصر بنا‏تے نيں۔

:N2 + 3 H2 → 2 NH3